راهنمای جامع در خصوص قرارداد آتی نقره
نقره به دلیل کاربرد و دوام آن بسیار ارزشمند بوده و امروزه کاربرد آن بسیار گسترده‌تر شده است. این کاربردها، همراه با ارزشی که این فلز گران‌بها برای حفظ ارزش پول دارد، معاملات آتی نقره را به ابزاری مهم برای معامله‌گران در سراسر جهان تبدیل کرده است. در ایران امروزه معاملات آتی نقره در بستر بورس کالا انجام می‌شود. با توجه به اهمیت این فلز، در این مقاله هر آن‌چه که در مورد قرارداد آتی نقره لازم است گفته شود، ذکر شده است.
قرارداد آتی نقره چیست؟
اگرچه در سرمایه‌گذاری‌ها نقره به اندازه طلا محبوب نیست، اما به دلیل عرضه محدود و تقاضای آن در صنایع مختلف، در واقع یک گزینه سرمایه‌گذاری بسیار کاربردی است. معاملات آتی به معاملاتی گفته می‌شود که در آن یک کالا در تاریخی مشخص معامله می‌شود اما محصول فقط در آینده و در تاریخی که توسط هر دو طرف توافق شده است، تحویل داده می‌شود.
در خصوص قراردادهای آتی نقره نیز باید گفت که این قراردادها ابزارهای قابل معامله برای خرید یا فروش نقره هستند. در واقع این قرارداد توافقی است بین خریدار و فروشنده با قیمتی مشخص که در تاریخ مشخصی در آینده منقضی می‌شود. این معاملات به افراد این امکان را می‌دهد تا بر اساس قیمت و عملکرد آتی نقره معامله کنند. هر قرارداد آتی دارای مشخصاتی است که توسط بورس کالا تعیین می‌شود.
قرارداد آتی نقره بیشتر توسط مدیران پورتفولیو، سرمایه‌گذاران خرد، تولیدکنندگان و همچنین مصرف‌کنندگان به منظور کاهش ریسک نوسان قیمت، محافظت در برابر تورم و کسب سود از تغییرات قیمت معامله می‌شود.
چه چیزی بر قیمت نقره اثرگذار است؟
قیمت نقره در بازار جهانی به صورت پیچیده نرخ‌گذاری می‌شود که می‌تواند تحت تاثیر عوامل متعددی باشد. این عوامل می‌توانند بر قیمت نقره در کوتاه‌مدت و بلندمدت تأثیر بگذارند. معامله‌گرانی که می‌خواهند از تغییرات قیمت نقره در بازار آتی سود ببرند، باید از اخبار و رویدادهای اقتصادی مطلع بوده و درک خوبی از عوامل کلیدی قیمت‌گذاری در بازار نقره داشته باشند.
با توجه به این‌که قیمت نقره بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، در نتیجه هر عاملی که این دو فاکتور را متاثر کند بر نرخ نقره اثرگذار خواهد بود. به طورکلی کاهش فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی، انحلال ذخایر، عوامل ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، بی‌ثباتی اقتصادی و… از جمله عواملی هستند که بر قیمت نقره اثرگذارند.
ریسک قرارداد آتی نقره
معاملات آتی نقره مستلزم یک رویکرد معاملاتی فعال است. این معاملات باید توسط معامله‌گرانی انجام شود که در مورد اصول اولیه معاملات آتی تحقیق و در همین راستا یک برنامه معاملات آتی مشخص برای خود تعریف کرده‌اند که شامل استراتژی مدیریت ریسک نیز می‌شود.
مانند تمام قراردادهای بازار آتی، ریسک اولیه معاملات قراردادهای آتی نقره این است که قیمت برخلاف انتظارات معامله‌گر تغییر کند. مانند بسیاری از کالاهای دیگر، پویایی عرضه و تقاضا به شدت بر قیمت و نوسان قیمت‌های آتی نقره تاثیر می‌گذارد. بنابراین قیمت نقره می‌تواند در طول دوره معامله نوسان داشته باشد و سرمایه‌گذار ممکن است که بخشی از سرمایه خود را از دست بدهد. همچنین احتمال ریسک نکول در چنین معاملاتی وجود دارد.
اهرم در قرارداد آتی نقره و نحوه محاسبه آن
اهرم مالی یک استراتژی است که برای افزایش بالقوه بازده از آن استفاده می‌شود. در واقع سرمایه‌گذاران از وجوه قرض گرفته شده استفاده می‌کنند تا سود حاصل از سرمایه‌گذاری را افزایش دهند. به زبان ساده، استفاده از اهرم، قرض گرفتن پول برای کسب درآمد بیشتر است.
در بازار آتی نقره نیز اهرم مالی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که تنها با مبلغ اندکی که به عنوان وجه تضمین پرداخت می‌شود، معاملات بزرگ انجام دهند. برای محاسبه اهرم در قرارداد آتی نقره باید ارزش هر قرارداد بر مقدار وجه تضمین اولیه تقسیم شود.
در خصوص اهرم، نکته‌ای که باید مدنظر قرار گیرد آن است که اهرم هم سود و هم زیان را بیشتر می‌کند، بنابراین استفاده از اهرم، در کنار احتمال بازده بیشتر، امکان زیان بیشتر نیز وجود دارد.
معاملات قرارداد آتی نقره چگونه انجام می‌شود؟
برای معاملات قرارداد آتی نقره، افراد باید حتما کد بورسی داشته باشند. همچنین از طریق ثبت‌نام در یکی از کارگزاری‌های مجاز مورد تایید بورس کالا نسبت به اخذ کد معاملات آتی بورس کالا اقدام کنند. برای مشاهده جزئیات معاملات نقره در بازار آتی، افراد می‌توانند به سایت بورس کالا به نشانی www.ime.co.ir مراجعه کنند.
