صندوق سرمایه‌گذاری طلا چیست؟ بهترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا در بورس
طلا به عنوان یک کالای ارزشمند از گذشته تا به امروز خرید و فروش میشود. با توجه به با ارزش‌بودن این فلز گران‌بها، افراد از این کالا به عنوان یکی از روش‌های سرمایه گذاری استفاده می‌کنند؛ اما عموما خرید، نگهداری و جابه‌جایی فیزیکی طلا کاری دشوار و پرریسک است. صندوق طلا یک روش جایگزین مناسب برای افرادی است که به دنبال راهی آسان برای سرمایه‌گذاری بر روی این فلز گران‌بها هستند. در این مقاله صندوق سرمایه‌گذاری طلا در بورس، ترکیب دارایی‌های این نوع صندوق، مزیت‌ها و ریسک‌های آن مورد بررسی قرار گرفته است.
تعریف صندوق سرمایه‌گذاری طلا
صندوق سرمایه‌گذاری در طلا (Gold fund) با هدف سرمایه‌گذاری بر روی فلز با ارزش طلا در بورس کالا فعالیت خود را آغاز کرد. این صندوق‌ها ابزار نسبتا جدیدی هستند که امکان سرمایه‌گذاری در طلا را بدون خرید فیزیکی آن به سرمایه‌گذار می‌دهند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در گروه صندوق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سپرده کالایی قرار می‌گیرند. این صندوق‌ها سرمایه‌ی انباشته‌شده از وجوه سرمایه‌گذاران را بر روی اوراق مبتنی بر سکه و طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است صندوق‌های طلا مانند سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس کالا به صورت قابل‌معامله (ETF) هستند. نکته‌ی مهمی که باعث جذابیت بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا میشود، این است که قیمت‌گذاری طلا به دو عامل نرخ دلار و قیمت جهانی اونس بستگی دارد. این یعنی با سرمایه‌گذاری در این صندوق در واقع به طور غیرمستقیم روی دلار و طلای جهانی سرمایه‌گذاری میشود و سود کسب‌شده از صندوق طلا نیز به قیمت این دو پارامتر بستگی دارد.
برای آشنایی بیشتر با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و اصطلاحات استفاده شده در این مطلب، مطالعه مقاله صندوق سرمایه گذاری پیشنهاد میشود.
ترکیب دارایی صندوق‌های طلا در بورس چیست؟
در صندوق سرمایه‌گذاری طلا عمده دارایی‌ها در اوراق مبتنی بر سکه طلا شامل گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی کالا و قراردادهای اختیار معامله مبتنی بر کالا سرمایه‌گذاری میشود. حدنصاب ترکیب دارایی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به‌شرح جدول زیر است:
| موضوع سرمایه‌گذاری | توضیحات |
|---|---|
| گواهی سپرده کالایی سکه طلا | حداقل 70 درصد ارزش کل دارایی‌های صندوق |
| اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا | حداکثر 20 درصد از ارزش کل دارایی‌های صندوق |
| تعهد خالص موقعیت‌های بدون پوشش در قراردادهای مشتقه مبتنی بر سکه طلا | حداکثر 50 درصد از ارزش کل دارایی‌های صندوق در زمان اتخاذ موقعیت |
| اخذ موقعیت خرید در قرارداد اختیار معامله سکه طلا | حداکثر 5 درصد از ارزش کل دارایی‌های صندوق |
مزایای صندوق سرمایه‌گذاری در طلا
سرمایه‌گذاری صندوق‌های طلا نسبت به خرید و فروش عادی طلا مزایایی دارد که در ادامه به آن پرداخته شده است.
نگهداری راحت و بی‌خطر: اولین و مهم‌ترین مزیت صندوق‌های طلا در بورس نسبت به خرید فیزیکی آن راحت و بی‌خطر بودن است. خرید فیزیکی این فلز گران‌بها دارای خطرهای نگهداری، جابه‌جایی و حمل است؛ سرمایه‌گذاران با خرید اوراق بهادار می‌توانند به راحتی از این خطرها در امان بوده و از سود صندوق سرمایه‌گذاری طلا بهره‌مند شوند.
