تفاوت ارز دیجیتال و فارکس چیست؟ راهنمای کامل انتخاب بازار مناسب

در دنیای مالی امروز، بازارهای ارز دیجیتال و فارکس به دو گزینه محبوب برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران تبدیل شده‌اند. هر یک از این بازارها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند، اما انتخاب بین آنها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در بازار فارکس، به عنوان بزرگ‌ترین بازار مالی جهان عموما به مبادله ارزهای فیات پرداخته می‌شود و تحت نظارت‌های قانونی قرار دارد. در مقابل، بازار ارزهای دیجیتال، با ماهیت غیرمتمرکز و نوسانات شدید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری منحصر به فردی را ارائه می‌دهد. در این مقاله به بررسی تفاوت ارز دیجیتال و فارکس و مهمترین ویژگی‌های هر یک از این بازارها پرداخته شده است.

بازار فارکس چیست؟

پیش از بررسی تفاوت ارز دیجیتال و فارکس بهتر است مروری بر این دو بازار صورت بگیرد. بازار فارکس (Foreign Exchange Market)، بزرگ‌ترین بازار مالی در جهان است که در آن ارزهای مختلف خرید و فروش می‌شوند. این بازار به عنوان یک پلتفرم جهانی برای تبادل ارزها عمل می‌کند. اگرچه بسیاری از بروکرهای فارکس امکان معامله دارایی‌های دیگر مانند کالاها و سهام را در قالب قراردادهای ما به التفاوت (CFD) فراهم می‌کنند، اما هسته اصلی این بازار بر تبادل ارزهای ملی متمرکز است.

بازار فارکس به دلیل حجم بالای معاملات و نقدینگی زیاد، برای معامله‌گران جذابیت دارد. در این بازار، معامله‌گران اغلب به خرید و فروش ارزهای مختلف می‌پردازند. این معاملات در قالب خرید و فروش جفت‌ارزها انجام می‌شود. در این نوع معاملات، یک ارز خریداری می‌شود در حالی که ارز دیگری به طور همزمان فروخته می‌شود. معامله‌گران می‌توانند با استفاده از تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، پیش‌بینی کنند که قیمت ارزها چگونه تغییر خواهد کرد و بر این اساس اقدام به معامله کنند.

• مقاله پیشنهادی: بازار فارکس

بازار ارز دیجیتال چیست؟

بازار ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی به فضایی اطلاق می‌شود که در آن ارزهای دیجیتال، نوعی واحد پول مبتنی بر فناوری بلاک‌چین، خرید و فروش می‌شوند. این بازار به دلیل عدم وجود نهادهای مرکزی و نظارت دولتی، از استقلال بالایی برخوردار است و معامله‌گران می‌توانند به صورت مستقیم با یکدیگر به مبادله ارزهای دیجیتال بپردازند. خرید و فروش ارزهای دیجیتال از طریق صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز انجام می‌شود.

• مقاله پیشنهادی: ارز دیجیتال

بررسی تفاوت بازار فارکس و ارز دیجیتال

در این بخش، به مقایسه جامع بازار فارکس و بازار ارز دیجیتال پرداخته می‌شود. هر یک از این بازارها ویژگی‌ها و چالش‌های خاص خود را دارند که می‌تواند بر تصمیمات فعالان و معامله‌گران تاثیرگذار باشد.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در نحوه کارکرد

در بازار فارکس، به عنوان بزرگ‌ترین بازار مالی جهان، به صورت روزانه بیش از ۶ تریلیون دلار معامله انجام می‌شود. این بازار فاقد یک نهاد و واحد متمرکز است و معاملات به صورت الکترونیکی بین خریداران و فروشندگان صورت می‌گیرد. در مقابل، در بازار ارزهای دیجیتال، رمزارزهایی مانند بیت کوین و اتریوم خرید و فروش می‌شوند و معاملات در صرافی‌های ارز دیجیتال، چه متمرکز و چه غیرمتمرکز انجام می‌شود. این تفاوت در نحوه عملکرد هر بازار بر نوع تحلیل و استراتژی‌های معاملاتی تاثیرگذار است.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در کارمزد معاملات

ارزیابی هزینه معاملات در این دو بازار پیچیده است و نمی‌توان به سادگی یکی را ارزان‌تر از دیگری دانست. هزینه‌ها در هر بازار به عوامل متعددی بستگی دارد.

