الگوی مستطیل چیست و چه کاربردهایی دارد؟
الگوی مستطیل یکی از الگوهای پرتکرار و مهم در تحلیل تکنیکال است که در ادامه یک روند شکل می‌گیرد. این الگو جز الگوهای ادامه‌دهنده و نمایانگر تثبیت قیمت (حالت خنثی) در بازار است. زمانی که قیمت بین دو خط حمایت و مقاومت در نوسان باشد الگوی مستطیل شکل می‌گیرد. تحلیلگران و معامله‌گران با استفاده از این الگو و دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال، می‌توانند زمان ورود و خروج به معامله و همچنین تغییر روند قیمت را پیش‌بینی کنند.
تعریف الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال
الگوی مستطیل (Rectangle chart) از الگوهای ادامه‌دهنده در تحلیل تکنیکال است. این الگو با نوسان قیمت در یک محدوده خاص بین دو خط افقی حمایت و مقاومت در یک بازه زمانی شکل می‌گیرد. برای تشکیل این الگو، قیمت باید حداقل دو بار به سطوح حمایت و مقاومت برخورد کند و از آن‌ها بازگردد تا الگو تکمیل شود. روند تغییر قیمت در این الگو به معنی تعادل موقتی در عرضه و تقاضا است و میزان فعالیت خریداران یا فروشندگان توانایی شکستن خط مقاومت یا حمایت را ندارد. این وضعیت معمولا با کاهش حجم معاملات همراه است و این بازه زمانی فرصتی برای حفظ نقدینگی به حساب می‌آید. اگر قیمت از سطح مقاومت یا حمایت عبور کند، الگوی مستطیل پایان می‌یابد و روند تغییر قیمت با شدت زیادی در جهت شکسته شده پیش می‌رود. هرچه بازه زمانی الگو طولانی‌تر باشد، شکست آن و حرکت قیمت پس از شکست قوی‌تر خواهد بود. همچنین پس از شکست، حجم معاملات به شدت افزایش پیدا می‌کند که این اتفاق شکسته شدن الگو را نیز تایید می‌کند.
- مطالعه مقاله سطوح مقاومت و حمایت به درک بهتر این مطالب کمک می‌کند.
انواع الگوی مستطیل
الگوی مستطیل به دو شکل صعودی و نزولی در نمودارها قابل مشاهده است که هر کدام از این الگوها رشد یا افت قیمت را در یک بازه زمانی نشان می‌دهند که در ادامه بررسی شده‌اند:
الگوی مستطیل صعودی
الگو مستطیل صعودی پس از یک روند صعودی در بازار تشکیل می‌شود و در یک محدوده خاصی از قیمت بین سطح مقاومت و حمایت پیش می‌رود. پس از شکسته شدن خط مقاومت این الگو پایان می‌یابد و معمولا قیمت در روند صعودی پیش می‌رود. تصاویر زیر نشان‌دهنده الگوی مستطیل صعودی است.
در تصویر زیر الگوی مستطیل صعودی در نمودار سهم ایران‌خودرو قابل مشاهده است.
الگوی مستطیل نزولی
الگوی مستطیل نزولی پس از یک روند نزولی تشکیل می‌شود. در این الگو قیمت دارایی در یک محدوده خاص نوسان دارد و پس از شکسته شدن خط حمایت الگو پایان می‌یابد. معمولا با افزایش معاملات در زمان شکسته شدن خط حمایت، روند تغییر قیمت به همان روند نزولی که قبل از تشکیل الگو وجود داشته برمی‌گردد. تصاویر زیر نمونه‌هایی از این الگو را نشان می‌دهند.
استراتژی معاملاتی الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال
برای استفاده از الگوی مستطیل در معاملات لازم است که این الگو در نمودار شناسایی شود. معامله‌گران می‌توانند پس از شناسایی الگو با توجه به نوع الگو برای خرید یا فروش تصمیم‌گیری کنند. در الگوی مستطیل صعودی، شکسته شدن خط مقاومت سیگنالی برای خرید سهم است. زمانی که خط حمایت در الگوی مستطیل نزولی شکسته می‌شود معامله‌گران می‌توانند اقدام به فروش سهم کنند. لازم به ذکر است که شکست معتبر باید با افزایش حجم معاملات همراه باشد تا تاییدکننده حرکت در جهت شکست باشد.
در هر دو این الگوها لازم است که معامله‌گران برای مدیریت ریسک و سود، حد سود و حد ضرر را در معاملات خود در نظر داشته باشند که در ادامه به هر کدام از این موارد پرداخته می‌شود.
حد سود: حد سود بر اساس ارتفاع مستطیل تعیین می‌شود. برای محاسبه این حد لازم است که مقدار فاصله بین خط حمایت و مقاومت را به نقطه شکست اضافه کرد. تعیین حد سود باعث می‌شود که هدف معقول و منطقی برای میزان سود به دست بیاید.
حد ضرر: در معاملات خرید، حد ضرر کمی پائین‌تر از سطح مقاومت در نظر گرفته می‌شود تا اگر قیمت به محدوده قبلی بازگشت از ضررهای کلان جلوگیری شود. معاملات فروش حد سود را باید کمی بالاتر از سطح حمایت در نظر گرفت تا اگر قیمت به سطوح بالاتر رسید بتوان زیان احتمالی را تا حد زیادی دفع کرد.
جمع‌بندی
الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال یکی از الگوهای مهم و پرکاربرد است. این الگو پس از یک روند صعودی یا نزولی شکل می‌گیرد. در این الگو، نوسانات قیمت برای مدتی ثبیت شده و شکسته شدن سطح حمایت یا مقاومت آن سیگنالی برای خرید یا فروش به شمار می‌آید. تحلیلگران و سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از این الگو در کنار دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال فرصت‌های سودآور را شناسایی کنند و تصمیمات معاملاتی دقیق‌تری بگیرند.
