ارزش اسمی سهم چیست؟ بررسی تفاوت قیمت اسمی با قیمت بازاری سهم

در گذشته برای ورود به بازارهای مالی و سهامدار شدن در یک شرکت افراد می‌بایست برگه‌ای با عنوان (برگه‌ی سهم) را تکمیل می‌کردند. این برگه شامل اطلاعات کاملی از نام شرکت سهامی، نام سهامدار، مبلغ اسمی سهم، تعداد سهام خریداری‌شده و… است. مبلغ اسمی سهم یکی از مفاهیم مطرح شده در بورس است. در این مقاله به اهمیت و نحوه‌ی محاسبه ارزش اسمی و همچنین تفاوت آن با قیمت بازاری سهم و ارزش اسمی اوراق قرضه بررسی شده است.

ارزش اسمی سهم چیست؟

ارزش اسمی یا قیمت اسمی سهم، همان رقمی است که در گذشته بر روی ورق سهم درج می‌شد. در ایران، ارزش اسمی هر سهم شرکت‌های بورسی 1,000 ریال در نظر گرفته شده است که عموما با قیمت بازاری اختلاف قابل توجهی دارد. اما سایر شرکت‌ها می‌توانند قیمت اسمی متفاوتی داشته باشند. بنابراین در ادامه نحوه‌ی محاسبه‌ی ارزش اسمی هر سهم توضیح داده خواهد شد.

نحوه‌ی محاسبه‌ی ارزش اسمی هر سهم چگونه است؟

برای محاسبه‌ی ارزش اسمی هر سهم یک شرکت، باید سرمایه‌ی شرکت را بر تعداد برگه‌های سهام آن شرکت تقسیم کرد. قاعدتا برعکس آن نیز صادق است، یعنی با ضرب ارزش اسمی هر سهم در تعداد سهام یک شرکت، می‌توان سرمایه آن شرکت را به دست آورد. باتوجه به مطالب گفته شده می‌توان نتیجه گرفت بالا بودن نرخ اسمی سهم در تعداد آن نشانگر این است که سرمایه‌ی اولیه شرکت بیشتر بوده و با سرمایه‌ی اولیه‌ی بیش‌تری تاسیس شده است. این سرمایه اولیه‌ی بیشتر باعث قوی بودن پشتوانه‌ی شرکت و توانایی بهتر در جبران بدهی‌های خود است.

تفاوت قیمت اسمی، قیمت دفتری و ارزش ذاتی سهم

منظور از قیمت ذاتی سهام یک شرکت یا یک دارایی، ارزشی واقعی آن سهم یا دارایی است که محاسبه‌ی آن نیاز به بررسی تمامی ابعاد اقتصاد خرد و کلان و همچنین صورت‌های مالی، جایگاه آن شرکت و نیز دارایی‌های آن دارد. همچنین با کسر بدهی‌های یک شرکت از دارایی‌ها آن، ارزش دفتری بدست می‌آید.

در کنار این مفاهیم به بررسی مفهوم ارزش اسمی اوراق قرضه (Face Value) پرداخته شده است. ارزش اسمی اوراق قرضه، ارزش ریالی بهره‌های پرداختی به دارنده اوراق قرضه دراصل سودی که به اوراق قرضه تعلق می‌گیرد را نشان می‌دهد.

تفاوت قیمت بازاری سهام با ارزش اسمی سهام

به قیمت روز معامله شده سهم در تابلو معاملاتی، قیمت بازاری گفته می‌شود. قیمت بازاری سهام بر اساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. به عبارتی هرچقدر که تقاضا برای خرید سهام بالاتر باشد قیمت بازاری آن نیز بیش‌تر است. البته به‌غیر از عرضه و تقاضا، عواملی نیز مانند تورم و سیاست‌گذاری‌ها روی قیمت سهام تاثیرگذار خواهد بود. به همین دلیل، ارزش اسمی (که عددی واحد بود) رقم واقعی معاملات آن سهم نیست. همچنین حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهامی که شرکت ثبت کرده است، ارزش بازار سهام شرکت را نشان می‌دهد. می‌توان ارزش بازار یک سهام را در سایت Tsetmc مشاهده کرد.

باتوجه به اهمیت قیمت بازاری، ارزش اسمی چه کاربردی دارد؟

همان‌طور که می‌دانید آنچه قیمت سهم در بورس را تعیین می‌کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است. طبیعتا با افزایش عرضه، قیمت سهم کاهش‌یافته و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است قیمت سهم حتی به زیر قیمت اسمی (100 تومان) برسد. این رقم هنگام افزایش سرمایه از طریق آورده‌ی نقدی در شرکت و همچنین در محاسبه‌ی میزان مشارکت، تعهدات و بهره‌مندی از منافع سهامدار کاربرد دارد و همچنین دانستن ارزش اسمی برای اوراق قرضه یا ابزارهای مالی با درآمد ثابت مهم است.

جمع‌بندی

در این مقاله توضیح داده شد که ارزش اسمی هر سهم در بازار سرمایه ایران معادل 1,000 ریال بوده اما مشخص‌کننده قیمت معامله، قیمت بازاری آن است. همچنین تفاوت مفهوم قیمت ذاتی و قیمت دفتری بیان شد چراکه برای فعالیت در این بازار نیاز به درک و آشنایی با این اصطلاحات لازم است.