تحلیل بنیادی شپنا «شرکت پالایش نفت اصفهان»

شرکت پالایش نفت اصفهان با نماد شپنا یکی از شرکت‌های مهم در زمینه پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در کشور است. این شرکت در سال ۱۳۸۶ با داشتن سودآوری و بهره‌وری بیشتر نسبت به دیگر شرکت‌های پالایشی، به‌عنوان یکی از مراکز نفتی پیشگام در مجموعه صنعت عظیم نفت کشور، مشمول اصل ۴۴ قانون اساسی قرار گرفت و با عرضه سهام آن در بازار بورس، با نماد شپنا به بخش خصوصی واگذار شد. شپنا هم‌اکنون بیش از 20 درصد نیاز کشور به فرآورده‌های نفتی را تأمین می‌کند. در این مقاله به تحلیل بنیادی شپنا و محاسبه EPS تحلیلی این شرکت پرداخته شده است.

جایگاه شپنا در صنعت

در حوزه صنعت پالایش نفت جمعا ده شرکت فعالیت می‌کنند. از این تعداد شرکت پالایش نفت اصفهان (شپنا) یکی از شش شرکت پالایشی پذیرفته شده در بورس است. شرکت پالایش نفت اصفهان در قیاس با نه شرکت دیگر در سال 1399 از نظر دریافت خوراک نفت خام و میعانات گازی در جایگاه دوم قرار دارد. همچنین از منظر تولید محصول نفت گاز مقام نخست، گاز مایع مقام دوم، نفت کوره و نفت سفید مقام چهارم و بنزین در جایگاه چهارم قرار دارد.

نمودار زیر مقایسه ظرفیت پالایش نفت شرکت‌های پالایشی بر حسب هزار بشکه در روز است.

مهم‌ترین سهامداران شپنا

شرکت آوای پردیس سلامت و توسعه سرمایه رفاه نسبت به سایر سهامداران شپنا دارای درصد بیشتری از سهام این شرکت هستند. در ادامه برخی از سهامداران عمده شپنا به همراه تعداد سهام و ارزش هر یک به تاریخ 1400٫10٫04 قابل مشاهده است.

می‌توانید برای مشاهده تمام سهامداران شپنا به محصول سهامداران بورس انیگما مراجعه کنید.

تولیدات شرکت و نحوه توزیع آن

شرکت پالایش نفت اصفهان دارای محصولات زیادی در زمینه فرآورده‌های نفتی مانند بنزین است. در جدول زیر محصولات تولیدی این شرکت قابل مشاهده است.

فرآورده‌های اصلی از قبیل بنزین، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره و گاز مایع برای توزیع به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ارسال می‌شوند. فرآورده‌های ویژه نیز به‌عنوان خوراک یا ماده اولیه به سایر صنایع با مشتریان عمده ارائه و بخشی هم در بورس کالای ایران عرضه می‌شوند.

شرکت پالایش نفت اصفهان به عنوان تأمین‌کننده خوراک پنج شرکت بزرگ تولیدی نفت جی، سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران، پتروشیمی اراک، پتروشیمی اصفهان و نفت سپاهان نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. وکیوم باتوم، نفت سفید ویژه، نفتا، پلاتفرميت و روغن پایه به‌عنوان محصولات ویژه‌ای هستند که خوراک این شرکت‌ها را فراهم می‌کند.

بخش دیگری از فرآورده‌های ویژه نظیر آیزوریسایکل، لوبکات سنگین، انواع حلال‌ها و… که در زمره خوراک صنایع کوچک‌تر نیز قرار می‌گیرند، در بورس کالا و بورس انرژی به‌صورت مستمر عرضه می‌شوند.

نحوه قیمت‌گذاری محصولات شپنا

همچنین مبنای محاسبه قیمت‌های مربوط به پنج فرآورده اصلی و سوخت هوایی دریافتی از پالایشگاه‌های متوسط ماهانه قیمت دیگر تولیدکنندگان فرآورده، به ماخذ فوب خلیج‌فارس گزارش شده در نشریه بین‌المللی پلتس با لحاظ شاخص کیفیت می‌باشد. در ادامه به جزئیات قیمت‌گذاری انواع محصولات این شرکت پرداخته شده است.

جزئیات قیمت‌گذاری محصولات

نرخ فروش بنزین شپنا برابر با میانگین نرخ بنزین اکتان 91 و 95 یورو 4 طبق فرمول زیر با استفاده از نرخ های آخرین نشریه پالایشی پلتس محاسبه شده است.

بنزین 91 یورو 4 = بنزین 95 سنگاپور -4.3*(بنزین 95 سنگاپور – بنزین 92 سنگاپور)

بنزین 91 یورو 4 = بنزین 95 سنگاپور -4.3*(بنزین 95 سنگاپور – بنزین 92 سنگاپور)

نرخ فروش گاز مایع برابر با میانگین آخرین نرخ پروپان و بوتان اعلامی دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در نظر گرفته شده است.

نرخ فروش سوخت جت برابر با آخرین نرخ نفت سفید خلیج‌فارس به اضافه‌ی 1 دلار بر بشکه در نظر گرفته شده است.

