تحلیل بنیادی شجم -شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید

در این مقاله تحلیل شجم به‌عنوان یکی از شرکت‌های فعال در حوزه محصولات شیمیایی انجام شده است. شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید در سال 1385 تاسیس شد. فعالیت این شرکت تولید انواع موادشیمیایی، حلال‌ها و سایر مشتقات حاصل از نفت و گاز عمدتا گروه محصولات استایرن بوتادین رابر SBR و پلی بوتادین رابر PBR است. این شرکت در سال 1400 با نماد شجم در فهرست نرخ‌های فرابورس ایران درج و در بازار فرابورس پذیرفته شد. در حال حاضر شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید جزو شرکت‌های فرعی شرکت بازرگانی پتروشیمی است. در ادامه به تحلیل بنیادی شجم و محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به شهریورماه 1402 آن پرداخته شده است.

• برای آشنایی با تحلیل بنیادی و درک مفاهیم آن مطالعه مقاله تحلیل بنیادی چیست پیشنهاد می‌شود.

جایگاه شجم در صنعت محصولات شیمیایی

در حال حاضر سه شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید، پتروشیمی شازند و پتروشیمی بندر امام در داخل کشور تولیدکننده محصولات لاستیک مصنوعی استایرن بوتادین رابر (SBR) و پلی بوتادین رابر (PBR) هستند. پتروشیمی بندر امام صرفا گروه محصولات SBR و پتروشیمی شازند نیز تنها گروه محصولات PBR را تولید و به‌فروش می‌رساند. در حال حاضر شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید هر دو گروه محصولات را تولید و عرضه می‌کند.

ظرفیت تولید محصولات نهایی شرکت و مقدار واقعی تولید در تحلیل شجم به‌شرح زیر است:

به‌منظور تولید محصول SBR امکان تولید یک ماده (محصول) مکمل میانی به‌نام STP (styrenated phenol) وجود دارد. باتوجه به راه‌اندازی واحد تولید در داخل شرکت، تولید این محصول نسبت به خرید آن 70 درصد صرفه اقتصادی برای شرکت ایجاده کرده است. همچنین علاوه بر صرفه اقتصادی، این ماده نیز قابلیت فروش به‌عنوان محصول اصلی را دارد. در جدول زیر ظرفیت عملی و تولید محصولات در تحلیل بنیادی شجم آمده است.

گروه محصولات	ظرفیت اسمی (تن در سال)	ظرفیت عملی (تن در سال)	تولید سال مالی منتهی به 1401/06/31 (تن در سال)	تولید سال مالی منتهی به 1400/06/31 (تن در سال)
SBR	30٬000	35٬000	33٬842	35٬446
PBR	62٬000	45٬000	29٬975	37٬357
STR	1٬500	1٬500	396	433

سرمایه و ترکیب سهامداران شجم

در حال حاضر سرمایه ثبتی شرکت مبلغ 6٬500 میلیارد ریال است که تماما پرداخت شده است. آخرین افزایش سرمایه شرکت در سال 1399 از محل مطالبات حال‌شده سهامداران و آورده نقدی با 44 درصد افزایش نسبت به سرمایه قبلی بوده است.

شرکت طراحی و تامین قطعات صنایع پتروشیمی با مالکیت 37٫58 درصد و شرکت پی آی تی کیش با مالکیت 23٫34 درصد از سهامداران عمده شجم محسوب می‌شوند. در ادامه سایر سهامداران بالای یک درصد این شرکت به‌همراه ارزش آن‌ها در تحلیل بنیادی شجم آورده شده است.

در تحلیل شجم بانک ایران زمین در حالت تلفیقی به‌واسطه زیرمجموعه‌های خود بیش از 61 درصد از سهام شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید را در اختیار دارد. همچنین آقای محمدعلی فاطمی با حدود 11 درصد از سهام شجم در جایگاه دوم سهامداران تلفیقی قرار دارد.

با مراجعه به مرجع تحلیل بنیادی انگیما امکان مشاهده سهامداران تمامی شرکت‌ها به همراه ارزش آن‌ها وجود دارد. در این سامانه علاوه بر سهامدارن بالای یک درصد، امکان دسترسی به سهامداران زیر یک درصد که در کدال گزارش شده است نیز وجود دارد.

مقدار، قیمت و مبلغ فروش در تحلیل بنیادی شجم

شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید در دوره 6 ماهه منتهی به 1401/12/29 مقدار 45 هزار تن از محصولات خود را به‌فروش رسانده است. مبلغ حاصل از فروش این محصولات 1٬711 میلیارد تومان بوده است. این مبلغ، حاصل فروش محصولات داخلی و صادراتی است. پیش‌بینی می‌شود شجم در دوره باقی‌مانده از سال مالی 1402 مقدار 41 هزار تن به مبلغ 2٬227 میلیارد تومان فروش داشته باشد. در جدول زیر مقدار، قیمت و مبلغ فروش محصولات داخلی و صادراتی این شرکت برای دوره‌های گذشته و پیش‌بینی آن تا پایان سال آورده شده است.

مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه در تحلیل شجم

میزان مواد اولیه مصرفی شجم در دوره 6 ماهه منتهی به اسفندماه 1401 بیش از 38 هزار تن بوده است. شرکت برای تامین این مقدار مواد اولیه مبلغ 764 میلیارد تومان هزینه کرده است که نسبت به سال مالی 1400 حدود 39 درصد افزایش داشته است. جدول زیر جزئیات مواد اولیه مصرفی در تحلیل بنیادی شجم برای دوره‌های مالی مختلف را نشان می‌دهد.

سربار شجم

مطابق لیست زیر که سربار شجم را نشان می‌دهد، بیشترین هزینه سربار این شرکت در دوره 6 ماهه ابتدای سال مالی 1402 مربوط به هزینه مواد مصرفی و سوخت به مبلغ 245 میلیارد تومان است. باتوجه به افزایش 30 درصدی نرخ حقوق و مزایا در سال 1402 و نرخ 20 هزار ریالی سوخت، هزینه سربار در دوره 12 ماهه منتهی به شهریوماه 1402 مبلغ 1٬200 میلیارد تومان برآورد می‌شود.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شجم

گام بعدی در تحلیل این شرکت بررسی صورت سود و زیان آن است. بهای‎ تمام‌شده شرکت در دوره 6 ماهه منتهی به اسفندماه 1401 مبلغ 1٬487 میلیارد تومان بوده است که نسبت به دوره مالی مشابه سال 1400 نزدیک به 36 درصد افزایش یافته است. با کسر هزینه‌ها سود خالص این شرکت در این دوره 207 میلیارد تومان است. در تحلیل شجم پیش‌بینی می‌شود سود خالص این شرکت در پایان سال مالی 1402 به مبلغ 933 میلیارد تومان برسد.

سود مجمع (DPS) شجم

شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید در پایان سال مالی منتهی به 1401/06/31 به ازای هر سهم مبلغ 876 ریال سود خالص ساخته است. مجمع عمومی سالیانه این دوره شرکت در تاریخ 1401/09/16 برگزار شد. در این مجمع بیش از 91 درصد از سود خالص معادل 800 ریال به‌عنوان سود نقدی میان سهامداران تقسیم شد.

پرداخت سود شجم مطابق زمان‌بندی جدول زیر است.

گروه	شرح	زمان پرداخت	نحوه پرداخت
حقیقی	از 1 سهم تا 10 میلیون سهم	1401/11/24	از طریق سامانه سجام
حقیقی	از 10٬000٬001 سهم تا 50 میلیون سهم	1402/02/25	از طریق مراجعه به شعب بانک پارسیان
حقیقی	مازاد 50 میلیون سهم	1402/04/25	از طریق مراجعه به شعب بانک پارسیان
حقوقی	از 1 سهم تا 50 میلیون سهم	1402/04/31	از طریق سامانه سجام
حقوقی	مازاد 50 میلیون سهم	1402/05/10	با درخواست کتبی و اعلام شماره حساب

همچنین سود سهامداران حقیقی فاقد کد سجام از تاریخ 1402/04/25 با مراجعه به بانک پارسیان و ارائه کارت ملی و اعلام کد سهامداری پرداخت خواهد شد.

محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به 1402/06/31

در تحلیل بنیادی شجم، نرخ محصول SBR برابر با میانگین آخرین نرخ اعلامی SBR1502 و SBR 1712 دفتر توسعه پتروشیمی و نرخ محصول PBR برابر با میانگین آخرین نرخ اعلامی PBR1220 و PBR1202 دفتر توسعه پتروشیمی در نظر گرفته شده است. حال اگر افزایش نرخ تورم در سال 1402، 30 درصد و میانگین دلار معادل 40 هزار تومان فرض شود، EPS تحلیلی 1٬436 ریال برآورد می‌شود. برای ارزش‌گذاری سهم شجم، با تقسیم قیمت روز شجم در تاریخ 1402/04/17 در سایت www.tsetmc.com بر ای پی اس تحلیلی، P/E فوروارد در تحلیل شجم 5٫5 محاسبه می‌شود. همچنین در این چارت مقدار EPS و P/E محاسبه شده توسط تحلیلگران انیگما آورده شده است.

• مقاله پیشنهادی : آموزش تحلیل بنیادی

روند قیمتی در تحلیل شجم

قیمت سهام شجم مطابق چارت زیر در تاریخ 1400/06/06 به بالاترین مقدار خود رسید. سپس باتوجه به نوسانات بازار قیمت سهام شجم کاهش یافت. در حال حاضر در تاریخ 1402/04/17 قیمت شجم 7٬860 ریال است. ارزش بازار شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید در این تاریخ 5٬174 میلیارد تومان است.