استراتژی مرید پوت (married put) در اختیار معامله چیست و چه کاربردی دارد؟

در بازار مشتقه، جایی که هر تصمیم میتواند تفاوت میان حفظ سرمایه یا از دستدادن آن باشد، استراتژی مرید پوت (Married Put) بهعنوان یکی از شناختهشدهترین روشهای مدیریت ریسک شناخته میشود. روشی که سرمایهگذار را قادر میسازد تا همزمان با خرید دارایی پایه با استفاده از قرارداد اختیار فروش، خود را در برابر ریزش احتمالی قیمت بیمه کند، بیآنکه از سود رشد قیمت صرفنظر کند. این استراتژی که گاه با Protective Put اشتباه گرفته میشود، بهویژه در بازارهای پرنوسان یا پیش از رویدادهای حساس مالی کاربرد دارد و در عین سادگی مفهومی، ساختاری چندلایه و دقیق دارد. در این مقاله، ساختار اجرایی Married Put، تفاوت آن با سایر استراتژیهای اختیار فروش، مزایا و محدودیتهای این استراتژی پرداخته شده است.
استراتژی مرید پوت (married put) چیست؟
استراتژی مرید پوت (Married Put) در معاملات آپشن، یک روش مدیریت ریسک است که در آن سرمایهگذار بهطور همزمان یک دارایی پایه مانند سهام را خریداری کرده و یک قرارداد اختیار فروش (Put Option) برای همان دارایی تهیه میکند. این ترکیب مانند بیمه عمل میکند؛ اگر قیمت سهم کاهش یابد، اختیار فروش اجازه میدهد سهم را با قیمت مشخصی بفروشد و زیان را محدود کند؛ در حالی که اگر قیمت سهم افزایش یابد، سرمایهگذار از سود رشد آن بهرهمند میشود. این نوع استراتژی اختیار معامله، با حفظ پتانسیل سود و کاهش ریسک نزولی، به یکی از استراتژیهای محبوب در بازارهای پرنوسان تبدیل شده است.
تفاوت استراتژی Married Put با Protective Put
استراتژی مرید پوت (Married Put) در اختیار معامله زمانی اجرا میشود که سرمایهگذار بهطور همزمان یک دارایی پایه، مانند سهام، را خریداری کرده و برای همان دارایی یک قرارداد اختیار فروش (Put Option) نیز تهیه میکند. این ساختار دوگانه، که معمولا بهصورت یک سفارش ترکیبی (Multi-leg) اجرا میشود، مانند یک بیمهنامه برای سهم عمل میکند؛ اگر قیمت سهم کاهش یابد، سرمایهگذار میتواند از طریق اختیار فروش، سهم را با قیمت از پیش تعیینشده به فروش برساند و از زیان سنگین جلوگیری کند، در حالیکه اگر قیمت افزایش یابد، از سود رشد سهم بهرهمند میشود.
تفاوت اصلی این استراتژی با Protective Put در زمان اجرای اختیار فروش است؛ در مرید پوت، خرید سهام و اختیار فروش همزمان انجام میشود، اما در Protective Put، اختیار فروش برای سهمی خریداری میشود که سرمایهگذار از قبل مالک آن بوده است. از این رو، Married Put معمولا در نقطه ورود به بازار بهکار میرود، در حالیکه Protective Put ابزاری برای محافظت از موقعیتهای موجود است.
ساختار استراتژی مرید پوت (married put) در اختیار معامله
ساختار استراتژی مرید پوت (Married Put) در اختیار معامله به این صورت است که سرمایهگذار بهطور همزمان دو موقعیت را باز میکند:

۱) خرید سهام یا دارایی پایه
۲) خرید یک قرارداد اختیار فروش (Put Option) برای همان دارایی، با قیمت اعمال (Strike Price) مشخص و تاریخ انقضای معین است.
در این ساختار، هر قرارداد اختیار فروش معمولا معادل ۱۰۰ سهم است. بنابراین اگر سرمایهگذار ۱۰۰ سهم از یک شرکت را بخرد، برای محافظت کامل باید یک قرارداد اختیار فروش بخرد. اگر قیمت دارایی کاهش یابد، اختیار فروش این امکان را میدهد که سهام را با قیمت اعمال بفروشد (حتی اگر بازار پایینتر باشد) و در نتیجه، زیان سرمایهگذار بهطور کنترلشده محدود میشود. در مقابل، اگر قیمت دارایی افزایش یابد، سرمایهگذار میتواند از سود رشد قیمت استفاده کند؛ تنها هزینهاش، مبلغی است که برای خرید اختیار فروش (پریمیوم) پرداخت کرده است.
