الگوی فرفره چیست؟ آشنایی با انواع و نحوه معامله با آن

الگوی فرفره (Spinning Top) یکی از الگوهای شمعی بازگشتی مهم و پرکاربرد است. این الگو نشان‌دهنده‌ی عدم قطعیت در بازار و تعادل نسبی بین خریداران و فروشندگان است. مشخصه‌ی اصلی الگوی فرفره، بدنه‌ای کوچک است که اختلاف ناچیز بین قیمت باز و بسته شدن را نشان می‌دهد و سایه‌های بلند در بالا و پایین بدنه که منعکس‌کننده‌ی نوسانات شدید قیمت و تردید بازار در تصمیم‌گیری هستند. رنگ بدنه‌ی کندل در این الگو اهمیتی ندارد. الگوی فرفره به دو نوع فرفره‌ی صعودی (Spinning Bottom) فرفره‌ی نزولی (Spinning Top) در نمودار قیمت دیده می‌شود. الگوی فرفره اغلب به عنوان نشانه توقف یا تغییر احتمالی روند بازار به کار می‌رود. شکل‌گیری آن، بیانگر تضعیف روند قبلی است. معامله‌گران از این الگو برای تشخیص نوسانات محدود و عدم قطعیت بازار بهره می‌برند. این الگو معمولا در پایان روندها ظاهر می‌شود.

در این مقاله به بررسی الگوی فرفره نزولی و صعودی، نحوه شناسایی، شیوه معامله، مزایا و معایب و تفاوت آن با الگوی دوجی پرداخته شده است.

الگوی فرفره نزولی

الگوی فرفره نزولی (Bearish Spinning Top) که با نام‌ کندل فرفره سقف نیز شناخته می‌شود، یک الگوی بازگشتی نزولی است و با یک کندل در انتهای یک روند صعودی شکل می‌گیرد. شکل‌گیری الگوی Spinning Top نزولی در نمودار قیمت، نشان‌دهنده کاهش قدرت خریداران و افزایش فشار فروشندگان در بازار است. کندل فرفره به عنوان نشانه‌ای از تغییر جهت و احتمال حرکت قیمت به سمت پایین در نظر گرفته می‌شود. تصویر زیر الگوی فرفره نزولی و مشخصات کندل آن را نشان می‌دهد.

برای تایید بازگشت روند پس از تشکیل الگوی Spinning Top نزولی، باید منتظر تشکیل یک کندل نزولی پس از کندل فرفره بود. پس از تشکیل این کندل تاییدی، انتظار می‌رود که روند نمودار قیمت نزولی شود. همچنین در صورتی که الگو در ناحیه مقاومت نمودار ایجاد شود، از اعتبار بیشتری برخوردار است.

پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با کندل‌های برگشتی و نحوه معامله با آن‌ها، مقاله کندل برگشتی مطالعه شود.

الگوی فرفره صعودی

الگوی فرفره صعودی (Spinning Bottom) که با نام فرفره کف نیز شناخته می‌شود، یک الگوی کندل بازگشتی صعودی است و در انتهای یک روند نزولی شکل می‌گیرد. شکل‌گیری الگوی کندل فرفره صعودی در نمودار قیمت، نشان‌دهنده‌ی افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان در بازار است. به عبارت دیگر، این الگو نمایانگر افزایش تمایل خریداران و تضعیف قدرت فروشندگان است. الگوی کندل فرفره می‌تواند نشانه‌ای از تغییر جهت و آغاز یک روند صعودی جدید باشد. اگر این الگو به دنبال کاهش قیمت شکل بگیرد، به عنوان نشانه‌ای برای برگشت احتمالی قیمت دارایی محسوب شود. تصویر زیر الگوی Spinning Top را نشان می‌دهد.

برای تایید بازگشت روند پس از تشکیل الگوی کندل فرفره صعودی، باید منتظر تشکیل یک کندل پس از کندل فرفره بود. این کندل تاییدی باید سبز رنگ باشد و قیمت بسته شدن آن بالاتر از بدنه الگوی فرفره کف قرار بگیرد. درصورتی که الگوی Spinning Top در ناحیه حمایتی شکل بگیرد و گپ قیمتی بین کندل الگو و کندل تاییدی وجود داشته باشد، الگو دارای اعتبار بیشتری است.

نحوه شناسایی الگوی Spinning Top در نمودار قیمت

الگوی فرفره در تحلیل تکنیکال، یک الگوی تک کندلی است. شکل‌گیری این الگو در نمودار قیمت بیانگر تعادل نسبی میان خریداران و فروشندگان است. الگوی فرفره با یک کندل در نمودار ظاهر می‌شود که افراد با آگاهی از ویژگی‌های آن می‌توانند الگو را در نمودار قیمت شناسایی کنند. در بخش زیر به معرفی ویژگی‌های این الگو پرداخته شده است.

بدنه کندل: الگوی فرفره دارای بدنه‌ای کوچک است. این بدنه، تفاوت ناچیز میان قیمت باز و بسته شدن یک دارایی را در یک تایم‌فریم معین نشان می‌دهد. این مشخصه در نگاه اول نمایانگر تغییر ناچیز قیمت در آن دوره است.

