طلای آب شده چیست؟ راهنمای خرید طلای آبشده و نکات ضروری پیش از خرید
طلای آب شده یکی از انواع طلاهایی است که امروزه در بازار سرمایهگذاری محبوبیت زیادی پیدا کرده است، اما آیا واقعا این نوع طلا گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری است؟ چگونه می‌توان طلای آب شده را تشخیص داد. طلای آب شده از ذوب طلاهای قدیمی به دست می‌آید و به دلیل عدم وجود اجرت ساخت، از نظر مالی برای برخی افراد جذاب است. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، مزایا و معایب طلای آب شده پرداخته شده است.
منظور از طلای آب شده چیست؟
طلای آب شده به طلاهایی گفته می‌شود که از ذوب کردن طلاهای دست دوم، شکسته یا شمش‌های طلا به دست می‌آیند. این فرایند در کارگاه‌های تخصصی با استفاده از کوره‌های مخصوص ریخته‌گری طلا انجام می‌شود. محصول نهایی معمولا به شکل مکعب، ورقه یا مفتول تولید می‌شود که حمل و نقل و نگهداری آن را ساده‌تر می‌کند. طلای آب شده ممکن است رنگ‌هایی متفاوت از زرد خالص داشته باشد؛ زیرا به دلیل وجود ناخالصی‌ها، ممکن است رنگ‌هایی مانند سیاه، مسی یا سبز در آن مشاهده شود.
عیار طلای آب شده چیست؟
عیار طلای آب شده معمولا در محدوده ۱۷ تا ۱۸.۵ قرار دارد. این تفاوت به دلیل ترکیب شدن طلاهای مختلف با عیارهای متفاوت در فرآیند ذوب است. طلاهایی که برای تولید این نوع طلا استفاده می‌شوند، معمولا از منابع مختلفی مانند طلاهای دست دوم، شکسته یا شمش‌های قدیمی به دست می‌آیند و در نتیجه ممکن است دارای ناخالصی‌هایی باشند که باعث کاهش خلوص آن نسبت به طلای خام می‌شود. برای تعیین دقیق عیار طلای آب شده، لازم است که از آزمایشگاه‌های معتبر استفاده کرده و از دستگاه‌های مخصوص برای اندازه‌گیری عیار استفاده کرد.
حباب طلای آب شده چیست؟
حباب طلای آب شده به تفاوت قیمت طلای آب شده با قیمت واقعی آن در بازار اطلاق می‌شود که معمولا به دلیل نوسانات بازار یا تقاضای زیاد ایجاد می‌شود. حباب طلا زمانی شکل می‌گیرد که قیمت طلا بیش از حد نسبت به عیار و وزن واقعی آن افزایش یابد. برای مثال، برخی فروشندگان ممکن است قیمت طلای آب شده را بالاتر از ارزش واقعی آن تعیین کنند. در این شرایط، خریداران باید دقت داشته باشند که قیمت‌ها بر اساس نرخ روز طلا باشد تا از خرید با قیمتهای غیرمنطقی جلوگیری کنند.
کد روی طلای آب شده چیست؟
کد روی طلای آب شده یک کد شناسایی منحصر به فرد است که برای تضمین اصالت و پیگیری طلای خریداری‌شده به کار می‌رود. این کد شامل اطلاعاتی مانند شماره سریال، شناسه فروشنده، عیار و وزن طلا است و به منظور شفافیت و جلوگیری از تقلب در بازار طلا به طلاهای آب شده اضافه می‌شود. برای استعلام کد طلای آب شده، می‌توانید از فروشنده معتبر فاکتور خرید همراه با کد شناسایی دریافت کنید، از وب‌سایت‌های معتبر برای بررسی اطلاعات استفاده کنید یا به آزمایشگاه‌های طلا برای بررسی عیار و اصالت آن مراجعه کنید.
تفاوت طلای آب شده نقدی و فردایی
طلای آب شده به دو نوع اصلی، طلای آب شده نقدی و طلای آب شده فردایی تقسیم می‌شود. در طلای آب شده نقدی، پرداخت و تحویل طلا بلافاصله انجام می‌شود و به صورت فوری پرداخت می‌شود. این نوع خرید و فروش کمترین ریسک را دارد و برای کسانی که نیاز به خرید فوری دارند، مناسب است. در مقابل، طلای آب شده فردایی پرداخت به تاریخ مشخصی در آینده موکول می‌شود و قیمت طلا بر اساس نرخ روز محاسبه می‌شود، که معمولا برای روز بعد است.
