
پاسخ به سوال سبدگردانی چیست به افراد کمک میکند تا حتی در صورت نداشتن اطلاعات لازم در خصوص بورس، در بازار سرمایه سود کنند. سرمایهگذاری در بورس انتخاب بسیاری از افراد است که به دنبال کسب سود زیاد میباشند. از سوی دیگر این افراد تمایل دارند با سرعت زیادی به سود مدنظر خود برسند. اما باید دانست راهی که در بورس با سرعت زیاد بازدهی بالایی بدهد میتواند به سرعت نیز سرمایه فرد را از بین ببرد. برخی افراد یا کانالهای تلگرامی با هدف کسب سود بالا در زمان کوتاه سیگنال خرید سهم میدهند؛ عموما مشاهده شده است که افراد با سرمایهگذاری بر این سهمها ضرر زیادی را متحمل شدهاند. البته افرادی نیز در بازههای زمانی محدود از این روش سود زیادی کسب کردهاند. بنابراین مهم است که بدانیم چگونه در بورس سرمایهگذاری کنیم.
در این مقاله قوانین و مقررات سبدگردانی، ویژگی بهترین سبدگردانها، مزایا و معایب سبدگردانی، تفاوت سبدگردانی و صندوقهای سرمایهگذاری و دیگر موارد مهم در این زمینه بهطور کامل توضیح داده شده است.
سبدگردانی چیست؟
افراد میتوانند از 2 روش مستقیم و غیرمستقیم در بورس سرمایهگذاری کنند. روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس وجود دارد. خرید سیگنال یکی از این روشها است که پیشتر به معایب آن اشاره شد. از دیگر روشها میتوان به خرید صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرد. سبدگردانی نیز یکی دیگر از روشهای سرمایهگذاری است.
حال این سوال پیش میآید که سبدگردانی یعنی چه؟ سبدگردان شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار برای سرمایهگذار میپردازد. در حقیقت وظیفه سبدگردان چیدمان سبدی از دارایی برای کسب سود سرمایهگذار میباشد. همچنین وظیفه خرید و فروش و مدیریت دارایی سرمایهگذار بر عهده سبدگردان است. به سبدگردانی، مدیریت پرتفوی نیز گفته میشود.
شرایط و قوانین سبدگردانی چیست؟
شرکتها برای فعالیت در حوزه سبدگردانی باید مجوزهای لازم را از سازمان بورس و اوراق بهادار کسب کنند. سازمان بورس برای صدور مجوز سبدگردانی توانایی نیروی انسانی، مدارک حرفهای، سرمایه در اختیار و سایر موارد را مورد بررسی قرار میدهد. این مجوز بهصورت دورهای توسط سازمان بورس مورد ارزیابی قرار میگیرد و در صورت داشتن صلاحیت مجدد تمدید میشود. این صلاحیت شامل بازدهی مناسب، عدم خطای قانونی سبدگردان و… میباشد. طبق قانون سازمان بورس، شرکتهایی که بدون مجوز به سبدگردانی اقدام کنند متحمل جریمه خواهند شد. شرکتهای سبدگردان باید سالانه مبلغی را بهعنوان حق نظارت به سازمان بورس و اوراق بهادار پرداخت کنند.
قرارداد سبدگردانی
برای استفاده از خدمات سبدگردانها، پس از انتخاب بهترین سبدگردان، باید قراردادی میان سبدگردان و سرمایهگذار بسته شود. این قرارداد بهطور رسمی و مطابق با فرمت ارسالی سازمان بورس و اوراق بهادار منعقد میشود. در این قرارداد مواردی مانند میزان آورده سرمایهگذار، کارمزدهای سبدگردانی، محدودیتهای معاملاتی و گزارشات سبدگردانی قید میشود. همچنین کد بورسی سبدگردانی اختصاصی نیز برای سرمایهگذار صادر میشود. به این کد که به نام سرمایهگذار است، کد prx گفته میشود.