در فارکس، هزینه‌های اصلی شامل اسپرد (اختلاف قیمت خرید با فروش)، کمیسیون (در برخی حساب‌ها) و هزینه سوآپ (هزینه نگهداری معامله برای بیش از یک روز) هستند. در جفت‌ارزهای اصلی و در زمان اوج فعالیت بازار، اسپرد می‌تواند بسیار ناچیز باشد.

در مقابل، در بازار ارز دیجیتال، هزینه‌ها می‌تواند شامل کارمزد صرافی (Trading Fee) و کارمزد شبکه (Network/Gas Fee) برای انتقال دارایی به کیف پول شخصی است. کارمزد صرافی معمولا درصد کمی از حجم معامله است، اما کارمزد شبکه می‌تواند بسیار متغیر باشد و در زمان شلوغی شبکه‌هایی مانند بیت‌کوین، به مبالغ بسیار بالایی برسد.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در نوسانات بازار

در بررسی تفاوت فارکس و ارز دیجیتال می‌توان گفت، نوسانات بازار در ارزهای دیجیتال بسیار بیشتر از فارکس است. ارزهای دیجیتال معمولا نوسان‌های شدید قیمتی را تجربه می‌کنند که می‌تواند به فرصت‌های سرمایه‌گذاری با سود بالا یا ضررهای بزرگ منجر شود. این نوسانات به دلیل عوامل مختلفی مانند اخبار، تغییرات قوانین و احساسات بازار رخ می‌دهند که این امر تا حد زیادی ناشی از جدید بودن بازار، حجم نسبتا پایین‌تر نقدینگی در بسیاری از ارزها و نقش پررنگ گمانه‌زنی است. در مقابل، بازار فارکس نوسانات کمتری دارد، که این موضوع می‌تواند برای اشخاصی که به دنبال پایداری بیشتری هستند، جذاب‌تر باشد. با این حال، نوسانات بالاتر در بازار ارز دیجیتال برای معامله‌گران فرصت‌های معاملاتی جذاب زیادی ایجاد می‌کند.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در پایداری و امنیت

امنیت و سطح نظارت در این دو بازار تفاوت بنیادینی با یکدیگر دارند. بازار فارکس یک بازار کاملا قانون‌گذاری‌شده (رگوله) است. نهادهای مالی معتبر در سراسر جهان (مانند FCA در بریتانیا یا CySEC در قبرس) بر فعالیت بروکرها نظارت می‌کنند. این نظارت به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهد که با یک شرکت معتبر کار می‌کنند و در صورت بروز تخلف، مرجعی برای پیگیری وجود دارد. همچنین، بسیاری از بروکرهای رگوله‌شده، طرح‌های حفاظت از سرمایه مشتریان را ارائه می‌دهند.

در مقابل، بازار ارز دیجیتال عمدتا غیرمتمرکز و فاقد نظارت یکپارچه دولتی است. این ویژگی خطراتی مانند هک صرافی‌ها، کلاهبرداری و پروژه‌های بی‌ارزش را افزایش می‌دهد. مسئولیت اصلی امنیت دارایی‌ها بر عهده خود کاربر است و در صورت از دست رفتن سرمایه به دلیل هک یا اشتباه فردی، احتمال بازیابی آن بسیار کم است.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در ساعات معاملاتی

بازار ارزهای دیجیتال، ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال است، به این معنی که معامله‌گران می‌توانند در هر زمانی از شبانه‌روز به خرید و فروش بپردازند. این در حالی است که بازار فارکس تنها از دوشنبه تا جمعه (۲۴ ساعته) فعال است و در روزهای آخر هفته بسته می‌شود. این تفاوت ساعات معاملاتی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در هر دو بازار استراتژی‌های متفاوتی را پیاده‌سازی کنند.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در فرایند شروع به کار

اگرچه هر دو بازار فرایندهای دیجیتالی برای افتتاح حساب دارند، اما تفاوت‌هایی در پیچیدگی و زمان مورد نیاز وجود دارد.

