خرید خودرو در بورس کالا – نحوه ثبت نام خودرو در بورس کالا
پس از سال‌ها مطرح شدن موضوع عرضه خودرو در بورس کالا، نهایتا مرداد سال 1401 امکان خرید خودرو در بورس کالا فراهم شد. تاکنون نیز تعدادی خودرو در بورس کالا به فروش رفته است. یکی از مزیت‌های خرید خودرو در بورس کالا، اختلاف قیمت خودرو نسبت به بازار آزاد است. برای مثال دی ماه 1401 تعداد 4٬000 خودرو پژو 207 در بورس کالا با قیمتی پایه 185 میلیون و 500 هزار تومان عرضه شد و در نهایت با قیمت 456 میلیون و 370 هزار تومان فروخته شد. این در حالی است که قیمت 207 در بازار آزاد در آن زمان حدود 575 میلیون تومان بود. با توجه به اهمیت جزئیات خرید خودرو در بورس کالا، در این مقاله شرایط و مراحل مربوط به ثبت نام خودرو در بورس کالا، نحوه افتتاح حساب وکالتی، ماشین‌های عرضه‌شده، قیمت و زمان عرضه آن‌ها و دیگر موارد مهم توضیح داده شده است.
برای آشنایی با انواع بازارهای بورس ایران مانند بورس اوراق بهادار، بورس انرژی و بورس کالا، مطالعه مقاله سرمایه گذاری در بورس پیشنهاد می‌شود.
ثبت نام خودرو در بورس کالا
خودرو یک کالای مصرفی است که در شرایط تورمی گاهی تبدیل به یکی از روش‌های سرمایه گذاری می‌شود. بنابراین برخی افراد به دنبال کسب سود از این طریق هستند. همانطور که گفته شد حدود یک سال است که امکان خرید خودرو در بورس کالا فراهم شده است و عموما قیمت خودرو در این بازار و بازار آزاد اختلاف دارند و افراد به دنبال خرید خودرو در بورس کالا هستند. بنابراین در ادامه نحوه ثبت نام خودرو در بورس کالا آموزش داده شده است.
خرید ماشین یا کالاهای دیگر در بازار بورس کالا، مانند بورس اوراق بهادار مراحل مختلفی دارد. برای انجام معامله در بورس کالا می‌بایست از کد معاملاتی بورس کالا استفاده شود و در این روش به کد بورسی نیازی نیست، بلکه افراد باید کد معاملاتی بورس کالا را دریافت کرده و از طریق آن به خرید ماشین در بورس اقدام کنند. در ادامه مراحل ثبت نام بورس کالا توضیح داده شده است.
1- ثبت نام در سامانه سجام
اولین مرحله برای انجام ثبت‌نام، احراز هویت در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به آدرس (profilesejam.csdiran.ir) است. در تصویر زیر مراحل ثبت نام در سامانه سجام و نحوه احراز هویت برای ثبت نام خودرو در بورس کالا به‌صورت گام به گام نمایش داده شده است.
2- دریافت کد بورس کالا
پس از ثبت نام و ورود به سامانه سجام باید از طریق سایت EBGO.ir کد آنلاین بورس کالا را دریافت کرد. کادر قرمز در تصویر زیر محل ورود به سامانه EBGO را نشان می‌دهد.
جهت دریافت کد بورس کالا به مدارک ضروری از جمله تصویر صفحات کارت ملی، شناسنامه و همچنین گواهی امضا نیاز است. شخص در این مرحله باید یکی از کارگزاری‌های متصل به سامانه بورس کالا را انتخاب کند. 89 کارگزاری متصل به بورس کالا در حال فعالیت هستند. از جمله این کارگزاری‌ها می‌توان به کارگزاری آگاه، مفید، اقتصاد بیدار، آتیه، پیشگامان، تدبیرگران فردا و… اشاره کرد.