این ساختار شبیه بیمه سرمایهگذاری است، دارایی را نگه میدارید و فقط در صورت افت قیمت، از ابزار مشتقه برای محافظت از ارزش آن استفاده میکنید. Married Put بهویژه برای سرمایهگذارانی مناسب است که نگران نوسانات کوتاهمدت هستند ولی همچنان به رشد بلندمدت دارایی اعتقاد دارند.
مزایا استراتژی مرید پوت (married put) در اختیار معامله
استراتژی مرید پوت برخلاف روشهای صرفا تدافعی، به سرمایهگذار امکان میدهد هم از نوسانات نزولی بازار در امان بماند و هم از روندهای صعودی بهرهمند شود. در ادامه، مهمترین مزایای این استراتژی بررسی شده است:
ترکیب حفاظت و سوددهی: استراتژی Married Put به سرمایهگذار اجازه میدهد ریسک نزولی را محدود کرده و در عین حال، از رشد قیمت دارایی پایه بهرهمند شود.
آرامش روانی در بازارهای نامطمئن: این استراتژی به سرمایهگذار کمک میکند بدون تصمیمگیریهای احساسی، موقعیت سهام خود را حفظ کند.
مناسب برای داراییهای نوسانی یا قبل از رویدادهای حساس: استراتژی مرید پوت برای سهامی با نوسان بالا یا در آستانه انتشار اطلاعات مهم (مانند گزارش مالی یا سیاستهای فدرالرزرو) بسیار مناسب است.
سازگاری با مدیریت پورتفوی حرفهای: استراتژی Married Put بخشی از ابزارهای استراتژیک معاملهگران حرفهای است که میخواهند در عین محافظت از سرمایه، در سود بازار باقی بمانند.
معایب استراتژی مرید پوت (married put) در اختیار معامله
مرید پوت با وجود مزایای قابلتوجه، معایبی نیز دارد که در اجرا و هزینهها میتوانند بر کارایی آن تأثیر بگذارند. در ادامه، مهمترین معایب این استراتژی بررسی شده است:
هزینهبر بودن پریمیوم اختیار فروش: هزینه اولیه برای خرید آپشن (پریمیوم) بهعنوان مهمترین ضعف این استراتژی ذکر شده. اگر سهم رشد نکند یا تغییر نوسانی رخ ندهد، این هزینه از سود خالص کم میشود یا کاملا سوخت میشود.
افزایش نقطه سر به سر: بهدلیل اضافهشدن پریمیوم به قیمت خرید سهم، نقطهای که معامله به سود میرسد بالاتر میرود. برای مثال، خرید سهم ۳۲۰ تومان و پرداخت ۱۲ تومان پریمیوم باعث میشود نقطه سر به سر ۳۳۲ تومان باشد.
زوال زمانی: ارزش اختیار فروش با گذشت زمان کاهش مییابد، حتی اگر قیمت سهم تغییر نکند. این کاهش ارزش، خصوصا در هفتههای پایانی پیش از سررسید، شدیدتر میشود.
محدودیت زمانی پوشش ریسک: برخلاف بیمهنامه دائمی، حفاظت در این استراتژی محدود به زمان اعتبار اختیار فروش است. پس از سررسید، اگر تمدید نشود، سهام دوباره بدون محافظ میماند.
جمعبندی
به طور کلی، استراتژی مرید پوت (Married Put) را میتوان یکی از معدود روشهایی در بازار مشتقه دانست که بهطور همزمان امکان مشارکت در سود رشد قیمت سهم و محافظت در برابر افت آن را فراهم میکند. این ترکیب از خرید سهام و خرید اختیار فروش، ابزاری قابل اتکا برای سرمایهگذارانی است که نمیخواهند در مواجهه با نوسانات، از بازار خارج شوند یا موقعیت خود را ببندند. با درک تفاوت آن با Protective Put، تسلط بر مفاهیم کلیدی مانند پرمیوم، قیمت اعمال، تاریخ انقضا و تاثیر نوسانات ضمنی (Implied Volatility)، میتوان این استراتژی را متناسب با شرایط پرریسک یا پیشبینی رویدادهای مهم در بازار استفاده کرد.