استراتژی Iron Butterfly در اختیار معامله چیست و چه کاربردی دارد؟

در بازار اختیار معامله ایران، معامله‌گران حرفه‌ای به‌خوبی می‌دانند که سود پایدار الزاما در حرکات شدید قیمتی به‌دست نمی‌آید؛ بلکه گاهی در سکون بازار، فرصت‌هایی نهفته است که فقط با استراتژی‌های ترکیبی مانند Iron Butterfly می‌توان آن‌ها را استخراج کرد. این استراتژی پیشرفته، با ترکیب هوشمندانه‌ای از فروش و خرید هم‌زمان قراردادهای Call  و Put در قیمت‌های اعمال مختلف، امکان کسب سود محدود اما قابل پیش‌بینی را در شرایط بازار خنثی یا کم‌نوسان فراهم می‌کند. اما سوال اینجاست که چه زمانی اجرای آیرون باترفلای مناسب است؟ چطور نقطه سر به سر استراتژی را می‌توان محاسبه کرد؟ و چگونه می‌توان با حداقل سرمایه، درآمدی منظم و کنترل‌شده از آپشن‌ها کسب کرد؟ در این مقاله استراتژی Iron Butterfly در بازار اختیار معامله به‌طور کامل بررسی شده است.

استراتژی Iron Butterfly در اختیار معامله

استراتژی Iron Butterfly در معاملات آپشن، یکی از استراتژی‌های نوسانی (غیرجهت‌دار) به شمار می‌آید. به طور کلی، استراتژی‌ بازار اختیار معامله به دو دسته جهت‌دار و نوسانی تقسیم می‌شوند. در استراتژی‌های جهت‌دار مانند کاوردکال و اسپردهای صعودی یا نزولی، معامله‌گر با پیش‌بینی حرکت صعودی یا نزولی قیمت، موقعیت‌گیری می‌کند و سود آن مستقیما به جهت حرکت بازار وابسته است. در مقابل، استراتژی‌های نوسانی مانند استرادل، استرانگل و آیرون باترفلای بدون توجه به جهت قیمت، بر اساس تغییرات نوسان (Volatility) بازار طراحی شده‌اند و هدف اصلی آن‌ها کسب سود از افزایش یا کاهش نوسان قیمت دارایی پایه است.

استراتژی Iron Butterfly یا پروانه آهنی، یکی از استراتژی‌های محبوب در بازار اختیار معامله است که بیشتر برای شرایط بازار خنثی یا کم‌نوسان طراحی شده است. هدف اصلی این استراتژی کسب سود از وضعیت‌هایی است که قیمت دارایی پایه در محدوده‌ای مشخص و نزدیک به قیمت اعمال وسط باقی می‌ماند و تغییرات بزرگ قیمت رخ نمی‌دهد. به همین دلیل، معامله‌گرانی که انتظار دارند بازار در یک محدوده باثبات حرکت کند، از این استراتژی استفاده می‌کنند.

تفاوت‌ میان استراتژی استرادل و Iron Butterfly در اختیار معامله

تفاوت اصلی بین استراتژی استرادل و Iron Butterfly در تعداد قراردادها، میزان ریسک و سود، و کاربرد هر کدام است. استرادل با دو قرارداد ساده‌تر است و می‌تواند برای معاملات جهت‌دار و نوسانی به کار رود، به خصوص زمانی که انتظار حرکت شدید قیمت در هر دو جهت وجود دارد. اما Iron Butterfly با چهار قرارداد، ساختاری محافظه‌کارانه‌تر دارد که سود و زیان آن محدود و مشخص است و مناسب بازارهای رنج و کم‌نوسان است. همچنین استرادل روی یک قیمت اعمال تمرکز دارد، اما Iron Butterfly سه قیمت اعمال مختلف دارد که این تفاوت ساختاری باعث تفاوت در کارایی و کاربرد این دو استراتژی می‌شود.

انواع استراتژی Iron Butterfly در اختیار معامله

استراتژی Iron Butterfly یکی از روش‌های محبوب در اختیار معامله است که ترکیبی از اسپردهای اختیار خرید و اختیار فروش است و برای استفاده از نوسانات محدود قیمت دارایی پایه طراحی شده است. این استراتژی به دو نوع اصلی Short Iron Butterfly و Long Iron Butterfly تقسیم می‌شود.

