اندیکاتور مومنتوم چیست؟
عمده سرمایه‌گذارانی که نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری خود دارند، به تحلیل بنیادی متکی هستند، معامله‌گران با افق زمانی روزانه یا کوتاه مدت اما عمدتا برای تصمیم‌گیری در مورد معاملات خود به تحلیل تکنیکال رجوع می‌کنند. البته برخی نیز ترکیبی از این دو تحلیل را معیاری برای بررسی‌های خود قرار می‌دهند. در خصوص تحلیل تکنیکال باید گفت که این تحلیل ابزارهای متنوعی دارد که دسته خاصی از آن تحت عنوان «اندیکاتورها یا شاخص‌های مومنتوم» شناخته می‌شوند. در این مقاله به تشریح این اندیکاتور و شاخص‌های آن پرداخته شده است.
- پیشنهاد می‌شود مقاله تحلیل تکنیکال چیست؟ را بخوانید…
تعریف اندیکاتور مومنتوم
اندیکاتور مومنتوم یک ابزار تحلیل تکنیکال است که قدرت و جهت روند قیمت سهام را اندازه‌گیری می‌کند. از این ابزار همچنین برای شناسایی قدرت و ثبات سهام در طول نوسانات بازار و کمک به تعیین اینکه آیا سهام به حرکت در جهت فعلی خود ادامه می‌دهد یا خیر استفاده می‌شود.
از این اندیکاتور به عنوان اندیکاتورهای حرکتی نیز یاد می‌شود که نرخ تغییر قیمت سهام را اندازه‌گیری و امکان تعیین قدرت نسبی آن را از طریق نوسانات در بازار فراهم می‌کند. این اندیکاتور همچنین حساسیت سهام را نسبت به نوسانات بازار ارزیابی می‌کند.
در ذیل حرکت قیمتی (مومنتوم) یک سهم نمایش داده شده است:
تاریخچه اندیکاتور مومنتوم
در سال 1978، مهندس مکانیک آمریکایی جان ولز وایلدر جونیور، اندیکاتور مومنتوم را معرفی کرد. اصطلاح “مومنتوم” به سرعت حرکت یک روند قیمتی خاص در سهام اشاره دارد. بنابراین، در ساعات بازار، اگر قیمت سهام کاهش یا افزایش یابد، این اندیکاتور حرکت یا نرخ حرکت آن را محاسبه می‌کند.
انواع اندیکاتور مومنتوم
به طوری کلی دو نوع شاخص حرکتی (مومنتوم) وجود دارد:
شاخص‌های پیشرو: شاخص‌های پیشرو حرکات قیمتی را از قبل پیش‌بینی و هدایت می‌کنند. به عبارت دیگر، آنها فرصت‌های ورود و خروج را نشان می‌دهند.
شاخص‌های پسرو: شاخص‌های پسرو به جای پیش‌بینی تغییر روند، یک روند را دنبال می‌کنند. این اندیکاتورها عمدتا یک رویداد را دنبال می‌کنند و زمانی که تغییرات قیمتی برای مدت نسبتاً طولانی باشد، عملکرد آن بهتر خواهد بود.
مزایای اندیکاتور مومنتوم چیست؟
اندیکاتورهای مومنتوم مزایای متعددی در معاملات سهام دارند. در مرحله اول، آنها به معامله‌گران کمک می‌کنند تا روندهای بازار سهام را شناسایی کنند. همچنین می‌توانند به عنوان یک ابزار برای تایید در کنار سایر شاخص‌ها یا تکنیک‌های تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.
در نهایت، این ابزارها می‌توانند به معامله‌گران کمک کنند تا از گرفتاری در برابر تله‌هایی که معامله‌گران با آن مواجه هستند، با هشدار دادن به واگرایی‌ها و سایر علائم هشدار‌دهنده جلوگیری کنند. معامله‌گران همچنین از این اندیکاتور برای تعیین اشباع خرید یا فروش در یک بازه زمانی استفاده می‌کنند. حرکت سهام می‌تواند تحت تأثیر معاملات اشباع شده باشد. علاوه بر این، اندیکاتور حرکتی مومنتوم می‌تواند ابزار مفیدی برای شناسایی تغییرات در واگرایی باشد.