از این‌رو می‌توان گفت، تفاوت طلای آب شده نقدی و فردایی در زمان پرداخت است. در طلای آب شده نقدی، پرداخت آنی است، اما در طلای آب شده فردایی، پرداخت به آینده موکول می‌شود. این تفاوت باعث می‌شود که طلای آب شده نقدی برای خرید فوری و بدون ریسک مناسب باشد، در حالی که طلای آب شده فردایی برای کسانی که قصد دارند از نوسانات بازار طلا استفاده کنند، جذاب‌تر است.
تفاوت طلای آب شده و طلای خام
طلای آب شده و طلای خام تفاوت‌های قابل توجهی دارند. طلای آب شده از ذوب کردن طلاهای دست دوم یا شکسته به دست می‌آید و معمولا دارای ناخالصی‌های بیشتری است. به دلیل ترکیب طلاهایی با عیارهای متفاوت، خلوص آن کمتر از طلای خام است و عیار آن ممکن است در محدوده ۱۷ تا ۱۸.۵ باشد. این نوع طلا معمولا برای مصارف صنعتی و یا سرمایه گذاری در طلا مناسب است و قیمت پایین‌تری نسبت به طلای خام دارد. همچنین، به دلیل نبود اجرت ساخت، برای خرید آن از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است.
از سوی دیگر، طلای خام از استخراج مستقیم از معادن به دست می‌آید و معمولا عیار بالاتری دارد. این طلا در فرآیندهای مختلف تصفیه و پالایش شده و در نهایت برای تولید مصنوعات طلا یا شمش‌های با کیفیت بالا استفاده می‌شود. قیمت طلای خام به دلیل خلوص بیشتر و فرآیند استخراج پیچیده‌تر معمولا بالاتر است. این نوع طلا بیشتر برای ساخت جواهرات و مصنوعات لوکس کاربرد دارد. در نهایت، انتخاب بین طلای آب شده و طلای خام بستگی به نیاز و هدف شما از خرید دارد؛ اگر به دنبال صرفه‌جویی در هزینه هستید، طلای آب شده گزینه مناسبی است، در حالی که برای تولید جواهرات با کیفیت بهتر، طلای خام ترجیح داده می‌شود.
تفاوت طلای آب شده و شمش طلا
طلای آب شده و شمش طلا هر دو از طلاهای خالص برای سرمایهگذاری و استفاده در صنعت طلاسازی تولید می‌شوند، اما تفاوت‌های قابل توجهی دارند. شمش طلا معمولا به صورت قالب‌های مشخص و با عیار بالا (عموما ۲۴ عیار یا نزدیک به آن) تولید می‌شود. این شمش‌ها عموما از استخراج معدن طلا به دست می‌آیند و به دلیل خلوص بالا، برای استفاده در ساخت جواهرات و ذخیره‌سازی ارزش مناسب هستند. شمش‌های طلا معمولا به صورت استاندارد و با گواهی شفاف از مراجع معتبر به فروش می‌رسند.
اما طلای آب شده از ذوب کردن طلاهای دست دوم یا شکسته و یا شمش‌های قدیمی به دست می‌آید. این فرآیند ممکن است شامل طلاهایی با عیارهای مختلف باشد که نتیجه آن طلاهایی با خلوص متغیر است. برخلاف شمش‌های طلا، طلای آب شده معمولا عیاری پایین‌تر دارد و به دلیل ترکیب طلاهای مختلف ممکن است ناخالصی‌هایی نیز داشته باشد. به همین دلیل، قیمت طلای آب شده نسبت به شمش طلا معمولا ارزان‌تر است، اما از نظر نقدشوندگی و سهولت در خرید و فروش، ممکن است انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشد.
مظنه طلای آب شده چگونه محاسبه می‌شود؟
در بازار طلا، اصطلاح «مظنه» به قیمت یک مثقال (۴.۶۰۸ گرم) طلای ۱۷ عیار (با خلوص ۷۰۵ در هزار) اطلاق می‌شود. این واحد برای تعیین قیمت طلاهای با عیارهای مختلف، از جمله طلای آبشده، به‌کار می‌رود. در ادامه، نحوه محاسبه قیمت طلای آبشده بر اساس مظنه طلای آب شده، بررسی شده است:
1. قیمت روز طلا: مظنه روز به صورت لحظه‌ای توسط منابع معتبر بازار مانند سایت‌های تخصصی طلا، صرافی‌ها یا اتحادیه‌های طلا و جواهر اعلام می‌شود و مبنای اصلی برای محاسبه قیمت طلای آبشده به شمار می‌رود.