قابلیت سرمایه‌گذاری با سرمایه کوچک: در این صندوق‌ها با توجه به مبادله واحدهای سرمایه‌گذاری طلا در بورس کالا نیاز به سرمایه زیاد نیست و با توجه به قانون هر صندوق، امکان سرمایه‌گذاری با هر میزان سرمایه وجود دارد.
نقدشوندگی آسان: فلز طلا به دلیل خرید و فروش آسانی که دارد مورد توجه سرمایه‌گذاران است؛ در صندوق سرمایه‌گذاری طلا نیز به دلیل وجود بازارگردان که عمدتا وظیفه ایجاد تعادل در بازار را دارد، نقدشوندگی آسان است و مانع از ایجاد صف‌های خرید و فروش میشود. در نتیجه نقدشوندگی این صندوق‌ها بالا بوده و افراد به‌راحتی سرمایه خود را نقد می‌کنند.
مدیریت حرفه‌ای: برای داشتن سوددهی مناسب باید به آگاهی و قدرت تحلیل رسید که نیازمند صرف زمان و هزینه است. وجود تیم مدیریتی کارآمد و حرفه‌ای این مزیت را برای صندوق طلا ایجاد می‌کند تا سرمایه‌گذاران به راحتی دارایی خود را در اختیار صندوق‌ها گذاشته و سود کنند.
ریسک‌های موجود در صندوق سرمایه‌گذاری طلا
از آنجا که صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا توسط افرادی مجرب مدیریت می‌شوند، عموما ریسک کمی شامل حال این صندوق‌ها میشود؛ اما در کنار مزیت‌هایی که برای این صندوق‌های نامبرده شد، دارای ریسک‌هایی نیز هستند. از ریسک‌های صندوق‌های طلا می‌توان به نوسانات قیمت طلا اشاره کرد. نوسانات کوتاه‌مدت می‌تواند سرمایه‌ی سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار دهد و افراد در کوتاه‌مدت نتوانند به سود دلخواه برسند. اما به دلیل وجود تورم و افزایش نرخ دلار در ایران و با توجه به اینکه نرخ طلا متناسب با نرخ دلار رشد می‌کند، عموما سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در بلندمدت سودآور است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا از نظر نقدشوندگی و امنیت، ریسک بسیار کمی دارند؛ زیرا به طور پیوسته توسط سازمان اوراق بهادار نظارت می‌شوند. در نتیجه ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در مقایسه با خرید فیزیکی طلا بسیار ناچیز است.
لیست صندوق های طلا در بورس
در حال حاضر 14 صندوق سرمایه‌گذاری طلا با نمادهای مشخص در بازار سرمایه فعالیت دارند که عبارتند از:
- صندوق سرمایه‌گذاری کهربا
- صندوق زرین آگاه با نماد «مثقال»
- صندوق سرمایه‌گذاری لوتوس با نماد «طلا»
- صندوق سکه طلای کیان با نماد «گوهر»
- صندوق عیار مفید با نماد «عیار»
- صندوق پشتوانه سکه طلای زرافشان امید ایرانیان نماد با نماد «زر»
- صندوق کیمیا زرین کاردان با نماد «گنج»
- صندوق مبتنی بر طلای صبا با نماد «نفیس»
- صندوق زرقام آشنا با نماد «زرقام»
- صندوق سرمایه‌گذاری تابان تمدن با نماد «تابش»
- صندوق سرمایه‌گذاری زاگرس با نماد «جواهر»
- صندوق سرمایه‌گذاری آسمان آلتون با نماد «آلتون»
- صندوق طلای نهایت نگر با نماد «ناب»
ویژگی‌های بهترین صندوق سرمایه‌گذاری در طلا
برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا در بورس که بتوان به راحتی و با خیالی آسوده در آن سرمایه‌گذاری کرد باید به ویژگی‌هایی مانند کل ارزش خالص دارایی (NAV)، تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری شده، میزان بازدهی (روزانه، هفتگی، ماهانه و سالیانه)، ضامن نقدشوندگی، تاریخ به‌روزرسانی و… توجه کرد.
برای مثال کل ارزش خالص دارایی یک صندوق نشان‌دهنده سایز آن صندوق است. هر چه دارایی یک سرمایه‌گذار بیشتر باشد، خرید و فروش آن در صندوق‌هایی با سایز کوچک دشوار است، بنابراین ارزش خالص دارایی یکی از موارد مهم در بررسی صندوق است.