3- حساب وکالتی
در این مرحله پس از احزار هویت در سامانه سجام و دریافت کد بورس کالا، برای معرفی شماره حساب، باید نزد یکی از بانک‌های مورد پذیرش بورس کالا حساب وکالتی افتتاح کرد. حساب وکالتی به حسابی گفته می‌شود که از طریق آن مبلغ پیش پرداخت و تسویه کالای فیزیکی به بورس کالا پرداخت شده و بورس کالا امکان دسترسی و برداشت از این حساب را دارد.
در گذشته امکان تائید حساب وکالتی تنها از طریق تعداد محدودی از بانک‌ها امکان‌پذیر بود. اما اکنون از سوی سازمان بورس کالای ایران جهت سرعت بخشی عملیات ثبت‌نام برای خرید خودرو، تائید حساب‌های وکالتی از طریق بانک‌های زیر امکان‌پذیر است:
- حساب وکالتی بانک ملی
- بانک ملت
- بانک صنعت و معدن
- بانک سامان
- بانک اقتصاد نوین
- بانک کشاورزی
- حساب وکالتی بانک صادرات
- بانک شهر
- بانک پارسیان
- بانک رفاه کارگران
برای اخذ حساب وکالتی ابتدا باید معرفی‌نامه مربوط به بانک مورد نظر را دریافت کرد؛ سپس با معرفی‌نامه به شعب بانک انتخابی مراجعه کرده و حساب وکالتی افتتاح کرد. در صورتی که شخص دارای حساب کوتاه مدت در بانک مدنظر باشد، می‌تواند آن را به حساب وکالتی تبدیل کند. پس از اخذ حساب وکالتی باید آن را در سامانه آنلاین بورس کالا که در قسمت زیر نمایش داده شده است وارد کرد.
4- واریز پیش پرداخت
لازم است تا یک روز پیش از تاریخ ثبت سفارش برای واریز پیش‌پرداخت هزینه خودرو، مبلغ پایه به حساب وکالتی واریز شود. مبلغ پیش‌پرداخت در خودروهای مختلف متفاوت است و می‌تواند درصدی یا کل مبلغ پایه تعیین‌شده خودرو را شامل شود.
5- ثبت سفارش و شرکت در حراج
کاربران پس از انجام تمامی مراحل فوق و واریز مبلغ به حساب وکالتی، باید در روز عرضه خودرو به سامانه آنلاین بورس کالا مراجعه کرده و سفارش خود را ثبت کنند. در این مرحله درخواست خرید خودرو به کارگزاری ارسال شده و در صورت امکان، خودرو خریداری می‌شود. امکان خرید خودرو به میزان عرضه و تقاضا تا لحظه خرید بستگی دارد.
6- تسویه قیمت پایه و پرداخت سایر الزامات قانونی
در صورت تائید از سوی کارگزاری، لازم است که خریدار نمایندگی مورد نظر خود جهت دریافت خودرو را در سامانه آنلاین بورس کالا مشخص کند. در انتها نیز باید مابقی قیمت پایه خودرو و مالیات بر ارزش افزوده آن پرداخت شود.
7- ثبت سفارش خرید خودرو
متقاضی خرید خودرو در بورس کالا پس از تسویه قیمت پایه و پرداخت سایر الزامات قانونی در حساب وکالتی خود، لازم است تا در روز عرضه مشخص شده، به سامانه آنلاین بورس کالا وارد شود و درخواست خود را ثبت کند. پس از ثبت درخواست در سامانه آنلاین بورس کالا، این درخواست به قسمت معاملات کالای کارگزاری ارسال می‌شود و خودرو انتخاب شده توسط متقاضی در بورس کالا، مراحل خرید را طی می‌کند.
