آشنایی با الگوی کف و سقف سه قلو و استراتژی معاملاتی با آن

الگوهای کف و سقف سه قلو از الگوهای بازگشتی مهم در تحلیل تکنیکال هستند. این الگوها پس از یک روند صعودی یا نزولی شدید شکل می‌گیرند و با تکرار سه قله یا کف قابل تشخیص هستند. شناسایی این الگو و تحلیل روند تغییرات قیمت سهم به معامله‌گران کمک می‌کند تا بهترین زمان برای ورود و خروج در معامله را تشخیص دهند و همچنین فرصت‌های سودآور را بشناسند. در این مقاله به شرح الگوهای کف و سقف سه قلو و چگونگی استفاده از این الگوها در معاملات پرداخته شده است.

الگوی کف سه‌ قلو چیست؟

الگوی کف سه قلو (Triple bottom) یک الگوی برگشتی صعودی مهم است که در پی یک روند نزولی شکل می‌گیرد. این الگو پس از پایان یک روند نزولی با سه کف قیمت نزدیک به هم تشکیل می‌شود که روند کاهشی آن هر بار در محدوده یک قیمت خاص حمایت شده و بعد از آن دوباره روند صعودی را طی می‌کند. هر بار که الگو به سطح حمایت نزدیک می‌شود با افزایش حجم معاملات در بازار مواجه می‌شود و الگو تا سطح مقاومت صعودی می‌شود و پس از آن با کاهش حجم معاملات دوباره به روند نزولی برمی‌گردد. در پایان این روند انتظار می‌رود که قیمت سهم در یک روند صعودی پیش برود به‌طوری که بعد از سومین کف، قیمت از سطح مقاومتی که قله‌ها را به‌هم وصل کرده عبور کند. تصویر زیر الگوی کف سه قلو را نشان می‌دهد.

برای تایید این الگو لازم است که قیمت سهم از خط گردن عبور کند. به نقطه عبور قیمت از سطح مقاومت قله‌ها خط گردن گفته می‌شود. پس از عبور قیمت از این خط، روند نمودار صعودی می‌شود و حجم معاملات نیز در این سطح افزایش پیدا می‌کند.

الگوی سقف سه­ قلو چیست؟

الگوی سقف سه قلو (Triple Top) الگوی برگشتی نزولی مهمی است که بعد از یک روند صعودی شدید شکل می‌گیرد و در پایان آن انتظار می‌رود که الگو در روند نزولی پیش برود. این الگو زمانی ایجاد می‌شود که قیمت سه بار تا محدوده یک قیمت خاص افزایش پیدا می‌کند و تشکیل سه قله می‌دهد. هر بار که قیمت به سطح مقاومت می‌رسد، حجم معاملات کاهش می‌یابد و الگو دوباره به روند نزولی برمی‌گردد. بعد از قله سوم نیز قیمت سهم کاهش پیدا می‌کند و زمانی که قیمت از سطح حمایت نیز کمتر شود خط گردن شکسته می‌شود و انتظار می‌رود که الگو روند نزولی شدیدی داشته باشد. برای تایید الگو لازم است که قیمت از خط گردن عبور کند. تصویر زیر نمایانگر این الگو است.

استراتژی معاملاتی با الگوی کف و سقف­ سه‌ قلو

برای انجام معامله به کمک الگوهای کف و سقف سه قلو لازم است که در ابتدا این الگو را شناسایی کرد و پس از شناسایی الگو و تایید آن نسبت به خرید یا فروش سهم اقدام کرد. برای معامله به کمک این الگوها می‌توان از دو روش شکستن خط گردن و پولبک استفاده کرد.
شکستن خط گردن: در این روش لازم است که پس از شناسایی الگو معامله‌گر منتظر باشد تا الگو با شکسته شدن خط گردن تایید شود. در الگوی سقف سه قلو زمانی که قیمت از سطح حمایتی عبور کند خط گردن شکسته و سیگنال فروش ایجاد می‌شود. در الگوی کف سه قلو نیز شکسته‌شدن خط گردن با عبور قیمت از سطح مقاومت است و این تغییر روند الگو، سیگنالی برای خرید به حساب می‌آید.
پولبک (pullback): روش پولبک نوعی استراتژی برای معاملات است که پس از تشکیل الگوهای برگشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش تحلیلگران و سرمایه‌گذاران منتظر مشاهده برگشت قیمت سهم به سطح خاصی هستند که بعد از آن می‌توانند برای خرید یا فروش سهم اقدام کنند. در الگوی سقف سه قلو پس از شکسته‌شدن خط گردن، قیمت دوباره به سطح مقاومتی که شکسته‌شده برمی‌گردد و معامله‌گران که منتظر پولبک قیمت به این سطح بودند وارد معامله برای فروش می‌شوند. در الگوی کف سه قلو بعد از شکسته‌شدن خط گردن قیمت سهم دوباره به سطح حمایت شکسته‌شده برمی‌گردد و معامله‌گران وارد معامله خرید می‌شوند.

نکات مهم استفاده از الگوی کف و سقف سه قلو

معامله‌گران و تحلیلگران باید جهت کاهش ریسک در استفاده از الگوی کف و سقف سه قلو، به حد سود و حد ضرر توجه کنند. با تعیین حد ضرر منطقی و محدود کردن ریسک هر معامله به درصد کمی از سرمایه می‌توان با مدیریت ریسک، میزان ضرر احتمالی را در معاملات کاهش داد. که در ادامه به هر کدام از این موارد در الگوی مد نظر پرداخته می‌شود:
حد ضرر: در الگوی سقف سه قلو، حد ضرر باید در بالای سقف سوم الگو قرار گیرد و در الگوی کف سه قلو نیز باید در پایین کف سوم الگو قرار گیرد.
حد سود: در الگوی کف سه قلو، هدف اولیه قیمتی یا حد سود برابر با فاصله بین خط گردن و کف‌ها است و در الگوی سقف سه قلو نیز برابر با فاصله بین خط کردن و سقف‌ها است.

لازم به ذکر است که برای انجام معامله با استفاده از این الگو، باید از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز کمک گرفت تا عملکرد بهتری در خرید و فروش صورت بگیرد.

تفاوت الگوی کف و سقف سه‌ قلو با الگوی کف ­و سقف دوقلو

هر دو این الگوها برگشتی هستند و تغییر روند را از صعودی به نزولی یا برعکس نشان می‌دهند. در الگوی کف و سقف سه قلو قیمت سه بار به یک سطح قیمتی می‌رسد و در الگوی کف و سقف دوقلو دو بار این اتفاق می‌افتد. الگوی کف و سقف سه قلو قوی‌تر است و شکل‌گیری آن در نمودار نیاز به زمان بیشتری دارد اما الگوی کف و سقف دوقلو ساده‌تر است و احتمال شکل‌گیری آن در یک بازه زمانی در نمودار بیشتر می‌باشد.

جمع‌­بندی

الگوهای کف و سقف سه قلو یک الگوی بازگشتی است که با سه کف یا سه قله شکل می‌گیرند. این الگو در کنار دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال به تحلیلگران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند روند صعودی یا نزولی قیمت سهم را پیش‌بینی کنند. به این ترتیب سرمایه‌گذاران با توجه به سیگنال‌های خرید و فروش در زمان‌های درستی برای معاملات خود اقدام کرده و سودآوری بیشتری خواهند داشت.