Short Iron Butterfly شامل فروش یک اختیار خرید و فروش یک اختیار فروش با قیمت اعمال میانی و هم‌زمان خرید یک اختیار خرید با قیمت اعمال بالاتر و یک اختیار فروش با قیمت اعمال پایین‌تر است. این استراتژی بیشتر زمانی استفاده می‌شود که معامله‌گر انتظار دارد قیمت دارایی پایه در یک محدوده خاص و کم نوسان باقی بماند و با فروش حق اختیار بتواند سود کسب کند. سود اصلی این استراتژی از جمع حق اختیارهای فروخته شده حاصل می‌شود و ریسک محدود است.

در مقابل، Long Iron Butterfly برعکس Short Iron Butterfly است. در این حالت معامله‌گر یک اختیار خرید و یک اختیار فروش را با قیمت اعمال میانی خریداری کرده و هم‌زمان اختیار خرید با قیمت اعمال بالاتر و اختیار فروش با قیمت اعمال پایین‌تر را می‌فروشد. این استراتژی برای زمانی مناسب است که انتظار نوسان شدید قیمت وجود دارد و هدف کسب سود از تغییرات قیمت بزرگ در دارایی پایه است.

ساختار استراتژی Iron Butterfly در اختیار معامله

استراتژی Iron Butterfly ترکیبی از چهار قرارداد اختیار معامله است که به شکل زیر سازماندهی می‌شود:

• فروش یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال میانی
• فروش یک اختیار فروش (Put) با همان قیمت اعمال میانی
• خرید یک اختیار خرید (Call) با قیمت اعمال بالاتر از قیمت میانی
• خرید یک اختیار فروش (Put) با قیمت اعمال پایین‌تر از قیمت میانی

در این ساختار، دو قرارداد اختیار فروش و خرید با قیمت اعمال میانی فروخته می‌شوند و دو قرارداد دیگر با قیمت‌های اعمال بالاتر و پایین‌تر خریداری می‌شوند. هدف این ساختار ایجاد یک محدوده سود و زیان مشخص است که از نوسان زیاد قیمت دارایی پایه جلوگیری می‌کند.

این استراتژی به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا از کم‌نوسانی بازار بهره ببرد و در صورتی که قیمت دارایی پایه در نزدیکی قیمت اعمال میانی باقی بماند، بیشترین سود را کسب کند. در مقابل، ریسک معامله‌گر محدود به تفاوت قیمت‌های اعمال است و به دلیل خرید اختیار در دو طرف، ضرر نامحدود وجود ندارد.

بازار هدف استراتژی Iron Butterfly

بازار هدف استراتژی Iron Butterfly، بازارهای خنثی یا رنج (Sideway Market) است؛ یعنی زمانی که انتظار می‌رود قیمت دارایی پایه در محدوده‌ای خاص بدون نوسانات زیاد باقی بماند. این استراتژی برای معامله‌گرانی مناسب است که معتقدند قیمت دارایی در طول زمان سررسید اختیار معامله به نزدیکی قیمت اعمال میانی خواهد رسید و تغییرات شدید قیمتی رخ نخواهد داد، به‌طوری که بتوانند از پرمیوم‌های دریافتی سود کسب کنند. به‌عبارت دیگر، Iron Butterfly با تمرکز بر نوسان کم و ثبات قیمت در بازه محدود، به معامله‌گران اجازه می‌دهد در بازارهای خنثی، ریسک را مدیریت و سود مناسبی کسب کنند.

مزایا استراتژی Iron Butterfly

در ادامه مزایای استراتژی Iron Butterfly بررسی شده است:

ریسک محدود: در این استراتژی با خرید اختیار خرید و فروش در دو سمت قیمت اعمال، ریسک زیان‌ها به صورت مشخص و محدود باقی می‌ماند.

سوددهی در بازار خنثی: اگر قیمت دارایی پایه در زمان سررسید نزدیک به قیمت اعمال میانی بماند، بیشترین سود نصیب معامله‌گر می‌شود.

کارایی در نوسانات کم: این استراتژی برای بازارهای خنثی و کم‌نوسان بسیار مناسب است و به خوبی از شرایطی که قیمت در محدوده خاصی نوسان می‌کند، سود می‌برد.

نیاز به سرمایه کمتر: نسبت به خرید و نگهداری مستقیم دارایی پایه، سرمایه کمتری برای ورود به این استراتژی نیاز است.