کد prx در سبدگردانی چیست؟
کد prx کدی است که شرکتهای سبدگردان به سهامداران اختصاص میدهند. در حقیقت این کد نشان میدهد که شخص بهصورت غیرمستقیم و از طریق شرکتهای سبدگردان وارد بازار بورس شده است. سبدگردان با استناد به قرارداد فیمابین میتواند با اختیار خود در بورس معامله کند.
در ادامه به جزئیات موارد قید شده در قرارداد سبدگردانی پرداخته شده است:
حداقل سرمایه برای سبدگردانی
شرکتهای سبدگردان دارای قوانین و شرایط مختص به خود هستند. یکی از این شرایط محدودیت میزان سرمایه اشخاص برای سبدگردانی است. شرکتهای سبدگردان حداقل مبلغی را برای سبدگردانی مشخص میکنند. حداقل مبلغ در هر شرکت متفاوت است و محدودیت خاصی برای آن وجود ندارد. برخی از سبدگردانها حدود 100 میلیون تومان و برخی تا 1 میلیارد تومان برای حداقل سرمایه درنظر میگیرند.
کارمزد سبدگردانی چیست؟
کارمزد سبدگردانی برای هر شرکت باتوجه به قرارداد منعقد شده متفاوت میباشد. این کارمزد تعیین شده اصولا در چارچوب قوانین سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین میشود. عموما کارمزد سبدگردانها از 2 بخش ثابت و متغیر تشکیل میشود. بخش متغیر کارمزد رابطه مستقیمی با عملکرد و بازدهی سبدگردان دارد. اصولا سبدگردانها سود سرمایه اشخاص را به میزان نرخ سود سپرده بانکی تضمین کرده و از مازاد سود کسب شده کارمزد خود را طبق توافق دریافت میکنند. یعنی در صورتیکه سبدگردان نتواند بازدهی بیشتر از نرخ سود سپرده بانکی را کسب کند، عملا کارمزدی از سرمایهگذار دریافت نمیکند.
برای مثال شخصی 1 میلیارد تومان سرمایه خود را در اختیار شرکت سبدگردانی قرار داده است. در قرارداد مابین سرمایهگذار و شرکت سبدگردان کارمزد ثابت 2 درصد از میانگین سبد و 20 درصد کارمزد به ازای سود کسب شده بیش از نرخ سود سپرده بانکی تعیین شده است. پس از یک سال پول شخص 2 میلیارد تومان میشود. در این صورت 30 میلیون تومان کارمزد ثابت سبدگردان از میانگین سبد (1/5 میلیارد تومان) میباشد. سپس از 1 میلیارد سود کسب شده 18 درصد یعنی 180 میلیون تومان معادل سود سپرده بانکی و 820 میلیون تومان مازاد سود کسب شده میباشد.
بنابراین 20 درصد از مازاد سود کسب شده (820 میلیون تومان) معادل 164 میلیون تومان متعلق به شرکت سبدگردان است. در مثال ذکر شده شرکت سبدگردان 164 میلیون تومان بهعنوان کارمزد متغیر و 30 میلیون تومان کامزد ثابت دریافت میکند. در حقیقت شخص سرمایهگذار در این یک سال 806 میلیون تومان سود کسب میکند.
محدودیتهای سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی برای تمام اشخاص مناسب نیست و همانطور که پیشتر گفته شد ابتدا محدودیت میزان سرمایه وجود دارد. همچنین قرارداد سبدگردانی به صورت یک ساله منعقد میشود و در صورتی که شخص سرمایه خود را زودتر از مهلت معین بخواهد، محدودیتهایی در زمان خروج وجود دارد. بنابراین استفاده از سبدگردانی برای کسانی که دارای دید کوتاه مدت هستند مناسب نمیباشد.
