ارز نیمایی چیست و به کدام کالاها تعلق می‌گرفت؟ چالش های حذف آن

ارز نیمایی، در سال ۱۳۹۶ برای ساماندهی بازار ارز و کنترل نوسان‌های قیمتی ایجاد شد. نیما، خود مخفف «نظام یکپارچه معاملات ارزی» است اما بر اساس سیاست‌های جدید ارزی، این سامانه از بهمن ۱۴۰۳ حذف و «بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران» جایگزین آن شد. سازوکار نیما، بستری آنلاین برای خرید و فروش ارز بین صادرکنندگان و واردکنندگان فراهم می‌کرد. هدف اصلی آن، ایجاد ثبات در بازار، جلوگیری از خروج سرمایه و کاهش فاصله بین نرخ‌های مختلف ارز بود. نرخ ارز نیمایی معمولا بین نرخ ارز آزاد و دولتی قرار داشت و به عنوان مرجعی مهم در معاملات رسمی ارز کشور استفاده می‌شد.

ارز نیمایی به‌منظور حل مشکلات موجود در بازار ارز و به‌ویژه کنترل و ساماندهی واردات و صادرات ارز در ایران به وجود آمد. پیش از ایجاد سامانه نیما، مشکلاتی نظیر خروج غیرقانونی ارز از کشور و قاچاق کالاها وجود داشت که به دلیل نظارت ناکافی دولت بر فعالیت‌های تجاری، صادرات ثبت‌شده به طور واقعی انجام نمی‌شد و کالاهای وارداتی نیز به طور دقیق وارد کشور نمی‌شدند. در نتیجه، مقادیر زیادی ارز از کشور خارج می‌شد که به طور غیر رسمی و بدون نظارت دولت در بازارهای آزاد وارد می‌شد. برای رفع این مشکلات و ساماندهی فرایندهای ارزی، دولت تصمیم گرفت سامانه‌ای تحت عنوان «نظام یکپارچه معاملات ارزی» (نیما) ایجاد کند.

هدف اصلی از ایجاد سامانه نیما، تنظیم و شفاف‌سازی بازار ارز، جلوگیری از قاچاق ارز و خروج غیرقانونی سرمایه، همچنین تخصیص عادلانه و صحیح ارز به واردکنندگان و صادرکنندگان بود. ارز نیمایی با قیمت کنترل‌شده‌ای که نسبت به ارز آزاد پایین‌تر بود، در این سامانه برای واردات کالاهای اساسی و ضروری ارائه می‌شد و بدین ترتیب هم از فشار بر روی ذخایر ارزی کشور کاسته می‌شد و هم نوسانات قیمت ارز کنترل می‌شد.

حواله ارز نیمایی چیست؟

حواله به معنای جابه‌جا شدن یا تغییر یافتن است. در واقع برای انتقال پول به جای استفاده از پول فیزیکی (اسکناس یا مسکوکات) از حواله استفاده می‌شود. حواله ارزی عمدتا تبادلات ارز از فرد یا شرکتی در داخل کشور با فرد یا شرکتی در داخل یا خارج از کشور است، بدون آنکه پول فیزیکی جابه‌جا شود و در واقع نوعی دستور پرداخت است. نقل و انتقالات حواله از طریق یک کارگزار رسمی همچون بانک و صرافی انجام می‌شود. اسکناس اما عمدتا برای امور خدماتی همچون ارز مسافرتی، درمانی و… استفاده می‌شود.

تغییرات و حذف ارز نیمایی

تغییرات اخیر در سیاست‌ پولی ایران منجر به حذف کامل سامانه نیما و جایگزینی آن با «بازار ارز تجاری» شد. از اول بهمن ۱۴۰۳، تمام صادرکنندگان و واردکنندگانی که پیش از این در سامانه نیما فعال بودند، ملزم به انتقال فعالیت‌های خود به بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران شدند. در ساختار جدید، رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان تنها در صورت عرضه ارز در این بازار امکان‌پذیر است و واردکنندگان نیز ارز مورد نیاز خود را از همین بازار تامین می‌کنند.

