حساب کارگزاری چیست؟ + نحوه واریز و برداشت وجه از آن
بازار سرمایه از جمله بورس ابزاری برای تامین منابع مالی شرکت‌ها به شمار می‌رود. همچنین فرصتی برای افراد فراهم می‌کند که دارایی خود را سرمایه‌گذاری کرده و از آن بازدهی خوبی دریافت کنند. در همین راستا این بازار با فراهم کردن بستری برای خرید و فروش اوراق بهادار، به افراد و شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که منابع مالی خود را به شکلی کارآمدتر مدیریت کنند. نخستین گام برای ورود رسمی به بورس، افتتاح حساب در یکی از شرکت‌های کارگزاری دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار است. بدون این حساب، دسترسی به سامانه معاملات، ثبت سفارش خرید یا فروش و حتی مشاهده پرتفوی سرمایه‌گذاری ممکن نخواهد بود. در ادامه به معرفی حساب کارگزاری و نحوه انجام فعالیت معاملاتی به وسیله‌ی آن پرداخته می‌شود.
مقاله‌ی پیشنهادی: «بازار سرمایه چیست؟»
آشنایی با حساب کارگزاری
در بازار سرمایه، کارگزاری یک سامانه معاملاتی است که واسطه‌ای میان سرمایه‌گذار و سازمان بورس خواهد بود. حساب کارگزاری نیز در حقیقت یک حساب مالی متمرکز است که یک شرکت کارگزاری دارای مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار آن را افتتاح می‌کند. این حساب زیرساختی برای انجام تمامی فعالیت‌های معاملاتی است. سرمایه‌گذار از طریق حساب کارگزاری قادر به واریز وجه نقد، خرید و فروش سهام، اوراق بدهی، همچنین واحد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر ابزارهای مالی قابل معامله در بازار سرمایه خواهد بود.
طبق قانون، وجود حساب کارگزاری برای انجام هرگونه فعالیت در بازار بورس الزامی است. چرا که تمامی سفارش‌های خرید و فروش اوراق بهادار از همین مسیر ثبت و اجرا می‌شوند. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، مبلغ واریزی به عنوان اعتبار برای انجام معاملات قابل استفاده خواهد بود. به طور کلی این فرآیند به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا در هر زمان، متناسب با استراتژی معاملاتی خود، اقدام به خرید یا فروش دارایی‌های خود کند. همانطور که پیش‌تر به آن اشاره شد حساب کارگزاری صرفا برای انجام معاملات مستقیم در بازار محدود نیست، چرا که این حساب در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم نیز نقش دارد. به‌عنوان نمونه، برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مانند انواع صندوق قابل معامله و صندوق صدور و ابطال نیز دسترسی به حساب کارگزاری ضروری خواهد بود.
به‌طور کلی، حساب کارگزاری به‌عنوان پل ارتباطی میان سرمایه‌گذار و بازارهای مالی، بستری امن، ساختارمند و قانونی برای جریان سرمایه و انجام معاملات است که بدون آن، فعالیت در بازار سرمایه عملا امکان‌پذیر نیست.
روش‌های واریز و برداشت وجه
از آن‌جا که در بازار سرمایه، حساب کارگزاری پل ارتباطی میان سرمایه‌گذار و سامانه معاملاتی محسوب می‌شود، به همین دلیل شناخت روش‌های واریز و برداشت وجه ضروری خواهد بود. در ادامه به توضیح مراحل هر یک پرداخته شده است.
واریز وجه به حساب کارگزاری
برای واریز وجه به حساب کارگزاری دو روش واریز وجه آنی و ثبت فیش واریزی وجود دارند. در ادامه به هر یک از این روش‌ها پرداخته می‌شود:
واریز وجه آنی
واریز وجه آنی برای انتقال وجه به حساب کارگزاری در اسرع وقت طراحی شده است. برای استفاده از این روش، ابتدا باید وارد سامانه معاملاتی شد و سپس گزینه «واریز وجه» را انتخاب کرد. در مرحله بعد، باید مبلغ مورد نظر تعیین و درگاه بانکی انتخاب شود. سپس اطلاعات کارت بانکی وارد شده و پس از تایید تراکنش، واریز با موفقیت انجام خواهد شد. پس از تکمیل واریز، ضروری است که فرد تا پایان فرآیند منتظر بماند تا عملیات به طور کامل انجام شود.
از آن‌جا که درگاه پرداخت فقط برای انجام عملیات بانکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیازی نیست که درگاه بانکی با بانک فرد یکسان باشد. همچنین توصیه می‌شود که تراکنش بدون استفاده از فیلترشکن انجام شود. لازم به ذکر است افراد زیر ۱۸ سال نمی‌توانند به‌طور مستقیم از کارت بانکی خود واریز آنی انجام دهند و برای انجام این فرآیند نیاز به حساب بانکی سرپرست قانونی خود خواهند داشت. مشتریان حقوقی نیز باید از روش ثبت فیش واریزی استفاده کنند که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.
