تحلیل بنیادی شتران «شرکت پالایش نفت تهران»

شرکت پالایش نفت تهران با هدف تامین فرآورده‌های نفتی مناطق مرکزی، شمال و شمال شرق کشور تاسیس شد. این مجتمع متشکل از دو پالایشگاه شمالی و جنوبی با مجموع ظرفیت 185 هزار بشکه در روز به بهره‌برداری رسید. چشم‌انداز این شرکت تبدیل شدن به پالایشگاهی در کلاس جهانی با کسب‌ و کارهای متنوع و سودآور در بخش انرژی است. در ادامه علاوه بر تحلیل بنیادی شتران به بررسی صنعت پالایشی نیز پرداخته شده است. همچنین در این مقاله سعی شده تا گزارش دقیقی از شرکت پالایش نفت تهران، پیش‌بینی EPS تحلیلی و محاسبه P/E فوروارد این شرکت در سال 1404 ارائه شود.

• شما می‌توانید در مقاله تحلیل بنیادی چیست به‌طور کامل با این تحلیل و انواع روش‌های آن آشنا شوید.

بررسی صنعت پالایشی

پالایشگاه یک واحد صنعتی است که در آن نفت‌ خام پالایش و مواد مهم‌تری مانند بنزین، گازوئیل، نفت سفید و… تولید می‌شود. پالایشگاه‌ها به سه دسته بزرگ، متوسط و کوچک طبقه‌بندی می‌شوند. پالایشگاه‌های ایران جزو دسته پالایشگاه‌های کوچک یا متوسط هستند. محصولات و فرآورده‌های تولیدی یک پالایشگاه به دو دسته فرآورده‌های اصلی و فرعی دسته‌بندی می‌شوند. فرآورده‌های اصلی شامل بنزین، گازوئیل، نفت سفید، نفت کوره، گاز مایع و سوخت‌های هوایی هستند. فرآورده‌های فرعی نیز شامل نفتا، وکیوم باتوم، آیزوریسایکل، لوبکات و سایر محصولات هستند.

بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در جهان کشورهای آمریکا، روسیه و عربستان هستند که به‌ترتیب 17، 11 و 11 درصد از تولیدات نفت در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. ظرفیت پالایش نفت خام در ایران حدود 2 میلون و 200 هزار بشکه در روز است که در جایگاه هشتم این صنعت قرار دارد.

موضوع فعالیت و جایگاه شتران در صنعت

شرکت پالایش نفت تهران در صنعت «فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای» فعالیت می‌کند. عمده‌ترین فعالیت‌های شرکت پالایش نفت تهران به‌ شرح زیر است:

• انجام عملیات پالایش و فرآورش نفت خام و سایر هیدروکربورها
• ساخت فرآورده‌های نفتی از قبیل بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره
• پالایش سایر مشتقات و فرآورده‌های نفتی و عرضه آن طبق اساسنامه

با احتساب شرکت پالایش ستاره خلیج‌فارس، در حال حاضر 10 شرکت پالایشی در این حوزه فعالیت می‌کنند که شرکت پالایش نفت تهران بر اساس ظرفیت در رتبه‌ی پنجم قرار گرفته است. همچنین این شرکت از نظر ضریب پیچیدگی و توسعه‌‌ی واحدهای فرآیندی نیز پس از پالایشگاه شازند اراک در جایگاه دوم قرار دارد. در حال حاضر در تحلیل بنیادی شتران، این شرکت با پالایش روزانه 250 هزار بشکه نفت خام در روز نزدیک به 13 درصد از نفت خام کشور را پالایش می‌کند. در نمودار زیر ظرفیت پالایش نفت خام شرکت‌های فعال در این صنعت آورده شده است. شرکت پالایش نفت اصفهان با پالایش 370 هزار بشکه در روز در جایگاه دوم این نمودار قرار دارد؛ در مقاله تحلیل بنیادی شپنا به تحلیل بنیادی این سهم و محاسبه EPS فوروارد آن پرداخته شده است.

