تحلیل بنیادی حکشتی – شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی

تحلیل حکشتی به عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ حمل و نقل دریایی کشور در این مقاله انجام شده است. شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در سال 1346 تأسیس شد. این شرکت فعالیت حمل و نقل دریایی خود را در سال 1347 با به کارگیری دو فروند کشتی کوچک در حوزه خلیج فارس و چهار فروند کشتی اقیانوس‌پیما آغاز کرد. در سال 1387، سهام کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در بورس اوراق بهادار تهران با نماد «حکشتی» عرضه شد. نماد حکشتی به‌عنوان یکی از هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری در بورس معامله می‌شود. در ادامه به تحلیل بنیادی حکشتی از طریق ارزش‌گذاری دارایی‌های بورسی و غیربورسی آن پرداخته شده است.

در مقاله تحلیل بنیادی چیست، رویکردهای تحلیل بنیادی برای ارزش گذاری سهام را مطالعه کنید.

موضوع فعالیت اصلی در تحلیل بنیادی حکشتی

شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی در زمینه‌های زیر فعالیت می‌کند:

• خرید، اداره، راهبری، اجاره، استیجاره و فروش هر نوع کشتی و شناور برای هر منظور اعم از حمل و نقل بار و مسافر، سوخت‌رسانی و نظایر آن
• تصدی هرگونه فعالیت مکمل از قبیل احداث، اداره یا اجاره تاسیسات بندری، سازه‌های دریایی و تاسیسات مربوط به ساخت و تعمیر کشتی‌ها و شناورها و انواع پایانه‌های باری و مسافری
• قبول نمایندگی یا اعطای نمایندگی به کلیه شرکت‌ها، موسسات و اشخاص حقیقی و حقوقی در سراسر دنیا
• انواع سرمایه‌گذاری و انجام کلیه اقدامات مرتبط در امر ساخت کشتی و شناور و تولید کلیه ملحقات مربوط به کشتی و شناور و صنایع مرتبط کشتیرانی به‌طور مستقل یا با مشارکت سایر اشخاص حقیقی و حقوقی در داخل یا خارج از کشور
• تاسیس و تعطیل شعب و نمایندگی‌ها، دفاتر و شرکت‌ها و موسسات سرمایه‌پذیر در چارچوب اساسنامه که برای حفظ و توسعه فعالیت‌های شرکت ضروری باشد
• سرمایه‌گذاری در سایر شرکت‌ها و موسسات تابعه و وابسته (در داخل و خارج از کشور ایران) که فعالیت‌های آن‌ها به نحوی جزو فعالیت‌های شرکت باشد

نمودار زیر موضوع فعالیت شركت‌های مهم در تحلیل حکشتی را نمایش می‌دهد.

ظرفیت تولیدی شرکت

همانطور که در بخش قبل گفته شد، عمده فعالیت‌های شرکت در تولید ناوگان حمل‌ونقل است. در ادامه ظرفیت هر یک از گروه محصولات این شرکت مورد بررسی قرار گرفته است.

• شناورها:

تعداد شناورهای شرکت در شروع فعالیت خود، 2 فروند با مجموع ظرفیت حدود 2500 DWT و در سال 57 به 42 فروند با ظرفیت حدود 525 هزار  DWTرسید. در حال حاضر گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با وجود شناورهایی از انواع مختلف دارای ظرفیت 5 میلیون DWT می‌باشد.

در جدول زیر تعداد، ظرفیت حمل و عمر ناوگان در اختیار گروه کشتیرانی در تحلیل حکشتی ارائه شده است. میانگین سن کل شناورهای ناوگان 17.1 سال می‌باشد.

در حال حاضر مجموعا تعداد 3 فروند از کشتی‌های مستهلک ناوگان در فرآیند تحویل‌دهی به خریداران قرار دارند که به جهت تعداد و ظرفیت به ترتیب 2.9 و 2.6 درصد از کل ناوگان را تشکیل می‌دهند.

به غیر از کشتی‌های اشاری فوق، سایر کشتی‌های ناوگان در حال عملیات می‌باشند. شایان ذکر است جایگزینی شناورهای فرسوده با شناور جدید موردنیاز، برنامه‌ریزی شده و در حال پیگیری است.