2. محاسبه مظنه: برای تبدیل مظنه (قیمت مثقال طلای ۱۷ عیار) به قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار، از فرمول زیر استفاده می‌شود:
قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار = مظنه ÷ ۴.۳۳
عدد ۴.۳۳ از تقسیم وزن یک مثقال بر نسبت تبدیل عیار ۱۷ به ۱۸ حاصل شده و به صورت تقریبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. وزن طلا: طلای آبشده ممکن است عیار متفاوتی داشته باشد.
4. محاسبه قیمت هر گرم طلای آبشده:
(مظنه × عیار واقعی طلا) ÷ (705 × 4.6083)
که در آن 705 عیار مبنای مظنه و 4.6083 وزن یک مثقال به گرم است.
5. محاسبه قیمت کل طلای آبشده: قیمت هر گرم طلای محاسبه‌شده را در وزن کل (بر حسب گرم) ضرب می‌کنند تا قیمت نهایی به دست آید.
مزایا سرمایهگذاری در طلای آب شده نقدی
طلای آب شده برای سرمایه گذاری مزایای زیادی دارد که آن را به گزینهای جذاب برای بسیاری از سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است. برخی از مزایای اصلی سرمایهگذاری در این نوع طلا عبارتند از:
صرفه‌جویی در هزینه‌ها: یکی از مزایای اصلی طلای آب شده نقدی، قیمت پایین‌تر آن نسبت به مصنوعات طلا است. این به دلیل عدم نیاز به پرداخت اجرت ساخت و هزینه‌های اضافی مرتبط با تولید زیورآلات است. بنابراین، شما می‌توانید با همان بودجه، مقدار بیشتری طلا خریداری کنید.
نقدشوندگی بالا: طلای آب شده به دلیل شکل ساده و عدم پیچیدگی طرح‌ها، نقدشوندگی بالایی دارد. به راحتی می‌توان آن را خرید و فروش کرد و در بسیاری از طلافروشی‌ها و بازارهای طلا به راحتی مبادله می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که در مواقع ضروری، بتوانید سریعا سرمایه خود را نقد کنید.
نداشتن مالیات و کارمزد اضافی: یکی دیگر از مزایای طلای آب شده نقدی این است که معمولا نسبت به سایر انواع طلا، مالیات و کارمزد اضافی کمتری دارد. این امر میتواند به افزایش سود خالص شما از سرمایهگذاری کمک کند.
امنیت و اعتبار: طلای آب شده نقدی در صورتی که از منابع معتبر خریداری شود، از نظر اصالت و ارزش، کاملا قابل اعتماد است. بسیاری از فروشندگان معتبر، قطعات طلای آب شده را با تضمین اصالت و کد شناسایی منحصر به فرد عرضه می‌کنند.
معایب سرمایهگذاری در طلای آب شده نقدی
سرمایهگذاری در طلای آب شده نقدی همان‌طور که مزایای زیادی دارد، معایبی نیز به همراه دارد که باید قبل از تصمیم‌گیری برای خرید آن به دقت بررسی شود. برخی از معایب اصلی این نوع سرمایهگذاری عبارتند از:
عدم وجود زیبایی و طرح: یکی از معایب عمده طلای آب شده نقدی این است که برخلاف سکه یا جواهرات طلا، فاقد طراحی زیبا و جذاب است. بنابراین، اگر به دنبال استفاده از طلا به عنوان جواهر یا وسیله‌ای تزئینی هستید، طلای آب شده انتخاب مناسبی نخواهد بود.
نوسانات بازار طلا: قیمت طلای آب شده به شدت تحت تاثیر نوسانات بازار جهانی طلا قرار دارد. بنابراین، این نوع سرمایهگذاری ممکن است در کوتاه‌مدت نوسانات قیمتی زیادی را تجربه کند که میتواند برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر نگران‌کننده باشد.
نیاز به بررسی دقیق عیار و اصالت: چون طلای آب شده ممکن است از ترکیب طلاهای مختلف با عیارهای متفاوت ساخته شود، بررسی دقیق عیار و اصالت آن ضروری است. اگر از منابع غیرمعتبر خریداری شود، ممکن است طلای تقلبی یا با عیار پایین دریافت کنید که میتواند به ضرر سرمایهگذاری شما باشد.
