تحلیل بنیادی شبهرن «شرکت نفت بهران»

شرکت نفت بهران در سال 1345 با ظرفیت تولید سالانه 30 هزار تن روغن پایه به‌عنوان یکی از اولین پالایشگاه‌های روغن خاورمیانه تاسیس شد. این شرکت از پالایشگاه‌های پیشرو در عرصه تولید روغن موتور و روغن‌های صنعتی در ایران شناخته می‌شود. سهام شرکت با نماد شبهرن در تاریخ 1369/01/06 مورد پذیرش سازمان بورس اوراق بهادار قرار گرفت. در ادامه برای تحلیل بنیادی شبهرن ، به بررسی عملکرد گذشته شرکت و محاسبه سود خالص آینده‌نگر (EPS) و همچنین P/E تحلیلی شرکت پرداخته شده است.

• مقاله پیشنهادی جهت آشنایی بیشتر با تحلیل فاندامنتال و روش‌های ارزش‌گذاری سهام: تحلیل بنیادی

موضوع فعالیت شرکت نفت بهران

موضوعات اصلی فعالیت شرکت نفت بهران به شرح زیر است:

• تاسیس، ساخت و اداره پالایشگاه روغن موتور و روغن‌های صنعتی و محصولات جانبی آن در ایران و تخلیط و بسته‌بندی ظروف مربوطه
• تحصیل، وارد کردن، نگهداری و استفاده از مواد اولیه و واسطه‌ای به‌منظور ساختن روغن موتور و فرآورده‌های مشتقه یا حاصله از آن‌ها و تهیه ظروف مربوط به آن
• تخلیط، بسته‌بندی، حمل و نقل، انبار کردن، به فروش رساندن، واگذار کردن، نگهداری و استفاده از روغن‌های موتور کشاورزی، صنعتی، تصفیه‌شده، گریس، واکس و فرآورده‌های مشتقه یا حاصل از آن‌ها مانند حشره‌کش، روغن ترمز و ضدیخ

فعالیت شرکت‌های فرعی این شرکت در تحلیل بنیادی شبهرن به شرح زیر است:

شرکت به تام روانکار

این شرکت در زمینه واردات، صادرات، تولید، ساخت، ترکیب، بسته‌بندی، فروش و بازاریابی انواع روغن‌های روان‌کننده و گریس فعالیت‌های می‌کند. همچنین تمامی فعالیت‌های پایین دستی صنعت نفت، کلیه فعالیت‌های لازم از قبیل ساخت و راه‌اندازی کارخانجات، بازاریابی کلیه فعالیت‌های تجاری از قبیل واردات و صادرات انواع مواد اولیه و کالا از دیگر فعالیت‌های شرکت هستند.

شرکت بازرگانی بهران

فعالیت اصلی شرکت بازرگانی ب در زمینه امور بازرگانی شامل توزیع و فروش کلیه فرآورده‌های نفتی شرکت نفت بهران و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و اخذ کارمزد حاصل از آن است.

شرکت صنایع شیمیایی تابکم

موضوع فعالیت این شرکت شامل تاسیس واحدهای صنعتی جهت تولید، پخش و فروش انواع چسب و مواد شیمیایی، روغن‌های موتور و صنعتی، مکمل‌های سوخت و روغن، انواع گریس و فرآورده‌های نفتی است. صادرات محصولات تولیدی و به‌طور کلی مبادرت به کلیه امور مالی، صنعتی و بازرگانی، اخذ نمایندگی شرکت‌های معتبر داخلی و خارجی، ایجاد شعب در داخل و خارج از کشور و سرمایه‌گذاری در سهام سایر شرکت‌ها از دیگر فعالیت‌های این شرکت است.

