شاخص S&P 500 چیست و چه شرکت‌هایی در آن عضو هستند؟

شاخص اس اند پی یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین شاخص‌های بازار سرمایه جهانی است که نمایانگر عملکرد 500 شرکت بزرگ و تاثیرگذار ایالات متحده آمریکا در صنایع مختلف است. این شاخص چگونه محاسبه می‌شود و چرا انتخاب شرکت‌ها برای حضور در آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؟ در این مقاله به تحلیل دقیق ویژگی‌ها، نحوه محاسبه و تاثیرگذاری شاخص S&P 500 پرداخته شده است.

• مقاله پیشنهادی: آشنایی بورس نیویورک آمریکا (NYSE)

شاخص S&P 500 چیست؟

شاخص S&P 500 (Standard & Poor’s 500) یکی از مهم‌ترین و معتبرترین شاخص‌های بازار سهام ایالات متحده است که شامل 500 شرکت بزرگ و برجسته از صنایع مختلف می‌شود. این شاخص به‌عنوان نماینده‌ای از عملکرد کلی بازار سهام آمریکا شناخته می‌شود و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا وضعیت اقتصادی و روند بازار را ارزیابی کنند. شاخص S&P 500 به‌طور دوره‌ای شرکت‌هایی را که بالاترین ارزش بازار را دارند و عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهند، انتخاب کرده و جایگزین می‌کند.

تاریخچه شاخص S&P 500

شاخص S&P 500 در سال 1957 توسط شرکت “Standard & Poor’s” معرفی شد. این شاخص ابتدا برای اندازه‌گیری عملکرد 500 شرکت بزرگ و معتبر آمریکایی در بازار بورس طراحی شد تا به سرمایه‌گذاران و تحلیلگران کمک کند که وضعیت کلی اقتصاد ایالات متحده و بازار سرمایه را ارزیابی کنند. قبل از معرفی شاخص اس اند پی، این شرکت شاخص‌های دیگری از جمله شاخص 90 سهم داشت، اما با رشد و تغییرات بازار، نیاز به شاخصی جامع‌تر و نمایانگرتر احساس شد.

در نتیجه، شاخص اس اند پی به عنوان یک ابزار معتبر و گسترده برای ارزیابی بازار بورس به وجود آمد. از زمان معرفی این شاخص، S&P 500 به یکی از شاخص‌های اصلی و مهم در سطح جهانی تبدیل شده است و برای سرمایه‌گذاران، تحلیلگران به عنوان معیاری برای مقایسه و ارزیابی عملکرد بازارهای مالی و شرکت‌های بزرگ استفاده می‌شود.

لیست ۵۰۰ شرکت برتر در شاخص اس اند پی

لیست 500 شرکت برتر در شاخص S&P 500 به‌طور مداوم به روز می‌شود و شامل برخی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شرکت‌ها در ایالات متحده است. این شرکت‌ها در صنایع مختلف مانند فناوری، خدمات مالی، بهداشت و درمان، مصرف‌کننده، انرژی و غیره فعالیت دارند. برای مشاهده کامل لیست، معمولا می‌توان به سایت رسمی S&P Dow Jones Indices یا منابع مالی معتبر دیگر مراجعه کرد.

مهم‌ترین شرکت‌های حاضر در شاخص اس اند پی

مهم‌ترین شرکت‌های حاضر در شاخص S&P 500 به طور معمول شامل بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین شرکت‌های دنیا از نظر ارزش بازار و عملکرد مالی هستند. برخی از مهم‌ترین و معروف‌ترین شرکت‌ها که در این شاخص حضور دارند عبارتند از:

آمازون (Amazon): یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تجارت الکترونیک و تکنولوژی جهان، که در حوزه‌های مختلفی مانند خرده‌فروشی آنلاین، خدمات ابری (AWS) و هوش مصنوعی فعالیت دارد.

اپل (Apple): یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان دستگاه‌های الکترونیکی مصرفی و نرم‌افزار، از جمله آیفون، آیپد و مک، که نقش عمده‌ای در بازار جهانی دارد.

مایکروسافت (Microsoft): یک غول فناوری که محصولات و خدمات نرم‌افزاری از جمله سیستم‌عامل ویندوز، مجموعه آفیس و خدمات ابری Azure را ارائه می‌دهد.

گوگل (Alphabet Inc): شرکت مادر گوگل که به عنوان پیشگام در حوزه جستجوی اینترنتی، تبلیغات آنلاین و محصولات مختلف مانند YouTube و Android شناخته می‌شود.