بهترین صندوق‌های طلا در بورس
در جدول زیر لیست بیشترین بازدهی سالانه صندوق‌های طلا به همراه کل ارزش خالص دارایی‌های آن‌ها در بازه یک ساله (1402/05/21) تا (1403/05/21) آورده شده است.
| نام صندوق | کل ارزش خالص دارایی‌ها (میلیارد ریال) | قیمت صدور (ریال) | قیمت ابطال (ریال) | بازده یک ساله |
|---|---|---|---|---|
| کیمیا زرین کاردان | 20٬139.07 | 31٬707 | 31٬557 | ٪45.71 |
| طلای عیار مفید | 121٬971.38 | 102٬341 | 101٬938 | ٪45.54 |
| طلای کهربا | 62٬473.33 | 36٬209 | 36٬061 | ٪45.13 |
| طلای تابان تمدن | 9٬754.48 | 15٬124 | 15٬058 | ٪45.1 |
| در اوراق بهادار مبتنی بر طلای صبا | 3٬343.9 | 22٬347 | 22٬261 | ٪44.76 |
با مراجعه به سایت فیپیران امکان مشاهده بیشترین تا کمترین بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازه‌های زمانی مختلف وجود دارد.
صندوق طلا مناسب چه کسانی است؟
صندوق سرمایه‌گذاری طلا مناسب افرادی با ویژگی‌های زیر است:
سرمایه‌گذاران با دانش و تجربه کم: همانطور که گفته شد این صندوق می‌تواند نسبت به طلای فیزیکی از ریسک کمتری برخوردار باشد. در نتیجه مدیران صندوق‌ها تلاش می‌کنند با استفاده از دانش و تجربه خود، نوسانات قیمت طلا را مدیریت کنند و بیشترین بازدهی را به ارمغان آورند.
سرمایه‌گذاران با دید بلندمدت: با توجه به نوسانات قیمت طلا، سرمایه‌گذاری به صورت کوتاه مدت در این صندوق چندان مناسب نخواهد بود. ولی با توجه به وجود تورم و افزایش نرخ دلار در ایران و همچنین به دلیل ضد تورم بودن طلا، نرخ طلا متناسب با نرخ دلار رشد می‌کند، بنابراین عموما سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در بلندمدت سودآور است و مناسب افرادی با دیدگاه بلندمدت خواهد بود.
سرمایه‌گذاران با نقدینگی کم: صندوق طلا برای افراد این شرایط را فراهم کرده است تا با هر مبلغ سرمایه‌ای بتوانند سرمایه‌گذاری خود را در صندوق سرمایه‌گذاری طلا انجام دهند.
افراد نگران امنیت فیزیکی طلا: بسیاری افراد نگران امنیت طلای فیزیکی هستند، زیرا ممکن است جای مناسبی برای نگهداری از آن نداشته باشند، بنابراین با سرمایه‌گذاری در صندوق طلا به راحتی می‌توانند این مشکل را حل کنند.
بهترین زمان خرید صندوق سرمایه‌گذاری طلا
در حالت کلی تعیین بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا وابسته به عوامل مختلفی است که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها بیان شده است.
زمان تورم: هنگامی که نرخ تورم در حال افزایش است، افراد به دنبال حفظ دارایی خود از تورم هستند. بنابراین تقاضا برای خرید طلا افزایش پیدا می‌کند و قیمت آن بالا می‌روند. در نتیجه سرمایه‌گذاری در صندوق طلا در این شرایط سودآور خواهد بود.
کاهش قیمت طلا: هنگامی که قیمت طلا در حال کاهش باشد، می‌تواند فرصتی مناسب برای خرید صندوق سرمایه‌گذاری طلا با قیمت پایین‌تر باشد.
در زمان نااطمینانی سیاسی: عموما در زمان نااطمینانی سیاسی، مانند جنگ یا تنش‌های بین‌المللی، تقاضا برای خرید طلا به عنوان یک دارایی امن افزایش یافته و قیمت آن بالا می‌رود.
در کنار آنچه نامبرده شد می‌توان با بررسی عوامل و پارامترهای مختلفی مانند نرخ بهره، تورم، پایه پولی و… بهترین زمان ورود یا خروج از این روش سرمایه‌گذاری را شناسایی کرد.
