حساب ارزی چیست؟ انواع و نحوه افتتاح آن

در دنیای امروز مبادلات تجاری و اقتصادی در بین کشورها به ‌طور قابل توجهی افزایش یافته و این فعالیت‌ها معمولا به واسطه‌ ارزهای بین‌المللی صورت می‌گیرد. همچنین نگهداری، خرید یا فروش ارزهای خارجی به عنوان یک روش برای سرمایه‌گذاری در بین مردم رواج یافته و افراد با دغدغه نگهداری درست از آن مواجه هستند. حساب ارزی ابزاری است که از سمت بانک مرکزی به منظور نگهداری انواع ارزهای بین‌المللی تعریف شده است. افراد می‌توانند با اطمینان ارز خود را در آن نگهداری کنند و انواع اقدامات بانکی را با این حساب انجام دهند. در این مقاله به انواع حساب ارزی و کاربردهای آن پرداخته می‌شود.

آشنایی با حساب ارزی

حساب ارزی نوعی حساب است که می‌توان انواع مختلف ارزهای خارجی را در آن ذخیره و نگهداری کرد. اشخاص حقیقی و حقوقی برای فعالیت‌های مختلف مانند تجارت‌های بین‌المللی، سرمایه‌گذاری و اهداف شخصی نیاز به تهیه و نگهداری ارز دارند. از آن جایی که نگهداری ارز به روش‌های قدیمی یا در خانه امنیت لازم و کافی را ندارد؛ بانک مرکزی با در نظر گرفتن این حساب مشکلات نگهداری ارز را حل کرده است. افراد برای ایجاد حساب ارزی می‌توانند به شعب ارزی یکی از بانک‌های مورد تایید بانک مرکزی مراجعه کنند. این حساب مانند دیگر حساب‌های رایج امکان واریز، برداشت و انتقال وجه را دارند و همچنین در انواعی از سپرده‌گذاری امکان دریافت سود ارزی نیز وجود دارد.

نحوه افتتاح حساب ارزی

افراد حقوقی و حقیقی ایرانی و اتباع خارجی با ارائه مدارک و فرم لازم به شعبه ارزی بانک مورد نظر خود می‌توانند نسبت به افتتاح حساب ارزی اقدام کنند. حداقل مبلغ مورد نیاز برای هر نوع حساب ارزی و هر بانک متفاوت است اما معمولا حداقل مبلغ مورد نیاز 100 واحد از ارز مورد نظر متقاضی است و افتتاح حساب با هر دو منشا نقدی (اسکناس) و غیر نقدی (حواله) صورت می‌­گیرد.

مدارک لازم برای اشخاص حقیقی: برای ایجاد حساب ارزی افراد باید اصل مدارک شناسایی، مدارک مربوط به محل سکونت و فرم درخواست را به بانک ارائه دهند. اگر شخص متقاضی از اتباع خارجی باشد لازم است که مدارک شناسایی، گذرنامه و اجازه اقامت دائم را به بانک تحویل دهد. همچنین لازم است که حداقل مبلغ مورد نیاز (در صورت لزوم) به حساب واریز شود.

مدارک لازم برای اشخاص حقوقی: اشخاص حقوقی باید مدارک تایید هویت صاحبان امضای مجاز شرکت را به همراه مدارک هویتی شرکت مانند شرکتنامه، اساسنامه، آگهی تاسیس اولیه، صورت‌ جلسه مجمع عمومی (بر اساس آخرین تغییرات)، فرم درخواست و حداقل مبلغ مورد نیاز برای افتتاح حساب را به بانک ارائه دهند.

مراحل ثبت‌نام حضوری: متقاضی باید مدارک لازم را به شعبه ارزی بانک مورد نظر ارائه دهد و نوع حساب ارزی خود را انتخاب کند. پس از تایید مدارک توسط بانک و بررسی عدم سوپیشینه فرد در سیستم‌های بانکی، حساب افتتاح خواهد شد.

مراحل ثبت‌نام غیرحضوری (آنلاین): بانک ملی امکان افتتاح حساب ارزی به صورت آنلاین را برای متقاضیان فراهم کرده است که باید به یکی از اپلیکیشن‌های بام یا ایوا مراجعه کرد.

طبق تصویر فوق، افراد می‌توانند در اپلیکیشن بام از قسمت حساب‌ها وارد صفحه افتتاح حساب شوند و با انتخاب حساب ارزی و شعبه ارزی مورد نظر اقدام به افتتاح حساب کنند.

انواع حساب ارزی

بانک‌ها با توجه به اهداف افراد، انواع مختلفی از حساب‌های ارزی را ارائه می‌دهند. افراد در هنگام ثبت‌نام در شعبه ارزی بانک مورد نظر لازم است که نوع ارز و نوع حساب خود را با توجه به هدفشان انتخاب کنند. در ادامه حساب‌های ارزی تعریف شده از سوی بانک‌ها معرفی شده است:

حساب قرض‌الحسنه جاری ارزی

این حساب امکان تمامی فعالیت‌های بانکی را با واحد ارزی فراهم می‌کند. متقاضیان حساب قرض‌الحسنه جاری ارزی اغلب افراد حقوقی هستند که برای معاملات و فعالیت‌های خود نیاز دائمی به واریز و برداشت پول از حساب خود را دارند.