جایگاه شرکت در صنعت

شرکت نفت بهران با بیش از 60 سال سابقه در صنعت روانکار به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده انواع روغن‌های موتور بنزینی، دیزلی و صنعتی در ایران شناخته می‌شود. این شرکت دارای بیشترین تنوع محصول در بین رقبا بوده و توانسته محصولات جدید خود را مطابق با آخرین سطوح کیفیت جهانی عرضه کند. بنابراین علاوه بر رقبای داخلی با رقبای صاحب برند خارجی نیز رقابت می‌کند و جایگاه بسیار خوبی در این صنعت را کسب کرده است. شبهرن رهبر بازار روانکار در کشور است و 42 درصد از سهم مقداری و 45 درصد از سهم ارزشی بازار روانکارهای خودرویی را در اختیار دارد. شرکت مذکور در بین شرکت‌های فعال در صنعت روانکار خودرو با حجم فروش معادل مبلغ 89٫1 میلیارد ریال در رده اول قرار دارد. مقدار توزیع داخلی روانکارهای خودرویی و صنعتی و سهم بازار چهار شرکت بورسی فعال در تحلیل بنیادی شبهرن به شرح زیر است.

نام شرکت	مقدار توزیع روانکار خودرویی (مترمکعب)	سهم بازار شرکت از روانکار خودرویی	مقدار توزیع روانکار صنعتی (مترمکعب)	سهم بازار شرکت از روانکار صنعتی
نفت بهران	190٬637	٪42٫2	36٬883	٪38
نفت سپاهان	106٬762	٪23٫6	20٬729	٪21
نفت پارس	74٬917	٪16٫6	16٬201	٪16
نفت ایرانول	79٬799	٪17٫6	24٬563	٪25
جمع	452٬115	٪100	98٬375	٪100

سرمایه و ترکیب سهامداران در تحلیل شبهرن

سرمایه شرکت نفت بهران در بدو تاسیس مبلغ 225 میلیون ریال بوده است که تا انتهای دوره مالی منتهی به آذر 1402 به مبلغ 11,950 میلیارد ریال افزایش یافته است. شایان ذکر است که شرکت برنامه افزایش سرمایه از محل سود انباشته را جهت تامین مالی پروژه‌های سرمایه‌ای و اصلاح ساختار مالی دنبال می‌کند. در مقاله افزایش سرمایه شبهرن مراحل افزایش سرمایه شرکت شرح داده شده است.

تصویر زیر ترکیب سهامداران و درصد مالکیت هر کدام را در تحلیل شبهرن نشان می‌دهد. مهم‌ترین سهامدار شبهرن، بنیاد مستضعفان با مالکیت 30٫04 درصد است. پس از آن شرکت انرژی گستر سینا با 21٫14 درصد مالکیت در جایگاه دوم و گروه پتروشیمی تابان فردا با 15٫22 درصد در جایگاه سوم سهامداران این شرکت قرار دارند.

در سایت تحلیل بنیادی انیگما این قابلیت وجود دارد که علاوه بر سهامداران عادی، سهامداران تلفیقی را نیز که به‌صورت غیرمستقیم و به‌واسطه‌ی زیرمجموعه‌های خود مالک یک شرکت هستند، مشاهده کرد. بنیاد مستضعفان به‌واسطه‌ی زیرمجموعه‌های خود بیش از 51 درصد سهام شبهرن را در اختیار دارد.

محصولات شبهرن و نحوه فروش آن‌ها

محصولات تولیدی شرکت نفت بهران و مصارف آن‌ها در جدول زیر قابل مشاهده است.

نوع محصول	مصارف	مقدار تولید واقعی (متر مکعب)
انواع روانکار (خودرو، صنعتی و…)	این گروه، از محصولات نهایی شرکت هستند که در انواع خودروها و نیازهای تخصصی بخش وسیعی از صنایع استفاده می‌شوند.	293٬926
انواع پارافین وکس	در صنایع مختلف نظیر صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی، تزئینی و… مورد مصرف قرار می‌گیرند.	39٬383
فورفورال اکسترکت	محصول اکسترکت عمدتا در صنایع لاستیکی مصرف می‌شود.	124٬706
ضدیخ	ضدیخ یا همان سیالات خنک‌کننده علاوه بر خنک‌کاری در خودروها و صنایع نقش ضد جوش و ضدخوردگی دارد.	2٬904

