سود روزشمار چیست؟ + معرفی بیشترین سودهای روزشمار
یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری افتتاح حساب در بانک و دریافت سود از طریق آن است. با حساب‌های کوتاه مدت و بلند مدت، مشتریان می‌توانند بر اساس مبلغ و مدت زمان سپرده، همچنین به صورت ماهانه یا روزانه سود دریافت کنند. علاوه بر بانک‌ها، افراد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز به منظور سرمایه‌گذاری و دریافت سود استفاده می‌کنند. در این مقاله به معرفی سود روزشمار، نحوه محاسبه‌ی آن، همچنین معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارائه بیشترین سود روزشمار پرداخته شده است.
آشنایی با چگونگی محاسبه سود سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است. محاسبه سود معمولا به دو شیوه کلی روزشمار و ماه‌شمار انجام می‌گیرد. سود روزشمار نوعی از سود است که بر اساس حداقل دارایی موجود در پایان هر روز تعیین می‌شود. این سود در ابتدا توسط بانک و پس از در بازار سرمایه نیز ارائه شد. در سیستم بانکی به حداقل موجودی حساب بانکی در روز، سود تعلق می‌گرفت. این شیوه به افرادی که نیاز به برداشت و واریز مکرر داشتند، انعطاف زیادی می‌بخشید اما فشار جدی به سیستم بانکی وارد می‌کرد. از سال ۱۳۹۷ بانک مرکزی پرداخت این نوع سود را ممنوع اعلام کرد؛ چرا که این سود باعث تورم در جامعه و ناترازی در بانک‌ها بود. پس از این تاریخ بانک‌ها موظف شدند تا سود سپرده‌های کوتاه‌مدت را به صورت ماه‌شمار پرداخت کنند. اکنون تنها برخی روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس، مانند واحدهای صندوق‌های درآمد ثابت و انواع اوراق بهادار شامل اوراق مشارکت و اجاره، سود را به صورت روزشمار محاسبه می‌کنند.
در این مقاله به بررسی سود روزشمار در بازار سرمایه، نحوه محاسبه‌ی آن، همچنین معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارائه بیشترین سود روزشمار پرداخته شده است.
سود روزشمار در بازار سرمایه چگونه است؟
در حال حاضر سود روز شمار عمدتا در بازار سرمایه ارائه می‌شود. خرید واحدهای صندوق‌های درآمد ثابت و برخی اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و اوراق اجاره، سود روزشمار به همراه دارد. به برخی واحدهای صندوق‌های درآمد ثابت و اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و اوراق اجاره، سود روزشمار تعلق می‌گیرد.
بنابراین برخی صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت پرداخت سود روز شمار دارند. نحوه معامله این صندوق‌ها به دو دسته‌ی ETF و صدور و ابطال تقسیم می‌شوند. واحدهای صندوق ETF یا قابل معامله مانند تمامی سهم‌ها از طریق کارگزاری‌ها معامله می‌شوند و واحدهای صندوق صدور و ابطال یا غیرقابل معامله نیز داخل سایت همان صندوق خرید و فروش می‌شوند. تقسیم‌بندی دیگری نیز وجود دارد آن هم بر اساس پرداخت سود یعنی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای تقسیم سود و بدون دوره تقسیم سود است. در صندوق‌های دارای دوره تقسیم سود بر اساس فواصل مشخصی به سرمایه‌گذران سود تعلق می‌گیرد. اما در صندوق‌هایی که دوره تقسیم سود ندارند، سهامداران با اختلاف قیمت خرید و فروش سود کسب می‌کنند.
نحوه محاسبه سود روزشمار بانکی
بانک‌ها پیش از سال 1397 سود روزشمار را بر اساس فرمول زیر پرداخت می‌کردند. منظور از مبلغ سپرده‌گذاری در فرمول، حداقل حساب در آن بازه زمانی است.
به عنوان مثال محاسبه سود روزشمار مبلغ سپرده‌گذاری 200 هزار تومان با نرخ 15 درصد در یک روز به صورت زیر خواهد بود:
نرخ بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری با تقسیم سود یا زیان بر سرمایه‌ی اولیه ضرب در 100 بدست می‌آید. برای مثال صندوق زمانی بازده 10 درصدی خواهد داشت که مبلغ اولیه 1,000,000 تومان و سود کسب شده نیز 100 هزار تومان باشد. برای محاسبه درصد سود صندوق‌های قابل معامله، باید از مبلغ فروش واحدهای صندوق استفاده و در صورت عدم فروش به جای آن از قیمت پایانی استفاده کرد.
معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با بیشترین سود روزشمار
در ادامه به معرفی برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با بیشترین نرخ سود پرداخته شده است. صندوق‌هایی که در جدول نوشته شده‌اند، همه از نوع درآمد ثابت بوده چراکه این نوع صندوق تنها سود روزشمار دارد.
| صندوق | بازده یکساله | نوع |
| ستاره پایدار سپهر | 42.95 درصد | قابل معامله |
| نیکوکاری مهرآور راهین | 41.08 درصد | صدور و ابطالی |
| کیان | 36.09 درصد | قابل معامله |
| مروارید آگاه | 35.78 درصد | صدور و ابطالی |
| مشترک گنجینه مهر | 35.6 درصد | قابل معامله |
| اعتماد داریک | 34.79 درصد | قابل معامله |
| سپر سرمایه بیدار | 34.07 درصد | قابل معامله |
مزایای سود روزشمار
سود روزشمار برای سرمایه‌گذاران و همچنین نهادهای مالی بازار سرمایه دارای مزایایی است که در ادامه به این موارد پرداخته می‌شود.
