تحلیل بنیادی بوعلی – شرکت پتروشیمی بوعلی سینا

در این مقاله تحلیل بوعلی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آروماتیک در کشور انجام شده است. این مجتمع سومین طرح آروماتیکی صنایع پتروشیمی ایران است. كارخانه این شرکت در سال 1383 با نام طرح آروماتيک سوم و تحت ليسانس شركت‌های AXENS فرانسه، UHDE آلمان و SINOPEC چين، پيمانکاری مهندسی اصولی شركت UHDE آلمان و با سرمايه‌گذاری داخلی و خارجی به مبلغ 1،317 ميليارد ريال و 300 ميليون دلار از طريق فاينانس بلژيک و فرانسه و سرمايه‌گذاری ريالی از طريق مشاركت بانک ملت و شركت ملی صنايع پتروشيمی به بهره‌برداری رسيد. ظرفیت اسمی تولید سالانه شرکت پتروشیمی بوعلی سینا 1٬729٬000 تن محصول از واحدهای آروماتیک کشور است. در ادامه به تحلیل بنیادی بوعلی و همچنین بررسی صنعت آن پرداخته شده است. بررسی جایگاه بوعلی در صنعت و برآورد EPS تحلیلی این پتروشیمی تا پایان سال مالی 1402 از دیگر موضوعات بررسی‌شده در این مقاله هستند.

• می‌توانید در مقاله تحلیل بنیادی چیست با تحلیل بنیادی و انواع متدهای آن بیشتر آشنا شوید.

بررسی صنعت آروماتیک

مواد موجود در طبیعت به دو دسته مواد معدنی و مواد آلی تقسیم می‌شوند. مواد آلی شامل مواد آلی خطی و پارافینی و مواد آلی حلقوی یا آروماتیک هستند. آروماتیک در زبان یونانی به معنای ماده خوشبو است. ترکیبات آروماتیک به‌ویژه بنزن، تولوئن و زایلن به‌عنوان خوراک اصلی برای تولید بسیاری از مواد واسطه در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در حال حاضر 5 شرکت بزرگ (شرکت‌های پتروشیمی نوری، بوعلی، اصفهان، بندر امام و تبریز)‌ در صنعت آروماتیک فعال هستند. شرکت پتروشیمی نوری در رده اول و شرکت پتروشیمی بوعلی در رده دوم این صنعت قرار دارند. در ادامه به بررسی جایگاه شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در صنعت آروماتیک پرداخته شده است. همچنین شما می‌توانید تحلیل بنیادی شرکت پتروشیمی نوری را از طریق لینک تحلیل نوری مطالعه کنید.

جایگاه بوعلی در صنعت

همان‌طور که گفته شد شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در پایان سال مالی 1401/12/29 در بین شرکت‌های فعال در زمینه تولید مواد آروماتیک با حجم فروش بیش از 48 هزار میلیارد تومان در رده دوم قرار دارد. در جدول زیر جزئیات فروش محصولات بوعلی برای دو سال مالی متوالی 1400 و 1401 آورده شده است.

نوع محصول	سهم شرکت از بازار داخلی سال 1401 (میلیون ریال)	سهم شرکت از بازار صادراتی سال 1401 (میلیون ریال)	سهم شرکت از بازار داخلی سال 1400 (میلیون ریال)	سهم شرکت از بازار صادراتی سال 1400 (میلیون ریال)
ریفرمیت	143٬721٬506	112٬176٬847	8٬536٬205	92٬221٬836
برش سنگین	58٬110٬143	71٬124٬091	41٬578٬339	31٬059٬802
بنزن	16٬288٬183	6٬219٬420	18٬582٬434	3٬860٬997
گاز مایع	13٬300٬711	479٬303	11٬349٬377	–
رافینیت	2٬640٬879	14٬278٬233	1٬842٬261	12٬786٬334
برش سبک	43٬351٬257	–	37٬964٬044	–
برش میانی	–	4٬670٬321	631٬569	3٬219٬153
آرومایزیت	–	–	–	–
جمع	276٬293٬707	208٬948٬215	120٬484٬229	143٬148٬122

مهم‌ترین سهامداران در تحلیل بوعلی

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس بیش از 57 درصد از سهام بوعلی را در اختیار دارد و جزو سهامداران عمده این شرکت است. در ادامه لیست سهامداران بالای یک درصد بوعلی قابل مشاهده است.

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به‌صورت تلفیقی و به‌همراه شرکت‌های زیرمجموعه خود مالک 62٫19 درصد از سهام این نماد است. در مرجع تحلیل بنیادی انیگما سایر سهامداران زیر یک درصد تحلیل بنیادی بوعلی به‌صورت عادی و تلفیقی به‌همراه شرکت مادر قابل مشاهده هستند.