به منظور تسهیل دسترسی مصرف‌کنندگان نهایی به محصولات شرکت، محصولات از طریق عاملین فروش، فروش مستقیم به صنایع، بورس کالا، دفاتر 9گانه مهندسی فروش در سطح کشور و توزیع مویرگی محصولات در 12 استان توسط شرکت بازرگانی بهران در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد. محصولات صادراتی شرکت نفت بهران نیز به بیش از 25 کشور درقاره‌های آسیا، اروپا و آفریقا ارسال می‌شود.

قیمت، مقدار و مبلغ فروش در تحلیل بنیادی شبهرن

همانطور که گفته شد محصولات شرکت نفت بهران، انواع روان‌کننده، روغن موتور بنزینی، گریس، پارافین وکس و ضدیخ هستند که در بازارهای داخلی و صادراتی به فروش می‌رسند.

تصویر زیر مقدار فروش محصولات شبهرن را نمایش می‌دهد. این شرکت در دوره مالی 9 ماهه منتهی به 1402/09/30 در مجموع 446٬805٬112 لیتر از محصولات خود را به فروش رسانده که 131٬424٬085 لیتر از آن مربوط به روغن‌های فرآیندی صادراتی بوده است. مجموع مقدار فروش محصولات در دوره مالی منتهی به اسفندماه 1403 بیش از 586 میلیون لیتر پیش‌بینی می‌شود.

قیمت فروش داخلی محصولات خودرویی دیزلی و بنزینی توسط سازمان حمایت تعیین می‌شود. قیمت پایه روغن پایه و اسلک واکس در بورس کالا توسط دستور‌العمل ابلاغی از سوی وزارت صمت محاسبه و اعمال می‌شود. همچنین قیمت سایر محصولات داخلی نیز در دوره‌های مختلف متناسب با بهای تمام‌شده آن‌ها از سوی شرکت اعلام می‌شود. در ادامه قیمت صادراتی فروش محصولات متاثر از قیمت جهانی نفت و میزان عرضه و تقاضای محصولات در بازار جهانی است و نرخ مصوبی برای صادرات محصولات وجود ندارد.

در بخش دوم تصویر می‌توان قیمت محصولات شبهرن و همچنین پیش‌بینی آن برای سال مالی منتهی به 29 اسفندماه 1403 را مشاهده کرد. نرخ فروش ضدیخ، روغن پایه، روغن‌های صنعتی، پارافین در تحلیل بنیادی شبهرن به‌ترتیب 3٫05، 1٫5، 2٫6 و 1٫4 برابر نرخ لوبکات سبک در نظر گرفته شده است.

در نهایت آخرین بخش این تصویر مربوط به مبلغ فروش محصولات است که با حاصل‌ضرب مقدار فروش در قیمت فروش محصولات برابر است. طبق این تصویر مبلغ فروش شرکت در آخرین دوره گزارش‌شده (دوره 9 ماهه منتهی به 30 آذرماه 1402) 15٬258 میلیارد تومان بوده‌ که در مقایسه با دوره مشابه سال مالی گذشته 21 درصد افزایش یافته است. مبلغ فروش شبهرن تا پایان سال مالی 1403، حدود 29٬710 میلیارد تومان تخمین زده شده است.

مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه مصرفی در تحلیل شبهرن

تصویر زیر مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه مصرفی در تحلیل بنیادی شبهرن را نمایش می‌دهد. شبهرن مواد اولیه مصرفی خود را از شرکت‌های پالایشگاه‌های تهران، اصفهان، بندرعباس، تبریز و… تامین می‌کند. نرخ لوبکات مصرفی شرکت در این تحلیل برابر با آخرین نرخ دلاری لوبکات سبک اعلامی توسط دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی لحاظ شده است. طبق مفروضات در نظر گرفته‌شده، مبلغ مصرف مواد اولیه تا انتهای دوره 9 ماهه ابتدای سال مالی 1402، 11 هزار و 164 میلیارد تومان بوده است.