در سایت مذکور، قراردادهای آتی نقره با سررسیدهای مختلف نمایش داده می‌شود که معامله‌گران براساس استراتژی معاملاتی خود می‌توانند در هر قراردادی موقعیت خرید یا فروش باز کنند. برای این‌کار ابتدا باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین (توسط بورس کالا تعیین می‌شود) در حساب عملیاتی که افتتاح کرده‌اند، واریز کنند.
پس از آن از طریق پنل معاملاتی کارگزاری افراد می‌توانند با تعیین تعداد قراردادها و قیمت پیشنهادی خود یک موقعیت خرید ثبت کنند. هر زمان‌که قیمت پیشنهادی خریدار با قیمت فروشنده مطابقت داشته باشد، معامله انجام خواهد شد.
نکته مهم آن است که در تمام قراردادهای آتی افراد باید تا پیش از سررسید قرارداد، این نوع قراردادها را تنها با وجه تضمین معامله کنند، در غیراین‌صورت باید کل مبلغ قرارداد در موعد سررسید پرداخت و کالا تحویل گرفته شود.
مشخصات قرارداد آتی نقره
هر قراردادی آتی نقره دارای مشخصاتی است که در ادامه به آن پرداخته شده است:
دارایی پایه: قراردادهای آتی مبتنی بر یک دارایی پایه هستند که این قرارداد برای معاملات آن دارایی تنظیم می‌شود. در این قرارداد، نقره خام دارایی پایه است.
استاندارد تحویل: نقره تحویلی به صورت ساچمه است و باید دارای درجه خلوص حداقل ۹۹۹ باشد.اندازه قرارداد: هر قرارداد آتی اندازه‌ای مشخص و استاندارد دارد که در خصوص قرارداد آتی نقره، اندازه قرارداد ۱۰۰ گرم تعیین شده است.
ماه قرارداد: قرارداد آتی نقره در تمامی ماه‌های سال بنابر تشخیص بورس کالا معامله می‌شود.
دامنه نوسان قرارداد: در قراردادهای آتی نقره دامنه نوسان روزانه، مثبت و منفی ۵ درصد با توجه به قیمت تسویه روز قبل است.
دوره معاملات: در هر قراردادی، دوره معاملاتی قرارداد، در اطلاعیه معاملاتی مربوطه هر نماد ذکر خواهد شد.
نحوه محاسبه وجه تضمین: وجه تضمین قرارداد آتی نقره براساس فرمول مشخصی محاسبه می‌شود که در این فرمول میانگین قیمت‌های تسویه روزانه در کلیه سررسیدهای قراردادهای آتی در دارایی پایه مربوطه لحاظ می‌شود. در پایان هر روز معاملاتی این وجه تضمین براساس فرمول زیر تعدیل و پس از دو روز کاری اعمال خواهد شد.
A = درصد وجه تضمین اولیه که معادل ۱۰ درصد است.
B = میانگین قیمت‌های تسویه روزانه در کلیه سررسیدهای قراردادهای آتی دارایی پایه
C = تغییرات وجه تضمین که معادل دویست هزار ریال است.
S = اندازه قرارداد که معادل ۱۰۰ گرم است.
**لازم به ذکر است که حداقل وجه تضمین برابر با ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه خواهد بود.
حداکثر حجم هر قرارداد: حداکثر حجم قرارداد آتی نقره معادل ۲۵ قرارداد است.
نماد معاملاتی: نماد این قرادادها به صورت SILMMYY نمایش داده می‌شود که MM ماه قرارداد و YY سال قرارداد است.
ساعت معاملات: ساعت معاملات این قراردادها از شنبه تا چهارشنبه در ساعت 10 الی 17 و پنجشنبه‌ها از ساعت 10 الی 15 است. ساعت پیش‌گشایش ۱۰ تا 10:30، حراج تک قیمتی راس ساعت 10:30 و ساعت معاملات پیوسته از 10:30 الی 5 دقیقه مانده به ساعت اتمام بازار خواهد بود.
سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز و معاملات: سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز برای اشخاص مختلف به شرح ذیل است:
- اشخاص حقیقی و حقوقی: ۵۰۰ موقعیت خرید و موقعیت فروش.
- بازارگردان: ۱۵۰۰ موقعیت در هر نماد معاملاتی و قابل‌افزایش تا ۱۰ درصد موقعیت‌های تعهدی باز در آن نماد در بازار.
نحوه محاسبه قیمت تسویه نهایی: قیمت تسویه نهایی به صورت تئوریک و بر اساس فرمول زیر مشخص می‌شود:
𝑃𝑠 × 𝐼𝑅𝑅 = قیمت تسویه نهایی
𝑃𝑠= قیمت یک گرم نقره خام با عیار ۹۹۹
IRR= نرخ دلار آمریکا به ریال بر اساس قیمت هر مثقال طلای خام با عیار ۷۰۵
جمع‌بندی
تجارت کالاها فرصت‌های زیادی برای خلق بازدهی بیشتر ایجاد می‌کند و یکی از این گزینه‌ها معاملات آتی نقره است. درست مانند طلا، نقره نیز از دیرباز به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن به‌ویژه در زمان تورم و عدم اطمینان اقتصادی در نظر گرفته شده است. نقره جدا از ارزش تزئینی آن، کاربردهای مختلفی دارد. با معامله قرارداد آتی نقره در بستر بورس کالا افراد می‌توانند از تغییرات قیمت نقره بدون داشتن خود فلز بهره‌مند شوند.