فرآیند و زنجیره تولید پتروشیمی بوعلی سینا

محصولات آروماتيک شامل بنزن، پارازايلين و ارتوزايلين جزو محصولات اصلی و نهايی مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا هستند. این محصولات عموما در صنايع پايين‌دستی مورد استفاده قرار می‌گيرند. از موارد استفاده این محصولات می‌توان به توليد در سموم دفع آفات، صنايع رنگ‌سازی، رزين‌ها، بطری‌های يکبار مصرف، تركيبات دارويی، تهيه اتيل بنزن و فنل، الياف مصنوعی و حلال‌های صنعتی اشاره کرد.

شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در فرآیند تولید خود بنزین پیرولیز و نفتا را به‌عنوان خوراک دریافت می‌کند. این مواد در واحد آروماتیک تبدیل به محصولات نهایی شرکت می‌شوند. تصویر زیر نمای یک واحد آروماتیکی در تحلیل بوعلی را نشان می‌دهد.

محصولات و مشتریان عمده بوعلی

در حال حاضر عمده محصولات شرکت پتروشیمی بوعلی سینا انواع برش‌های سبک و سنگین، ریفرمیت، بنزن و گاز مایع هستند. محصولات برش سبک و LPG شرکت به‌طور کامل به پتروشیمی امیرکبیر فروخته می‌شوند. بخش عمده بنزن تولیدی نیز به شرکت‌های داخلی از قبیل پتروشیمی‌های پارس، بیستون و صنایع شیمیایی ایران از طریق بورس کالا عرضه می‌شوند. همچنین عمده فروش محصول ریفرمیت و برش سنگین بوعلی به شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بوده و مابقی آن به کشورهای آسیای شرقی مانند چین، سنگاپور و… فروخته می‌شوند.

مقدار، قیمت و مبلغ فروش محصولات در تحلیل بنیادی بوعلی

طبق آخرین گزارش منتشرشده در تحلیل بوعلی (گزارش 3 ماهه اول سال مالی 1402) مقدار فروش شرکت بیش از 406 هزار تن بوده است. پیش‌بینی می‌شود شرکت در پایان سال مالی 1402 بیش از 1٬957 هزار تن فروش داشته باشد.

قیمت‌گذاری محصولات این شرکت به سه بخش فروش‌های بورسی، بین مجتمعی و صادراتی تقسیم می‌شوند. فروش‌های بورسی مطابق با نرخ‌ کشف‌شده در بورس کالا و فروش‌های بین مجتمعی مطابق قراردادهای منعقدشده با سایر مجتمع‌های تولیدی پتروشیمی انجام می‌شوند. همچنین نرخ‌های فروش صادراتی شرکت پتروشیمی بوعلی سینا توسط کارگزار فروش و به نرخ بازار جهانی و باتوجه به شرایط موجود، امکانات و زیرساخت‌های عاملین فروش تعیین می‌شوند.

در جدول زیر قیمت و مبلغ فروش محصولات بوعلی برای 3 دوره مالی گذشته آورده شده است. افزايش درآمدهای عملیاتی در دوره 3 ماهه منتهی به 1402/03/31 نسبت به دوره مشابه سال قبل (1401) عمدتا ناشی از افزايش نرخ ارز و قیمت فروش محصولات است.

مقدار، قیمت و مبلغ مواد اولیه در تحلیل بوعلی

خوراک اصلی شرکت پتروشیمی بوعلی سینا، نفتا، میعانات گازی و بنزین پیرولیز است. عمده نفتای شرکت از پالایشگاه‌های پازنان، پارسیان، پارس جنوبی و فجر جم تامین می‌شود. همچنین بنزین پیرولیز نیز از پتروشیمی‌های امیرکبیر و بندرامام تهیه می‌شود. مطابق لیست زیر مبلغ هزینه‌شده برای تامین 500 هزار تن مواد اولیه مصرفی شرکت در دوره 3 ماهه ابتدای سال مالی 1402، 7٬899 میلیارد تومان بوده است. در تحلیل بنیادی بوعلی این مبلغ نسبت به دوره مشابه سال مالی 1401 بیش از 29 درصد کاهش یافته است.

قيمت نفتا به‌عنوان خوراک شركت که قیمت محصولات شركت تابعی از آن است، در بازارهای جهانی دارای نوسان است. بنابراین شركت به‌دنبال تکميل پروژه‌های در دست اقدام جهت ایجاد ارزش افزوده بيشتر است تا ريسک افزايش هزينه خوراک را تا حدود زيادی كنترل کند.