سربار شرکت نفت بهران

هزینه‌های سربار شبهرن شامل حقوق و مزایا، استهلاک، سوخت و… مطابق تصویر زیر هستند. سربار شرکت در دوره 9 ماهه ابتدای سال مالی 1402 مبلغ 457 میلیارد تومان بوده است. حقوق و مزایای این شرکت باتوجه به نرخ افزایش حقوق و دستمزد در سال 1403 (30 درصد) حدود 497 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. در نتیجه مجموع هزینه سربار شبهرن در سال مالی 1403، بیش از 906 میلیارد تومان برآورد خواهد شد.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی شبهرن

گام بعدی برای تحلیل شبهرن بررسی صورت سود و زیان این شرکت است. در تصویر زیر صورت سود و زیان شبهرن برای 4 دوره مالی گذشته و پیش‌بینی آن برای دوره 12 ماهه منتهی به 29 اسفندماه 1403 قابل‌ مشاهده است. این شرکت تا انتهای دوره 9 ماهه منتهی به آذرماه 1402، حدود 15٬258 میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته است که 2٬269 میلیارد تومان آن به‌عنوان سود خالص محقق شده است. درصورتی‌که درآمدهای عملیاتی شرکت تا پایان اسفندماه 1403 مبلغ 29٬710 میلیارد تومان باشد و بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی نیز به 22٬320 میلیارد تومان برسد، با لحاظ کردن سایر هزینه‌ها و درآمدها، سود خالص شبهرن در این دوره 4٬957 میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود.

• برای یادگیری نحوه انجام تحلیل بنیادی مقاله آموزش تحلیل بنیادی پیشنهاد می‌شود.

سود نقدی (DPS) شبهرن

شبهرن مجمع‌ عمومی سالیانه خود را برای سال مالی منتهی به 1401/12/29 در تاریخ 21 تیرماه سال 1402 تشکیل داد. طبق تصمیمات مجمع، شرکت نفت بهران از 3٬469 ریال سود خالصی که به‌ازای هر سهم داشته است، میزان سود نقدی به‌ازای هر سهم را 3٬050 ریال تصویب کرده است. بازده نقدی در سال‌های مالی گذشته، نحوه پرداخت و زمان واریز سود نقدی شبهرن در مقاله مجمع شبهرن آورده شده است.

محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به 29 اسفند 1403

برای تحلیل بنیادی شبهرن مفروضات زیر درنظر گرفته شده است:

• نرخ لوبکات سبک 519 دلار بر تن
• نرخ روغن پایه خریداری 1٬087 دلار بر تن
• 30 درصد افزایش نرخ روانکار داخلی در سال 1403

قیمت سهام شبهرن تاریخ 1403/01/27 در سایت www.tsetmc.com معادل 15٬430 ریال است؛ باتوجه ‌به برآورد ای پی اس تحلیلی شبهرن در سال مالی 1403 (2٬754 ریال)، نسبت P/E فوروارد آن 5٫6 واحد محاسبه شده است. در سایت انیگما این قابلیت وجود دارد که مفروضات را تغییر داده و سود متناسب با مفروضات واردشده را مشاهده کرد.

• می‌توانید برای مشاهده لیست شرکت‌های تولیدی با کمترین P/E فوروارد از لینک بهترین سهم اقدام کنید.

وضعیت معاملات و روند قیمتی سهام شبهرن

نمودار زیر روند تغییرات قیمتی شبهرن را نشان می‌دهد. قیمت سهام شبهرن در تاریخ 30 فروردین‌ ماه 1402 به قله قیمتی با ارزش بازار 37 هزار و 845 میلیارد تومان رسید. در حال حاضر باتوجه به قیمت روز سهم نفت بهران در تاریخ 27 فروردین ماه 1403 ارزش بازار این شرکت 27٫72 همت است.

---

سوالات متداول