شروع کار در بازار ارز دیجیتال معمولا ساده‌تر و سریع‌تر است. کاربران می‌توانند با ثبت‌نام در یک صرافی، انجام مراحل احراز هویت (که گاهی ساده‌تر است)، به سرعت معاملات خود را آغاز کنند.

در مقابل، فرایند افتتاح حساب در بروکرهای معتبر فارکس ممکن است به دلیل الزامات قانونی سخت‌گیرانه‌تر، کمی پیچیده‌تر و زمان‌برتر باشد. این فرایند شامل ارائه مدارک شناسایی دقیق‌تر و حتی تایید آدرس سکونت برای مبارزه با پولشویی است که امنیت بیشتری را برای کاربر فراهم می‌کند اما ممکن است برای برخی از افراد چالش‌زا باشد.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در میزان نقدینگی

بازار فارکس به عنوان بزرگ‌ترین بازار مالی جهان، دارای نقدینگی بسیار بالایی است که امکان انجام معاملات بزرگ بدون تاثیر قابل توجه بر قیمت را فراهم می‌آورد. این نقدینگی بالا به معامله‌گران اطمینان می‌دهد که می‌توانند به سرعت و به راحتی معاملات خود را انجام دهند. در مقابل، بازار ارز دیجیتال در مجموع، میزان نقدینگی کمتری دارد. اگرچه ارزهای برتر مانند بیت‌کوین و اتریوم نقدینگی بالایی دارند، اما بسیاری از آلت‌کوین‌ها با نقدینگی پایین مواجه هستند که می‌تواند به لغزش قیمت (Slippage)، تاخیر در انجام معاملات و نوسانات شدید قیمت منجر شود.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در اهرم معاملاتی 

اهرم معاملاتی (Leverage) یکی از کلیدی‌ترین تفاوت‌های عملیاتی بین این دو بازار است. اهرم به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا با مبلغی بسیار بیشتر از سرمایه واقعی خود وارد معامله شود، که این موضوع هم پتانسیل سود و هم ریسک ضرر را به شدت افزایش می‌دهد.

در بازار فارکس، بروکرهای رگوله بسته به قوانین منطقه خود، اهرم‌های متفاوتی ارائه می‌دهند. برای مثال، در اروپا اهرم برای مشتریان خرد معمولا تا 1:30 محدود شده است، اما بروکرهای بین‌المللی ممکن است اهرم‌هایی تا 1:500 یا حتی بالاتر ارائه دهند.

در بازار ارز دیجیتال نیز معاملات اهرم‌دار وجود دارد، اما معمولا میزان آن پایین‌تر از فارکس است (اغلب تا 1:125). با توجه به نوسانات ذاتی و شدید ارزهای دیجیتال، استفاده از اهرم در این بازار ریسک فوق‌العاده بالاتری دارد و می‌تواند به سرعت منجر به لیکوئید شدن (از دست رفتن کامل) سرمایه معامله‌گر شود.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در میزان رقابت در بازار

ماهیت رقابت در هر دو بازار وجود دارد اما در لایه‌های متفاوتی قابل بررسی است. در سطح معامله‌گران، هر دو بازار بسیار رقابتی هستند. در صورت ثابت ماندن ارزش بازار یک دارایی ( در بازار ارز دیجیتال) و به طور کلی در فارکس، موفقیت یک معامله‌گر به زیان معامله‌گر دیگری تمام می‌شود (بازی مجموع صفر)، بنابراین رقابت برای تحلیل بهتر و پیش‌بینی دقیق‌تر قیمت در هر دو فضا شدید است.

در سطح ارائه‌دهندگان خدمات، رقابت بین بروکرها در فارکس و صرافی‌ها در بازار ارز دیجیتال بسیار بالا است. این رقابت شدید باعث شده تا هر دو بازار برای جذب مشتری تلاش کنند خدماتی مانند کارمزدهای رقابتی‌تر، پلتفرم‌های بهتر و پشتیبانی قوی‌تر ارائه دهند که در نهایت به نفع مشتریان است.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در پلتفرم انجام معاملات

هر دو بازار طیف وسیعی از پلتفرم‌ها را برای معامله‌گران با سطوح مختلف تجربه ارائه می‌دهند. این تصور که پلتفرم‌های کریپتو ساده و پلتفرم‌های فارکس پیچیده هستند، دیگر دقیق نیست.

