توثیق سهام چیست و چگونه می‌توان از این طریق وام دریافت کرد؟

یکی از روش‌های تامین مالی دریافت وام است که اغلب افراد به دلیل نداشتن وثیقه یا ضامن، از امکان دریافت آن محروم هستند. توثیق سهام یکی از راه‌های دریافت وام است. در این روش سهام به عنوان وثیقه جهت دریافت وام استفاده می‌شود و به این ترتیب افراد می‌توانند با استفاده از دارایی خود، وام تهیه کنند. در این مقاله به آشنایی با توثیق سهام و نحوه دریافت وام از طریق این روش شرح داده شده است. همچنین دریافت وام با سهام عدالت به عنوان یک نمونه رایج از توثیق سهام نیز آموزش داده شده است.

توثیق سهام به چه معناست؟

توثیق سهام یک روش برای دریافت وام است که سهام به عنوان وثیقه و تضمین انجام دادن تعهدات مالی استفاده نزد بانک قرار داده می‌شود. در این روش افراد می‌توانند بدون فروش دارایی خود، وام دریافت کنند و همچنان مالکیت سهام خود را نیز حفظ کنند. همچنین دریافت وام از طریق توثیق سهام برای اشخاص حقوقی و حقیقی امکان‌پذیر است. این روش از مرداد سال 1401 با افتتاح سامانه ستاره سهام و مشارکت وزارت اقتصاد، سازمان بورس و اوراق بهادار و قوه قضائیه ارائه شد تا سهامداران بتوانند از دارایی خود به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده کنند. هدف سامانه ستاره تسهیل فرایند دریافت وام برای صاحبان سهام و ثبات در بازار سرمایه است. توثیق سهام یک ابزار نوین و کارآمد برای وثیقه‌گذاری به حساب می‌آید و در آینده امکان ارائه وثیقه جهت تامین کیفری نیز فراهم خواهد شد.

طبق دستورالعمل توثیق سهام بورسی، امکان معامله (خرید و فروش) سهامی که به عنوان وثیقه نزد بانک است وجود ندارد. صاحبان سهام توثیقی می‌توانند در مجمع شرکت حضور داشته باشند و دارای حق رای هستند. همچنین به این افراد سود تقسیمی نیز تعلق می‌گیرد.

دریافت وام با توثیق سهام

پس از راه‌اندازی سامانه ستاره (وثیقه گذاری الکترونیک) امکان دریافت وام توثیق سهام برای سهامداران فراهم شد. به این ترتیب برای دریافت وام، افراد می‌توانند سهام خود را به عنوان وثیقه نزد بانک‌های طرف قرارداد سامانه ستاره قرار دهند. در حال حاضر امکان دریافت وام با سامانه ستاره از طریق چهار بانک صادرات، رسالت، ملی و قرض الحسنه مهر وجود دارد. در این شرایط صاحبان سهام نیازی به فروش دارایی ندارند و همچنین تمایل بیشتری برای حفظ سهام خود دارند.

در حال حاضر دریافت وام با توثیق سهام از طریق اوراق (صکوک و مشارکت)، گواهی سپرده و گواهی طلا امکان‌پذیر است اما در آینده دارایی‌های دیگری نیز شامل این روش خواهند شد. فرآیند وثیقه‌گذاری اوراق و نحوه محاسبه کارمزد توثیق سهام آن شرایط یکسانی دارد و به میزان 50 درصد از ارزش دارایی به متقاضی وام تعلق می‌گیرد. کارمزد توثیق سهام نیز برای هر ورق از اوراق یک میلیون ریالی برابر با 50 ریال است. در صورت پرداخت کامل اقساط، دارنده سهام می‌تواند نسبت به رفع توثیق سهام اقدام کند. همچنین درصورت عدم بازپداخت وام، بانک درخواست فروش سهام را به شرکت‌های سپرده گذاری مرکزی ارسال می‌کند.

لازم به ذکر است که گواهی حق تقدم به عنوان وثیقه پذیرفته نمی‌شود. همچنین اگر سهامدار قبل از درخواست وام، سهام خود را در یک کارگزاری فریز کرده و اعتبار کسب کرده، امکان وثیقه‌گذاری دوباره وجود ندارد.

در ادامه نحوه دریافت وام با سهام عدالت به عنوان یکی از شیوه‌های رایج توثیق سهام شرح داده می‌شود.

نحوه دریافت وام با توثیق سهام عدالت

دریافت وام با سهام عدالت از زمستان سال 1401 در بانک‌های ملی و تجارت پذیرفته شده است. افراد متقاضی دریافت وام می‌توانند به دو شیوه مستقیم (نقدی) و غیرمستقیم (اعتباری) از این بانک‌ها وام دریافت کنند. در حال حاضر امکان دریافت وام نقدی با توثیق سهام عدالت وجود ندارد و به افراد کارت اعتباری سهام عدالت تعلق می‌گیرد. افراد می‌توانند با این کارت از فروشگاه‌های طرف قرارداد بانک، کالا خریداری کنند.

