نحوه محاسبه P/NAV چگونه است؟ بررسی استراتژی معاملاتی با استفاده از این نسبت

در تحلیل بنیادی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری از طریق محاسبه NAV (خالص ارزش دارایی‌ها) ارزش‌گذاری می‌شوند. ارزش‌گذاری در این روش از طریق مقایسه ارزش ذاتی سهام و ارزش بازاری آن انجام می‌شود. برای معامله سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری باید استراتژی مشخصی داشت. برای ارزش‌گذاری شرکت‌ها در این روش باید NAV یا ارزش خالص دارایی محاسبه شده شرکت را بر تعداد سهام آن تقسیم کرد که NAV هر سهم یا به عبارتی Net Asset Value Per Share (NAVPS) به دست می‌آید.

NAV هر سهم در واقع یک «قیمت» است که بیانگر ارزش ذاتی سهام شرکت سرمایه‌گذاری موردنظر است. می‌توان با مقایسه NAVPS (ارزش ذاتی هر سهم) با قیمت بازاری آن (قیمت پایانی سهام شرکت در بورس)، ارزندگی سهام آن شرکت را بررسی کرد. در این مقاله درباره نسبت P/NAV و اهمیت آن در سرمایه‌گذاری توضیح داده شده است. همچنین در ادامه استراتژی مناسب برای معامله شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز مطرح شده است.

فرمول محاسبه P/NAV

برای سنجش ارزندگی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری، نسبت (پی به ان ای‎ وی) تعریف می‌شود. در این رابطه، P معرف قیمت (Price) است. برای محاسبه این نسبت، کافی است قیمت پایانی (یا قیمت آخرین معامله) سهام شرکت را بر ان‌ای‌وی هر سهم (NAVPS) تقسیم شود که فرمول آن به شرح زیر است:

P/NAV=price/NAVPS

تعداد سهام/NAVPS=NAV

افراد می‌توانند برای مشاهده قیمت سهم در سامانه tsetmc.com در تابلوی مربوط به هر سهم، آخرین قیمت معامله آن را مشاهده کنند. همچنین این فرمول نیاز به محاسبه NAV دارد. پیشنهاد می‌شود برای آشنایی با این مفهوم و نحوه محاسبه آن، مقاله NAV یا ارزش خالص دارایی‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟ مطالعه شود.

به عنوان مثال در اینجا به بررسی نسبت پی به ان‌ای‌وی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با نماد وغدیر با استفاده از اطلاعات سایت تحلیلی انیگما پرداخته می‌شود.

در ابتدا برای محاسبه این نسبت لازم است که NAV شرکت محاسبه شود که فرمول آن به شرح زیر است:

NAV= مازاد ارزش کل دارایی‌ها + حقوق صاحبان سهام

بر اساس تصویر فوق، حقوق صاحبان سهام این شرکت برابر با 271,212,975 میلیون ریال است. همچنین ارزش روز دارایی‌های بورسی آن برابر با 2,066,628,863 میلیون ریال و ارزش روز دارایی‌های غیربورسی آن نیز مبلغ 836,466،701 میلیون ریال محاسبه شده است. طبق فرمول بالا، NAV شرکت سرمایه‌گذاری غدیر برابر با 2,972,457,142 میلیون ریال است.

این شرکت در تاریخ نگارش این مقاله مورخ 1404/04/09 دارای 216 میلیارد سهم است. در نتیجه مقدار NAVPS آن برابر با 0.01374 میلیون ریال است. در تاریخ مذکور، قیمت آخرین معامله سهم وغدیر برابر با 8,860 ریال بوده است. به این ترتیب P/NAV این شرکت طبق عملیات زیر برابر با 64.4 درصد است.

در سایت تحلیلی انیگما P/E و P/NAV شرکت‌های سرمایه‌گذاری محاسبه شده است و به‌طور پیوسته با تغییر متغیرها و قیمت‌گذاری‌ها به‌روز می‌شوند. تصویر زیر اطلاعات مربوط به این نسبت‌ها را برای نماد وغدیر در سایت انیگما نشان می‌دهد.