• کانتینرها:

صنعت حمل و نقل کانتینری در چند دهه گذشته رشد سریع و قابل توجهی داشته است؛ به‌گونه‌ای که به‌عنوان یکی از عوامل و اهرم‌های رشد تجارت جهانی شناسایی شده است. باتوجه به اهمیت تامین کانتینر موردنیاز و مدیریت صحیح آن، گروه کشتیرانی ج.ا.ا با داشتن 181.429 باکس معادل 266.597TEU  کانتینر ملکی در این حوزه فعالیت می‌کند.

• واگن‌ها:

همچنین این شرکت در زمینه ارائه خدمات حمل ریلی فعالیت دارد. منابع موجود در تحلیل بنیادی حکشتی، شامل 731 دستگاه واگن مخزن‌دار و 452 دستگاه واگن لبه کوتاه و مسطح است. در جدول زیر ظرفیت واگن‌ها به تفکیک نوع آن قابل مشاهده است.

نوع واگن	تعداد واگن	ظرفیت (تن)
مخزن‌دار	731	55.5
لبه کوتاه 4 محوره	408	64
مسطح دو محوره	44	23.8

جایگاه حکشتی در صنعت

گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی در بازار حمل‌ونقل و خدمات دریایی سهم عمده‌ای دارد. این شرکت دارای ناوگانی با 138 فروند شناور (تاریخ انتهای خرداد 1401) است که شامل انواع کشتی‌های کانتینربر، فله‌بر، حمل کالای عمومی، تانکر، مسافری، رو-رو، فراساحل و خدمت‌رسان با مجموع ظرفیت حمل 5 میلیون تن است. براساس آخرین اطلاعات موسسات معتبر بین‌المللی (آلفالاینر)، حکشتی در بین شرکت‌های بزرگ حمل‌ونقل کانتینری دارای رتبه 15 (آگوست 2020)جهانی است. در سال 1400 گروه کشتیرانی موفق به حمل 22.9  میلیون تن انواع کالا شد که این میزان حمل نسبت به سال 1399، 49 درصد رشد داشته است. همچنین میزان واردات و صادرات غیرنفتی این شرکت از 14 میلیون تن در سال 1399 به 18.9 میلیون تن در سال 1400 رسید که 35 درصد افزایش یافته است.

سهم بازار و جزئیات میزان حمل گروه کشتیرانی در سال 1400 و مقایسه آن با سال 1399 در جدول‌های زیر قید شده است. طبق جدول زیر حمل و نقل در بنادر شمالی 14 درصد افزایش یافته است.

شرح	سال 1399	سال 1400	درصد تغییر
میزان حمل محصولات توسط شرکت کشتیرانی دریای خزر	1,500,010	1,710,963	14
میزان حمل کانتینر توسط شرکت حمل‌ونقل کانتینری (TEU)	425,573	719,213	69
میزان حمل فله خشک و کالای عمومی توسط شرکت حمل فله (تن)	11,378,298	14,587,338	28
میزان حمل توسط شرکت‌های کشتیرانی والفجر و کشتیرانی کیش	88,575	364,913	312

در نهایت میزان حمل بار توسط شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی به تفکیک رویه (واحد تن) در جدول زیر قابل مشاهده است. طبق جدول، حمل بار با رویه بین‌المللی تغییر چشمگیری در سال 1400 به نسبت سال 1399 داشته است و 1,022 درصد افزایش یافته است.

رویه حمل	1399	1400	درصد تغییر
واردات	4,966,766	8,620,816	74
صادرات	9,431,455	10,309,014	9
بین‌الملل	284,816	3,194,213	1,022
داخلی	4,241,868	4,608,153	9
جمع	18,924,905	26,732,196	41

سرمایه و ترکیب سهامداران در تحلیل حکشتی

سرمایه حکشتی در بدو تاسیس مبلغ 250 میلیون ریال بوده که طی 7مرحله اقزایش سرمایه به میزان در پایان سال مالی منتهی به 1400/03/31 افزایش سرمایه به مبلغ 21,560 میلیارد تومان رسیده است.