سرمایه و ترکیب سهامداران

بر اساس تصمیمات اتخاذ شده در خصوص افزایش سرمایه شرکت در مجمع عمومی فوق‌العاده مورخ 1403/12/05، سرمایه شرکت پالایش نفت تهران به مبلغ 539,500,000 میلیون ریال رسید. اطلاعات کامل پیرامون روند افزایش سرمایه شرکت در مقاله افزایش سرمایه شتران قابل مشاهده است.

بانک صادرات با 5٫16 درصد، شرکت سرمایه‌گذاری ایرانیان با 4٫76 درصد و شرکت سرمایه‌گذاری استان تهران با 4٫02 درصد، از سهامداران عمده شتران هستند. تصویر زیر لیست سهامداران بالای یک درصد شتران را به‌ همراه درصد مالکیت هر یک نشان می‌دهد.

در حالت تلفیقی 40٫81 درصد از شرکت پالایش نفت تهران متعلق به سرمایه‌گذاری‌های استانی است که در قالب سهام عدالت نمایش داده می‌شود. در سامانه تحلیل بنیادی انیگما امکان مشاهده تمامی سهامداران تلفیقی این نماد وجود دارد.

تحلیل بنیادی شرکت پالایش نفت تهران

در تحلیل بنیادی شتران به بررسی تولید، فروش، بهای تمام شده، صورت سود و زیان، روند سودسازی، بررسی P/E و EPS گذشته‌نگر و همچنین پیش‌بینی هر یک در سال 1404 پرداخته می‌شود.

بررسی تولید در تحلیل شتران

همان‌طور که گفته شد محصولات پالایشگاه‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی هر یک پرداخته می‌شود.

فرآورده‌های اصلی: فرآورده‌های اصلی شرکت شامل گاز مایع، بنزین، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و سوخت‌های هوایی سبک و سنگین هستند که جهت فروش به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران تحویل داده می‌شوند. بنزین تولیدی در شرکت پالایشگاه نفت تهران با گوگرد کمتر از یک ppm عرضه می‌شود. همچنین نفت سفید و نفت گاز تولیدی این شرکت با گوگرد کمتر از 40 و 50 ppm تولید می‌شوند.

فرآورده‌های ویژه: این فرآورده‌ها شامل نفتا، وکیوم باتوم، روغن پایه مرغوب، آیزوریسایکل، گوگرد و هیدروژن سولفوره هستند. شتران تامین‌کننده خوراک صنایع بزرگی نظیر شرکت‌های نفت ایرانول، پاسارگاد، بهران، پارس، سپاهان، پتروشیمی تبریز و… است.

تولید شتران در سال مالی 1402 برابر با 12,706 هزار متر مکعب بوده است. همچنین این شرکت در دوره 9 ماهه منتهی به 1403/09/30 معادل 10،743 هزار متر مکعب تولید داشته است که نسبت به دوره مشابه در سال 1402، بیش از 15 درصد افزایش داشته است.

مقدار و مبلغ فروش شتران

مقدار فروش محصولات شرکت پالایش نفت تهران در دوره 9 ماهه منتهی به تاریخ 1403/09/30، بیش از 10,743 هزار مترمکعب بوده است که نسبت به دوره مشابه در سال 1402 به مقدار 19.4% افزایش یافته است. عمده فروش شتران در این دوره از محصولات نفت گاز، انواع بنزین موتور، نفت کوره و مالچ بود. پیش‌بینی می‌شود مقدار فروش شرکت در پایان سال مالی 1404 مقدار 14,325 هزار مترمکعب باشد.

نمودار زیر به مقایسه تولید و فروش شتران در 4 دوره مالی 9 ماهه از سال 1400 تا 1403 پرداخته است.