ثبت درخواست وام به دو روش حضوری و غیرحضوری انجام می‌شود. در روش حضوری لازم است که فرد متقاضی به یکی از شعب بانک مراجعه کند. در روش غیر حضوری دریافت وام با توثیق سهام، افراد باید از طریق اپلیکیشن بانک درخواست خود را ثبت کنند. برای دریافت وام از بانک ملی باید از اپلیکیشن بله، ایوا یا 60 استفاده کرد و برای بانک تجات نیز اپلیکیشن زمرد در دسترس قرار دارد. مبلغ دریافت وام از طریق توثیق سهام عدالت برای سهام یک میلیون تومانی برابر با 14 میلیون تومان است و به افرادی که دارای سهام 500 هزارتومانی نیز وام 7 میلیون تومانی تعلق می‌گیرد. نرخ این وام 18 درصد است و مهلت پرداخت اقساط آن 36 ماه در نظر گرفته شده است. در ادامه جزئیات دریافت این وام شرح داده می‌شود.

پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با نحوه دریافت وام با سهام عدالت، مقاله وام با سهام عدالت مطالعه شود.

شرایط و مدارک لازم دریافت وام با توثیق سهام عدالت

دریافت وام از طریق توثیق سهام عدالت دارای شرایطی است که در بخش زیر به این موارد پرداخته شده است.

شرایط:

• سهامدار متقاضی دریافت وام در سامانه سجام ثبت نام کرده باشد.
• نباید هیچ سهمی از پرتفوی سهامدار فروخته شده باشد.
• سهام از سمت مرجع قضایی توقیف نشده باشد.
• لازم است که دارایی سهامدار قابل معامله باشد.
• سهامدار باید در بانک ارائه دهنده وام دارای حساب بانکی فعال باشد.
• سن متقاضی دریافت وام بالای 18 سال باشد.

مدارک:

• ارائه کارت کارت ملی هوشمند متقاضی دریافت وام
• اصل شناسنامه متقاضی و کپی آن
• افتتاح حساب در بانک ارائه دهنده وام و ارائه مدارک مربوط به آن

نحوه دریافت وام با توثیق سهام عدالت از بانک ملی

اولین مرحله در دریافت وام با توثیق سهام از بانک ملی، تغییر کارگزاری ناظر به بانک ملی است. افراد می‌توانند حضوری به یکی از شعب بانک مراجعه کنند. در روش غیر حضوری یا آنلاین نیز باید از طریق یکی از اپلیکیشن‌های بانک ملی مانند بام، ایوا یا 60 اقدام کرد. لازم به ذکر است که برای ثبت درخواست وام از طریق توثیق سهام عدالت لازم است که فرد متقاضی در بانک ملی حساب داشته باشد. مراحل ثبت درخواست در اپلیکیشن ایوای بانک ملی به شرح زیر است:

1. در ابتدا لازم است که شخص متقاضی با شماره خود وارد اپلیکیشن ایوا شود.
2. فرد باید گزینه نشان بانک را در اپلیکیشن انتخاب کند.
3. در این بخش فرد متقاضی باید بخش گواهی امضا را انتخاب کند.
4. این مرحله جهت احراز هویت الکترونیکی طراحی شده که شامل ارائه کد ملی و تاریخ تولد، سریال پشت کارت ملی، احراز هویت تصویری فرد و اطلاعات تکمیلی است.
5. باید امضای الکترونیکی و دیجیتال فرد در کادر سفید نمایش داده شده در ایوا ثبت شود.
6. پس از این مراحل فرد باید وارد بخش مربوط به نشان الکتریکی شود. این بخش مربوط به ثبت نام و آزادسازی سهام نیز است.
7. در بخش نشان الکتریکی با انتخاب گزینه توثیق سهام عدالت، درخواست وام ثبت می‌شود.

لازم به ذکر است که پس از این مراحل، وام به حساب بانکی ثبت شده در سجام فرد متقاضی واریز می‌شود.

جمع‌بندی

توثیق سهام یک روش دریافت وام بدون نیاز به ضمانت است. در این روش سهام به عنوان وثیقه در نزد بانک قرار داده می‌شود و باتوجه به مقدار دارایی فرد به آن وام تعلق می‌گیرد. همچنین دریافت وام با توثیق سهام عدالت یک روش رایج برای دریافت وام است که با وثیقه‌گذاری سهام عدالت در بانک‌های مالی و تجارت انجام می‌شود. به طور کلی توثیق سهام این امکان را فراهم می‌کند که صاحبان سهام بدون نیاز به فروش دارایی خود، وام دریافت کنند و همچنان مالکیت سهام خود را نیز حفظ کنند.