سهام ارزشی چیست؟ بررسی ویژگیها و تفاوت آن با سهام رشدی

سهام ارزشی (Value Stock) به سهام شرکتهایی اشاره دارد که در بازار، قیمتی کمتر از ارزش واقعی یا ذاتی خود دارند. این نوع سهام معمولا نسبت به معیارهای کلیدی بنیادین مانند جریان نقدی، بازدهی، سود نقدی یا ارزش دفتری، ارزانتر از میانگین بازار هستند. به عبارت دیگر، شرکتهای دارای سهام ارزشی از وضعیت بنیادی و سودآوری مناسبی برخوردارند، اما بنا به دلایلی مانند اخبار نامطلوب یا گزارشات مالی کوتاهمدت، بازار هنوز به ارزش واقعی آنها پی نبرده و قیمتشان کمتر از آنچه واقعا میارزند، تعیین شده است.
در این مقاله به معرفی سهام ارزشی، ویژگیها، روش تشخیص، موقعیتهای مناسب خرید و تفاوت آن با سهام رشدی پرداخته شده است.
ویژگیهای سهام ارزشی
شناسایی سهام ارزشی نیازمند دقت و بررسی معیارهای خاصی است. این سهام دارای ویژگیهای متمایزی هستند که آنها را از سهام رشدی و سایر سهمها متمایز میکند. در ادامه به بررسی ویژگیهای این سهام پرداخته شده است:
قیمتگذاری کمتر از ارزش ذاتی: سهام ارزشی با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود در بازار عرضه میشوند.
نسبت قیمت به درآمد (P/E) پایین: یکی از مهمترین شاخصها برای تشخیص سهام ارزشی، نسبت P/E پایین آنها در مقایسه با میانگین صنعت یا سایر شرکتهای مشابه است.
بازده سود نقدی (D/P) بالا: شرکتهایی که سهام ارزشی عرضه میکنند، معمولا سود تقسیمی بیشتری را بین سهامداران خود تقسیم میکنند و به همین دلیل بازده سودنقدی بالاتری دارند.
نسبت ارزش دفتری به قیمت (B/P) بالا: سهام ارزشی در مقایسه با سایر شرکتهای همرده خود، از نظر ارزش دفتری نسبت به قیمت، ارزانتر به نظر میرسند.
نسبت فروش به قیمت (S/P) بالا: بالا بودن این نسبت نیز میتواند نشاندهنده ارزان بودن سهام ارزشی نسبت به فروش شرکت باشد.
ثبات و پایداری: سهام ارزشی عموما متعلق به شرکتهای بزرگ و جاافتادهای هستند که از نظر بنیادی، قوی و پایدارند.
نوسانات قیمتی کمتر: به دلیل ثبات بیشتر شرکتهای دارای سهام ارزشی و پایینتر بودن قیمت آنها از ارزش ذاتی، نوسانات قیمتی کمتری را تجربه میکنند.
روش تشخیص سهام ارزشی
برای تشخیص سهام ارزشی، تحلیل بنیادی (فاندامنتال) از اهمیت بالایی برخوردار است. این تحلیل به سرمایهگذاران کمک میکند تا ارزش ذاتی یک سهم را محاسبه کنند. معیارهایی مانند نسبت P/E پایین (در مقایسه با صنعت)، یا معامله شدن سهم با قیمتی کمتر از ارزش دفتری خود، از جمله ابزارهای کلیدی برای شناسایی سهام ارزشی هستند. با این حال، باید توجه داشت که این دو ابزار تنها فاکتورهای محاسبه ارزش ذاتی نیستند و تحلیل جامعتری از صورتهای مالی شرکت ضروری است. استراتژیهایی نظیر “Dogs of Dow” که بر خرید سهام شرکتهای برتر با بالاترین پرداخت سود نقدی تمرکز دارد نیز میتوانند در یافتن سهام ارزشی کمککننده باشند. استراتژی «Dogs of Dow» بر انتخاب ۱۰ شرکت برتر شاخص داو جونز با بالاترین بازده سود نقدی تمرکز دارد. به این معنا که سرمایهگذار در ابتدای سال این سهام را میخرد و معمولا تا پایان سال نگهداری میکند تا از سود نقدی و رشد احتمالی قیمت بهرهمند شود.
سهام ارزشی مناسب چه شرایطی است؟
سهام ارزشی نوعی از سهام است که در سرمایهگذاری ارزشی مورد توجه سرمایهگذاران قرار دارد. هدف سرمایهگذاران ارزشی، خرید سهم با قیمت کمتر از ارزش ذاتی آن و کسب سود از فروش آن در آینده است. درواقع سرمایهگذاران با خرید این سهام، از فرصتهایی که در بازار نادیده گرفته شده، بهرهبرداری میکنند. سرمایهگذاران ارزشی امیدوارند که در آینده، ارزش واقعی سهام ارزشی شناسایی شده و قیمت آن افزایش پیدا میکند. سهام ارزشی در شرایط خاصی از بازار میتواند به گزینهای منطقی و کمریسک برای سرمایهگذاران تبدیل شوند. این نوع سهام معمولا در دورههای رکود یا بازارهای نزولی عملکرد بهتری دارند، چرا که قیمت آنها کمتر دچار حباب شده و نزدیکتر به ارزش واقعیشان معامله میشوند. در ادامه به موقعیتهایی که خرید این سهام میتواند سودمند باشد، پرداخته میشود.