معایب اندیکاتور مومنتوم چیست؟
اندیکاتور مومنتوم دارای محدودیت‌هایی مانند ارائه سیگنال‌های نادرست، ورود یا خروج دیرهنگام، واگرایی‌های احتمالی و تاخیر به دلیل قیمت‌های گذشته است. همچنین عوامل بنیادی را که باعث حرکت‌های بازار می‌شوند، در نظر نمی‌گیرد. بنابراین، شاخص‌های حرکتی باید با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال ترکیب شوند تا درک جامع‌تری ارائه دهند.
بهترین اندیکاتور مومنتوم کدام است؟
به طور کلی بهترین شاخص حرکتی، که مورد توافق جهانی باشد، وجود ندارد. انتخاب بهترین اندیکاتور مومنتوم به سبک‌های معاملاتی فردی، شرایط بازار و دارایی‌های خاص معامله شده بستگی دارد. بیش از 20 اندیکاتور مومنتوم وجود دارد که به تجزیه و تحلیل سهام کمک می‌کنند. با این حال، محبوب‌ترین آنها در ادامه تشریح شده‌اند:
شاخص قدرت نسبی (RSI): اندیکاتور RSI یک شاخص حرکتی محبوب است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند. این ابزار برای کمک به تشخیص اینکه آیا برای تشخیص اشباع خرید یا فروش استفاده می‌شود. دوره پیش‌فرض بازنگری برای محاسبه RSI معمولاً 14 روزه است و شاخص بین 0 تا 100 متغیر است. مقدار بالای 70 معمولاً اشباع خرید در نظر گرفته می‌شود، در حالی که مقدار کمتر از 30 به عنوان اشباع فروش در نظر گرفته می‌شود.
میانگین متحرک همگرایی-واگرایی (MACD): MACD یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای مومنتوم است. این اندیکاتور، تفاوت بین میانگین متحرک نمایی 26 روزه (EMA) و متحرک نمایی 12 روزه را نشان می‌دهد. MACD از دو خط MACD و خط سیگنال تشکیل شده است. MACD یک شاخص پسرو است. وقتی خط MACD خط سیگنال را از پایین قطع می‌کند، سیگنال خرید است. از طرف دیگر، وقتی خط MACD خط سیگنال را از بالا قطع می‌کند، سیگنال فروش است.
اسیلاتور استوکاستیک: اسیلاتور استوکاستیک قیمت بسته شدن فعلی یک سهم را با قیمت‌ها در یک دوره زمانی خاص مقایسه و شتاب و سرعت تغییر قیمت سهام را دنبال می‌کند. با این حال، قیمت و حجم را در نظر نمی‌گیرد. این اسیلاتور یک نشانگر پیشرو است که سیگنال‌های اولیه ورود و خروج را ارائه می‌دهد. اسیلاتور استوکاستیک بین 0 تا 100 در نوسان است و به شناسایی مناطق اشباع خرید یا فروش سهام کمک می‌کند. اعداد بالای 80 نشان‌دهنده منطقه اشباع خرید و زیر 20 نشان‌دهنده منطقه اشباع فروش است.
استراتژی معاملاتی مومنتوم برای تشخیص واگرایی
یکی از راه‌های استفاده از اندیکاتور مومنتوم، تشخیص واگرایی است. واگرایی زمانی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور مانند یک یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. واگرایی هشدار می‌دهد که روند فعلی قیمت ممکن است ضعیف شود و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. واگرایی مثبت و منفی وجود دارد. برای تشخیص واگرایی، اندیکاتورهای مختلفی وجود دارند که اندیکاتورهای مومنتوم از جمله آن هستند.
در واقع هنگامی که قیمت سهام به سمت پایین‌ترین سطح حرکت کرده، در حالی که اندیکاتور مومنتوم به سمت بالاتر حرکت می‌کند، این به عنوان واگرایی صعودی شناخته می‌شود. از سوی دیگر، زمانی که قیمت سهام به سمت بالاترین سطح حرکت می‌کند، در حالی که اندیکاتور حرکتی پایین‌تر می‌رود، این به عنوان واگرایی نزولی شناخته می‌شود.
جمع‌بندی
اندیکاتور مومنتوم ابزاری فنی است که توسط تکنیکالیست‌ها و معامله‌گران برای اندازه‌گیری نرخ تغییر قیمت سهام و تعیین قدرت روند استفاده می‌شود. به رغم آنکه این اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال و معاملات بسیار کاربردی هستند، اما می‌توانند نتایج نادرستی را در صورت در نظر گرفتن سایر عوامل و ابزارها ارائه دهند. بنابراین، هنگامی که در کنار ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند، می‌توانند به شناسایی روندها و مسیرهای قیمتی کمک بهتری کنند.
