تحلیل بنیادی شراز-شرکت پالایش نفت شیراز

در این مقاله تحلیل شراز بر اساس اطلاعات منتشر شده در سایت کدال انجام شده است. شرکت پالایش نفت شیراز در سال 1372 به بهره‌برداری رسیده ‌است. این شرکت جزو واحدهای تجاری فرعی شرکت گروه گسترش نفت و گاز پارسیان می‌باشد. شرکت پالایش نفت شیراز سال 1390 با نماد شراز در «گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای» در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده است. در این مقاله به تحلیل بنیادی شراز و محاسبه EPS و P/E تحلیلی آن پرداخته شده ‌است.

برای آشنایی با انواع روش‌های تحلیلی بنیادی مقاله تحلیل بنیادی چیست پیشنهاد می‌شود.

موضوع فعالیت شراز

فعالیت شرکت پالایش نفت شیراز، دریافت و پالایش نفت خام و تولید انواع فرآورده‌های نفتی می‌باشد. این شرکت تامین‌کننده اصلی نیازهای فرآورده‌های نفتی مناطق مرکزی و جنوب کشور است. هدف این شرکت تولید محصولاتی با کیفیت بالا و جلب بیشتر رضایت مشتریان است. شرکت پالایش نفت شیراز محصولات متنوعی از نفت خام تولید می‌کند. از محصولات این شرکت می‌توان به گاز مایع، بنزین موتور معمولی، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره سبک و سنگین، انواع حلال و نفتای سبک و سنگین اشاره کرد.

جایگاه شراز در صنعت

ظرفیت تقطیر شرکت پالایش نفت شیراز در بدو تاسیس 40 هزار بشکه نفت خام در روز بود؛ اکنون باتوجه به توسعه شرکت، ظرفیت آن به 56 هزار بشکه نفت خام در روز رسیده است. شراز به‌طور میانگین 3/3 درصد از کل نیاز فرآورده‌های نفتی کشور را تامین می‌کند. در حال حاضر 10 شرکت پالایشی در زمینه پالایش نفت خام و میعانات گازی فعالیت دارند. شرکت‌های پالایش نفت آبادان، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندرعباس و پالایش نفت تهران از جمله این شرکت‌ها هستند. شرکت پالایش نفت شیراز در رقابت با شرکت‌های پالایشی داخل کشور رتبه 8 را به خود اختصاص داده‌ است.

سرمایه و ترکیب سهامداران شراز

سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ  100 میلیون ریال بود که تا پایان سال مالی 1400، طی دو مرحله افزایش سرمایه به مبلغ 102 میلیارد تومان رسیده‌ است. سومین مرحله افزایش سرمایه به مبلغ 997 میلیارد تومان (712 میلیارد تومان از محل سود انباشته و 284 میلیارد تومان از محل سایر اندوخته‌ها) تا پایان سال مالی منتهی به 1401 انجام خواهد شد.

جدول زیر سهامداران بالای یک درصد شراز را نشان می‌دهد. بیش از 50 درصد از سهام شرکت در اختیار شرکت گروه گسترش نفت و گاز پارسیان می‌باشد.

تحلیل این شرکت را می‌توانید در مقاله تحلیل بنیادی پارسان مطالعه کنید.

شرکت‌های گروه گسترش نفت و گاز پارسیان، سرمایه‌گذاری هامون سپاهان، سرمایه‌گذاری مهرگان تامین پارس و چند شرکت دیگر زیرمجموعه‌ی سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح هستند؛ در نتیجه سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح با مالکیت 55 درصدی به صورت تلفیقی سهامدار عمده شراز است.

فرآیند تولید

در فرآیند تولید، ابتدا خوراک ورودی پالایشگاه شامل میعانات گازی و نفت خام وارد واحد تقطیر در جو شده و محصولات اصلی پالایشگاه مانند گازمایع، بنزین معمولی، بنزین جت، نفت سفید، نفت گاز (گازوئیل) و نفت کوره بر حسب حرارت داده شده از این برج استخراج می‌شوند. باقی‌مانده مواد در انتهای برج تقطیر در جو، وارد برج بعدی (برج تقطیر در خلا) شده و فرآورده‌های سنگین‌تر مانند وکیوم سیلاپس، آیروزیسایکل، آیزوفید و قیر استخراج می‌شوند.

قیمت‌گذاری و روش‌های توزیع شراز

توزیع و فروش 5 فرآورده اصلی و سوخت‌های هوایی مانند بنزین، گاز مایع، نفت سفید، نفت کوره و همچنین سوخت سبک و سنگین توسط شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و نرخ‌گذاری آن‌ها بر اساس فرمول‌های ارائه شده توسط وزارت نفت انجام می‌شود. سایر محصولات شرکت تحت عنوان فرآورده‌های ویژه از طریق بورس کالا و بورس انرژی عرضه می‌شوند. در جدول زیر قیمت محصولات شرکت پالایش نفت شیراز نمایش داده شده است. در تحلیل شراز نرخ فروش بنزین برابر با نرخ اکتان 87 و نرخ فروش گاز مایع برابر با میانگین آخرین نرخ پروپان و بوتان اعلامی دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی می‌باشد.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شرکت نفت پاسارگاد، شرکت پتروشیمی شازند، شرکت معماران تجارت و شرکت‌های پتروشیمی از مشتریان شرکت پالایش نفت شیراز می‌باشند.