یکی از ویژگی‌های اصلی بازار ارز تجاری این است که نرخ ارز بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا و به‌صورت توافقی میان خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود. به گفته رئیس کل بانک مرکزی، در سامانه نیما معاملات واقعی انجام نمی‌شده و هدف از این تغییر، حرکت به سمت ایجاد یک بازار واحد و مقاوم برای ارز است.

ویژگی‌های ارز نیمایی

ارز نیمایی با مجموعه‌ای از ویژگی‌های کلیدی طراحی شده بود که هدف آن ساماندهی بازار ارز، حمایت از واردات کالاهای اساسی و افزایش شفافیت در معاملات بود. در ادامه، مهم‌ترین ویژگی‌های این سامانه به تفکیک آمده است:

قیمت کنترل‌شده: نرخ ارز نیمایی توسط دولت و بانک مرکزی تعیین می‌شد. این نرخ معمولا از نرخ آزاد ارز کمتر بود و برای جلوگیری از نوسانات شدید بازار به طور منظم تنظیم می‌شد.

تخصیص ارز نیمایی برای واردات کالاهای اساسی: ارز نیمایی تنها به واردکنندگان کالاهای اساسی و ضروری تخصیص می‌یافت. این ارز به‌منظور حمایت از تولید داخلی و تامین نیازهای اساسی مردم مانند دارو، گندم و سایر کالاهای ضروری عرضه می‌شد.

شفافیت و نظارت دولتی: فرایندهای عرضه و تقاضای ارز در سامانه نیما به‌صورت شفاف و تحت نظارت بانک مرکزی انجام می‌شد. این سامانه به دلیل نظارت دقیق دولت، به جلوگیری از قاچاق ارز و فساد مالی کمک می‌کرد.

هدف‌گذاری بر تنظیم بازار ارز: یکی از اهداف اصلی ارز نیمایی، تنظیم بازار ارز و جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز بود. این ارز به‌ویژه برای واردات کالاهای اساسی مورد استفاده قرار می‌گرفت تا فشار بر ذخایر ارزی کشور کاهش یابد.

تفاوت ارز نیمایی با سایر ارزها

ارز نیمایی به عنوان ابزاری برای تنظیم و مدیریت بازار ارز در ایران، تفاوت‌های زیادی با سایر ارزها داشت. در این بخش به تفاوت ارز نیمایی با ارز دولتی، ارز آزاد و توافقی پرداخته شده است.

تفاوت ارز آزاد و ارز نیمایی

ارز نیمایی و ارز آزاد در دو بازار متفاوت برای مبادلات ارزی استفاده می‌شدند. ارز نیمایی که توسط بانک مرکزی در سامانه نیما عرضه می‌شد، نرخ آن بین ارز آزاد و دولتی قرار داشت و برای واردات کالاهای اساسی و ضروری به کار می‌رفت. این ارز تحت نظارت بانک مرکزی بود و هدف آن حمایت از تولید داخلی بود. در مقابل، ارز آزاد در بازار غیررسمی و بدون نظارت دولت تعیین می‌شود و بیشتر برای مصارف شخصی و معاملات غیررسمی استفاده می‌شود. ارز آزاد نوسانات بیشتری دارد و دارای شفافیت‌ کمتری است. در حالی که ارز نیمایی شفاف‌تر بود و نرخ آن ثبات بیشتری داشت. اصلی‌ترین اختلاف ارز نیمایی و آزاد در نحوه تعیین نرخ و هدف استفاده بود. در جدول زیر به مقایسه ارز نیمایی و آزاد پرداخته شده است.

تفاوت ارز نیمایی با ترجیحی یا دولتی

ارز ترجیحی یا همان ارز دولتی، با نرخ پایین‌تری نسبت به ارز نیمایی تعیین می‌شد و مستقیما توسط دولت یا بانک مرکزی مدیریت می‌شد. این ارز معمولا به کالاهای بسیار اساسی و ضروری مانند دارو، گندم، برنج و گوشت اختصاص می‌یافت تا از اقشار آسیب‌پذیر حمایت شده و قیمت کالاهای اساسی کنترل شود. در مقابل، نرخ ارز نیمایی بالاتر از ارز ترجیحی بود و توسط بانک مرکزی با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شد. ارز نیمایی به دامنه وسیع‌تری از کالاها مانند مواد اولیه، کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای تعلق می‌گرفت و از طریق سامانه نیما در دسترس واردکنندگان، صادرکنندگان، دانشجویان و مسافران با نیازهای ضروری قرار داشت.

پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با نحوه دریافت ارز دولتی، مقاله شرایط و نحوه ثبت نام ارز دولتی در سال ۱۴۰۴ مطالعه شود.

تفاوت ارز نیمایی با توافقی

تفاوت اصلی ارز نیمایی با ارز توافقی در نحوه تعیین نرخ آن‌هاست. ارز نیمایی در چارچوب سامانه نیما فعالیت می‌کرد و نرخ آن برای کالاهای اساسی در «تالار اول ارزی» به صورت دستوری توسط بانک مرکزی تعیین می‌شد. اما برای کالاهای گروه دوم مانند مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای، نرخ ارز در «تالار دوم ارزی» بر پایه توافق میان صادرکنندگان و واردکنندگان شکل می‌گرفت. این نرخ توافقی به عرضه و تقاضای موجود در بازار وابسته بود و متغیر محسوب می‌شد. در ادامه، با ایجاد مرکز مبادله ارز و طلای ایران و جایگزینی کامل نیما با بازار ارز تجاری، کل فرایند نرخ‌گذاری به طور کامل به سمت روش توافقی رفت تا رانت ناشی از نرخ‌های دستوری حذف و شفافیت بیشتری در بازار ایجاد شود.

نرخ نیمایی چگونه تعیین می‌شد؟

نرخ نیمایی که رایج‌ترین آن دلار بود، کمتر از نرخ ارز بازار آزاد و بیشتر از نرخ ارز دولتی، با نوسانات محدود بود. نرخ‌گذاری‌ها تحت نظارت بانک مرکزی و بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی و ارزی کشور و تورم تعیین می‌شد. مکانیسم عرضه و تقاضا بدین صورت بود که صادرکنندگان ارز با قیمت‌های پیشنهادی، ارز خود را به واردکنندگان به فروش می‌رساندند. این فرایند توسط کارگزاران که بانک‌ها و صرافی‌ها بودند، انجام می‌شد.

سازوکار سامانه ارز نیمایی چگونه بود؟

سامانه ارز نیمایی یا نظام یکپارچه ارزی از تاریخ سوم اردیبهشت ۱۳۹۶ به صورت رسمی در کشور آغاز به کار کرد. یکی از مهم‌ترین اهداف پیدایش این سامانه یا سیستم ارزی تسهیل در تبادلات تجاری واردکنندگان و صادرکنندگان و تامین ارز مورد نیاز آن‌ها بود. در واقع با توجه به نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد، سیاست‌گذاران به منظور ایجاد یک نظام ارزی یکپارچه و حفظ منافع تجار در نوسانات، سامانه‌ای تحت عنوان سامانه ارز نیمایی ایجاد کردند که در آن تبادلات ارز بر اساس نرخ‌هایی که از سوی بانک مرکزی مشخص می‌شد، صورت می‌گرفت.

تبادلات در نظام یکپارچه ارزی در بستر سامانه‌ای تحت عنوان سامانه نیما صورت می‌گرفت. در واقع واردکنندگان و صادرکنندگان از طریق این سامانه نسبت به خرید و فروش ارز اقدام می‌کردند. صادرکنندگان، تامین‌کنندگان ارز و واردکنندگان، متقاضیان آن بودند. ثبت‌نام دلار نیمایی در سامانه باید هم از سوی خریداران و هم عرضه‌کنندگان انجام می‌شد.

یکی دیگر از اهداف اولیه ایجاد این نظام ارزی یکپارچه ثبت واردات و صادرات صورت گرفته در یک پورتال رسمی بود. در واقع صادرکنندگان ارزی به عنوان یکی از مهم‌ترین عرضه‌کنندگان ارز به کشور شناخته می‌شدند. هرچه ارز حاصل از صادرات به چرخه تجاری کشور بازمی‌گشت، نظام ارزی تقویت می‌شد. از طرفی تامین ارز کافی برای واردات کالا میسر می‌شد.