برک‌شر هاتاوی (Berkshire Hathaway): یک شرکت هلدینگ معروف که تحت رهبری وارن بافت، سرمایه‌گذاری‌های متنوعی در صنایع مختلف انجام می‌دهد.

فیس‌بوک (Meta Platforms): یک از بزرگ‌ترین شبکه‌های اجتماعی جهان با محصولات متنوعی مانند فیسبوک، اینستاگرام و واتس‌اپ است.

تسلا (Tesla): پیشرو در صنعت خودروهای الکتریکی و انرژی پاک، که توسط ایلان ماسک هدایت می‌شود و در حال گسترش در بازارهای جهانی است.

جانسون اند جانسون (Johnson & Johnson): یک شرکت دارویی و بهداشتی بزرگ که به تولید داروها، محصولات پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی مصرفی می‌پردازد.

ویزا (Visa): یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت الکترونیکی و کارت‌های اعتباری در دنیا است.

پروکتر اند گمبل (Procter & Gamble): تولیدکننده کالاهای مصرفی بزرگ با برندهای معروف در صنایع مختلف، از جمله بهداشت و زیبایی، محصولات خانگی  و مراقبت‌های شخصی است.

شرایط اضافه شدن شرکت‌ها به شاخص اس اند پی

برای اضافه شدن یک شرکت به شاخص اس اند پی، باید شرایط خاصی را رعایت کند. کمیته‌ای که از کارشناسان مالی تشکیل شده، مسئول انتخاب شرکت‌ها برای این شاخص است و تصمیم‌گیری‌های آن بر اساس معیارهای زیر انجام می‌شود:

ارزش بازار (Market Capitalization): شرکت‌هایی که می‌خواهند وارد شاخص S&P 500 شوند باید حداقل ارزش بازار 13.1 میلیارد دلار داشته باشند. این معیار اصلی‌ترین فاکتور برای انتخاب شرکت‌ها است.

نقدشوندگی (Liquidity): شرکت‌ها باید سطح مناسبی از نقدشوندگی داشته باشند. این به معنای حجم مناسب معاملات روزانه سهام آن شرکت است. نقدشوندگی کافی برای این است که سرمایه‌گذاران بتوانند به راحتی به خرید و فروش سهام بپردازند.

محل فعالیت: شرکت باید در ایالات متحده مستقر باشد و حداقل 50 درصد از درآمد خود را از داخل آمریکا کسب کند.

تاریخچه عملکرد: شرکت باید حداقل چهار فصل متوالی (یک سال) سودآوری مثبت داشته باشد. این نشان‌دهنده پایداری مالی و توانایی شرکت در طول زمان است.

تعداد سهام منتشر شده: تعداد سهام منتشر شده شرکت باید کافی باشد تا سرمایه‌گذاران به راحتی بتوانند سهام آن را خریداری و بفروشند.

شرکت‌های عمومی: شرکت‌ها باید به‌طور عمومی در بورس‌های معتبر نظیر NYSE یا NASDAQ معامله شوند و تحت نظارت‌های قانونی و مقررات بورس‌های مربوطه قرار گیرند.

تنوع صنعتی: برای حفظ تنوع در شاخص S&P 500، کمیته ممکن است از شرکت‌ها از صنایع مختلف استفاده کند. به همین دلیل، تصمیمات کمیته علاوه بر معیارهای مالی، بر اساس تنوع صنعتی نیز اتخاذ می‌شود.

نحوه محاسبه شاخص S&P 500

شاخص اس اند پی به‌طور کلی با استفاده از روش وزن‌دهی بر اساس ارزش بازار محاسبه می‌شود. این به این معنی است که هر شرکت موجود در این شاخص بر اساس ارزش بازار خود (یعنی تعداد سهام در گردش ضرب در قیمت هر سهم) وزن‌دهی می‌شود. شرکت‌های بزرگتر و با ارزش‌تر تاثیر بیشتری بر حرکت شاخص دارند. نحوه محاسبه به‌طور خلاصه به شرح زیر است:

مراحل محاسبه شاخص S&P 500

1. محاسبه ارزش بازار هر شرکت: برای هر یک از 500 شرکت موجود در شاخص، ابتدا ارزش بازار آن‌ها محاسبه می‌شود که از ضرب تعداد سهام در گردش هر شرکت در قیمت جاری هر سهم به‌دست می‌آید.