استراتژی معاملاتی با استفاده از نسبت P/NAV

به طور معمول قیمت سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری حدود 70 درصد ارزش خالص دارایی آن‌ها معامله می‌شوند؛ یعنی نسبت پی به ان‌ای‌وی برابر 70 درصد است. اما این نسبت باتوجه به شرایط بازار می‌تواند نوسان داشته باشد. گاهی نسبت P/NAV یک سهم در بازارهای نزولی تا حدود 35 درصد یا پایین‌تر رسیده است. همچنین گاهی در بازارهای صعودی P/NAV یک شرکت سرمایه‌گذاری بیشتر از 100 درصد شده است. در این صورت سهام شرکت با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی خود معامله شده‌اند.

بررسی‌های آماری در بازار سهام ایران، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی با نسبت پی به ان‌ای‌وی زیر 45 درصد و فروش آن در محدوده پی به ان‌ای‌وی بالای 65 درصد بازدهی خوبی به‌دنبال خواهد داشت. بنابراین بهترین استراتژی معاملاتی برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های سرمایه‌گذاری خرید سهام در پی به ان‌ای‌وی حدود 0/45 تا 0/50 (45 تا 50 درصد) یا کمتر و فروش آن‌ها در پی به ان‌ای‌وی حدود 0/65 تا 0/70 (65 تا 70 درصد) یا بالاتر از آن است.

همان‌طور که گفته شد، گاهی ممکن است نسبت P/NAV یک سهم بیشتر از 1 باشد، که همان پی به ان‌ای‌وی بالای 100 درصد است. یعنی سهام شرکت در بازار بالاتر از ارزش ذاتی محاسبه شده برای آن، معامله شده است.  با این حال مشاهده می‌شود که در چنین مواقعی سرمایه‌گذاران نیز حاضر به خرید این سهم بالاتر از ارزش ذاتی‌ آن هستند. این اتفاق تحت تاثیر عرضه و تقاضا و ارزش‌گذاری متفاوت در پرتفوی غیربورسی رخ می‌دهد. در ادامه به این موارد که بر P/NAV سهم تاثیرگذار هستند، پرداخته می‌شود.

• عرضه و تقاضا و هیجانات بازار

مهمترین عامل تعیین کننده قیمت در بازارهای مالی، نظام عرضه و تقاضا است. حالتی را تصور کنید که سهام چند شرکت خاص بسیار ارزنده است و به دلیل وجود صف‌های سنگین خرید، امکان خرید آن سهم‌ها برای افراد امکان‌پذیر نیست. از طرفی، یک شرکت سرمایه‌گذاری به میزان قابل توجهی، سهام شرکت‌هایی که صف خرید هستند را در پرتفوی خود دارد. در این صورت، تقاضا برای خرید سهام این شرکت نیز افزایش می‌یابد. این افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت آن شرکت می‌شود.

علاوه بر آن، بازارهای مالی معمولا همراه با احساس و هیجان هستند. این هیجانات در قیمت بازاری سهام شرکت‌ها، فارغ از نوع شرکت، موثر است.

• ارزش‌گذاری متفاوت در پرتفوی غیربورسی

محاسبه دقیق NAV یک شرکت عملی نیست. یکی از مهمترین اختلاف نظرها میان تحلیلگران برای محاسبه NAV، دارایی‌های غیربورسی شرکت‌های سرمایه‌گذاری است. زیرا اکثر تحلیلگران تنها به محاسبه NAV براساس دارایی‌های بورسی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بسنده می‌کنند و یا از روش‌های متفاوتی برای ارزش‌گذاری آن‌ها استفاده می‌کنند.

بنابراین فارغ از هیجانات و عرضه و تقاضای بازار، دقت محاسبات در سنجش ارزندگی شرکت بسیار تاثیرگذار است. یکی از مهمترین عوامل موثر در دقت NAV شرکت‌های سرمایه‌گذاری، ارزش‌گذاری دارایی‌های غیربورسی آن‌ها است، چرا که این دارایی‌ها تاثیر قابل‌توجهی در ارزندگی شرکت سرمایه‌گذاری دارند.

در سایت انیگما تمامی شرکت‌های مهم غیربورسی توسط تیمی متخصص با دقت بالا ارزش‌گذاری شده‌اند. همچنین نکات تحلیلی ارزش‌گذاری هر یک از این شرکت‌ها در انیگما قابل مشاهده هستند.