عمده‌ترین سهامداران در تحلیل بنیادی حکشتی، واسط مالی بهمن چهارم ( 13.57 درصد) و صندوق بازنشستگی کشوری (12.98 درصد) هستند. شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به‌واسطه در اختیار داشتن ۱۷۵ شرکت مدیریتی و ۹۰ شرکت غیرمدیریتی و پوشش طیف متنوعی از حوزه‌های صنعتی شامل نفت، گاز و پتروشیمی، دارویی، معدنی و فلزی، کشت و دامداری، کشتیرانی، سیمان و ارتباطات در نظام اقتصادی کشور نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. این سازمان از طریق شرکت کشتیرانی در حوزه حمل و نقل دریایی سرمایه‌گذاری می‌کند. در مقاله تحلیل شستا، با این شرکت بیشتر آشنا شوید. سایر سهامداران بالای ۱ درصد شرکت شرکت کشتیرانی و میزان درصد سهام هریک از آن‌ها در جدول زیر قابل مشاهده می‌باشد.

همچنین در حالت تلفیقی، سازمان تأمین اجتماعی به همراه زیرمجموعه‌هایش، نزدیک به 25 درصد از سهام حکشتی را در اختیار دارد. همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در تحلیل حکشتی نیز در غالب سهام عدالت نمایش داده شده‌اند و مالک حدود 11 درصد از سهام شرکت کشتیرانی هستند.

در محصول سهامداران انیگما تمامی بازیگران بازار و ورود و خروج هر یک بر نمادهای مختلف قابل مشاهده است.

تحلیل بنیادی حکشتی

یکی از روش‌های تحلیل بنیادی و محاسبه ارزش ذاتی هر سهم، محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها (NAV) است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری‌ دو نوع دارایی بورسی (پورتفوی بورسی) و غیربورسی (پورتفوی غیربورسی) دارند. محاسبه ارزش روز دارایی‌ غیربورسی عامل مهمی برای افزایش دقت در محاسبه ان ای وی محسوب می‌شود؛ اما برخی تحلیلگران به دلیل سختی محاسبه آن، مازاد ارزش غیربورسی را صفر در نظر می‌گیرند. تیم انیگما ارزش روز دارایی‌های غیربورسی تمامی شرکت‌های سرمایه‌گذاری را محاسبه کرده است. در ادامه برای تحلیل بنیادی حکشتی مازاد ارزش بورسی و غیربورسی این شرکت محاسبه شده است.

ارزش‌گذاری پرتفوی بورسی حکشتی

در جدول زیر بخشی از پورتفوی بورسی شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به همراه تعداد سهام و ارزش بازار آن‌ها قابل مشاهده است. در پورتفوی بورسی این نماد، شرکت‌هایی مانند کشتیرانی دریای خزر و شرکت حمل‌ونقل ترکیبی کشتیرانی قرار دارند. مجموع مازاد ارزش پورتفوی بورسی حکشتی باتوجه به قیمت روز سهام در تاریخ 10 اردیبهشت 1402، 3 هزار و 528 میلیارد تومان است.

ارزش‌گذاری پرتفوی غیربورسی در تحلیل حکشتی

طبق پورتفوی غیربورسی شرکت کشتیرانی، 99 درصد از شرکت سرمایه‌گذاری کشتیرانی و همچنین 99 درصد از شرکت خدمات رفاهی کشتیرانی جمهوری اسلامی متعلق به نماد حکشتی است. در ادامه ارزش‌گذاری بخشی از پرتفوی غیربورسی این نماد توسط تیم تحلیلی انیگما قابل مشاهده است.

به‌طور کلی مجموع مازاد ارزش غیربورسی این شرکت حدود 161 هزار و 204 میلیارد تومان محاسبه شده است. در ادامه به نمونه‌ای از نکات تحلیل ارزش‌گذاری پرتفوی غیربورسی حکشتی اشاره شده است:

• با توجه به عدم دسترسی به داده‌های دقیق در مورد ارزش دارایی‌های شرکت کشتیرانی، به طور تقریبی 160 هزار میلیارد تومان برای کل دارایی‌های غیربورسی به جز شرکت سرمایه‌گذاری کشتیرانی در نظر گرفته شده است.

برای مشاهده دیگر نکات ارزش‌گذاری پرتفوی غیربورسی و تغییر مفروضات مورد نظر خود، به تحلیل حکشتی در سایت انیگما مراجعه کنید.

