تحلیل بنیادی شبریز «شرکت پالایش نفت تبریز»
در این مقاله به تحلیل نماد شبریز از طریق بررسی صورت‌های مالی و محاسبه EPS تحلیلی این شرکت در سال 1401 پرداخته شده است.
شركت پالايش نفـت تبريز در ســال 1356 با ظرفيـت 80 هزار بشـكه در روز راه‌انـدازی شـد و در حال حاضر به ظرفیت ۱۱۰ هزار بشکه در روز رسیده است. این شرکت سهام خود را سال 1389 در بورس اوراق بهادار با نماد شبریز عرضه کرد. در ادامه به تحلیل بنیادی شبریز پرداخته شده است.
شما می‌توانید در مقاله تحلیل بنیادی چیست به‌طور کامل با شیوه‌ی تحلیل بنیادی و انواع روش‌های آن آشنا شوید.
موضوع فعالیت شرکت پالایش نفت تبریز
انجام عملیات پالایش و فرآورش نفت خام و سایر هیدروکربورها و همچنین ساخت فرآورده‌های نفتی از قبیل بنزین، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره، مشتقات و فرآورده‌های نفتی مانند ضدیخ، قیر و… از عمده‌ترین فعالیت‌های شرکت پالایش نفت تبریز هستند.
جایگاه شرکت در صنعت
صنعت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی شامل بخش‌های مختلف از جمله تولید، واردات، صادرات، ذخیره‌سازی، انتقال و توزیع میلیارد‌ها لیتر فرآورده نفتی است. این صنعت تامین بیش از ۴۰ درصد از کل سبد انرژی مصرفی کشور را بر عهده دارد.
اکنون با تصفیه ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام در ۹ پالایشگاه کشور، روزانه حدود 260 میلیون لیتر فرآورده نفتی شامل گاز مایع، بنزین، نفت گاز، نفت کوره و فرآورده‌های ویژه تولید می‌شود.
شرکت پالایش نفت تبریز با ظرفیت پالایش روزانه 110 هزار بشکه نفت خام، 6/5 درصد از کل فرآورده‌های نفتی مورد نیاز کشور را تولید می‌کند. طبق نمودار زیر، این شرکت با احتساب پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، در میان 10 شرکت پالایش نفت کشور، جایگاه هفتم را دارد. لازم به ذکر است عمده ی خوراک پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس میعانات گازی است.
سهم پالایشگاه‌های بورسی از منظر تولید محصولات اصلی
شرکت پالایش نفت تبریز از لحاظ تولید محصولات اصلی صنعت پالایش نفت بورس و فرا بورس در جایگاه چهارم قرار دارد. طبق جدول زیر این شرکت 10 درصد از بنزین، نفت کوره و گاز مایع کشور را تولید می‌کند.
| نوع فرآورده | گاز مایع | نفت سفید | نفت گاز | نفت کوره | بنزین |
|---|---|---|---|---|---|
| سهم از تولید صنعت | 10% | – | 11% | 10% | 10% |
| رتبه در صنعت | چهارم | – | چهارم | چهارم | چهارم |
سهامداران عمده پالایش نفت تبریز
گروه گسترش نفت و گاز پارسیان (49/54 درصد)، بانک صادرات (5/19 درصد) و بانک تجارت (4/71 درصد) از سهامداران عمده‌ی شبریز هستند. جدول زیر نشان‌دهنده‌ی سهامداران بالای یک درصد شبریز به همراه درصد مالیت آن‌ها است.
در حالت تلفیقی 54/21 درصد از سهام این شرکت متعلق به سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح و 9/47 درصد متعلق به سرمایه‌گذاری‌های استانی است.
منظور از سهامداران تلفیقی سهامدارانی هستند که از طریق زیرمجموعه‌های خود و به‌صورت غیرمستقیم سهام شرکتی را در اختیار دارند. به طور مثال سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح شامل زیر مجموعه‌هایی نظیر گروه گسترش نفت و گاز پارسیان، سرمایه‌گذاری هامون سپاهان و… است؛ بنابراین این شرکت از طریق زیرمجموعه‌های خود، سهامدار شبریز به حساب می‌آید.
تولیدات شرکت پالایش نفت تبریز
- دسته‌ی اول (فرآورده های اصلی): گاز مایع، نفت سفید، نفت کوره، نفت گاز، بنزین و سوخت هوایی
- دسته‌ی دوم (فرآورده‌های ویژه عرضه شده به صورت مستقیم در بورس کالا و انرژی): وکیوم باتوم، قیر، گوگرد گرانول، انواع حلال ها و…
- دسته‌ی سوم (فرآورده‌های ویژه خوراک پتروشیمی): نفتا، گاز اتان، بوتان، بنزن.