در بازار فارکس، پلتفرم‌های محبوبی مانند متاتریدر ۴ و ۵ (MT4/MT5) وجود دارند که ابزارهای تحلیلی بسیار پیشرفته، امکان استفاده از ربات‌های معامله‌گر و اندیکاتورهای سفارشی را فراهم می‌کنند. در کنار اینها، بسیاری از بروکرها پلتفرم‌های ساده‌تر تحت وب و موبایل نیز به کاربران خود ارائه می‌دهند.

در بازار ارز دیجیتال، صرافی‌ها از رابط‌های کاربری بسیار ساده برای خرید و فروش سریع تا پلتفرم‌های معاملاتی حرفه‌ای با ابزارهای پیشرفته، انواع سفارشات و ابزارهای تحلیلی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در تعداد نمادها

در بررسی تفاوت کریپتو و فارکس می‌توان گفت، تعداد نمادهای قابل معامله در بازار ارز دیجیتال به مراتب بیشتر از بازار فارکس است. در حالی که بازار فارکس عمدتا بر روی چند ده جفت‌ارز اصلی، کراس و اگزوتیک تمرکز دارد، بازار ارز دیجیتال شامل هزاران ارز و توکن مختلف است که هر روزه به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود. این تنوع به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران امکان انتخاب گسترده‌تری می‌دهد و می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری متنوع‌تری را فراهم کند، هرچند که ریسک معامله و سرمایه‌گذاری در ارزهای کمتر شناخته‌شده بسیار بالاتر است.

تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در استراتژی‌های معاملاتی

اگرچه تحلیل تکنیکال و بررسی روندهای قیمتی در هر دو بازار کاربرد دارد، اما تفاوت‌های بنیادین در ماهیت و عوامل محرک این بازارها، منجر به شکل‌گیری و اولویت‌بندی استراتژی‌های متفاوتی می‌شود.

در بازار فارکس، استراتژی‌ها می‌توانند از معاملات بسیار کوتاه‌مدت (Scalping) تا معاملات بلندمدت مبتنی بر تحلیل‌های بنیادی (Position Trading) را در بر بگیرند. تحلیل بنیادی در این بازار عمیقا به داده‌های اقتصاد کلان مانند نرخ بهره بانک‌های مرکزی، گزارش‌های تورم، آمار اشتغال و رویدادهای ژئوپلیتیک وابسته است.

در مقابل، بازار ارز دیجیتال به دلیل نوسانات بسیار شدید، بستر مناسبی برای استراتژی‌هایی مانند معاملات روزانه و سوئینگ تریدینگ است. با این حال، یکی از محبوب‌ترین استراتژی‌ها در این فضا، سرمایه‌گذاری بلندمدت یا “HODLing” است که بر پایه باور به رشد بلندمدت یک پروژه انجام می‌شود. تحلیل بنیادی در کریپتو نیز معنای متفاوتی دارد و بر بررسی مواردی چون وایت‌پیپر پروژه، تیم توسعه‌دهنده، فناوری و توکنومیکس آن متمرکز است.

جمع‌بندی

به طور کلی، تفاوت ارز دیجیتال و فارکس نمایانگر تنوع فرصت‌ها و ریسک‌های موجود در هر یک است. بازار فارکس با ساختار منظم، نقدینگی بالا و چارچوب‌های قانونی مشخص، برای معامله‌گران متمایل به ثبات و کنترل بیشتر جذاب است. از سوی دیگر، بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید و فرصت‌های سودآور، می‌تواند برای کسانی که آماده پذیرش ریسک بیشتر هستند، گزینه‌ای مناسب باشد. در نتیجه، انتخاب بین فارکس یا ارز دیجیتال بستگی به اهداف مالی، تحمل ریسک و درک اشخاص از هر بازار دارد. با توجه به مزایا و معایب هر یک، مهم است که قبل از ورود به هر بازار، تحقیقات کافی در مورد آن صورت بگیرد.

سوالات متداول