مقدار و مبلغ فروش در تحلیل شراز

مقدار فروش فرآورده‌های شرکت در دوره 9 ماهه ابتدای سال 1401، 2,134 مترمکعب است. مبلغ حاصل از فروش محصولات حدود 34,893 میلیارد تومان بوده است. افزایش 87 درصد در مبلغ فروش نسبت به مدت مشابه سال گذشته ناشی از افزایش قیمت فرآورده‌ها در بازار جهانی و افزایش نسبی نرخ تسعیر ارز در سال جاری می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود در پایان سال مالی 1401 مبلغ حاصل از فروش محصولات حدود 53 هزار میلیارد تومان باشد.

قیمت‌گذاری مواد‌ اولیه شرکت پتروشیمی شیراز

نفت خام مصرفی شراز متشکل از 87 درصد نفت سنگین و 13 درصد نفت سبک است. این شرکت نفت سنگین خود را از میدان نفتی گچساران و نفت سبک خود را از میدان نفتی سروستان تامین می‌کند. نرخ نفت خام سنگین و سبک و میعانات گازی طبق فرمول‌های زیر محاسبه می‌شوند.

• نفت سنگین= (میانگین (نفت عمان، نفت دبی و میانگین وزنی نفت برنت) – 6) * 95%
• نفت سبک= (میانگین (نفت عمان، نفت دبی و میانگین وزنی برنت) _ 5) * 95%
• نرخ میعانات گازی تحویلی به پالایشگاه=میعانات گازی پارس جنوبی – 2 دلار بر بشکه

مقدار و مبلغ مواد اولیه

مواد اولیه شرکت پالایش نفت شیراز نفت خام، میعانات گازی و مواد افزودنی است. شراز در دوره 9 ماهه منتهی به آذر سال 1401 مقدار 2,225 مترمکعب مواد اولیه مصرف کرده است. مبلغ هزینه شده برای تامین این مقدار مواد مصرفی 31,555 میلیارد تومان بوده است که نسبت به دوره مالی سال گذشته 64 درصد افزایش یافته است. در جدول زیر پیش‌بینی تحلیلگران انیگما تا پایان سال مالی 1401 نشان داده شده است.

سربار شراز

اقلام سربار شامل حقوق و مزایا، استهلاک، سوخت و هزینه مواد مصرفی است. هزینه سرباز شراز در 9 ماهه ابتدای سال 1401 مبلغ 701 میلیارد تومان بوده است. عمده هزینه سربار مربوط به سوخت می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود سربار این شرکت تا پایان سال مالی 1401 به مبلغ 960 میلیارد تومان برسد.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شراز

بهای تمام شده در تحلیل بنیادی شراز در دوره 9 ماهه منتهی به 1401/09/30 مبلغ 30,585 میلیارد تومان بوده است. این مبلغ به دلیل افزایش جمع هزینه‌های ساخت به‌خصوص قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و همچنین افزایش نرخ تسعیر ارز نسبت به سال مالی گذشته خود 81 درصد افزایش یافته است. سود ناخالص در همین دوره 4,307 میلیارد تومان بوده است. پیش‌بینی می‌شود حاشیه سود ناخاص در پایان سال مالی 1401 به 8 درصد برسد.

سود مجمع (DPS) شراز

طبق صورت سود و زیان، سود خالص به ازای هر سهم شراز در پایان سال مالی 1400 برابر با 2,480 بوده است. مجمع عمومی سالیانه این شرکت در تاریخ 1401/05/13 برگزار شد. در این مجمع میزان سود نقدی به ازای هر سهم 1,850 ریال تصویب شده است.

سود سهامداران حقیقی دارای کد سجام در تاریخ 1401/06/07 و سهامداران حقیقی سجامی دارای مطالبات سنواتی و سهامداران حقوقی دارای کد سجام در تاریخ 1401/08/18 توسط سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به شماره حساب اعلام شده در سامانه سجام واریز شده است. سود سهامداران حقیقی فاقد کد سجام دارای مطالبات سال جاری و سنواتی در تاریخ 1401/10/10 در کلیه شعب بانک تجارت پرداخت شد. همچنین سود سهامداران حقوقی فاقد کد سجام از تاریخ 1 آذر 1401 لغایت 28 اسفند همین سال از طریق واریز به حساب پرداخت می‌شود.

محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به 1401/12/29

در تحلیل بنیادی شراز طبق فرمول‌های ذکر شده نرخ نفت خام و میعانات گازی خریداری‌شده 78 و 83 دلار بر بشکه می‌باشد، اگر نرخ افزایش حقوق و دستمزد و میانگین دلار در سال 1401 به‌ترتیب برابر با  50 درصد و 285,000 ریال در نظر گرفته شود، EPS  تحلیلی شراز 3,165 ریال برآورد می‌شود. برای ارزش‌گذاری قیمت روز این سهم در تاریخ 1401/11/04 در سایت TSE تقسیم بر EPS  آن، نسبت P/E فوروارد شراز 4.6 محاسبه شده است.

مراحل انجام تحلیل بنیادی در مقاله آموزش تحلیل بنیادی به‌صورت گام به گام توضیح داده شده است.

نمودار قیمتی شراز

سهام شراز در تاریخ 1399/04/22 در بالاترین قیمت خود و ارزش بازار 17,919 میلیارد تومان بوده است. در حال حاضر با توجه به قیمت روز این سهم در تاریخ 1401/11/04، ارزش بازار شراز 16,016 میلیارد تومان است. با توجه به نمودار قیمتی شراز در تصویر زیر، سهم این شرکت در این بازه زمانی 10 درصد افت قیمتی داشته است.