جذب سرمایه: ارائه سود روزشمار، افراد را به سپرده‌گذاری تشویق کرده و موجب افزایش منابع مالی بانک‌ها و صندوق‌ها می‌شود. در گذشته نیز این شیوه در برطرف شدن کمبود بودجه بانک و تزریق سرمایه به سیستم بانکی کشور کمک‌کننده بوده است.
دریافت سود با سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت: این روش برای افرادی که امکان سپرده‌گذاری طولانی‌مدت ندارند و ممکن است در طول ماه به سرمایه خود نیاز پیدا کنند، مناسب است.
ریسک پایین: سرمایه‌گذاری با سود روزشمار در بانک‌ها یا صندوق‌ها، ریسک پایینی دارد. به همین دلیل این شیوه برای افرادی که ریسک‌پذیری کمی دارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
انعطاف‌پذیری: امکان برداشت و واریز مکرر پول بدون از دست دادن سود روزانه، انعطاف بالایی به سرمایه‌گذار می‌دهد.
معایب سود روزشمار
سود روزشمار به دلیل محاسبه بهره بر اساس مانده روزانه حساب، اجرای آن سبب پیامدهای نامطلوبی برای نظام بانکی شد که در ادامه به برخی از معایب آن اشاره می‌شود.
- افزایش تورم و تاثیر منفی بر تراز مالی بانک‌ها
- بیشتر شدن هزینه‌ها به علت تسریع گردش مالی
- نوسانات موجودی بانک‌ها در طول روز
- عدم توانایی داشتن برنامه طولانی‌مدت بانک برای منابع مالی
تفاوت سود ماه‌شمار و روزشمار
تفاوت بین سود ماه‌شمار و روزشمار در زمان پرداخت سود است. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، طرح روزشمار سود بانکی در انتهای هر روز و بر اساس حداقل موجودی باقی‌مانده محاسبه می‌شود. اما در سود ماه‌شمار حداقل میزان سپرده در طول یک ماه در نظر گرفته می‌شود. در سود ماه‌شمار لازم است که پول به مدت بیش از یک ماه در حساب نگه‌داری شود اما در سود روزشمار چنین الزامی وجود نداشته است.
پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با سود ماه‌شمار مقاله سود ماه‌شمار مطالعه شود.
مقایسه سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت با سپرده‌ی بانکی
سرمایه‌گذاری در بانک یا صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت هر دو کم‌ریسک هستند. معمولا صندوق درآمد ثابت بازدهی بالاتری دارد. چراکه بر اساس ترکیب دارایی آن، باید حداقل ۸۵ درصد از دارایی در اوراق با درآمد ثابت و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری شود. همچنین این صندوق‌ها حداکثر ۱۰ درصد از دارایی خود را می‌توانند صرف سهام و حق تقدم کنند.
نکته قابل بحث نحوه‌ی محاسبه بین سود روزشمار سپرده بانکی و صندوق درآمد ثابت است. برای مثال اگر فرد سرمایه‌گذار انتهای ماه بخش عمده‌ای از موجودی حساب خود را برداشت کند، سپرده‌ی بانکی بر اساس پایین‌ترین موجودی ماه یعنی همان روز محاسبه می‌شود. اما صندوق درآمد ثابت، سود روزها را با حداقل موجودی همان روز به صورت جداگانه محاسبه می‌کند. تفاوت دیگر بین سپرده بانکی و صندوق درآمد ثابت در نرخ شکست است. اگر فرد کوتاه‌تر از بازه زمانی مشخص پول را از حساب خود برداشت کند، بانک نرخ شکست در نظر می‌گیرد و از سود تعلق گرفته کاسته می‌شود. در مقابل صندوق‌های درآمد ثابت جریمه‌ای برای برداشت زود هنگام سرمایه ندارند. در سپرده‌های بانکی مشمول سود ماه‌شمار، محدودیت زمانی برای برداشت پول وجود دارد. در نتیجه صندوق‌های درآمد ثابت دارای نقدشوندگی بالاتری نسب به سپرده‌های بانکی هستند. همچنین در جدول زیر به مقایسه این دو شیوه سرمایه‌گذاری پرداخته شده است.
| شاخص مقایسه | صندوق‌های درآمد ثابت | سپرده‌های بانکی با سود ماه‌شمار |
| بازدهی | متوسط و زیاد (مقدار بازدهی بستگی به نوع صندوق دارد.) | کم و متوسط |
| نحوه محاسبه سود | روز شمار و بر اساس موجودی در روز | ماه‌شمار و بر اساس کمترین موجودی ماهانه |
| جریمه نرخ شکست | ندارد | دارد |
| نقدشوندگی | زیاد | کمتر از صندوق‌های درآمد ثابت |
جمع‌بندی
در این مقاله به سود روزشمار سپرده‌های بانکی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پرداخته شد. همان‌طور که گفته شد بانک مرکزی پس از سال 1397، پرداخت این سود را به علت زیان بر اقتصاد جامعه لغو کرد. لازم به ذکر است، که پرداخت سود روزشمار توسط بانک در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران برای بهره‌مندی از سود روزشمار می‌توانند به بازار سرمایه روی آورند. صندوق‌های درآمد ثابت و برخی اوراق بهادار، سود را به صورت روزشمار محاسبه می‌کنند. این صندوق‌ها اغلب بازدهی بالاتری نسبت به سپرده‌های بانکی ارائه می‌دهند و ریسک سرمایه‌گذاری پایینی دارند. همچنین، برداشت از این صندوق‌ها معمولا بدون جریمه انجام می‌شود. این ویژگی‌ها، صندوق‌های درآمد ثابت را به جایگزینی مناسب و جذاب برای سپرده‌های بانکی تبدیل کرده است. افراد با توجه به اهدف و چشم‌انداز خود برای کسب سود می‌توانند در بانک یا صندوق درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری کنند.
