تحلیل بنیادی خودرو – شرکت ایران‌خودرو
تحلیل خودرو به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروساز با بیش از ۱۱۳ شرکت زیرمجموعه در این مقاله بررسی شده است. شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۴۲با سرمایه‌ی ۱۰۰ میلیون ریال با نام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال به بهره‌برداری رسید. این شرکت از تیرماه ۱۳۵۸ مشمول بند الف قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران شناخته شد و از آبان‌ماه سال ۱۳۶۰ هیئت مدیره منتخب سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اداره امور آن را بر عهده گرفت. شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۷۴ برای اولین بار با نماد خودرو در بورس معامله شد. در ادامه این مقاله به بررسی عملکرد گذشته این سهم و تحلیل بنیادی خودرو پرداخته شده است.
- برای آشنایی با تحلیل بنیادی و انواع رویکردهای آن مقاله تحلیل بنیادی چیست پیشنهاد می‌شود.
جایگاه ایران خودرو در صنعت خودروسازی
کارخانه‌ی ایران خودرو در حوزه‌ی تولید و تهیه‌ی انواع خودرو و وسایل نقل و انتقال و حمل مسافر نظیر اتوبوس، مینی‌بوس، وانت، واگن قطار و قطعات آن‌ها فعالیت می‌کند. همچنین فعالیت اصلی شرکت در دوره ۳ ماهه منتهی به سال مالی ۱۴۰۲ مانند سال‌های گذشته منحصر به تولید قطعات بدنه، اجزایی از موتور، تولید و مونتاژ خودروهای سواری و وانت است.
شرکت ایران خودرو در سال ۱۴۰۱ در مجموع با تولید ۵۵۰ هزار و یک دستگاه (به‌صورت مکانیکی) و گروه صنعتی ایران خودرو با تولید ۵۸۵ هزار و ۲۷۳ دستگاه خودرو، عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور را کسب کرده است. این شرکت توانست به‌تنهایی سهم ۵۱ درصدی از کل تیراژ تولید سواری را در سال ۱۴۰۱ به خود اختصاص دهد. جدول زیر آمار تولید خودرو در کشور و سهم تولید این شرکت از بازار داخلی را در تحلیل خودرو برای سال مالی ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ نشان می‌دهد.
| محصول | کل تولید بازار داخلی در سال ۱۴۰۱ | سهم شرکت از تولید بازار داخلی در سال ۱۴۰۱ | کل تولید بازار داخلی در سال ۱۴۰۰ | سهم شرکت از تولید بازار داخلی در سال ۱۴۰۰ |
|---|---|---|---|---|
| خودرو | ۱٬۲۳۶٬۰۰۰ دستگاه | ۵۸۵٬۲۷۳ دستگاه | ۸۶۸٬۱۳۰ دستگاه | ۴۵۱٬۱۱۲ دستگاه |
گروه صنعتی ایران خودرو متشکل از ۱۱۳ شرکت فرعی و وابسته است که در زمینه‌های مختلف از جمله تامین قطعات، خدمات پس از فروش، سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها و… فعالیت می‌کنند. تصویر زیر زنجیره‌ی ارزش ایران خودرو را نشان می‌دهد که بر اساس آن مواد و قطعات اولیه از شرکت ساپکو تامین می‌شود. همچنین خدمات پس از فروش نیز توسط شرکت ایساکو انجام می‌شود.
سرمایه و ترکیب سهامداران در تحلیل خودرو
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، سرمایه‌ی شرکت در بدو تاسیس ۱۰۰ میلیون ریال بوده است. طبق آخرین تغییرات، سرمایه ایران خودرو در سال ۱۳۹۸ به مقدار ۱٬۸۷۲ درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها افزایش یافت و سرمایه‌ی شرکت به مبلغ ۳۰۱٬۶۵۶٬۰۶۸ میلیون ریال رسید.
تصویر زیر سهامداران بالای ۱ درصد ایران خودرو را نشان می‌دهد. طبق این تصویر شرکت تدبیر سرمایه‌ی آراد با ۱۵ درصد، شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو با ۱۰٫۸۷ درصد و شرکت سپهر کیش ایرانیان با ۱۰٫۲۶ درصد از مهم‌ترین سهامداران در تحلیل بنیادی خودرو هستند.
در سهامداران تلفیقی، شرکت‌ها به‌همراه شرکت مادر نمایش داده می‌شوند. با مراجعه به مرجع تحلیل بنیادی انیگما امکان مشاهده تمامی سهامداران تلفیقی بالای یک درصد و زیر یک درصد این نماد وجود دارد. شرکت ایران خودرو به‌صورت تلفیقی ۲۴ درصد از سهام شرکت‌های فوق را در اختیار دارد.