ثبت فیش واریزی
در صورتی که امکان استفاده از واریز آنی وجود نداشته باشد، روش ثبت فیش واریزی به‌عنوان جایگزین در نظر گرفته می‌شود. در این روش، شخص باید مبلغ مورد نظر را از طریق بانک یا خودپرداز به حساب کارگزاری واریز کرده و سپس فیش واریزی را از طریق سامانه معاملاتی ارسال کند. این روش معمولا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که امکان واریز آنی به دلایلی غیرممکن است. پس از ارسال فیش واریزی، درخواست برای بررسی ارسال خواهد شد و وجه به حساب کارگزاری منتقل می‌شود.
برای انجام ثبت فیش واریزی باید ابتدا مبلغ مورد نظر از طریق سیستم بانکی (شعب بانک، موبایل بانک، اینترنت بانک و غیره) به شماره حساب یا شماره شبای کارگزاری واریز شود. پس از آن، اطلاعات فیش واریزی شامل مبلغ، تاریخ، شماره حساب و شماره فیش باید در سامانه معاملاتی وارد شده تا اطلاعات توسط کارگزاری بررسی شوند. فرآیند واریز از طریق ثبت فیش معمولا زمانبرتر از واریز آنی است و ممکن است با تاخیر به حساب معاملاتی اضافه شود.
لازم به ذکر است برای انجام صحیح واریز وجه از طریق ثبت فیش واریزی، ضروری است که حساب بانکی مورد استفاده برای واریز، به نام صاحب حساب کاربری در کارگزاری باشد. همچنین، کارگزاری‌ها نیاز به ثبت فیش واریزی در سامانه معاملاتی دارند. به همین منظور تصویر فیش واریزی باید واضح و خوانا باشد تا فرآیند بررسی به درستی انجام شود.
ثبت فیش واریزی، اگرچه زمان بیشتری نسبت به واریز آنی نیاز دارد، اما می‌تواند گزینه مناسبی برای کسانی باشد که به دلایل مختلف امکان استفاده از واریز آنی را ندارند یا ترجیح می‌دهند از روش‌های سنتی استفاده کنند.
برداشت وجه از حساب کارگزاری
سرمایه‌گذار پس از فروش دارایی خود، می‌تواند تقاضای برداشت وجه را ثبت کند. این درخواست از طریق پنل اختصاصی کارگزاری انجام می‌شود. برای آغاز فرآیند برداشت، فرد باید وارد حساب کارگزاری شده و بخش مربوط به «درخواست وجه» یا «برداشت وجه» را انتخاب کند. وجه تنها به حساب بانکی به نام خود سرمایه‌گذار واریز خواهد شد، همان حسابی که از پیش توسط کارگزاری تایید شده است.
پرداخت وجه درخواست‌شده، معمولا در یکی از روزهای کاری آینده انجام می‌گیرد. چرا که تسویه معاملات بورسی طبق دستورالعمل‌های سازمان بورس، زمان‌بر است و بسته به نوع دارایی، ممکن است بین یک تا سه روز کاری طول بکشد تا مبلغ مربوطه قابلیت برداشت پیدا کند. کلیه پرداخت‌ها صرفا در چارچوب مقررات و با رعایت ضوابط احراز هویت انجام می‌شوند تا از بروز هرگونه سواستفاده‌ی مالی جلوگیری شود.
آیا حساب کارگزاری امن است؟
پول نقد و اوراق بهادار در حساب کارگزاری توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بیمه می‌شوند. این بیمه‌گذاری تنها مسئول حفاظت از دارایی‌ها در صورت ورشکستگی کارگزاری است. به عبارت دیگر، اگر یک کارگزاری ورشکسته شود، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی موظف به بازپرداخت یا جایگزینی پول نقد و دارایی‌های مشتریان خواهد بود. لازم به ذکر است که امکان کلاهبرداری توسط کارگزاری عملا غیر ممکن است. چرا که کارگزاری‌ها مستقیما به پول افراد دسترسی ندارند و سرمایه‌ی افراد نزد سپرده‌گذاری محفوظ است.
باید توجه داشت که بیمه‌گذاری هیچ‌گونه حمایتی در برابر تصمیمات نادرست سرمایه‌گذاری یا کاهش ارزش سرمایه‌ها به دلیل انتخاب‌های شخصی یا مشاوره‌های ضعیف ارائه نمی‌دهد. بنابراین، ریسک‌های ناشی از انتخاب‌های سرمایه‌گذاری، از جمله انتخاب نادرست سهام یا اوراق بهادار، تحت پوشش بیمه‌گذاری قرار نمی‌گیرند.
جمع‌بندی
افتتاح حساب در کارگزاری، نخستین گام برای ورود به بازار سرمایه و بهره‌مندی از فرصت‌های معاملاتی متنوع است. انتخاب یک کارگزاری معتبر، تکمیل مراحل ثبت‌نام، احراز هویت و آشنایی با روش‌های واریز وجه، از اجزای اصلی این مسیر محسوب می‌شوند. همچنین داشتن چند حساب کارگزاری می‌تواند به مدیریت بهتر منابع و تفکیک استراتژی‌های معاملاتی کمک کند. با این حال، موفقیت در این مسیر نیازمند نظم، شناخت کافی از بازار است.