نحوه خرید و فروش واحد صندوق های طلا در بورس
در حال حاضر تمام صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا قابل معامله در بورس هستند. برای خرید و فروش واحد صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بعد از دریافت کد بورسی می‌توان از طریق سامانه‌های معاملاتی ارائه‌شده توسط کارگزاران عضو بورس کالا، اقدام به معامله نماد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا کرد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای دامنه نوسانی روزانه 10 درصد هستند، بدین معنی که اگر میزان تغییرات قیمت سکه و طلا در بازار بیش از 10 درصد در روز باشد، صندوق‌های مبتنی بر طلا قابلیت این میزان تغییرات در همان روز کاری را ندارند. بنابراین این موضوع باعث پرش‌های قیمتی ناگهانی سکه و طلا در کوتاه مدت، تفاوت قیمتی بین سکه و طلا فیزیکی و صندوق‌های طلا میشود. کارمزد خرید و کارمزد فروش صندوق طلا به میزان ۰.۰۰۱۲۵ از مبلغ معامله خواهد بود. یعنی مجموع کارمزدهای خرید و فروش واحدهای صندوق طلا، به میزان ۰.۰۰۲۵ از مبلغ معامله میشود.
ساعت معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا
ساعت خرید و فروش صندوق‌های قابل معامله طلا در بورس تهران از ساعت ۱۲:۰۰ الی ۱۵:۰۰ روزهای شنبه الی چهارشنبه (به جز تعطیلات رسمی) است. همچنین پیش‌گشایش آن از ساعت ۱۱:۳۰ الی ۱۲:۰۰ برگزار میشود. کاربران برای خرید و فروش نماد صندوق‌های طلا کافی است، در ساعت معامله صندوق طلا وارد سامانه معاملاتی کارگزاری خود شده و نام نماد مدنظر را جست‌وجو کنند تا پس از مشاهده تابلو معاملات آن، سفارش خرید خود را ثبت کنند.
مقایسه بهترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا با سبد پیشنهادی انیگما
با توجه به آنچه در این مقاله گفته شد، تمامی سرمایه‌گذاران به‌دنبال سودآوری بیشتر با کمترین ریسک در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستند. صندوق سرمایه‌گذاری طلا با توجه به مزیت‌هایی که نامبرده شد مناسب افراد ریسک‌گریز است؛ ولی همین افراد می‌توانند با مقداری ریسک بیشتر به سوددهی قابل توجهی برسند. توصیه میشود اگر سرمایه‌گذاران تمایل به سرمایه گذاری در طلا و بورس اوراق بهادار دارند، بخشی از سرمایه خود را به صندوق‌های طلا و بخشی را به سبدهای پیشنهادی انیگما اختصاص دهند. انیگما هر هفته با انتشار 5 سهم ارزنده در پرتفوی سهام خود این امکان را به‌وجود آورده تا سرمایه‌گذاران بتوانند با کمترین ریسک به سوددهی بالایی برسند.
با توجه به آمار موجود، پربازده‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری طلا در سال 1402، صندوق طلای عیار مفید با 33.7 درصد بوده است. این در صورتی است که بازدهی سبد پیشنهادی انیگما در همین سال معادل 60.4 درصد بوده است. همچنین بازدهی شاخص کل در سال گذشته عدد 8.8 درصد را نشان می‌دهد.
| نام | میزان بازدهی در سال 1402 |
|---|---|
| سبد پیشنهادی انیگما | 60.4 درصد |
| صندوق طلا عیار مفید | 33.7 درصد |
| شاخص کل بورس | 8.8 درصد |
همانطور که مشاهده میشود، بازدهی یک ساله سبد پیشنهادی انیگما در مقایسه با بهترین صندوق طلای فعال در بازار سرمایه بسیار چشم‌گیر بوده است. در ادامه بازدهی سبد پیشنهادی انیگما و شاخص کل به صورت نموداری در سال 1402 نیز نشان داده شده است.
همچنین لازم به ذکر است بازدهی سبد پیشنهادی انیگما از زمان آغاز فعالیت (1399/07/26) تا امروز (1403/05/13) 427.9 درصد و بازدهی شاخص کل 28.8 درصد محاسبه شده است.
- جهت دریافت مشاوره رایگان شماره تلفن خود را در بخش دیدگاه‌ها وارد کنید.