مزایای سبدگردانی
همانطور که گفته شد این روزها بسیاری از افراد برای سرمایهگذاری از سبدگردانی استفاده میکنند. سبدگردانی مزایای زیادی برای افراد دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است:
- سبدگردانی برای افراد غیرمتخصص که فرصت کافی برای فعالیت در بورس را ندارند روش مطمئنی میباشد.
- سبدگردانی برای هر شخص بهصورت اختصاصی و باتوجه به میزان سرمایه و ریسک آن شخص انجام میشود.
- این نوع سرمایهگذاری تنها محدود به سهام موجود در بورس نمیباشد و سبدگردانها بر روی سایر داراییهای قابل معامله در بورس مانند اوراق یا صندوقهای سپرده کالایی نیز سرمایهگذاری میکنند.
- طبق شرایط دریافت مجوز سبدگردانی که پیشتر ذکر شد، افراد متخصصی در سبدگردانها فعالیت میکنند و سرمایه شما به دست افراد متخصص مدیریت میشود.
- از سوی دیگر افراد میتوانند بهصورت لحظهای بر عملکرد سبدگردان بر سرمایه خود نظارت داشته باشند.
- از دیگر مزایای سبدگردانی میتوان به معافیت مالیاتی آن اشاره کرد.
معایب سبدگردانی
اما این روش در کنار مزایای فراوانی که دارد، دارای معایبی نیز میباشد. سبدگردانها در اغلب مواقع برای مبالغ بالا (عموما بیش از 1 میلیارد تومان) سبدگردانی میکنند و امکان استفاده از خدمات سبدگردانی برای افراد با سرمایه کم امکانپذیر نمیباشد. از طرفی سبدگردانها کارمزد بالایی را در قبال سبدگردانی دریافت میکنند.
در سبدگردانها علاوه بر کسب سود احتمال ضرر کردن افراد نیز وجود دارد. گاهی ممکن است در صورت انتخاب سبدگردان اشتباه شخص سرمایهگذار ضرر زیادی را متحمل شود.
معیار انتخاب سبدگردانی چیست؟
همانطور که گفته شد مهمترین موضوع در حفظ سرمایه و کسب سود، انتخاب سبدگردان مناسب است. بنابراین برای انتخاب بهترین سبدگردان لازم است که موارد زیر را مورد بررسی قرار دهید:
- مجوز سبدگردان
- سابقه و خوشنامی سبدگردان در گذشته
- بازدهی سبدگردان از ابتدای تاسیس تاکنون
- تیم متخصص و حرفهای که مدیریت سبدها را برعهده دارند
- میزان شفافیت سبدگردان
ویژگی بهترین سبدگردان
باتوجه به موارد فوق میتوان گفت که بهترین شرکت های سبدگردان، شرکتهایی هستند که بهصورت مرتب گزارش خود را منتشر میکنند. این سبدگردانها دارای شفافیت بوده و از عملکرد خود اطمینان دارند. پس از بررسی بازدهی سبدگردانها، سبدگردانی که با کمترین ریسک بیشترین بازدهی را داشته باشد، عملکرد خوبی را داشته است.
سبدگردان خوب سبدگردانی است که نوسانات سهمهای آن در بازارهای مثبت بیشتر و در بازرهای منفی کمتر باشد. یعنی در بازارهای مثبت سود حداکثری را کسب کنند و در بازارهای منفی حداقل ضرر (کمتر از شاخص کل) را برای سرمایهگذار متحمل شوند.
سبدگردانهای خوب شناخت خوب و کاملی نسبت به سهمهای بازار داشته و بر سهمهای نقدشونده سرمایهگذاری میکند. در کنار آن تنوع لازم را در نیز در چیدمان سبدهای خود رعایت میکنند.