دلایل حذف ارز نیمایی

حذف ارز نیمایی نتیجه تغییرات اساسی در سیاست‌های ارزی کشور برای حرکت به سمت بازار واحد و شفاف‌تر بود. یکی از دلایل اصلی این تصمیم، معایب ساختاری نظام چند نرخی ارز بود که به باور بسیاری از کارشناسان، زمینه‌ساز رانت و فساد اقتصادی می‌شد. با افزایش شکاف میان نرخ ارز نیمایی و نرخ بازار آزاد، انگیزه صادرکنندگان برای عرضه ارز در سامانه نیما کاهش یافت و فرصت سوءاستفاده برای برخی واردکنندگان فراهم می‌شد. همچنین، پیچیدگی‌های بوروکراتیک و عدم تخصیص به موقع ارز از دیگر مشکلات این سامانه بود.

بررسی بازار ارز تجاری به عنوان جایگزین سامانه ارز نیمایی

از اول بهمن ماه ۱۴۰۳، تمام فعالیت‌های ارزی تجاری که پیش‌تر در سامانه نیما انجام می‌شد، به بازار ارز تجاری که تحت نظر مرکز مبادله ارز و طلای ایران فعالیت دارد، منتقل شده است. بنابراین سامانه نیما عملا دیگر نقشی در تبادلات ارزی کشور ندارد و به تاریخ پیوسته است.

ارز نیمایی که تحت نظارت بانک مرکزی قرار داشت، از منابع ارزی دولت که عمدتا از صادرات نفت و گاز به دست می‌آمد، تامین می‌شد. در مقابل، عرضه‌کنندگان ارز در بازار ارز تجاری عمدتا شامل شرکت‌های صادراتی فولادی، فلزی، معدنی و پتروشیمی است. قیمت‌گذاری در این بازار یا همان مرکز مبادله ارز و طلای ایران بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا انجام می‌شود و نرخی که به‌عنوان نرخ بازار تجاری در نظر گرفته می‌شود، همان نرخ خرید و فروش حواله ارز است که از طریق مرکز مبادلات ارزی اعلام می‌شود. در جدول زیر به مقایسه بازار ارز تجاری با نیما پرداخته شده است.

مقاله پیشنهادی: انواع نرخ دلار

ارز نیمایی به چه کالاهایی تعلق می‌گرفت؟

کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان کالا که شرایط لازم و رسمی برای تجارت مطابق با قوانین کشور را داشتند، مشمول خرید ارز نیمایی و فروش آن بودند. البته لازم به توضیح است که نوع کالا نیز در تخصیص این ارز اهمیت داشت و باید کالاهایی تبادل می‌شدند که مشمول هستند. به طور کلی کالاهای وارداتی که مشمول ارز (دلار نیمایی) و دولتی بودند به دو گروه تقسیم می‌شدند، گروه اول به کالاهای اساسی تعلق داشت که ارز آن از محل منابع ارزی دولت و فروش نفت و گاز و از طریق سامانه ارز نیمایی تامین می‌شد. این اقلام شامل موارد ذیل است:

برنج، کود، صنایع غذایی، شیلات، دام، طیور و دامپزشکی، سم، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، تجهیزات و لوازم پزشکی، صنایع شیمیایی و پلیمری، گندم، واکسن‌ها و کیت‌های پزشکی، ماده اولیه غذا، شیرخشک، مکمل و…، کاغذ، دارو و مواد اولیه دارو، کنجاله سویا، لاستیک و مواد اولیه لاستیک، بذر، حبوبات، صنایع منسوجات و پوشاک و کفش، ماشین‌آلات و تجهیزات تولید و کشاورزی، روغن‌خام (پالم و آفتابگردان)، جو، قند و شکر، گوشت قرمز، صنایع سلولزی، چاپ و نوشتار، محصولات باغی و زراعی، صنایع معدنی، ریلی، دریایی و هوایی و تجهیزات مرتبط.