عدم امکان دریافت سود سالانه: برخلاف سرمایهگذاری در برخی دیگر از دارایی‌ها مانند سهام یا اوراق قرضه که می‌توانند سود سالانه به همراه داشته باشند، سرمایهگذاری در طلای آب شده نقدی معمولا فاقد سود سالانه است. بنابراین، این نوع سرمایهگذاری بیشتر به عنوان یک پوشش در برابر تورم و نوسانات بازار است تا یک منبع درآمد فعال.
روش‌های پس انداز طلای آب شده چیست؟
روش‌های پس‌انداز طلای آب شده به شرح زیر است:
1. خرید نقدی طلای آب شده: یکی از مطمئن‌ترین و رایج‌ترین روش‌های پس‌انداز طلای آب شده، خرید به صورت نقدی است. در این روش، قیمت طلا و عیار آن مشخص است و پرداخت به صورت نقدی انجام می‌شود. این روش برای سرمایهگذاری بلندمدت و مطمئن مناسب است، چرا که در آن از نوسانات قیمت طلا تا حد زیادی جلوگیری می‌شود.
2. خرید آنلاین طلای آب شده: خرید طلای آبشده از سامانه‌های آنلاین و سایر پلتفرم‌ها، گرچه در حال گسترش است، اما از نگاه بانک مرکزی و مرکز فتا، تا زمانی که فاقد مجوز رسمی و نظارت قانونی باشند، دارای ریسک‌های حقوقی و شرعی است. همچنین، خرید از طریق بورس فقط در صورتی معتبر است که از طریق ابزارهای دارای مجوز مانند گواهی سپرده سکه طلا و صندوق‌های سرمایهگذاری مبتنی بر طلا انجام شود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار هستند. بنابراین، تا زمان تدوین مقررات روشن، توصیه می‌شود از روش‌های قانونی و شفاف استفاده شود.
3. خرید طلای آب شده فردایی: در این نوع معاملات، خرید و فروش طلای آب شده با توافق برای تسویه ۲۴ ساعت بعد انجام می‌شود. اگر قیمت طلا در این مدت افزایش یابد، سرمایه‌گذار سود می‌کند، اما این روش ریسک بالایی دارد و برای افراد با سرمایه کمتر توصیه نمی‌شود.
4. خرید طلای آب شده شنبه‌ای: این روش که در بازارهای پرنوسان و با سرعت بالا انجام می‌شود، ریسک بالایی دارد و برای کسانی مناسب است که توان پذیرش نوسانات شدید قیمت را دارند. معمولا خرید و فروش طلای آبشده به‌صورت تلفنی و خارج از سامانه‌های رسمی صورت می‌گیرد که به‌دلیل نبود شفافیت و پیگیری قانونی، ریسک‌هایی را به همراه دارد.
5. خرید طلای آب شده شرطی: این نوع معاملات که عیار طلای آبشده ابتدا مشخص نمی‌شود و تنها پس از آزمایش در آزمایشگاه عیار دقیق مشخص می‌شود، برای افرادی که به خرید طلای آبشده با عیار دقیق تمایل دارند، مناسب است. با این حال، این روش ریسک‌هایی از جمله نوسانات قیمت و عدم قطعیت در تعیین عیار دارد.
نکات مهم پیش از خرید طلای آب شده
قبل از خرید این نوع طلا، توجه به چند نکته مهم میتواند به شما در انتخاب درست کمک کند و از خرید طلاهای تقلبی یا غیر معتبر جلوگیری نماید. در ادامه، نکات ضروری برای خرید طلای آب شده بررسی شده است:
استاندارد طلای آب شده: مطمئن شوید که طلای آب شده دارای عیار مشخص و معتبر است.
منبع خرید: تنها از فروشندگان معتبر و شناخته‌شده خرید کنید.
سند و گواهی اصالت: از فروشنده بخواهید که گواهی اصالت طلا را ارائه دهد.
بررسی وزن و عیار: وزن و عیار طلا را با دقت بررسی کنید.
قیمت روز طلا: قیمت طلای آب شده باید مطابق با نرخ روز طلا باشد.
عدم وجود اجرت ساخت: توجه داشته باشید که قیمت طلای آب شده بدون اجرت ساخت است.
شناسنامه و اصالت: این نوع طلا باید دارای شناسنامه معتبر باشد که نشان‌دهنده کیفیت و اصل بودن آن است.