تفاوت صندوق سرمایهگذاری و سبدگردانی بورس چیست؟
صندوق سرمایهگذاری نیز یک نهاد مالی است که پول افراد را جمعآوری کرده و تمام پول را بهصورت یکجا سرمایهگذاری میکند؛ فارغ از اینکه سرمایه هر شخص چه میزان است. سپس بخش کمی از سود سرمایهگذاری را بهعنوان کارمزد برداشته و مابقی را به نسبت سرمایه افراد میان آنها تقسیم میکند. بنابراین استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری برای افراد با هر میزان سرمایه امکانپذیر است و مانند سبدگردانها محدودیتی وجود ندارد.
سابقه معاملاتی صندوقهای سرمایهگذاری از روز اول تاکنون روشن و شفاف است؛ یعنی بهطور دقیق مشخص است که چه سهمهایی را خرید و فروش کرده و اکنون چه سهم هایی را دارد. همچنین بازدهی روزانه آن را میتوان مشاهده کرد. اما سابقه سبدگردانها در هیچجا ثبت نشده و قابل مشاهده نمیباشد.
از دیگر تفاوتهای صندوقهای سرمایهگذاری و سبدگردانها میتوان به کارمزد کم صندوقها اشاره کرد. برخلاف سبدگردانها که تا حدود 20 درصد کارمزد دریافت میکنند، صندوقها درصد ناچیزی (حدود 2 درصد) از سرمایهگذار دریافت میکنند.
از سوی دیگر ریسک سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری کمتر از سبدگردانها میباشد و افراد میتوانند در هر زمان که بخواهند پول خود را از صندوقها دریافت کنند. بهعبارتی سرمایهگذار دیگر نگران بسته شدن یک سهم یا بلوکه شدن پول خود نمیباشد. باتوجه به رابطه مستقیم ریسک و بازدهی در ازای ریسک کمتر صندوقهای سرمایهگذاری نمیتوان انتظار بازدهی بالایی نیز از آنها داشت. عموما بازدهی صندوقها در حدود شاخص کل میباشد.
عموما برای خرید واحد صندوقهای سرمایهگذاری باید بهصورت حضوری مراجعه کرد و تعداد کمی از واحد صندوقها بهصورت آنلاین خرید و فروش میشوند. صندوقهایی که واحد آنها بهصورت آنلاین خرید و فروش میشوند، ETF نام دارند.
نحوه سرمایهگذاری در شرکتهای سبدگردان
اولین قدم انتخاب یک شرکت سبدگردان با توجه به حداقل سرمایه و تحقیقهای لازم در زمینه انتخاب بهترین سبدگردان است. انتخاب سبدگردان خوب در موفقیت سرمایهگذار بسیار تاثیرگذار است؛ بنابراین مهمترین قدم، انتخاب آگاهانه سبدگردان میباشد.
پس از انتخاب شرکت سبدگردان باید به همراه مدارک شناسایی خود مانند شناسنامه و کارت ملی هوشمند به شرکت سبدگردان مراجعه کرد. در این مرحله برای تشکیل پرونده فرمهایی جهت تکمیل در اختیار سرمایهگذار قرار میگیرد. لازم است که سرمایهگذار تمامی بندها را به دقت مطالعه کند تا با تمامی مراحل و قوانین سبدگردان آشنا شود.
پس از ثبتنام، سبدگردان میزان سرمایه و سطح ریسکپذیری سرمایهگذار را طی یک جلسه میسنجد. تمام فرآیند سرمایهگذاری با توجه به سطح ریسکپذیری سرمایهگذار صورت میگیرد.
در مرحله بعد سرمایه لازم به حساب شرکت سبدگردان واریز میشود. پس از واریز پول توسط سرمایهگذار، شرکت با ارسال مدارک به سازمان بورس و اوراق بهادار کد prx را برای سرمایهگذار دریافت کرده و سبد اختصاصی سرمایهگذار را تشکیل میدهد.
آخرین مرحله تنظیم قرارداد متمم میباشد. قرارداد متمم قراردادی است که تمامی شرایط فسخ، برداشت، واریز و دیگر مواردی که در قرارداد اصلی ذکر نشده را میتوان در آن اضافه کرد.