8- تعیین نمایندگی
زمانی که خرید خودرو توسط کارگزاری تایید شد، متقاضی خودرو باید نمایندگی خود را تعیین کند. این امر جهت دریافت خودرو مورد نظر در سامانه آنلاین بورس کالا است. با انجام تمام مراحل ذکرشده در این مقاله، متقاضیان می‌توانند به آسانی از بورس کالا، خودرو خود را خریداری و دریافت کنند. هزینه‌های دیگر شامل شماره‌گذاری، هزینه بیمه شخص ثالث و مالیات بر ارزش افزوده، عوارض و و سایر هزینه های اداری هستند.
چه خودروهایی در بورس کالا عرضه می‌شوند؟
نوع، قیمت و زمان عرضه خودرو در بورس کالا، از چند هفته پیش از عرضه به‌طور دقیق در سایت بورس کالا اطلاع‌رسانی می‌شوند. جدول زیر لیست ماشین‌های بورس کالا که طی چند ماه اخیر عرضه شده‌اند به تفکیک تولیدکنندگان را نشان می‌دهد.
بهمن موتور در بورس کالا
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| کارا تک کابین | 200 | 1402/11/11 | 4٬332٬000٬000 | 5٬020٬680٬000 | 16٪ |
| کاپرا 2 سفید | 50 | 1402/11/09 | 8٬627٬000٬000 | 8٬751٬360٬000 | 1٪ |
| کارا دو کابین | 100 | 1402/08/24 | 4٬609٬000٬000 | 4٬652٬850٬000 | 1٪ |
| کارا تک کابین | 250 | 1402/03/23 | 4,070,000,000 | 4,070,000,000 | 0% |
| کاپرا 2 سفید | 150 | 1402/03/10 | 8,490,000,000 | 8,498,866,667 | 0% |
| فیدلیتی 5 نفره سفید | 250 | 1401/11/25 | 7,590,000,000 | 13,578,640,000 | 79% |
| فیدلیتی 5 نفره مشکی | 250 | 1401/11/25 | 7,590,000,000 | 13,622,000,000 | 79% |
| فیدلیتی 7 نفره سفید | 250 | 1401/11/25 | 7,720,000,000 | 14,404,560,000 | 87% |
| فیدلیتی 7 نفره مشکی | 250 | 1401/11/25 | 7,720,000,000 | 15,362,000,000 | 99% |
| ریسپکت سفید | 300 | 1401/11/25 | 6,430,000,000 | 10,950,866,667 | 70% |
| ریسپکت مشکی | 200 | 1401/11/25 | 6,430,000,000 | 11,108,850,000 | 73% |
| دیگنیتی پرستیژ سفید (تریم قرمز) | 126 | 1401/10/05 | 9,970,000,000 | 16,421,269,841 | 65% |
| دیگنیتی پرستیژ سفید (تریم مشکی) | 126 | 1401/10/05 | 9,970,000,000 | 16,741,349,206 | 68% |
| دیگنیتی پرستیژ مشکی (تریم قرمز) | 127 | 1401/10/05 | 9,970,000,000 | 16,705,354,331 | 68% |
| دیگنیتی پرستیژ مشکی (تریم مشکی) | 127 | 1401/10/05 | 9,970,000,000 | 17,059,685,039 | 71% |
| دیگنیتی سفید (تریم قرمز) | 53 | 1401/09/22 | 8,215,000,000 | 12,613,301,887 | 54% |
| دیگنیتی سفید (تریم مشکی) | 53 | 1401/09/22 | 8,215,000,000 | 12,818,773,585 | 56% |
| دیگنیتی مشکی (تریم قرمز) | 54 | 1401/09/22 | 8,215,000,000 | 13,422,870,370 | 63% |
| دیگنیتی مشکی (تریم مشکی) | 54 | 1401/09/22 | 8,215,000,000 | 12,908,240,741 | 57% |
بهمن دیزل در بورس کالا
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| کامیونت FORCE کابین خوابدار 6 تن بدون کاربری | 20 | 1402/10/04 | 15٬060٬000٬000 | 15٬060٬000٬000 | 0٪ |