رصد بازار: همیشه قیمت‌ها را مقایسه کنید تا از خرید با قیمت مناسب اطمینان حاصل کنید.
نحوه استعلام و اعتبار سنجی طلای آب شده
برای استعلام و اعتبارسنجی طلای آب شده، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند به افراد کمک کنند تا از خرید طلای تقلبی جلوگیری کنند. این روش‌ها به شرح زیر است:
استعلام از فروشگاه‌های معتبر: فروشگاه‌هایی که مجوز کسب‌وکار از اتحادیه طلا و جواهر دارند، معمولا دارای مدارک هویتی و جواز کسب هستند. این فروشگاه‌ها می‌توانند فاکتور معتبر و دقیق با مشخصات کامل طلا (مانند عیار، وزن و کارگاه تولیدی) ارائه دهند. خرید از این فروشگاه‌ها تضمین‌کننده خرید طلای اصل است.
استعلام از سامانه‌های آنلاین معتبر: در ایران، سامانه‌های معاملاتی معتبر برای خرید و فروش طلای آب شده وجود دارند که قیمت‌ها و فرایندهای خرید و فروش آن‌ها معمولا مطابق با قیمت روز بازار است. این سامانه‌ها معمولا مجوزهای رسمی خود را نمایش می‌دهند و پروتکل امنیتی HTTPS دارند که از اعتبار و امنیت خرید شما اطمینان می‌دهند.
استعلام از اتحادیه طلا و جواهر: اتحادیه طلا و جواهر اطلاعات فروشگاه‌های معتبر و مجوزدار را در سامانه خود ثبت می‌کند. با مراجعه به اتحادیه، می‌توان از اعتبار فروشگاه یا سامانه مورد نظر خود استعلام گرفت و از خرید طلای تقلبی جلوگیری کرد.
استفاده از دستگاه‌های تست طلا: دستگاه‌های تست طلا مانند XRF و دستگاه‌های الکتریکی می‌توانند به‌صورت دقیق عیار و ترکیب فلزات موجود در طلا را مشخص کنند. این دستگاه‌ها در فروشگاه‌های معتبر وجود دارند و می‌توانند به افراد کمک کنند تا از اصل بودن طلای خریداری‌شده اطمینان حاصل کنند.
دریافت فاکتور خرید: دریافت فاکتور رسمی از فروشنده برای هر خرید طلا ضروری است. فاکتور باید شامل مشخصات دقیق طلا، مانند نوع، عیار، وزن و قیمت روز باشد. همچنین باید مهر و امضای فروشنده را داشته باشد تا از نظر قانونی معتبر باشد و از تقلب جلوگیری شود.
جمع‌بندی
به طور کلی، طلای آب شده با قیمت پایین‌تر و بدون اجرت ساخت، گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری است. این نوع طلا از ذوب طلاهای قدیمی به دست می‌آید و ممکن است عیار کمتری نسبت به طلای خام داشته باشد. اگرچه برای سرمایهگذاری و ذخیره‌سازی مناسب است، اما برای جواهرات توصیه نمی‌شود. هنگام خرید، دقت در تشخیص اصالت و عیار آن اهمیت زیادی دارد.
سوالات متداول
خرید این نوع طلا میتواند گزینهای مناسب برای سرمایهگذاری باشد، بهویژه اگر به دنبال صرفه اقتصادی و خرید طلای بیشتر با بودجه محدود هستید. اما باید دقت کنید که عیار طلا و قیمتهای روز را بررسی کنید و از منابع معتبر خرید کنید.
حباب این نوع طلا به تفاوت قیمت طلای آب شده با قیمت واقعی و نرمال بازار گفته می‌شود که معمولا به دلیل تقاضای بالا یا شرایط بازار ایجاد می‌شود. این حباب باعث افزایش موقتی قیمت طلای آب شده بیشتر از ارزش واقعی آن می‌شود.
سود این نوع طلا بسته به نوسانات بازار طلا و زمان خرید و فروش دارد. در حالت کلی، در درازمدت طلا میتواند سود مناسبی داشته باشد، ولی درصد سود دقیقی نمی‌توان پیش‌بینی کرد.
برای تشخیص طلای آب شده اصل باید به عیار و انگ طلا توجه کنید. خرید از مراجع معتبر، اندازه‌گیری دقیق وزن و استفاده از آزمون اسید نیز کمک‌کننده است. همچنین به رنگ یکنواخت و ظاهر طلای آب شده دقت کنید.
هر مثقال معادل ۴.۶۰۸ گرم است.