نرخ فروش نفت سفید برابر با آخرین نرخ نفت سفید خلیج‌فارس اعلامی نشریه پالایشی پلتس در نظر گرفته شده است.

عمده‌ی نفت گاز تولیدی شرکت با گوگرد بالای 5000 ppm است که نرخ فروش آن برابر با 0.95 آخرین نرخ نفت گاز 0.25 سولفور خلیج‌فارس در نظر گرفته شده است.

میزان گوگرد موجود در نفت کوره معادل 3.04 درصد است و نرخ فروش نفت کوره شرکت معادل آخرین نرخ نفت کوره 380 خلیج‌فارس در نظر گرفته شده است.

نرخ فروش پروپان، نفتا، وکیوم باتوم، حلال، آیزوریسایکل و گوگرد برابر با آخرین نرخ‌های هر محصول اعلامی دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی لحاظ شده است.

مقدار، قیمت و مبلغ فروش

جدول زیر مقدار، قیمت و مبلغ فروش هر یک از محصولات این شرکت در ۴ دوره مالی گذشته و پیش‌بینی تیم تحلیلی انیگما تا پایان سال 1401 نمایش داده شده است.

بررسی روند کرک اسپرد

نکته مهم برای بررسی روند سودآوری پالایشگاه بررسی کرک اسپرد محصولات شرکت است. به اختلاف قیمت بین یک بشکه نفت خام و یک بشکه فرآورده‌های حاصل از آن، کرک اسپرد گفته می‌شود. فعالان بازار نفت، عموما در معرض ریسک فاصله قیمت کرک اسپرد با نفت خام قرار دارند.

با توجه به  فروش تماما داخلی شرکت، شرایط تحریمی، عدم شفافیت نرخ‌های فروش شرکت در فرآورده‌های اصلی و اختلاف معنادار آن با نرخ‌های اعلامی نشریه پلتس که از منابع معتبر قیمتی است، برای تحلیل پالایشگاه‌ها، ناچار به اتکای صرف به گزارش‌های شرکت هستیم. اما برای داشتن یک دیدگاه مناسب از روند رشد یا افت این نرخ‌ها، می‌توان نگاهی به روند قیمتی کرک اسپردها در نشریه پلتس داشت.

مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه مصرفی

عمده‌ترین ماده اولیه تولیدات شرکت پالایش نفت اصفهان نفت خام است. نحوه محاسبه قیمت هر بشکه نفت خام و میعانات گازی تحویلی به شرکت‌های پالایش نفت، ۹۵٪ میانگین قیمت نفت خام برنت، دبی و عمان گزارش شده در نشریه بین‌المللی پلتس در هر ماه شمسی محاسبه می‌شود. در ادامه میزان مواد اولیه مصرفی، قیمت، مبلغ و نسبت مصرف هریک و تحلیل آن آمده است.

در این تحلیل تخفیف 5 درصدی در نرخ خرید نفت خام و تاثیر موجودی مواد اولیه و محصولات در تحلیل سال مالی 1401 در نظر گرفته شده است.

سربار شپنا

سربار شپنا شامل حقوق و مزایا، استهلاک، هزینه مواد مصرفی و… به شرح جدول زیر است. طبق آخرین گزارش منتشر شده و مفروضات این تحلیل، هزینه سربار این شرکت در سال 1401، 3 هزار و 800 میلیارد تومان برآورد شده است.

صورت سود و زیان شپنا 

تصویر زیر صورت سود و زیان شرکت پالایش نفت اصفهان در 4 دوره‌ مالی گذشته و پیش‌بینی آن در سال مالی 1401 را نشان می‌دهد. طبق این پیش‌بینی اگر درآمدهای عملیاتی شرکت 223 هزار میلیارد تومان و بهای تمام شده آن 205 هزار میلیارد تومان باشد، سود خالص این شرکت بیش از 14 هزار و 500 میلیارد تومان برآورد می‌شود.

بررسی EPS و P/E تحلیلی شرکت منتهی به سال مالی 1401٫12٫29

برای تحلیل بنیادی شپنا و پیش‌بینی سود خالص (EPS) این شرکت نرخ افزایش حامل‌های انرژی و نرخ افزایش حقوق و دستمزد در سال 1401، 40 درصد در نظر گرفته شده است. همچنین میانگین دلار در این سال 25000 تومان و نرخ تورم 30 درصد لحاظ شده است.

با توجه به مفروضات فوق می‌توان برای شرکت پالایشگاه نفت اصفهان در دوره مالی منتهی به پایان اسفند 1401، سودی حدود 1،024 ریال برای هر سهم درنظر گرفت. با توجه به قیمت روز تاریخ 1400٫10٫05 در سایت tsetmc.com (12,040 ریال) نسبت P/E تحلیلی برای این سهم 5٫9 محاسبه شده است.

با توجه به نرخ فعلی دلار نیما، کرک اسپرد و شرایطی که بر شرکت حاکم است و همچنین P/E تعادلی صنعت پالایشگاهی به نظر می‌رسد که پالایشگاه نفت اصفهان در محدوده‌های تعادلی معامله می‌شود و در صورت عدم شکل‌گیری تغییرات محسوس در مفروضات، انتظار رشد چندانی از سهم نمی‌توان داشت.