| کامیون کشنده EM POWER | 20 | 1402/10/04 | 44٬415٬000٬000 | 44٬415٬000٬000 | 0٪ |
| کامیون EM POWER BD300 باری | 30 | 1402/06/14 | 24,360,000,000 | 25,028,666,667 | 3% |
| کامیون EM POWER BD300 کمپرسی | 30 | 1402/06/14 | 23,780,000,000 | 24,020,000,000 | 1% |
| کامیون FORCE کابین خوابدار 12 تن بدون کاربری | 30 | 1402/06/14 | 18,000,000,000 | 18,000,000,000 | 0% |
| کامیونت FORCE | 70 | 1401/11/24 | 8,930,000,000 | 11,013,428,571 | 23% |
ایران خودرو
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| پژو 207 دستی سفید | 10000 | 1401/12/02 | 1,855,000,000 | 4,934,142,000 | 166% |
| تارا دستی سفید | 5000 | 1401/11/25 | 2,565,000,000 | 4,604,412,000 | 80% |
| هایما S7 سفید | 2000 | 1401/11/04 | 7,430,000,000 | 10,207,240,000 | 37% |
| دنا پلاس دستی سفید | 10000 | 1401/10/26 | 1,895,000,000 | 3,808,092,500 | 101% |
| پژو 207 اتوماتیک سفید | 2000 | 1401/10/18 | 2,800,000,000 | 4,335,420,000 | 55% |
| هایما S8 مشکی آبنوس | 500 | 1401/10/11 | 9,340,000,000 | 13,825,480,000 | 48% |
| پژو 207 اتوماتیک سقف شیشه‌ای سفید | 700 | 1401/09/26 | 4,040,000,000 | 5,105,092,857 | 26% |
| پژو 207 اتوماتیک سقف شیشه‌ای مشکی آبنوس | 500 | 1401/09/26 | 4,040,000,000 | 5,104,470,000 | 26% |
| پژو 207 اتوماتیک مشکی آبنوس | 300 | 1401/09/26 | 3,745,000,000 | 4,891,933,333 | 31% |
| تارا اتوماتیک خاکستری | 200 | 1401/09/23 | 3,760,000,000 | 5,185,775,000 | 38% |
| تارا اتوماتیک سفید | 300 | 1401/09/23 | 3,760,000,000 | 5,109,283,333 | 36% |
| تارا اتوماتیک مشکی آبنوس | 300 | 1401/09/23 | 3,760,000,000 | 5,114,233,333 | 36% |
| تارا دستی خاکستری | 250 | 1401/09/23 | 3,095,000,000 | 4,053,040,000 | 31% |
| تارا دستی مشکی آبنوس | 400 | 1401/09/23 | 3,095,000,000 | 4,054,337,500 | 31% |
| تارا دستی نقره‌ای تیتانیوم | 150 | 1401/09/23 | 3,095,000,000 | 3,926,100,000 | 27% |
| تارا اتوماتیک نقره‌ای تیتانیوم | 125 | 1401/09/19 | 3,960,000,000 | 5,161,920,000 | 37% |
| پژو 207 دستی مشکی آبنوس | 550 | 1401/09/19 | 2,915,000,000 | 3,517,045,455 | 21% |
| پژو 207 دستی نقره‌ای تیتانیوم | 150 | 1401/09/19 | 2,915,000,000 | 3,305,733,333 | 13% |
| پژو 207 اتوماتیک نقره‌ای تیتانیوم | 50 | 1401/09/19 | 3,745,000,000 | 4,323,600,000 | 15% |
| پژو 207 اتوماتیک سقف شیشه‌ای نقره‌ای تیتانیوم | 50 | 1401/09/19 | 4,040,000,000 | 4,803,100,000 | 19% |
| پژو 207 اتوماتیک سقف شیشه‌ای نقره‌ای تیتانیوم | 50 | 1401/09/08 | 4,040,000,000 | 4,803,100,000 | 19% |