درآمد حاصل از فروش محصولات شرکت پالایش نفت تهران در دوره ۹ ماهه منتهی به تاریخ 1403/09/30، بیش از 230 هزار میلیارد تومان بوده است که نسبت به دوره مشابه در سال 1402 حدود 51 درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتا ناشی از برآیند افزایش ۴۱ درصدی متوسط نرخ تسعیر ارز، کاهش حدود ۳ درصدی نرخ‌های جهانی، افزایش ۱۴ درصدی عملکرد پالایش نفت خام، کاهش ۱۳٫۵ درصدی کرک اسپرد جهانی پالایش نفت خام و همچنین تغییرات فروش نیابتی به فروش پشت فنس نسبت به دوره ۹ ماهه سال 1402 بوده است.

پیش‌بینی می‌شود فروش شرکت در پایان سال مالی 1404 به بیش از 508 هزار میلیارد تومان برسد. در این تحلیل نرخ فروش بنزین برابر با نرخ بنزین اکتان 87 طبق فرمول مصوبه پالایش و پخش با استفاده از نرخ‌های آخرین نشریه پالایشی پلتس و نرخ فروش نفت کوره داخلی و صادراتی شرکت معادل آخرین نرخ نفت کوره 380 خلیج‌فارس در نظر گرفته شده است. در ادامه تصویر زیر، جزئیات قیمت فروش محصولات شتران برای 4 دوره مالی گذشته و همچنین پیش‌بینی آن برای سال مالی پیش‌رو را نشان می‌دهد.

بهای تمام شده در تحلیل بنیادی شتران

بهای تمام‌شده شرکت پالایش نفت تهران شامل مواد مستقیم مصرفی، دستمزد مستقیم و سربار تولید است. مبلغ بهای تمام‌شده شتران در دوره ۹ ماهه منتهی به 1403/09/30 بیش از 217 هزار میلیارد تومان بوده است که نسبت به دوره مشابه در سال 1402 به میزان 56 درصد افزایش یافته است. پیش‌بینی می‌شود ترکیب بهای تمام‌شده این شرکت در پایان سال مالی 1404 به مبلغ 480 هزار میلیارد تومان برسد. در نمودار زیر به مقایسه بهای تمام شده و فروش شتران پرداخته شده است.

در بخش‌های بعدی به بررسی جزئیات بهای تمام‌شده شرکت پرداخته شده است.

مواد اولیه: خوراک دریافتی در تحلیل بنیادی شتران شامل نفت خام میادین نفتی اهواز، آسماری و دزفول شمالی است که از طریق خط لوله 26 اینچی دریافت می‌شود. تصویر زیر مبلغ مصرف مواد اولیه شرکت را در 4 دوره مالی گذشته نشان می‌دهد. طبق این تصویر بهای تمام‌شده مواد مصرفی در دوره‌ی 9 ماهه ابتدای سال مالی 1403 مبلغ 211 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال 1402 بیش از 51 درصد افزایش یافته است.

سربار: اقلام سربار شرکت پالایش نفت تهران شامل حقوق و مزایا، استهلاک و سوخت طبق تصویر زیر گزارش شده است. هزینه سربار شتران در دوره مالی منتهی به 1403/09/30 مبلغ 6٬643 میلیارد تومان بوده است که حدود 50 درصد آن متعلق به سوخت است. باتوجه به افزایش 30 درصدی نرخ حقوق و مزایا در سال 1404 و همچنین نرخ 72 هزار ریال بر متر مکعب سوخت در این سال، سربار شرکت تا پایان سال مالی 1404 مبلغ 12,346 میلیارد تومان برآورد می‌شود. در جدول زیر به بررسی سربار شتران در 4 دوره مالی پرداخته شده است.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شتران

درآمد‌های عملیاتی شرکت در دوره 9 ماهه منتهی به 1403/09/30 مقدار 230 هزار میلیارد تومان بوده است که شرکت 14 هزار میلیارد تومان از این مبلغ را به سود خالص تبدیل کرده است؛ این مقدار نسبت به دوره مشابه سال 1402 به میزان 44 درصد کاهش یافته است. با توجه به این موارد، پیش‌بینی می‌شود که شتران در سال 1404 بیش از 24 هزار میلیارد تومان سود خالص داشته باشد. تصویر زیر صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شتران را برای 4 دوره مالی و پیش‌بینی آن تا پایان سال 1404 را نشان می‌دهد.