سود هر سهم (EPS) حکشتی

طبق جدول زیر نسبت P/E ttm حکشتی در دوره 12 ماهه منتهی به 1401/03/31 برابر با 5 بوده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود، پی بر ای تی تی ام حکشتی در دوره 12 ماهه مشابه سال قبل 19.4 بوده که در سال جدید این نسبت 14.4 واحد کاهش یافته است. نسبت P/B حکشتی و همچنین حاشیه سود خالص و حاشیه سود ناخالص حکشتی در دوره‌های مالی گذشته نمایش داده شده است.

بر اساس صورت سود و زیان منتشر شده شرکت در سایت کدال، سود هر سهم در تحلیل حکشتی در دوره ۱۲ ماهه منتهی به ۳۱ خرداد ماه ۱۴۰۱، 4,049 ریال بوده است.

در بخش کدال پلاس سایت انیگما تمامی گزارشات، صورت‌های مالی و نسبت‌های مالی شرکت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری قابل مشاهده است. همچنین امکان دانلود فایل اکسل این گزارش‌ها نیز وجود دارد.

سود مجمع (DPS) حکشتی

مجمع‌عمومی عادی سالیانه حکشتی برای سال مالی منتهی به 1401/03/31 در تاریخ هفتم اردیبهشت‌ماه سال 1401 برگزار شد. طبق تصمیمات مجمع شرکت و صورت‌های مالی درج شده در گزارشات این سهم مندرج در کدال، از 4,049 ریال سود خالصی که به‌ازای هر سهم داشته است، میزان سود نقدی به‌ازای هر سهم را 2,900 ریال تصویب کرده است. به‌عبارت‌دیگر شرکت 70 درصد سود به‌دست‌آمده خود در سال 1401 را میان سهامداران تقسیم کرده است.

در جدول زیر، زمانبندی پرداخت سود حکشتی ارائه شده است. DPS حکشتی (سود نقدی حکشتی) برای سهامداران حقیقی و حقوقی که دارای کد سجام هستند، از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار به حساب اعلامی آن‌ها در سامانه سجام واریز می‌شود.

شرح	شرایط	تاریخ پرداخت سود سهام
سهامداران حقیقی	دارای کد سجام و احراز هویت شده	24 آبان 1401
سهامداران حقیقی	فاقد کد سجام و عدم احراز هویت	از تاریخ 17 دی 1401 به بعد
صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها	دارای کد سجام و احراز هویت شده	24 آبان 1401
صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها	فاقد کد سجام و عدم احراز هویت	از تاریخ 1402/01/30 به بعد
سهامداران حقوقی	سهامداران عمده بیش از 10 درصد	9 آذر 1402
سهامداران حقوقی	دارای کد سجام و احراز هویت شده	15 آذر 1402
سهامداران حقوقی	فاقد کد سجام و عدم احراز هویت	از تاریخ 1402/01/30 به بعد

محاسبه و تحلیل NAV حکشتی

برای تحلیل بنیادی حکشتی و محاسبه ان ای وی این نماد، حقوق صاحبان سهام آن متناسب با افزایش سرمایه، سود تقسیمی و جمع درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها تعدیل و 5 هزار و 900 میلیارد تومان محاسبه شده است. با تقسیم مجموع حقوق صاحبان سهام و مازاد ارزش پرتفوی بورسی و غیربورسی بر تعداد سهام شرکت NAV هر سهم در تحلیل حکشتی 29,565 ریال محاسبه شده است. نسبت قیمت سهم در سایت TSE به NAV شرکت (P/NAV) در تاریخ 1401/02/10 معدل 62.9 درصد محاسبه شده است.

مقاله پیشنهادی: آموزش تحلیل بنیادی

وضعیت معاملات و روند قیمتی سهام حکشتی

باتوجه به بررسی روند قیمتی در تحلیل حکشتی، قیمت سهام این شرکت در تاریخ 21 مردادماه سال 1399 به بالاترین مقدار خود یعنی 91,470 ریال با ارزش بازار حدود 180 هزار میلیارد تومان رسید. در حال حاضر نیز قیمت حکشتی در محدوده 1500 تومان در حال نوسان است.