معایب استراتژی Iron Butterfly

با وجود مزایا، این استراتژی محدودیت‌های سود و نیاز به مدیریت دقیق دارد که باید به دقت مورد توجه قرار گیرد. در ادامه به بررسی معایب این استراتژی پرداخته شده است:

سود محدود: حداکثر سود استراتژی محدود به مبلغ دریافتی از فروش گزینه‌ها است و نمی‌توان از رشد یا ریزش شدید قیمت بهره برد.

ریسک زیان در نوسانات زیاد: اگر قیمت دارایی پایه به شدت تغییر کند و از محدوده قیمت اعمال بالاتر یا پایین‌تر خارج شود، زیان می‌تواند رخ دهد.

نیاز به مدیریت دقیق: برای موفقیت در این استراتژی باید زمان سررسید و قیمت‌های اعمال به دقت انتخاب و مدیریت شود.

پیچیدگی نسبت به استراتژی‌های ساده: برای معامله‌گران تازه‌کار ممکن است پیچیده‌تر باشد و نیاز به دانش و تجربه بیشتری دارد.

مقایسه استراتژی Iron Butterfly با Iron Condor

استراتژی Iron Butterfly و Iron Condor هر دو در بازار اختیار معامله برای کسب سود در بازارهای خنثی استفاده می‌شوند، اما تفاوت اصلی آن‌ها در گستردگی بازه سودآوری و ساختار قراردادها است؛ Iron Butterfly با تمرکز بر قیمت اعمال میانی، بازه سود کمتری دارد و سود بالقوه بیشتری در نقطه خاصی ایجاد می‌کند، در حالی که Iron Condor با استفاده از چهار قیمت اعمال مختلف، بازه سود وسیع‌تر و انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به نوسانات بازار دارد اما سود هر نقطه کمتر است؛ بنابراین Iron Butterfly برای بازارهای با نوسان کم و تمرکز قیمتی مشخص مناسب‌تر است و Iron Condor برای بازارهای با نوسان بیشتر و دامنه قیمت گسترده‌تر کاربرد دارد.

نکات کلیدی برای معامله‌گران در ایران

برای موفقیت در بازار اختیار معامله ایران، توجه به نکات کلیدی زیر ضروری است. این نکات به معامله‌گران کمک می‌کند تا استراتژی‌های مناسب را انتخاب و ریسک‌های مرتبط را به‌درستی مدیریت کنند:

انتخاب استراتژی مناسب با شرایط بازار: در بازار جهت‌دار، استفاده از اسپردهای کال یا پوت که با رشد یا ریزش صف‌ها معامله می‌شوند، مناسب است؛ در حالی که در بازار نوسانی و برای معامله روی نوسان (Volatility)، استراتژی‌های غیرجهت‌دار مانند استرادل و استرانگل کاربرد دارند.

مدیریت ریسک و کنترل وجه تضمین: در بازار اختیار معامله ایران، توجه به میزان وجه تضمین و ریسک هر استراتژی اهمیت دارد تا از زیان‌های سنگین جلوگیری شود.

آگاهی از نقدشوندگی و هزینه‌ها: برخی قراردادهای اختیار ممکن است نقدشوندگی پایینی داشته باشند و هزینه‌های کارمزد و تامین وجه تضمین بر سودآوری تاثیرگذار باشد.

تحلیل دقیق بازار و رفتار قیمت: معامله‌گران باید توان تحلیل دقیق وضعیت بازار و پیش‌بینی رفتار قیمت را داشته باشند تا استراتژی مناسبی را انتخاب کنند.

آموزش مستمر و تسلط به ابزارهای اختیار معامله: دانش کافی و تمرین استراتژی‌ها از پیش‌نیازهای موفقیت در بازار اختیار معامله هستند.

جمع‌بندی

به طور کلی، استراتژی Iron Butterfly را می‌توان یکی از کاربردی‌ترین ابزارهای مدیریت ریسک و درآمدزایی در بازار اختیار معامله ایران دانست؛ به‌ویژه برای معامله‌گرانی که انتظار دارند قیمت سهم در بازه‌ای مشخص باقی بماند و به‌دنبال سود آرام، اما مستمر هستند. این استراتژی با ترکیب دقیق فروش Call و Put در قیمت اعمال یکسان و خرید دو قرارداد در قیمت‌های متفاوت، ریسک را در دو جهت محدود کرده و اجازه می‌دهد در شرایط بازار خنثی یا کم‌نوسان، از کاهش ارزش زمانی آپشن‌ها به سود برسیم. اگرچه سود این استراتژی محدود است، اما با اجرای اصولی آن، می‌توان به درآمدی پایدار، تکرارشونده و نسبتا کم‌ریسک رسید.