آیا تضمینی برای سود سبدگردانی وجود دارد؟
پرتفوی هر سرمایهگذار با توجه به میزان ریسکپذیری و ویژگیهای فردی آن شخص تعیین میشود، نمیتوان سود مشخصی را برای همه به صورت یکسان اعلام کرد. باتوجه به اینکه سود سبدگردان در گرو کسب سود پرتفوی سرمایهگذاران است، سبدگردان تمام تلاش خود را برای کسب سود بیشتر به کار میگیرد. اما بهصورت کلی شرکتهای سبدگردان از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار بهصورت قانونی اجازه تضمین سود را ندارند.
سبد پیشنهادی انیگما
سبد پیشنهادی که هر هفته توسط انیگما ارائه میشود نوعی سبدگردانی است که مدیریت دارایی به عهده سرمایهگذار میباشد. انیگما تلاش کرده در سبد پیشنهادی خود ایرادات سبدگردانی را پوشش دهد تا سرمایهگذاران بتوانند حداکثر بازدهی را در بلندمدت کسب کنند. برخی از مزایای سبد پیشنهادی انیگما و تفاوت آن با سبدگردانی در ادامه آمده است.
- دیگر سوالات خود درباره سبدگردانی چیست را در بخش نظرات با کارشناسان انیگما در میان بگذارید.
انیگما در مقابل کارمزد بالایی که شرکتهای سبدگردان دریافت میکنند، تنها 12 میلیون تومان در سال دریافت میکند. در حقیقت میزان سرمایه شما تاثیری در هزینه پرداختی شما نخواهد داشت و درصد کمی از سرمایه شما را شامل میشود.
از طرفی محدودیتی در سرمایه وجود ندارد و افراد با هر سرمایهای میتوانند از سبد پیشنهادی انیگما استفاده کنند.
سهمهای پیشنهادی انیگما به همراه تحلیل بنیادی هر یک ارائه میشود و افراد میتوانند با آگاهی و دید روشن بر آن سهم سرمایهگذاری کنند.
علاوه بر این سرمایهگذاران میتوانند در طول این یک سال، همه روزه از پشتیبانی و مشاوره رایگان کارشناسان و متخصصین انیگما بهرهمند شوند؛ عموما این خدمات در سبدگردانها ارائه نمیشود.
مهمترین تفاوت سبد پیشنهادی انیگما با دیگر سبدگردانها در شفافیت است. سابقه بازدهی سبد پیشنهادی انیگما از روز اول تاکنون به صورت شفاف برای تمامی افراد قابل مشاهده میباشد. شما میتوانید از طریق لینک سبد پیشنهادی انیگما به نمودار بازدهی سبد انیگما دسترسی داشته باشید. آنچه در سابقه عملکرد سبد انیگما پیداست بر خلاف صندوقهای سرمایهگذاری در بلندمدت بازدهی به مراتب بالاتر از شاخص کل کسب کرده است.
برای خرید و فروش سهام باید دقت کرد که پس از سرمایهگذاری بر یک سهم زمان خروج از آن نیز بسیار مهم است. برخلاف برخی کانالها که تنها سیگنال خرید میدهند، انیگما زمان خروج از سهم را نیز اعلام میکند.
سوالات متداول
سبدگردانی نوعی سرمایهگذاری غیرمستقیم است. در این روش مدیریت دارایی شخص به عهده شرکت سبدگردان میباشد.
با توجه به قوانین و مقررات موجود در سبدگردانی، امکان تضمین سود از سوی شرکتهای سبدگردان وجود ندارد.
بهترین شرکت سبدگردان دارای افراد متخصصی است که علاوه بر داشتن بازدهی بالا دارای شفافیت اطلاعاتی نیز میباشد.
سوالات خود را که در این مقاله به آن پاسخ داده نشده است در بخش نظرات با کارشناسان ما در میان بگذارید.