مجمع عمومی سالیانه شتران برای سال مالی 1402 در تاریخ 1403/04/20 برگزار شد. شتران در پایان سال مالی 1402 به ازای هر سهم مبلغ 647 ریال سود خالص ساخت. بر اساس تصمیمات اتخاذشده در این مجمع، سود نقدی به ازای هر سهم 260 ریال تصویب شد. پیشنهاد می‌شود برای کسب اطلاع از جزئیات مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت پالایش نفت تهران، تاریخ و نحوه پرداخت سود مقاله مجمع شتران مطالعه شود.

بررسی حاشیه سود شتران

حاشیه سود خالص شتران در دوره مالی 9 ماهه منتهی به 1403/09/30 برابر با 6.16 درصد بوده است. در جدول زیر به مقایسه حاشیه سود خالص، ناخالص و عملیاتی این شرکت در چهار سال مالی پرداخته شده است. مطابق جدول حاشیه سود خالص شرکت در سال 1402 نسبت به سال 1401 کاهش یافته است.

بررسی نسبت‌های مالی گذشته‌نگر شتران

تصویر زیر نسبت‌های مالی گذشته‌نگر شرکت پالایش نفت تهران را برای 5 دوره مالی گذشته نشان می‌دهد. همانطور که مشاهده می‌شود. P/E ttm در تحلیل بنیادی شتران در دوره 9 ماهه منتهی به 1403/09/30 برابر با 5 بوده است؛ لازم به ذکر است که P/E گروه در تاریخ نگارش مقاله (1404/01/25) برابر با 7.4 درصد است. همچنین P/S ttm نیز 0.4 محاسبه شده است.

محاسبه‌ی EPS و P/E تحلیلی منتهی به 1404/12/29

برای محاسبه EPS تحلیلی در تحلیل بنیادی شتران، افزایش نرخ تورم در سال 1404 معادل 30 درصد و میانگین قیمت دلار 75 هزار تومان در نظر گرفته شده است. همچنین در این تحلیل نرخ نفت خام سنگین خریداری‌شده از طریق فرمول زیر محاسبه شده است.

نفت سنگین = میانگین (نفت عمان، نفت دبی و میانگین وزنی نفت برنت) -6

باتوجه به مفروضات فوق، ای پی اس تحلیلی شتران برای سال مالی 1404 معادل 454 ریال پیش‌بینی شده است. قیمت پایانی شتران در تاریخ 1404/01/25 در سایت http://www.tsetmc.com (2٬358 ریال) است؛ بنابراین نسبت P/E فوروارد شتران 5٫2 واحد محاسبه شده است.

• مقاله پیشنهادی: آموزش تحلیل بنیادی

نمودار قیمتی شتران

نمودار زیر روند قیمتی سهام شتران را نشان می‌دهد. این نماد در تاریخ 12 مرداد ماه 1399 به بالاترین ارزش بازار خود حدود 222 هزار میلیارد تومان رسید. سپس قیمت این سهم کاهش یافت و با توجه به قیمت روز این سهم در تاریخ 1404/01/25 (2٬358 ریال)، ارزش بازار شتران 127 هزار میلیارد تومان است. ارزش سهام شرکت پالایش نفت تهران در این بازه زمانی 42.7 درصد افت داشته است.

برای مشاهده لیست شرکت‌های تولیدی با کمترین P/E تحلیلی از طریق لینک بهترین سهم اقدام کنید.

سوالات متداول