| پژو 207 اتوماتیک سقف شیشه‌ای سبز کله غازی | 50 | 1401/09/08 | 2,854,000,000 | 4,200,800,000 | 47% |
| تارا اتوماتیک سبز کله غازی | 50 | 1401/09/08 | 3,790,000,000 | 3,790,000,000 | 0% |
| تارا دستی سبز کله غازی | 50 | 1401/09/07 | 2,678,000,000 | 2,678,000,000 | 0% |
| هایما S7 مشکی آبنوس سفارشی | 200 | 1401/09/07 | 8,335,000,000 | 8,346,375,000 | 0% |
| هایما S7 مشکی سفارشی | 50 | 1401/08/08 | 7,565,000,000 | 8,400,900,000 | 11% |
| هایما S7 مشکی | 200 | 1401/08/08 | 7,425,000,000 | 8,105,125,000 | 9% |
کرمان موتور
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| کی ام سی T8 سفید | 20 | 1401/08/28 | 8,600,000,000 | 8,600,000,000 | 0٪ |
| کی ام سی T8 مشکی | 49 | 1401/08/28 | 8,600,000,000 | 8,600,000,000 | 0% |
| جک S5 سفید | 38 | 1401/08/28 | 8,830,000,000 | 8,830,000,000 | 0% |
| جک S5 مشکی | 30 | 1401/08/28 | 8,830,000,000 | 8,830,000,000 | 0% |
سایپا
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| شاهین سفید | 4000 | 1401/10/18 | 3,040,000,000 | 3,040,000,000 | 0% |
سیبا موتور
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| کامیون کشنده FAW J6P-460 | 50 | 1402/11/25 | 37٬080٬000٬000 | 39٬700٬000٬000 | 7٪ |
| کامیون کشنده FAW CA4180 | 140 | 1402/03/23 | 30٬480٬000٬000 | 33٬915٬142٬857 | 11٪ |
| کامیون کمپرسی FAW CA3250 | 50 | 1402/02/19 | 35٬900٬000٬000 | 39٬111٬600٬000 | 9٪ |
| کامیون کشنده نیمه تریلر FAW CA4250 | 50 | 1402/02/19 | 34٬900٬000٬000 | 39٬030٬800٬000 | 12٪ |
مجتمع صنعتی آرین پارس موتور
| نام خودرو | حجم عرضه اولیه | تاریخ معامله | قیمت پایه (ریال) | آخرین نرخ کشف شده (ریال) | میزان رقابت |
|---|---|---|---|---|---|
| کامیونت JAC کابین خوابدار 9 تن بدون کاربری | 30 | 1401/12/23 | 15٬520٬000٬000 | 16٬916٬666٬667 | 9٪ |
| کامیونت JAC کابین خوابدار 8٫5 تن بدون کاربری | 30 | 1401/12/23 | 14٬900٬000٬000 | 15٬526٬666٬667 | 4٪ |
| کامیونت JAC کابین خوابدار 6 تن بدون کاربری | 30 | 1401/12/23 | 14٬420٬000٬000 | 16٬008٬000٬000 | 11٪ |
| لاماری ایما خاکستری | 100 | 1401/12/14 | 9٬810٬000٬000 | 19٬511٬200٬000 | 99٪ |
| لاماری ایما سبز | 100 | 1401/12/14 | 9٬810٬000٬000 | 17٬732٬100٬000 | 81٪ |
| لاماری ایما سفید | 175 | 1401/12/14 | 9٬810٬000٬000 | 19٬209٬828٬571 | 96٪ |
| لاماری ایما مشکی | 175 | 1401/12/14 | 9٬810٬000٬000 | 20٬019٬714٬286 | 100٪ |
قوانین عرضه خودرو در بورس کالا
متقاضیان خرید خودرو در بورس کالا باید درصدی از مبلغ پایه اعلام‌شده را با توجه به نوع خودرو، واریز کنند. این مبلغ در حساب وکالتی نزد بورس، از زمانی که سفارش ثبت می‌شود تا زمان اعلام نتایج مسدود خواهد شد.