سربار شرکت پتروشیمی بوعلی سینا

سربار شرکت پتروشیمی بوعلی شامل مواردی مانند حقوق و مزایا، استهلاک، سوخت و… است. در ادامه تصویر سربار بوعلی قابل مشاهده است. در تحلیل بوعلی هزینه سربار شرکت در سال مالی 1402 حدود 1٬600 میلیارد تومان خواهد بود که عمده آن مربوط به هزینه سوخت است.

صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی بوعلی

برای تحلیل بوعلی و محاسبه سود خالص (EPS) این شرکت‌، صورت سود و زیان آن مورد بررسی قرار گرفته است. سایر درآمدهای عملیاتی شرکت در دوره 3 ماهه ابتدای سال جاری نسبت به دوره مشابه سال 1401 حدود 90 درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتا به‌دلیل افزایش سود سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و همچنین تعدیلات نرخ خوراک و محصول بوده است. جدول زیر صورت سود و زیان بوعلی در 3 دوره‌ مالی گذشته و پیش‌بینی آن تا انتهای سال مالی 1402 را نشان می‌دهد.

واحدهای تولید پارازایلین با ظرفیت 400,000 تن و آرتوزایلین با ظرفیت 30,000 تن در سال، در پی آتش‌سوزی سال 95 از رده خارج شده‌اند و در حال بازسازی هستند. پیشرفت فیزیکی طرح مذکور تا تاریخ 1401/12/29 معادل 99 درصد بوده است. درصد بهره‌برداری از این طرح در سال 1402 برابر با 50 درصد در نظر گرفته شده است.

سود مجمع (DPS) بوعلی

طبق صورت سود و زیان منتشرشده بوعلی در codal، در حال حاضر سرمایه فعلی شرکت پتروشیمی بوعلی سینا 1٬435 میلیارد تومان است. سود هر سهم پتروشیمی بوعلی در گزارش حسابرسی‌شده برای سال مالی 1401 معادل 5٬627 ریال است. در جدول زیر روند تقسیم سود بوعلی برای 3 سال متوالی آورده شده است.

سال مالی منتهی به	سود خالص (ریال)	سود نقدی (ریال)	درصد تقسیم سود
1401/12/29	5٬627	5٬600	٪99٫5
1400/12/29	10٬419	10٬000	٪96
1399/12/30	6٬167	5٬550	٪90

مجمع عمومی عادی سالیانه منتهی به سال مالی 1401 این شرکت در تاریخ 11 تیرماه 1402 برگزار شد. مطابق تصمیمات اتخاذشده در این مجمع، سود سهامداران حقیقی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌های دارای کد سجام در تاریخ 1402/05/03 به شماره حساب معرفی‌شده در این سامانه واریز شد. سایر سهامداران حقیقی فاقد کد سجام نیز از تاریخ 5 مردادماه 1402 امکان دریافت سود سهام خود از شعب بانک تجارت در سراسر کشور را داشتند. سود مجمع سهامداران حقوقی دارای کد سجام بوعلی نیز در تاریخ 25 مهرماه 1402 به شماره حساب معرفی‌شده آن‌ها واریز می‌شود. لذا تمامی سهامداران می‌بایست برای دریافت سود خود نسبت به تکمیل ثبت‌نام در سامانه سجام اقدام کنند.

محاسبه EPS و P/E تحلیلی منتهی به سال مالی 1402

برای تحلیل بنیادی بوعلی قیمت نفتا در سال 1402، 559 دلار بر تن، بنزن داخلی 873 دلار بر تن و پارازایلین داخلی 1٬024 دلار بر تن در نظر گرفته شده است. همچنین اگر نرخ افزایش حقوق و دستمزد در این سال 30 درصد و میانگین دلار، 40 هزار تومان در نظر گرفته شود، EPS تحلیلی یا همان سود خالص بوعلی به ازای هر سهم 9٬930 ریال برآورد می‌شود. برای ارزش‌گذاری از طریق نسبت P/E فوروارد در تحلیل بوعلی ، قیمت روز این سهم در تاریخ 1402/05/21 در سایت TSE (47٬300 ریال) تقسیم بر EPS آن 4٫8 محاسبه شده است.

لازم به ذکر است که نرخ نفتای مصرفی شرکت برابر با آخرین نرخ اعلامی دفتر ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در نظر گرفته شده است.

• مقاله پیشنهادی: آموزش تحلیل بنیادی

روند قیمتی سهام بوعلی

12 درصد از سهام شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در تاریخ 1399/09/19 برای اولین بار در بورس اوراق بهادار عرضه شد. قیمت سهام بوعلی به‌طور پیوسته افزایش و در تاریخ 1402/02/09 به بالاترین مقدار خود (59٬540 ریال) با ارزش بازار 85٬439 میلیارد تومان رسید. در حال حاضر قیمت سهام این شرکت 47٬300 ریال و ارزش بازار آن 66٬942 میلیارد تومان است.

---

سوالات متداول