اندیکاتور پیشرو چیست؟ انواع و تفاوت آن با اندیکاتور پسرو

در بازارهای مالی ابزارهای مختلفی برای تحلیل و پیشبینی روندهای قیمتی وجود دارند تا به تحلیلگران برای اخذ تصمیمات بهتر کمک کنند. یکی از مهمترین و پرکاربردترین این ابزارها، اندیکاتورها هستند که نقش زیادی در ارزیابی بازارهای مالی دارند. این ابزارها به دو دسته اصلی اندیکاتورهای پیشرو و اندیکاتورهای پسرو تقسیمبندی میشوند. هرکدام از آنها در شرایط متفاوت بازار میتوانند مفید باشند. اندیکاتورهای پیشرو یکی از ابزارهایی هستند که معمولا برای پیشبینی روندهای آینده بازار به کار میروند. معاملهگران به کمک این اندیکاتورها تغییرات احتمالی بازار را پیش از وقوع شناسایی میکنند. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر اندیکاتور پیشرو و انواع آن پرداخته میشود.
مقالهی پیشنهادی: «اندیکاتور چیست؟»
اندیکاتور پیشرو (Leading Indicator) چیست؟
اندیکاتور پیشرو به اندیکاتورهایی گفته میشود که به تحلیلگران در خصوص تغییرات آیندهی بازار سیگنالهایی میدهد. به همین منظور این اندیکاتور بهعنوان ابزار پیشبینی شناخته میشود چرا که این سیگنالها پیش از وقوع تغییرات در روند قیمت و حجم معاملات صادر میشوند. اندیکاتورهای پیشرو معمولا در بازههای زمانی کوتاهمدت و میانمدت موثر هستند. این ابزار به معاملهگران کمک میکند تا پیش از وقوع تغییرات عمده در قیمتها، موقعیتهای مناسب برای ورود و خروج از بازار را شناسایی کنند.
با این حال استفاده از اندیکاتورهای پیشرو بهتنهایی نمیتوانند سودده باشند. زیرا ممکن است این اندیکاتورها سیگنالهای کاذب صادر کنند که میتواند موجب گمراهی شود. به همین دلیل توصیه میشود که از این اندیکاتورها در ترکیب با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده شود تا تحلیل دقیقتری ارائه و از اشتباهات ناشی از سیگنالهای کاذب جلوگیری شود.
انواع اندیکاتورهای پیشرو
اندیکاتورهای پیشرو به تحلیلگران کمک میکنند تا روندهای آتی بازار را پیشبینی کرده و سیگنالهای خرید و فروش را قبل از تغییرات واقعی قیمت شناسایی کنند. در ادامه چند اندیکاتور پیشرو مهم معرفی میشوند:
اندیکاتور مومنتوم (momentum indicator)
اندیکاتور مومنتوم یک ابزار تحلیل تکنیکال است که برای اندازهگیری قدرت و جهت روند قیمت سهام به کار میرود. این اندیکاتور به شناسایی قدرت و ثبات سهام در طول نوسانات بازار کمک میکند و میتوان روند سهام را تشخیص داد. اندیکاتور مومنتوم نرخ تغییر قیمت را محاسبه کرده و به تحلیلگران این امکان را میدهد که قدرت نسبی سهام را ارزیابی کنند. این اندیکاتور اولین بار در سال ۱۹۷۸ توسط جان ولز وایلدر جونیور معرفی شد. لازم به ذکر است محبوبترین اندیکاتورهای مومنتوم شامل RSI، استوکاستیک هستند.

اندیکاتور RSI (Relative Strength Index)
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی در واقع قدرت و ضعف یک دارایی را با مقایسه تغییرات صعودی و نزولی قیمت در یک بازه زمانی معین اندازهگیری میکند. این اندیکاتور معمولا از مقدار ۰ تا ۱۰۰ بوده و هنگامی که RSI بالای ۷۰ باشد بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد و زیر ۳۰ به معنای اشباع فروش است. وقتی RSI به محدوده اشباع خرید یا فروش برسد احتمال برگشت قیمت افزایش مییابد و میتواند یک سیگنال پیشرو برای تغییر روند باشد.

اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) قدرت و جهت روند قیمت را در بازهای بین ۰ تا ۱۰۰ اندازهگیری میکند. این اندیکاتور شامل دو خط K% (سریع) و D% (کند) است که تقاطع آنها سیگنال خرید یا فروش را صادر میکند. مقادیر بالای ۸۰ نشاندهنده اشباع خرید و مقادیر زیر ۲۰ نشاندهنده اشباع فروش هستند. با توجه به سیگنالهای متعدد اندیکاتور استوکاستیک بهتر است همراه با سایر ابزارهای تحلیلی استفاده شود.

اندیکاتور CCI (Commodity Channel Index)
اندیکاتور CCI (Commodity Channel Index) نوسانات قیمت را نسبت به میانگین آن بررسی کرده و میزان هیجان خرید و فروش را نشان میدهد. این اندیکاتور برای تشخیص اشباع خرید و اشباع فروش کاربرد دارد. مقادیر بالای CCI نشاندهنده خرید هیجانی و مقادیر پایین نشاندهنده فروش هیجانی است. افزایش مقدار CCI نشان میدهد که قیمت بالاتر از میانگین قرار دارد، درحالیکه کاهش آن به معنای افت قیمت نسبت به میانگین است.

اندیکاتور ایچیموکو
اندیکاتور ایچیموکو یک ابزار جامع در تحلیل تکنیکال است که برای شناسایی روند بازار، نقاط حمایت و مقاومت، قدرت روند و صدور سیگنالهای معاملاتی کاربرد دارد. این اندیکاتور که ابتدا در ژاپن توسعه یافت، ساختاری منحصر به فرد دارد و به معاملهگران این امکان را میدهد تا وضعیت بازار را در یک نگاه ارزیابی کنند. ایچیموکو شامل چندین بخش است که مهمترین آنها ابر ایچیموکو (Kumo) است، که سطوح حمایت و مقاومت را مشخص میکند. دیگر اجزا مانند تنکانسن، کیجونسن، چیکو اسپن و سنکو اسپن نیز در تحلیل روند و تعیین نقاط ورود و خروج موثر هستند.

شاخص جریان نقدینگی (money flow index)
اندیکاتور شاخص جریان نقدینگی (MFI) یکی از اسیلاتورهای تحلیل تکنیکال است که با بررسی تغییرات قیمت و حجم معاملات یک دارایی، وضعیت اشباع خرید و فروش را در یک بازه زمانی ۱۴ روزه ارزیابی میکند. این اندیکاتور که مقدار آن بین ۰ تا ۱۰۰ نوسان دارد، به تحلیلگران کمک میکند تا نواحی اشباع خرید و فروش، واگراییها و روندهای برگشتی یا ادامهدهنده را شناسایی کنند. با استفاده از این اطلاعات معاملهگران میتوانند تصمیمات معاملاتی بهتری اتخاذ کنند.

اندیکاتور parabolic SAR
اندیکاتور پارابولیک سار یک ابزار تحلیل تکنیکال است که برای شناسایی روند بازار و پیشبینی تغییر روند استفاده میشود. این اندیکاتور از نقاطی تشکیل شده که بر روی نمودار قیمت ظاهر میشوند. مطابق با تصویر زیر در یک روند صعودی نقاط پارابولیک زیر قیمت قرار میگیرند و به تدریج با افزایش قیمت، بالاتر میروند. در روند نزولی نیز نقاط پارابولیک بالای قیمت قرار میگیرند و با کاهش قیمت پایینتر قرار میگیرند. زمانی که قیمت از این نقاط عبور کند، نشاندهنده احتمال تغییر روند است. برای مثال اگر در روند صعودی، قیمت زیر نقاط پارابولیک باشد، ممکن است روند به نزولی تغییر کند.