تولیدات شرکت ایران خودرو
مقدار تولید محصولات مختلف شرکت ایران خودرو در سال مالی ۱۴۰۱ به‌همراه درصد تغییرات تولید نسبت به سال مالی ۱۴۰۰ طبق جدول زیر است. مقدار کل تولیدات شرکت در سال مالی ۱۴۰۱ نسبت به سال مالی قبل به‌میزان ۳۰ درصد افزایش یافته است.
| شرح محصول | ۱۴۰۱ | ۱۴۰۰ | درصد تغییرات |
|---|---|---|---|
| پژو پارس | ۲۱۳٬۸۴۹ | ۱۷۴٬۱۹۵ | ۲۳ |
| پژو ۲۰۷ | ۹۶٬۶۸۹ | ۷۹٬۱۳۵ | ۲۲ |
| دنا | ۸۲٬۹۲۴ | ۵۰٬۲۵۷ | ۶۵ |
| سمند | ۷۱٬۳۳۷ | ۵۰٬۰۹۵ | ۴۲ |
| پژو ۲۰۶ | ۳۹٬۵۰۳ | ۳۸٬۵۴۲ | ۲ |
| رانا | ۲۸٬۴۲۱ | ۳۵٬۶۳۰ | (۲۰) |
| تارا | ۲۷٬۳۱۷ | ۸٬۵۴۱ | ۲۲ |
| هایما | ۱۶٬۴۵۹ | ۸٬۶۶۸ | ۹۰ |
| وانت آریسان | ۵٬۶۰۹ | ۰ | ۱۰۰ |
| پژو ۴۰۵ | ۳٬۱۳۲ | ۵٬۸۹۶ | (۴۶) |
| پژو ۳۰۱ | ۶ | ۹ | (۳۳) |
| پژو | ۵ | ۱۴۴ | (۹۷) |
| سایر محصولات | ۲۲ | ۰ | ۱۰۰ |
| جمع | ۵۸۵٬۲۷۳ | ۴۵۱٬۱۱۲ | ۳۰ |
مقدار، قیمت و مبلغ فروش در تحلیل بنیادی خودرو
شرکت ایران خودرو در شبکه فروش خود دارای ۶۵۱ نمایندگی فروش و خدمات پس از فروش است. نمودار زیر طبق گزارشات منتشر شده در سایت codal.ir، بر اساس روش‌های فروش ایران خودرو در ۳ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ به تفکیک نمایش داده شده است. طبق این آمار در تحلیل خودرو، عمده‌ی فروش شرکت در این ۳ ماه از طریق فروش فوری بوده است.
باتوجه به عرضه خودرو از مردادماه سال ۱۴۰۱ در بورس کالا، ایران‌خودرو بخش کمی (۱۲.۷ درصد) از محصولات خود را از طریق بورس کالا به‌فروش رسانده است.
تصویر زیر درآمدهای عملیاتی حاصل از فروش داخلی و صادراتی ایران خودرو برای دوره ۳ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ و همچنین برآور شرکت از دوره ۹ ماهه منتهی به سال جاری را نشان می‌دهد. مطابق تصویر زیر درآمد شرکت در دوره ۳ ماهه منتهی به خردادماه ۱۴۰۲ مبلغ ۵۳٬۵۶۰ میلیارد تومان بوده است.
صورت سود و زیان در تحلیل خودرو
صورت سود و زیان در تحلیل بنیادی خودرو مطابق تصویر زیر است. باتوجه به بالارفتن روزافزون قیمت دلار و وابستگی این صنعت به نرخ ارز، بهای تمام‌شده تولید در ایران خودرو با سرعت قابل توجهی در حال افزایش است. طبق صورت سود و زیان بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی در ۳ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ نسبت به دوره‌ی مشابه سال قبل ۳۷ درصد رشد داشته است. مطابق تصویر زیر با کسر هزینه‌های موجود از درآمدهای عملیاتی، این شرکت زیان‌ده است.
- مقاله پیشنهادی: آموزش تحلیل بنیادی
تحلیل نمودار قیمتی نماد خودرو
قیمت سهام ایران خودرو در اوایل سال ۱۳۹۹ روند صعودی خود را آغاز کرد و در تاریخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۶ به بالا‌ترین مقدار قیمتی خود ۷٬۶۶۰ ریال با ارزش بازار ۲۳۱ هزار میلیارد تومان رسید. پس از آن قیمت سهام شرکت ایران خودرو تا ۶۲ درصد کاهش یافت و هم‌اکنون سهام خودرو در تاریخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۴ در سایت TSE با مبلغ ۲٬۸۵۷ ریال در حال معامله است. ارزش بازار این شرکت در زمان نگارش این مقاله نزدیک به ۸۷ هزار میلیارد تومان است.
سوالات متداول
شرکت‌های تدبیر سرمایه آراد، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو و سپهر کیش ایرانیان سهامداران بالای ۱۰ درصد در تحلیل خودرو هستند.
میزان تولید محصولات خودرو در دوره ۳ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۳۰ هزار دستگاه بوده است.
زیان خالص در تحلیل بنیادی خودرو برای پایان سال مالی ۱۴۰۱ مبلغ ۱٬۰۶۲ ریال بوده است، به‌عبارتی این شرکت زیان‌ده است.
