فیلترنویسی چیست و چگونه میتوان از آن استفاده کرد؟

معاملهکردن چه کوتاهمدت، میانمدت و چه بلندمدت در بورس، نیازمند داشتن اطلاعات عظیمی از بازارسرمایه است. هر یک از سرمایهگذاران استراتژی متفاوتی در سرمایهگذاری خود دارند. با توجه به تعداد نمادهای موجود در بازار سرمایه، امکان بررسی تمامی سهمها با استراتژیهای متفاوت کاری دشوار و زمانبر است. فیلترنویسی به کمک سرمایهگذاران میآید تا بتوانند با جدا کردن سهم یا سهامهای مدنظرشان، به فیلترهایی با ویژگیهای مورد نظر برسند تا در کوتاهترین زمان، رفتار و تصمیم درستتری در این بازار داشته باشند. در این مقاله به مفهوم فیلترنویسی و آموزش گام به گام فیلترنویسی بورس ایران پرداخته میشود.
فیلترنویسی چیست؟
فیلترنویسی روشی است که توسط آن افراد میتوانند با ایجاد فیلتر مناسب نمادهایی با ویژگیهای مد نظر خود را در بازار سرمایه مشاهده کنند. در واقع هر سرمایهگذار با توجه به استراتژی معاملاتی خود، میتواند معیارهایی داشته باشد و سهمها را با توجه به این معیارها غربال کند. البته باید در نظر داشت قبل از فیلترنویسی نیاز به تعیین استراتژی معاملاتی است. افراد در استراتژی معاملاتی خود مشخص میکنند که چه میزان از سرمایه خود را در چه بخشی سرمایهگذاری کنند و یا برای سرمایهگذاری در بورس از طریق صندوقهای سرمایهگذاری یا بهطور مستقیم اقدام کنند. همچنین اینکه فرد سهام مورد نظر خود را از طریق کدام تحلیل (بنیادی/ تکنیکال) بررسی کند نیز، از استراتژیهای معاملاتی افراد است. بهعنوان مثال، یک شخص که تصمیم گرفته است در بازار سرمایه به طور مستقیم فعالیت کند، میتواند استراتژی معاملاتی مبتنی بر وضعیت بنیادی سهمهای مختلف را برای خود تعریف کند.
حال برای برای فیلتر کردن سهمها در بازار بورس باید به سراغ منوی بالای صفحهی دیدهبان بازار در سایت بورس (www.tsetmc.com) رفت. این فیلترها میتواند بر اساس محدوده قیمتی، حجم و ارزش معاملات، درصد تغییرات قیمت، نسبت خریداران به فروشندگان و هر ویژگی دیگری باشند که با تبدیل آنها به کدهایی، فیلتر مخصوص ایجاد میشود. بهطور مثال برخی افراد تصمیم میگیرند سهام شرکتهایی با P/E کمتر از ۵ را خریداری کرده و زمانی که این نسبت به ۷ رسید، آن سهم را بفروشند. همچنین برای برخی افراد این که یک شرکت دارای حاشیه سود بالای ۴۰ درصد باشد، مهم است. پس این افراد باید بتوانند سهمهایی با این ویژگی را شناسایی کنند. لازم به ذکر است این امکان در سایت انیگما نیز وجود دارد. در ادامه به آموزش فیلترنویسی بورس ایران پرداخته میشود.
آموزش گامبهگام فیلترنویسی در بورس ایران
ابتدا باید دیدبان را در بالای سایت بورس انتخاب کرد. در تصویر زیر گزینه دیدبان با دایرهای مشکی رنگ مشخص شده است.

سپس برای تنظیمکردن دلخواه به سراغ بخش تنظیمات میتوان رفت. قابل ذکر است که هر سه مورد اطلاعات تکمیلی انتخاب شود و نوع اوراق فرابورس هم جزو گزینه باشد.

مرحلهی بعد انتخاب گزینهی «فیلتر جدید» و بعد گزینهی «فیلتر شماره 0» بوده بعد از آن انتخاب یک نام برای فیلتر و نوشتن شرط موردنظر در کادر سفید رنگ است. درآخر برای مشاهدهی خطاهای احتمالی گزینهی اعتبارسنجی را انتخاب و در صورت خطا ندادن، در مرحلهی آخر باید گزینه ثبت را زد و نمادها را مشاهده کرد.

توابع فیلترنویسی
در ادامه به صورت جدول برخی از فیلترهای کدنویسی که احتمالا به آن نیاز خواهد شد، قابل مشاهده و استفاده است.




نمونهای از فیلترهای قابل استفاده برای فیلترنویسی در سایت بورس ایران نوشته شده است:
1-این فیلتر سهمهایی را نشان میدهد که در صف خرید قرار دارند.
(pl)==(tmax) && (qo1)==0
2- این فیلتر سهمهایی را نشان میدهد که در صف فروش قرار دارند.
(pl)==(tmin) && (qd1)==0
3- این فیلتر سهمهایی را نشان میدهد که در بازه قیمت مثبت نزدیک به صف خرید معامله میشوند.
(plp)>2.5 && (pl)<(tmax)
فیلترنویسی بنیادی در سایت انیگما
سایت انیگما در بخش «کدال پلاس» امکان بررسی بنیادی سهام با استفاده از فیلترهای متنوع را فراهم کرده است. کاربران میتوانند شرکتها را بر اساس پارامترهای صورتهای مالی مانند سود خالص، سود ناخالص و فروش، یا نسبتهای مالی مثل P/E و P/B غربال کنند. این فیلترها هم امکان مقایسه بین شرکتها و هم مقایسه عملکرد یک شرکت نسبت به گذشته را فراهم میکنند. در فیلترنویسی، میتوان از عملگرهایی مانند بزرگتر، کوچکتر، جمع، تفریق، ضرب، تقسیم و همچنین AND و OR برای ترکیب شروط مختلف استفاده کرد. این قابلیتها به تحلیلگران کمک میکند شرکتهایی با شرایط خاص، مانند رشد سود یا افزایش فروش در دورههای زمانی مختلف، را شناسایی کنند. در تصویر زیر با توجه به فیلتر انتخابی شرکتهایی که سود خالص فصل گذشتهشان نسبت به سود خالص سه ماهه قبل خود 30 درصد رشد داشته و دارای P/E ttm پایینتر از 7 باشد نمایش داده میشوند.

مزایا و معایب فیلتر نویسی
فیلترنویسی امکان مشاهده ویژگیهای مدنظر در سهام را با سرعت بالا و صرفهجویی در زمان فراهم میکند. این ابزار دقت انتخاب را افزایش میدهد، چرا که در میان تعداد زیاد نمادها، احتمال دیدهنشدن برخی موارد وجود دارد. با این روش میتوان سهمهای دارای شرایط خاص را بهسادگی شناسایی کرد. با این حال، فیلترنویسی در سایت TSETMC محدودیتهایی دارد. نتایج فیلترها قابل ذخیرهسازی نیستند و معمولا دسترسی به دادههای قدیمیتر از ۲۱ روز ممکن نیست.
درنهایت مهارت فیلترنویسی در بورس ایران و ترکیب آن با روشهای دیگر مانند تحلیل تکنیکال و بنیادی، مزیت رقابتی برای معاملهگران بازار بورس ایجاد میکند. باید توجه داشت که فیلترها تنها یکی از روشهای تحلیلی بورس هستند و نباید به تنهایی معیار خرید و فروش قرار گیرند. برای اقدام به معامله بر اساس استراتژی معاملاتی، لازم است از سایر تحلیلها نیز استفاده شود.