اندیکاتور Williams % R
اندیکاتور ویلیامز %R که توسط لری ویلیامز طراحی شده است، یک نوسانگر حرکتی است که در تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط اشباع خرید و فروش در بازار مورد استفاده قرار میگیرد. این اندیکاتور بین ۰ تا ۱۰۰- نوسان میکند و به معاملهگران کمک میکند تا خرید یا فروش بیش از حد را تشخیص دهند. زمانی که مقدار اندیکاتور به نزدیکی ۰ یا به سمت ۱۰۰- میرود، به ترتیب نشاندهنده شرایط اشباع خرید و فروش است. به زبان ساده، وقتی مقدار اندیکاتور ویلیامز به ۰ نزدیک میشود، قیمت خیلی بالا رفته و احتمال دارد به زودی کاهش پیدا کند. وقتی به ۱۰۰- میرسد، یعنی قیمت خیلی پایین رفته و ممکن است به زودی صعودی شود. در ادامه نمونهای از اندیکاتور ویلیامز بر روی روند قیمتی قابل مشاهده است.

مزایا و معایب اندیکاتور پیشرو
اندیکاتورهای پیشرو با ارائه سیگنالهای زودهنگام به معاملهگران این فرصت را میدهند که از تغییرات آتی بازار آگاه شوند و پیش از دیگران وارد عمل شوند. این سیگنالها به معاملهگران کمک میکنند که از این طریق سود بیشتری کسب کنند. اندیکاتور پیشرو با بررسی روندهای گذشته و پیشبینی آینده به معاملهگران کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیرند و ریسکهای کمتری متحمل شوند. تمامی پیشبینیهای اندیکاتورهای پیشرو منجر به شناسایی نقاط مناسب ورود و خروج از بازار میکنند.
با همه مزایای اندیکاتورهای پیشرو، این ابزارها معایبی نیز دارند. یکی از این معایب، احتمال بروز خطا در پیشبینیها است. در این صورت، تحلیلگران ممکن است با مشکلاتی در پیشبینی دقیق روند روبرو شوند. همچنین استفاده از اندیکاتورهای پیشرو نیازمند دانش و مهارت کافی است. معاملهگران باید توانایی تفسیر درست سیگنالها را داشته باشند و به اشتباهات احتمالی توجه کنند. در آخر مانند تمامی اندیکاتورها نباید بهتنهایی از اندیکاتور پیشرو استفاده کرد. این اندیکاتورها باید با سایر اندیکاتورها و ابزارهای تحلیل تکنیکال و همچنین تحلیل بنیادی ترکیب شوند تا دقت تحلیل افزایش یابد.
تفاوت میان اندیکاتور پسرو با پیشرو
تفاوت کلیدی و مهم میان اندیکاتورهای پیشرو و پسرو یا تاخیری در این است که اندیکاتورهای پیشرو بهطور فعال به پیشبینی تغییرات آینده روند بازار میپردازند، در حالی که اندیکاتورهای تاخیری پس از تغییرات در قیمت سیگنال میدهند. به عبارت دیگر، اندیکاتورهای پیشرو قادر به هشدار دادن قبل از وقوع تغییرات بازار هستند، اما اندیکاتورهای تاخیری پس از وقوع یک تغییر مشخص سیگنال صادر میکنند. به همین منظور این نوع اندیکاتورها از دقت و اطمینان بیشتری برخوردار هستند.
در خصوص استفاده زمانی، اندیکاتورهای پیشرو بیشتر برای پیشبینی روند در بازههای زمانی کوتاهمدت به کار میروند، در حالی که اندیکاتورهای تاخیری برای تحلیل روندهای طولانیمدت مناسبتر هستند. همچنین، محل قرارگیری این دو نوع اندیکاتور در نمودار نیز تفاوت دارد. معمولا اندیکاتورهای پیشرو روی نمودار قیمت قرار میگیرند، در حالی که اندیکاتورهای تاخیری بیشتر در پایین نمودار، به عنوان ابزاری کمکی برای تایید روند، نشان داده میشوند.
در نهایت، انتخاب بین این دو نوع اندیکاتور بستگی به استراتژی و تایمفریم مورد استفاده معاملهگر دارد. ترکیب هوشمندانه هر دو نوع اندیکاتور میتواند به تحلیل دقیقتر و جامعتری از روند بازار منجر شود.