تحلیل بنیادی شبهرن – شرکت نفت بهران

در این مقاله تحلیل شبهرن ، یکی از پالایشگاه‌های پیشرو در عرصه تولید روغن موتور و روغن‌های صنعتی در ایران انجام شده است. شرکت نفت بهران در سال 1345 تاسیس شد. این شرکت با نماد شبهرن در تاریخ 1369/01/06 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد. در ادامه برای تحلیل بنیادی شبهرن ، به بررسی عملکرد گذشته شرکت و محاسبه سود خالص آینده‌نگر (EPS) و همچنین P/E تحلیلی شرکت پرداخته شده است.

• مقاله پیشنهادی جهت آشنایی بیشتر با تحلیل فاندامنتال و روش‌های ارزش‌گذاری سهام: تحلیل بنیادی چیست

موضوع فعالیت شرکت نفت بهران

موضوعات اصلی فعالیت شرکت نفت بهران به شرح زیر است:

• تاسیس، ساخت و اداره پالایشگاه روغن موتور و روغن‌های صنعتی و محصولات جانبی آن در ایران و تخلیط و بسته‌بندی ظروف مربوطه
• تحصیل، وارد کردن، نگهداری و استفاده از مواد اولیه و واسطه‌ای به‌منظور ساختن روغن موتور و فرآورده‌های مشتقه یا حاصله از آن‌ها و تهیه ظروف مربوط به آن
• تخلیط، بسته‌بندی، حمل و نقل، انبار کردن، به فروش رساندن، واگذار کردن، نگهداری و استفاده از روغن‌های موتور کشاورزی، صنعتی، تصفیه‌شده، گریس، واکس و فرآورده‌های مشتقه یا حاصل از آن‌ها مانند حشره‌کش، روغن ترمز و ضدیخ

فعالیت شرکت‌های فرعی این شرکت در تحلیل شبهرن به شرح زیر است:

شرکت به تام روانکار

این شرکت در زمینه واردات، صادرات، تولید، ساخت، ترکیب، بسته‌بندی، فروش و بازاریابی انواع روغن‌های روان‌کننده و گریس فعالیت‌های می‌کند. همچنین تمامی فعالیت‌های پایین دستی صنعت نفت، کلیه فعالیت‌های لازم از قبیل ساخت و راه‌اندازی کارخانجات، بازاریابی کلیه فعالیت‌های تجاری از قبیل واردات و صادرات انواع مواد اولیه و کالا از دیگر فعالیت‌های شرکت هستند.

شرکت بازرگانی بهران

فعالیت اصلی این شرکت در زمینه امور بازرگانی شامل توزیع و فروش کلیه فرآورده‌های نفتی شرکت نفت بهران و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و اخذ کارمزد حاصل از آن است.

شرکت صنایع شیمیایی تابکم

موضوع فعالیت این شرکت شامل تاسیس واحدهای صنعتی جهت تولید، پخش و فروش انواع چسب و مواد شیمیایی، روغن‌های موتور و صنعتی، مکمل‌های سوخت و روغن، انواع گریس و فرآورده‌های نفتی است. صادرات محصولات تولیدی و به‌طور کلی مبادرت به کلیه امور مالی، صنعتی و بازرگانی، اخذ نمایندگی شرکت‌های معتبر داخلی و خارجی، ایجاد شعب در داخل و خارج از کشور و سرمایه‌گذاری در سهام سایر شرکت‌ها از دیگر فعالیت‌های این شرکت است.

جایگاه شرکت در صنعت

در تحلیل بنیادی شبهرن ، این شرکت دارای بیشترین تنوع محصول در بین رقبا بوده و باتوجه به اینکه محصولات جدید خود را مطابق با آخرین سطوح کیفیت جهانی عرضه می‌کند و علاوه بر رقبای داخلی با رقبای صاحب برند خارجی نیز رقابت می‌کند، توانسته است جایگاه بسیار خوبی در این صنعت کسب کند. این شرکت رهبر بازار روانکار در کشور است و 40 درصد از سهم تولید و بازار مقداری را در اختیار دارد. شبهرن در بین شرکت‌های فعال در صنعت روانکار خودرو با حجم فروش معادل مبلغ 64,000,000 میلیون ریال در رده اول قرار دارد. سهم فروش انواع محصولات شرکت در جدول زیر قابل مشاهده است:

محصول	کل بازار داخلی (میلیون ریال)	سهم شرکت از بازار داخلی (میلیون ریال)	درصد	کل صادرات (میلیون ریال)	سهم شرکت از صادرات (میلیون ریال)	درصد
انواع روانکار خودرو (بنزینی و دیزلی)	143,446,376	63,995,330	44.61	5,748,047	1,764,264	30.7
روغن‌های صنعتی	33,506,531	11,610,579	34.65	169,835	149,947	88.3
روغن‌های پروسس الف و ب	39,589,648	756,472	1.91	122,337,955	23,814,053	19.5
پارافین وکس	3,567,678	243,947	6.84	12,643,063	7,482,643	59.2
ضد یخ	4,104,128	1,360,316	33.15	36,017	20,025	55.6
سایر	15,375,945	3,234,192	21.03	227,449	7,729	3.4

سرمایه و ترکیب سهامداران در تحلیل شبهرن

سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ 225 میلیون ریال بوده است که تا انتهای دوره مالی منتهی به آذر 1401 به شرح زیر به مبلغ 11,950 میلیارد ریال افزایش یافته است. ثبت افزایش سرمایه شرکت از 2,600 میلیارد ریال به 11,950 میلیارد ریال در ابتدای سال 1400 انجام شد که حدود 1,400 میلیارد ریال از این افزایش از محل سود انباشته و مابقی از تجدید ارزیابی دارایی‌های استهلاک‌ناپذیر بوده است. تصویر زیر تغییرات سرمایه شرکت نفت بهران، از سال 1390 به بعد را به نمایش گذاشته است.

تاریخ افزایش سرمایه	درصد افزایش سرمایه	سرمایه جدید (میلیون ریال)	محل افزایش سرمایه
1390/12/10	50	600,000	سود انباشته
1392/12/20	60	960,000	سود انباشته
1393/07/29	108	2,000,000	آورده نقدی و مطالبات
1396/12/26	30	2,600,000	آورده نقدی و مطالبات
1400/01/08	360	11,950,000	سود انباشته و تجدید ارزیابی

تصویر زیر ترکیب سهامداران و درصد مالکیت هر کدام در تحلیل شبهرن را نشان می‌دهد. مهم‌ترین سهامدار شبهرن، بنیاد مستضعفان است که دارای مالک 30.04 درصد از سهام شرکت است. پس از آن شرکت انرژی گستر سینا با 21.14 درصد مالکیت در جایگاه دوم و گروه پتروشیمی تابان فردا با 15.22 درصد در جایگاه سوم سهامداران این شرکت قرار دارد.

در سایت انیگما این قابلیت وجود دارد که علاوه بر سهامداران عادی, سهامداران تلفیقی را نیز که به‌صورت غیرمستقیم و به‌واسطه‌ی زیرمجموعه‌های خود مالک یک شرکت هستند، مشاهده کرد. بنیاد مستضعفان به‌واسطه‌ی زیرمجموعه‌های خود مالکیت نیمی از سهام شبهرن را در اختیار دارد.

قیمت، مقدار و مبلغ فروش در تحلیل بنیادی شبهرن

محصولات شرکت نفت بهران، انواع روان‌کننده، روغن موتور بنزینی، گریس، پارافین وکس و ضدیخ هستند که در بازارهای داخلی و صادراتی به فروش می‌رسند.

اولین بخش جدول، مقدار فروش محصولات شرکت را نمایش می‌دهد. این شرکت در دوره مالی 9 ماهه منتهی به 1401/09/30 در مجموع 438,615 متر مکعب از محصولات خود را به فروش رسانده که 131,031 متر مکعب از آن مربوط به روغن‌های فرآیندی صادراتی بوده است. مجموع مقدار فروش محصولات در دوره مالی منتهی به اسفند 1402، حدود 593,084 متر مکعب پیش‌بینی می‌شود.

در بخش دوم جدول می‌توان قیمت محصولات شبهرن و همچنین پیش‌بینی آن برای سال مالی منتهی به 29 اسفند 1402 را مشاهده کرد. در تحلیل شبهرن نرخ فروش ضدیخ، روغن پایه، روغن‌های صنعتی، پارافین و به‌ترتیب 3.05، 1.74، 2.6 و 1.74 برابر لوبکات سبک در نظر گرفته شده است.

در نهایت آخرین بخش این جدول مربوط به مبلغ فروش محصولات است که با حاصل‌ضرب مقدار فروش در قیمت فروش محصولات برابر است. طبق این جدول مبلغ فروش شرکت در آخرین دوره گزارش شده (دوره 9 ماهه منتهی به 30 آذر 1401) 12,571 میلیارد تومان بوده‌ که بیشترین مبلغ در دوره مذکور، مربوط به روغن موتور بنزینی است. مبلغ فروش شبهرن تا پایان سال مالی 1402، حدود 21,897 میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.

مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه مصرفی در تحلیل شبهرن

در جدول زیر به ترتیب، مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه مصرفی در تحلیل بنیادی شبهرن نمایش داده شده است. نرخ لوبکات مصرفی شرکت در این تحلیل برابر با میانگین آخرین نرخ دلاری لوبکات سبک و سنگین اعلامی توسط دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی لحاظ شده است. نرخ روغن پایه نیز 1.74 برابر نرخ لوبکات در نظر گرفته شده است. طبق مفروضات درنظر گرفته شده، مبلغ مصرف مواد اولیه تا انتهای سال مالی 1402، 15 هزار و 402 میلیارد ریال پیش‌بینی شده است.

سربار در شبهرن

هزینه‌های سربار شبهرن شامل حقوق و مزایا، استهلاک، سوخت و… در جدول زیر قابل‌مشاهده است. سربار شرکت در دوره ۹ ماهه ابتدای سال مالی 1401 مبلغ 361 میلیارد تومان بوده است. حقوق و مزایای این شرکت باتوجه به نرخ افزایش حقوق و دستمزد در سال 1402 (30 درصد) حدود 341 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. هزینه سربار شبهرن در سال مالی 1402، حدود 578 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شبهرن

گام بعدی برای تحلیل شبهرن بررسی صورت سود و زیان این شرکت است. در جدول زیر صورت سود و زیان شرکت برای 4 دوره مالی گذشته و پیش‌بینی آن برای دوره 12 ماهه منتهی به 29 اسفند سال 1402 قابل‌مشاهده است. این شرکت تا انتهای دوره نه‌ماهه منتهی به آذر سال 1401، حدود 12,571 میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته است که 3,773 میلیارد تومان آن به‌عنوان سود ناخالص محقق شده است. درصورتی‌که درآمدهای عملیاتی شرکت تا پایان اسفند سال 1402 مبلغ 21,897 میلیارد تومان باشد و بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی نیز به 16,069 میلیارد تومان برسد، با لحاظ کردن سایر هزینه‌ها و درآمدها، سود خالص شبهرن 4,263 میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود.

سود نقدی (DPS) در تحلیل شبهرن

شبهرن مجمع‌ عمومی سالیانه خود را برای سال مالی منتهی به 1400/12/29 در تاریخ 11 تیرماه سال 1401 تشکیل داد. طبق تصمیمات مجمع شرکت نفت بهران، از 2,101 ریال سود خالصی که به‌ازای هر سهم داشته است، میزان سود نقدی به‌ازای هر سهم را 2,020 ریال تصویب کرده است. به‌عبارت‌دیگر شرکت 96 درصد سود به‌دست‌آمده خود در سال 1400 را میان سهامداران تقسیم کرده است.

طبق اطلاعیه زمان‌بندی پرداخت سود منتشر شده در سامانه کدال، پرداخت سود شرکت به شرح جدول زیر است:

محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به 29 اسفند 1402

برای تحلیل بنیادی شبهرن مفروضات زیر درنظر گرفته شده است:

• قیمت لوبکات سبک 440 دلار بر تن (نرخ لوبکات مصرفی شرکت برابر با میانگین آخرین نرخ دلاری لوبکات سبک و سنگین اعلامی که توسط دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نقتی لحاظ شده است.)
• 20 درصد افزایش نرخ روانکار

قیمت سهام این شرکت در تاریخ 27 خرداد 1402 در سایت www.tsetmc.com معادل 25,350 ریال است؛ باتوجه ‌به ای پی اس تحلیلی شبهرن (3,568 ریال) نسبت P/E فوروارد آن 7.1 محاسبه شده است. در سایت انیگما این قابلیت وجود دارد که با توجه به نظر شخصی مفروضات را تغییر داده و سود متناسب با مفروضات وارد شده را مشاهده کرد.

برای یادگیری نحوه انجام تحلیل بنیادی مقاله آموزش تحلیل بنیادی پیشنهاد می‌شود.

وضعیت معاملات و روند قیمتی سهام شبهرن

نمودار زیر روند تغییر قیمتی شبهرن را نشان می‌دهد. قیمت سهام شبهرن در تاریخ 6 مردادماه 1399 به اولین قله قیمتی خود با ارزش بازار حدود 26 هزار میلیارد تومان رسید. در حال حاضر باتوجه به قیمت روز سهم نفت بهران در تاریخ 28 خرداد 1402 ارزش بازار این شرکت در تحلیل شبهرن 30,305 میلیارد تومان است.