در دورههای رکود اقتصادی و بازارهای نزولی: سهام ارزشی در چنین شرایطی که بازار با نوسان مواجه است و ارزیابی منطقی از قیمت سهام وجود ندارد، گزینه معقولی به شمار میروند.
سرمایهگذاری با ریسک کم: این سهام ریسک کمتری دارند و برای افرادی که سطح ریسکپذیری پایینی دارند، جذابتر است.
برای کسب درآمد غیر فعال: درصورتی که سبد سرمایهگذاری به عنوان منبع کمکی برای کسب درآمد در نظر گرفته شود، سود تقسیمی دریافتی از آن به عنوان درآمد غیر فعال به حساب میآید.
برای سرمایهگذاریهای بلندمدت و پایدار: به دلیل اینکه بازدهی این سهام نیازمند گذر زمان است، برای سرمایهگذارانی که به دنبال ارزش طولانیمدت و پایدار هستند، مناسب است.
تفاوت سهام رشدی و سهام ارزشی
سهام ارزشی و سهام رشدی دو رویکرد متفاوت در سرمایهگذاری هستند که انتخاب میان آنها به اهداف مالی، بازه زمانی و سطح ریسکپذیری سرمایهگذار بستگی دارد. سهام ارزشی معمولا مربوط به شرکتهای بالغ و با ثباتی هستند که کمتر از ارزش واقعیشان معامله میشوند و اغلب سود نقدی منظم پرداخت میکنند. در مقابل، سهام رشدی به شرکتهایی با پتانسیل بالای توسعه و افزایش سودآوری در آینده تعلق دارند که معمولا سود نقدی پرداخت نمیکنند و بخش بزرگی از درآمد را صرف رشد کسبوکار میکنند.
سهام ارزشی در دورههای رکود اقتصادی و بازارهای نزولی عملکرد بهتری دارند و برای سرمایهگذارانی که به دنبال امنیت و درآمد پایدار هستند، گزینه مطلوبی است. در مقابل، سهام رشدی برای بازارهای صعودی مناسبتر است و برای افرادی که ریسکپذیرتر و به دنبال سودهای بزرگ در بلندمدت هستند، گزینه بهتری محسوب میشود. در عمل، بسیاری از سرمایهگذاران ترکیبی از هر دو نوع سهام را در سبد خود نگه میدارند تا از مزایای تنوعبخشی و تعدیل ریسک بهرهمند شوند. در جدول زیر به مقایسه ویژگیهای این دو نوع سهام پرداخته شده است.
ویژگیها | سهام رشدی | سهام ارزشی |
---|---|---|
قیمت نسبت به ارزش ذاتی | بالاتر از ارزش ذاتی معامله میشود. | پایینتر از ارزش ذاتی معامله میشود. |
P/E | بالاتر است. | پایینتر است. |
ریسک | بیشتر است. | کمتر است. |
سود تقسیمی | معمولا کم است یا اصلا ندارد. | معمولا مبلغ بالایی است. |
نوسان قیمت | بیشتر است. | کمتر است. |
افق دید سرمایهگذاری | میانمدت تا بلندمدت است. | در دوره زمانی بلندمدت مناسب است. |
تمرکز سرمایهگذار | تمرکز بر پتانسیل رشد و فروش آتی شرکت است. | تمرکز بر ارزش ترازنامه فعلی و گذشته شرکت است. |
شرایط بازار مناسب | در زمان رونق یا بهبود بازار است. | در زمانی که بازار درگیر رکود است یا قیمت سهام کمتر از ارزش ذاتی آن است. |
جمعبندی
سهام ارزشی مربوط به شرکتهایی هستند که علیرغم بنیادهای قوی و سودآوری مناسب، در مقطعی از زمان با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود در بازار معامله میشوند. سرمایهگذاران ارزشی با تکیه بر تحلیل بنیادی و با دید بلندمدت، این فرصتهای پنهان را شناسایی کرده و به امید افزایش قیمت در آینده و بهرهمندی از حاشیه امنیت بیشتر، در آنها سرمایهگذاری میکنند. انتخاب سهام ارزشی به عوامل مختلفی از جمله شرایط کلی بازار (بهویژه در دورههای رکود) و تحمل ریسک سرمایهگذار بستگی دارد. این رویکرد نیازمند تسلط بر تحلیل بنیادی و درک صحیح از روانشناسی بازار است.