فروش محصولات در تحلیل شبریز
درآمد حاصل از فروش محصولات در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱، حدود 55 هزار میلیارد تومان است. این مبلغ نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان 29 هزار میلیارد تومان (90 درصد) افزایش را تجربه کرده است. پیش‌بینی می‌شود درآمد حاصل از فروش تا پایان سال 1401 بیش از 104 هزار میلیارد تومان باشد.
قیمت‌گذاری مواد اولیه شبریز
بهای نفت خام تحویلی به پالایشگاه‌های داخلی، با قیمت متوسط محموله‌های صادراتی نفت خام سبک یا سنگین در نشریه‌ی پلتس برای سال ۱۴۰۱ به شرح زیر می‌باشد:
- میانگین نفت خام عمان، دبی و برنت (نفت خام سبک)-۵ دلار
- میانگین نفت خام عمان، دبی و برنت (نفت خام سنگین)-6 دلار
به عنوان مثال نفت خام دبی، عمان و برنت در زمان نگارش این مقاله به ترتیب برابر ۷۴، 75، 76 دلار به ازای هر بشکه می‌باشد و با احتساب فرمول بالا قیمت نفت خام سبک برابر با 70 دلار و قیمت نفت خام سنگین برابر با 69 دلار می‌باشد.
در تمامی محاسبات نرخ‌های مورد استفاده از نشریه‌ی پلتس و نرخ نفت خام معادل میانگین نرخ‌های پاییز منظور شده است.
مواد اولیه در تحلیل بنیادی شبریز
اصلی‌ترین ماده اولیه در این شرکت نفت خام و بعد از آن MTBE (نوعی افزودنی در بنزین) است. در جدول زیر سایر مواد اولیه به همراه پیش‌بینی برای نیم سال دوم سال ۱۴۰۱ آمده است. طبق این جدول می‌توان گفت که گران‌ترین ماده اولیه مواد افزودنی و پس از آن MTBE می‌باشد. به صورت کلی نیز عمده‌ی هزینه مواد اولیه صرف هیدروکربور‌های نفتی حدود و پس از آن نفت خام می‌باشد.
سربار شبریز
در تحلیل شبریز اقلام سربار شرکت طبق جدول زیر گزارش شده است. اقلام در نظر گرفته شده در سربار شامل حقوق و مزایا با رشد 62 درصد، استهلاک با رشد 4 درصد، سوخت با رشد 200 درصد، مواد مصرفی، هزینه حمل و نقل و غیره می‌باشد. سایر هزینه‌های سربار عمدتا شامل هزینه‌های خدمات پیمانکاری، تعمیر و نگهداشت کالا، مواد غیرمستقیم و مخارج قانونی آن می‌باشد. مبلغ سربار در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۱ حدود هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل (390 میلیارد تومان) معادل 150 درصد افزایش یافته است. در ادامه سربار شبریز در سه دوره مالی گذشته و پیش‌بینی آن تا پایان سال نمایش داده شده است.
بررسی صورت سود و زیان شبریز
صورت سود و زیان در تحلیل شبریز در نیمه‌ی اول سال 1401، 5 هزار و 229 میلیارد تومان سود خالص را نشان می‌دهد که نسبت به دوره‌ی مشابه سال قبل (۲ هزار میلیارد تومان)، رشد 150 درصدی را تجربه کرده است. پیش‌بینی می‌شود که در ۶ ماهه‌ی دوم سال ۱۴۰۱ مقدار سود خالص به 3 هزار و 600 میلیارد تومان برسد.
محاسبه‌ی EPS و P/E تحلیلی منتهی به 1401/12/29
برای محاسبه‌ی نسبت پی به ای شبریز، افزایش نرخ حقوق و دستمزد 50 درصد، میانگین نرخ دلار 27,500 تومان و هزینه سوخت 2,000 تومان بر متر مکعب در نظر گرفته شده است. با توجه به قیمت سهام این شرکت در زمان نگارش این مقاله (1401/09/26) در سایت http://www.tsetmc.com (16,280 ریال) نسبت P/E تحلیلی شبریز 5.5 حساب شده است. همچنین میانگین P/E و EPS تحلیلگران بر مبنای تحلیل و پیش‌بینی مشترکین سایت انیگما می‌باشد.