گروه دوم که به آن ارز نیمایی تعلق می‌گرفت، کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای بود که از محل صادرات محصولات فولادی، فلزی، معدنی و پتروشیمی و صادرات سایر شرکت‌های کوچک از طریق مرکز مبادلات ارزی تامین می‌شدند. این کالاها شامل موارد ذیل است:

کالاهای الکترونیکی، برقی، مخابراتی و سایر موارد این چنینی، تجهیزات، ماشین‌آلات و قطعات خودروسازان، واردات انواع پلاستیک و لاستیک، محصولات و مواد سلولزی و شیمیایی، محصولات نساجی، پوشاک و چرم، انواع لوازم خانگی و محصولات فلزی، مواد غذایی، آشامیدنی و دخانی، صنایع مواد و کشاورزی، انواع تجهیزات حمل و نقل، سایر موارد.

گروه کالایی سوم و چهارم نیز وجود داشت که به آن‌ها ارز نیمایی و دولتی تعلق نمی‌گرفت.

نحوه دریافت ارز نیمایی

دریافت ارز نیمایی به طور کلی از طریق سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) انجام می‌شد. فرایند دریافت ارز نیمایی به این صورت بود:

۱. ثبت سفارش در سامانه نیما: برای دریافت ارز نیمایی، واردکنندگان باید ابتدا درخواست خود را در سامانه نیما ثبت می‌کردند. این سامانه به‌عنوان یک پلتفرم متمرکز برای مبادلات ارزی در کشور عمل می‌کرد.

۲. ارائه مستندات مورد نیاز: واردکنندگان باید مستندات لازم برای واردات کالا یا خدمات مورد نظر را ارائه می‌دادند. این مستندات می‌توانست شامل فاکتور خرید، اسناد حمل، و مجوزهای لازم از نهادهای مربوطه باشد.

۳. تخصیص ارز: پس از ثبت سفارش و بررسی مستندات، بانک مرکزی ارز نیمایی را از منابع ارزی دولت تامین می‌کرد و تخصیص ارز صورت می‌گرفت. این ارز عمدتا از محل صادرات نفت، گاز و منابع ارزی دولت تامین می‌شد.

۴. مبادله ارز از طریق بانک‌ها: پس از تخصیص ارز، واردکنندگان می‌توانستند ارز نیمایی را از بانک‌های عامل دریافت کنند. این مبادله در قالب حواله ارزی انجام می‌شد و نرخ ارز نیمایی معمولا بین نرخ ارز دولتی و آزاد قرار داشت.

۵. محدودیت‌ها و شرایط: دریافت ارز نیمایی مشروط به استفاده از آن برای واردات کالاهای اساسی، تولیدی، یا ضروری بود و برای واردات کالاهایی که در ردیف اولویت‌های ارزی قرار نداشتند، ممکن بود ارز نیمایی به‌دست نیاید.

نقش دلار نیمایی در بخش‌های مختلف

ارز نیمایی تاثیرات گسترده‌ای بر بازارهای مالی، تجارت خارجی، تولید و حتی سطح معیشت مردم داشت. در ادامه، به بررسی نقش دلار نیمایی در بخش‌های مختلف پرداخته شده است.

نقش ارز نیمایی در بورس

شرکت‌های فعال در بازار سهام به دو دسته سهام دلاری و سهام ریالی دسته‌بندی می‌شوند. سهام دلاری به سهامی گفته می‌شود که اثر بسیاری از تغییرات نرخ ارز می‌گیرد. به بیان دیگر این شرکت‌ها بخشی یا تمام درآمد و هزینه‌هایشان بر اساس مبادلات تجاری با سایر کشورها است. سهام دلاری خود به دو دسته سهام واردات‌محور و سهام صادرات‌محور تقسیم می‌شوند. سهام ریالی همان‌طور که از نامش پیداست به سهامی گفته می‌شود که درآمد و هزینه‌های آن ریالی است و وابستگی مستقیم به نرخ ارز ندارد.

از آن‌جا که ارز مورد استفاده برای شرکت‌های بورسی عمدتا دلار نیمایی بود، در نتیجه نوسانات آن اثر بسیاری بر شرکت‌های دلاری داشت. رشد نرخ نیمایی در کوتاه مدت منجر به رشد درآمدهای شرکت‌های صادرات‌محور می‌شد، اما باید در نظر داشت، رشد نرخ ارز عمدتا به دلیل تورم صورت می‌گرفت و تورم منجر به رشد هزینه‌های تولید نیز می‌شد. رشد هزینه‌های تولید در شرکت‌های واردات‌محور که بخشی یا تمام نهاده‌های تولید از طریق واردات تامین می‌شد، کاهش سودآوری را به دنبال داشت. بنابراین رشد نرخ ارز نیمایی انتظارات تورمی را افزایش می‌داد و در کوتاه مدت اثر مثبتی بر درآمدزایی شرکت‌های صادرات‌محور داشت، اما حتی در کوتاه مدت هم به نفع شرکت‌های واردات‌محور نبود.