قیمت هر سهم × تعداد سهام در گردش = ارزش بازار شرکت

2. محاسبه ارزش بازار کل: برای اطمینان از دقت محاسبه و جلوگیری از تاثیر تغییرات مانند تقسیم سهام یا ادغام‌ها، از یک تقسیم‌کننده (ضریب شاخص) استفاده می‌شود. این ضریب برای تنظیم و به‌روز کردن شاخص در تغییرات مختلف اعمال می‌شود.

3. محاسبه ضریب شاخص: برای محاسبه شاخص، یک ضریب شاخص یا «مقسوم‌علیه» وجود دارد که برای تنظیم کردن ارزش شاخص با تغییرات مختلف به‌روزرسانی می‌شود. این ضریب برای اطمینان از این‌که تغییرات تقسیم سهام، ادغام‌ها و دیگر تغییرات ساختاری بر شاخص تاثیر نگذارد، اعمال می‌شود.

4. محاسبه شاخص: در نهایت، ارزش شاخص S&P 500 با تقسیم مجموع ارزش بازار تمام شرکت‌ها بر ضریب شاخص به‌دست می‌آید.

این روش باعث می‌شود که شاخص S&P 500 بیشتر تحت تاثیر عملکرد شرکت‌های بزرگتر قرار گیرد و تغییرات قیمت‌های سهام این شرکت‌ها بیشترین تاثیر را بر حرکت کلی شاخص داشته باشد.

عملکرد شاخص S&P 500 در طی سال‌های گذشته

در سال‌های اخیر، عملکرد شاخص اس اند پی تحت تاثیر عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و جهانی قرار گرفته است. در سال 2020، به دنبال شیوع ویروس کرونا، این شاخص با سقوط شدیدی مواجه شد که به‌طور عمده ناشی از بحران اقتصادی ناشی از پاندمی بود. در ابتدا، بحران باعث کاهش شدید ارزش سهام شد، اما پس از آن، با تدابیر حمایتی دولت‌ها و بانک‌های مرکزی و همچنین آغاز روند واکسیناسیون و بازگشایی اقتصادی، شاخص S&P 500 توانست به‌سرعت به سطوح قبلی خود بازگردد و حتی در پایان سال 2020 رکوردهای جدیدی را ثبت کند. در این سال، بازدهی این شاخص حدود 16.3 درصد بود.

در سال‌های بعد، به‌ویژه در سال‌های 2021 و 2022، شاخص اس اند پی عمدتا به‌دلیل بهبود شرایط اقتصادی پس از بحران کرونا و افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران به روند صعودی خود ادامه داد. در این سال‌ها، اما بازار با چالش‌هایی همچون افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو برای کنترل تورم مواجه شد که تاثیر منفی بر بازار گذاشت. با این حال، شاخص در بلندمدت همچنان روند رشد خود را ادامه داد. در سال 2024، با کاهش فشارهای تورمی و تثبیت نرخ بهره، شاخص اس اند پی مجددا روند صعودی را از سر گرفت و به سطوح بالاتر بازگشت. این تغییرات نشان می‌دهد که با وجود نوسانات اقتصادی، این شاخص به‌عنوان یک ابزار مهم و معتبر برای ارزیابی بازار و سرمایه‌گذاری همچنان کارآمد باقی مانده است.

شاخص S&P 500 و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازار فارکس

در فارکس، کسب درآمد از شاخص S&P 500 معمولا از طریق قراردادهای CFD انجام می‌شود که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا بدون خرید و فروش واقعی سهام، از نوسانات قیمت این شاخص‌ها بهره‌برداری کنند. استفاده از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به همراه آگاهی از رویدادهای اقتصادی می‌تواند در پیش‌بینی تغییرات قیمت و کسب سود در این بازار موثر باشد.

جمع‌بندی

به طور کلی، شاخص اس اند پی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و معتبرترین شاخص‌های بازار سهام ایالات متحده، نمایانگر عملکرد 500 شرکت برتر از نظر ارزش بازار است. این شاخص به‌عنوان معیاری برای ارزیابی وضعیت کلی بازار سهام و روند اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بررسی نحوه محاسبه، شرکت‌های حاضر در آن و تاثیرات آن بر بازارهای مالی، این شاخص را به ابزاری کلیدی برای سرمایه‌گذاران و تحلیلگران تبدیل کرده است. S&P 500 با ارائه یک نمای کلی از وضعیت بازار، نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و تحلیل روندهای اقتصادی ایفا می‌کند.