حساب‌ قرض‌الحسنه پس‌انداز ارزی

این نوع حساب ارزی برای افرادی است که قصد دارند ارز خود را بدون دریافت سود در بانک نگهداری کنند. امکان برداشت، واریز و انتقال وجه در این حساب نیز تحت شرایط تعریف شده از سمت بانک فراهم است.

حساب ارزی سرمایه‌گذاری مدت‌دار

افتتاح حساب ارزی سرمایه‌گذاری به دو روش کوتاه مدت (3 تا 9 ماه) و بلند مدت (سالیانه) صورت می‌گیرد. در این نوع حساب، بانک‌ها موظف هستند که سود ارز را با توجه به مدت زمان سپرده به صاحب حساب پرداخت کنند. این حساب مناسب افرادی است که قصد سرمایه‌گذاری و دریافت درآمد از ارز خود را دارند.

لازم به ذکر است که به حساب‌های قرض‌الحسنه سود تعلق نمی‌گیرد اما امکان داشتن دسته چک و حواله ارزی برای صاحبان این حساب‌ها فراهم است. همچنین حساب­ ارزی بنا به خواست متقاضی و بررسی شرایط توسط بانک به صورت گلوبال (جهانی) نیز در دسترس است. به این ترتیب امکان انتقال وجه در خارج از کشور نیز برای افراد با حساب ارزی وجود دارد.

بانک‌های ارائه‌دهنده حساب ارزی و شرایط آن‌ها

حساب ارزی برای ارزهای معتبر جهانی مانند دلار، یورو و پوند در بانک‌های مورد تایید بانک مرکزی مانند بانک ملی، صادرات، ملت، سامان، پاسارگاد، دی، سپه، تجارت، سرمایه، اقتصاد نوین و سینا قابل ارائه است. همچنین سایر ارزها مانند لیر ترکیه، درهم امارات و غیره نیز در برخی بانک‌ها قابل دسترسی است.

حساب ارزی امکان انجام انواع فعالیت‌های بانکی را برای صاحبان سرمایه فراهم کرده است. در حسا‌ب‌های قرض‌الحسنه برای برداشت پول از حساب ارزی لازم است که 5 روز از واریز پول به حساب گذشته باشد و باید حداقل 100 واحد از ارز نیز در حساب باقی بماند. پس از برداشت کارمزد تراکنش به ‌طور خودکار از حساب کسر می‌شود. مقدار کارمزد برابر درصد مشخصی از مقدار ریالی معادل ارز برداشت شده است. این مقدار بر اساس نرخ ارز در همان روز برداشت پول محاسبه می‌شود. نرخ کارمزد بانک‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است اما معمولا کارمزد بانک‌ها 5 درصد مبلغ ریالی ارز موجود در حساب است. همچنین بانک مرکزی به منظور جلوگیری از پولشویی سقف معینی برای برداشت در نظر گرفته که مقدار سقف برداشت در بانک‌های مختلف با یک­دیگر متفاوت است.

حساب‌های سرمایه‌گذاری ارزی برای دریافت سود از ارز گزینه مناسبی هستند و افراد می‌توانند از سرمایه خود صاحب درآمد شوند. نرخ سود بانک‌های مختلف بر اساس مدت زمان سرمایه‌گذاری با یکدیگر متفاوت است اما معمولا نرخ سود را برای یک سال 2 تا 4 درصد در نظر می‌گیرند. در حال حاضر بالاترین درصد سود برای بانک صادرات است که برابر با 5.75 درصد از سود سپرده یکساله درهم است. پس از آن نیز بانک‌های سینا و ملی بیشترین سود را دارند که مقدار آن برای حساب‌های دلاری 5 درصد است.

مزایا و معایب حساب ارزی­­

حساب ارزی راهی مطمئن و امن برای نگهداری ارز است که می‌توان انواع فعالیت‌های بانکی را به وسیله آن انجام داد. این حساب برای افرادی که قصد نگهداری از ارز خود را دارند گزینه مناسبی است و همچنین برای شرکت‌ها و افرادی که دارای کسب و کار بین‌المللی هستند بسیار مفید است. افراد با استفاده از آن می‌توانند انتقال وجه معاملات برون مرزی خود را به راحتی انجام دهند. علاوه بر این، امکان دریافت سود نیز برای صاحبان حساب فراهم است. البته نرخ سود حساب‌های ارزی معمولا کم­تر از دیگر روش‌های سرمایه‌گذاری است. بانک‌ها در ازای ارائه این خدمات، کارمزد دریافت می‌کنند و گاهی کارمزد بانک برای افراد نسبت به سرمایه‌ای که دارند مبلغ سنگینی است. همچنین محدودیت‌های بانکی برای برداشت پول از حساب ارزی، افراد را با مشکل مواجه می‌کند.

جمع‌بندی

حساب ارزی روشی مطمئن برای نگهداری ارزهای جهانی در بانک است. این روش به افراد کمک می‌کند که ارز خود را به شیوه امن در حساب شخصی خود ذخیره کنند و امکان دریافت سود از ارز نیز برای آن‌ها وجود دارد. همچنین این حساب مانند دیگر حساب‌های بانکی رایج امکان تمامی فعالیت‌های بانکی را دارد و برای اهداف شخصی و کسب و کارهای بین‌المللی کارآمد است.