تاثیر دلار نیمایی بر تولید و معیشت عمومی

دلار نیمایی تاثیرات قابل توجهی بر تولید و معیشت عمومی در ایران داشت. این ارز، به‌ویژه در بخش‌های تجاری و واردات کالاهای اساسی و تولیدی نقشی حیاتی ایفا می‌کرد. تامین ارز با نرخ نیمایی باعث کاهش هزینه‌های واردات کالاهای مورد نیاز صنایع داخلی می‌شد و این امر می‌توانست به کاهش قیمت تمام‌شده کالاهای تولیدی کمک کند. بنابراین، تولیدکنندگان قادر بودند مواد اولیه و ماشین‌آلات مورد نیاز خود را با هزینه‌های کمتر وارد کنند که به نوبه خود موجب افزایش تولید داخلی و رقابت‌پذیری بیشتر کالاهای ایرانی در بازار می‌شد.

در سطح معیشت عمومی، ارز نیمایی می‌توانست به طور غیرمستقیم بر زندگی مردم تاثیرگذار باشد. با کاهش هزینه‌های واردات کالاهای اساسی و کاهش فشار تورمی ناشی از نوسانات ارزی، قیمت کالاهایی همچون مواد غذایی و دارو که از خارج وارد می‌شدند، می‌توانست ثابت‌تر باقی بماند و دسترسی مردم به این اقلام ضروری آسان شود. به همین ترتیب، با ایجاد ثبات در نرخ ارز و جلوگیری از افزایش شدید قیمت‌ها، معیشت عمومی مردم از نوسانات اقتصادی کمتر آسیب می‌دید.

معایب دلار نیمایی

نظام ارزی چندنرخی که در کشور ایران رایج است، مورد انتقاد اقتصاددانان، کارشناسان و فعالان مالی در کشور است. بسیاری معتقدند که نظام چندنرخی بساط رانت و فساد را در اقتصاد کشور گسترده می‌کند. در شرایطی که نرخ ارز در بازار غیررسمی روند روبه‌رشدی داشت و نرخ نیمایی نسبتا ثابت باقی می‌ماند، اختلاف ارز نیمایی و آزاد روزبه‌روز بیشتر می‌شد. رشد شکاف میان این دو نرخ انگیزه عرضه را از صادرکنندگان می‌گرفت. یکی دیگر از معایب آن، عدم تخصیص به موقع ارز به واردکنندگان بود. هرچه عرضه ارز از سوی صادرکنندگان کاهش می‌یافت، نیاز واردکنندگان به ارز با سرعت کمتری برطرف می‌شد. از سوی دیگر پیچیدگی در بروکراسی خرید ارز نیمایی در زمینه واردات مشکلاتی را ایجاد می‌کرد.

جمع‌بندی

به طور کلی، ارز نیمایی به عنوان ابزاری برای کنترل نوسانات ارزی و تامین نیازهای اساسی اقتصادی کشور شناخته می‌شد. این ارز که با نرخ کنترل‌شده و تحت نظارت دولت به واردکنندگان تخصیص می‌یافت، به تامین کالاهای ضروری مانند دارو، مواد غذایی و نهاده‌های دامی کمک می‌کرد. تفاوت آن با ارزهای آزاد در کنترل‌شده بودن نرخ و هدف‌گذاری برای مدیریت بهینه منابع ارزی کشور بود. اگرچه ارز نیمایی در ایجاد ثبات اقتصادی موثر بود، اما تغییرات در سیاست‌های ارزی و حذف آن و جایگزینی‌اش با بازار ارز تجاری، تاثیرات جدیدی بر بازار و اقتصاد کشور گذاشت که بررسی‌های بیشتر و واکنش‌های مناسب به آن ضروری است.

سوالات متداول