ثبت و ارسال سفارش به معنی منتخب شدن افراد در این رقابت نیست. بنابراین متقاضیان خرید خودرو در بورس کالا باید تا زمان اعلام نتایج منتظر بمانند. همچنین متقاضیان باید دقت داشته باشند در صورتی که به هر دلیلی قصد انصراف از خرید را دارند یا با توجه به شرایط خود نمی‌توانند الباقی وجه را واریز کنند، برای آن‌ها جریمه‌ای در نظر گرفته می‌شود و به عنوان منتخب این رقابت موظف هستند «۵ درصد» از ارزش کل معامله و «۰٫۵ درصد» هزینه کارمزد دو سر معامله را به عنوان جریمه و هزینه انفساخ بپردازند.
منتخبان برای واریز مابقی مبلغ به حساب وکالتی خود، 3 روز کاری مهلت دارند. در صورتی که افراد در پرداخت وجه تاخیر داشته باشند، بعد از روز سوم به ازای هر روز تاخیر «۰٫۲۵» درصد از ارزش کل معامله به عنوان جریمه از آنان دریافت می‌شود.
اگر برنده‌شدگان در این رقابت جهت تکمیل وجه خود بیش از شش روز تاخیر داشته باشند، معامله خودرو فسخ خواهد شد. همچنین پس از پایان روز ششم، حدود «۵٫۵ درصد» از ارزش کل معامله، برای متقاضیان به دلیل جریمه و هزینه انفساخ معامله در نظر گرفته می‌شود.
شرایط جدید عرضه خودرو در بورس کالا
مجلس شورای اسلامی شرایط جدیدی را برای عرضه خودروهای داخلی در بورس کالا تصویب کرد که در ادامه به بخشی از آن‌ها اشاره شده است.
- خودرو سازان می‌بایست تولیدات خود را یک جا و با تاریخ تحویل متفاوت عرضه کنند.
- خودروسازان بزرگ برای شرکت در هر دوره باید حداقل 20 هزار دستگاه از هر محصول و شرکت‌های خصوصی حداقل 500 دستگاه عرضه کنند.
- امکان عرضه خودرو با قیمت بیش از نصف قیمت پایه امکان‌پذیر نیست. نرخ خودروها برای تاریخ‌های تحویل عقب‌تر تعدیل می‌شود.
- خودروسازان موظف هستند اسامی خریداران محصولات در 48 ماه گذشته را قبل از شروع هر دوره‌ی عرضه خودرو، به بورس کالا اعلام کنند. این افراد و کسانی که در دوره‌های پیش خرید داشته‌اند، امکان ثبت‌نام مجدد ندارند.
سوالات متداول
برای خرید خودرو از بورس کالا ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام و سپس کد بورس کالا را دریافت کرد. افتتاح حساب وکالتی در یکی از بانک‌های تائید شده توسط بورس کالا بخشی از مراحل ثبت نام خودرو در بورس کالا است.
حسابی که باید از طریق آن هزینه خودرو در بورس کالا را پرداخت کرد.
تصویر صفحات شناسنامه و کارت ملی- نمونه امضا متقاضی- حساب وکالتی
موعد تحویل مربوط به هر خودرو در اطلاعیه مربوط به آن اعلام می‌شود.
در صورتی که در پایان روز عرضه خرید خودرو انجام نشود، مبلغ همان روز به حساب شخص عودت داده می‌شود.
بعد از متخب شدن درصورتی که تکمیل وجه بیش از شش روز تاخیر داشته باشد، معامله خودرو فسخ خواهد شد. همچنین پس از پایان روز ششم، حدود «۵٫۵ درصد» از ارزش کل معامله، برای متقاضیان به دلیل جریمه و هزینه انفساخ معامله در نظر گرفته می‌شود.
حساب وکالتی پر دردسر!!!!