سایه‌های کندل: این الگو شامل سایه‌های بلند در بالا و پایین بدنه است. این سایه‌ها نوسانات گسترده قیمت را در طول بازه زمانی مربوطه نشان می‌دهند. معمولا طول سایه‌های کندل با یکدیگر برابر است که این ویژگی به شناسایی الگو در نمودار کمک می‌کند.

رنگ بدنه کندل: رنگ بدنه کندل الگوی فرفره در شکل‌گیری الگو یا روند معاملات با آن تاثیری ندارد. این ویژگی به تحلیلگران امکان می‌دهد تا بدون توجه به صعودی یا نزولی بودن کندل، بر ساختار و تغییرات حاصل از آن تمرکز کنند.

موقعیت الگوی فرفره در نمودار قیمت: الگوی فرفره در هر روند قیمت ظاهر می‌شود. اما اهمیت آن در سقف‌ها و کف‌های قیمتی بیشتر است. شکل‌گیری این الگو در نمودار به عنوان نشانه‌ای از توقف یا بازگشت احتمالی روند بازار شناخته می‌شود. در انتهای یک روند نزولی ممکن است نشانه‌ای از یک تغییر جهت صعودی احتمالی باشد. در اغلب موارد مشاهده الگوی فرفره در پایان یک روند صعودی هشداری برای یک تغییر جهت نزولی بالقوه تلقی شود.

موقعیت در روند و مفهوم آن: الگوی فرفره می‌تواند در هر روندی ظاهر شود. اما، اهمیت آن در سقف‌ها و کف‌های قیمتی بیشتر است. این الگو اغلب به عنوان نشانه‌ای از توقف یا بازگشت احتمالی روند بازار شناخته می‌شود. در انتهای یک روند نزولی ممکن است نشانه‌ای از یک تغییر جهت صعودی احتمالی باشد. از طرف دیگر، در پایان یک روند صعودی می‌تواند هشداری برای یک تغییر جهت نزولی بالقوه تلقی شود. این الگو تضعیف روند قبلی را نیز نشان می‌دهد.

وجود کندل تاییدی: کندل تاییدی بلافاصله پس از کندل فرفره در نمودار قیمت ظاهر می‌شود و نقش کلیدی در تایید آن دارد. در الگوی فرفره صعودی که در پایان یک روند نزولی شکل می‌گیرد، کندل تاییدی باید صعودی (سبز رنگ) باشد و قیمت بسته شدن آن بالاتر از بدنه کندل فرفره قرار بگیرد. در مقابل، در الگوی فرفره نزولی که در پایان روند صعودی ظاهر می‌شود، کندل تاییدی باید نزولی (قرمز رنگ) باشد و قیمت بسته شدن آن پایین‌تر از بدنه کندل فرفره قرار بگیرد. این کندل تاییدی در جهت مخالف روند قبلی تشکیل می‌شود و دارای بدنه‌ای قوی است. اگر این کندل با حجم معاملات بالا همراه باشد، احتمال تغییر روند بیشتر می‌شود. وجود یک گپ قیمتی میان بدنه کندل فرفره و کندل تاییدی نیز به این اعتبار می‌افزاید.

لازم به ذکر است که اعتبار الگوی فرفره زمانی افزایش می‌یابد که در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت مهم شکل گیرد. همچنین برای تایید این الگو و اطمینان از شناسایی آن، تحلیلگران می‌توانند از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند اندیکاتورها استفاده کنند.

آموزش روش معامله با الگوی فرفره

تحلیلگران می‌توانند برای شناسایی نقاط مناسب برای ورود و خروج به معاملات از الگوی Spinning Top استفاده کند. الگوی کندل فرفره صعودی برای شناسایی نقاط مناسب برای معاملات خرید کاربرد دارد. الگوی Spinning Top نزولی نیز برای شناسایی سیگنال فروش استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که الگوی کندل فرفره به تنهایی تضمینی برای بازگشت قیمت ندارد. به همین دلیل توصیه می‌شود که برای اطمینان از سیگنال‌های برگشتی از ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال مانند اندیکاتورها نیز استفاده شود. استراتژی معامله با الگوی فرفره صعودی و نزولی در بخش زیر شرح داده شده است.

• نحوه معامله با الگوی کندل فرفره صعودی

مرحله اول در معامله با الگوی کندل فرفره صعودی، شناسایی الگو در نمودار است. این الگو با یک کندل با سایه‌های هم‌اندازه در انتهای یک روند نزولی دیده می‌شود. برای تایید الگو باید توجه داشت که کندل بعد از کندل فرفره، باید صعودی باشد. پس از مشاهده الگوی Spinning Top صعودی انتظار می‌رود که قیمت افزایش پیدا کند. به این ترتیب این نقطه محل مناسبی برای ورود به معاملات است و یک سیگنال خرید به حساب می‌آید.

• نحوه معامله با الگوی Spinning Top نزولی

برای معامله با الگوی فرفره نزولی لازم است که این الگو در نمودار شناسایی و تایید شود. الگوی کندل فرفره نزولی با یک کندل در انتهای روند صعودی دیده می‌شود. برای تایید این الگو لازم است که یک کندل نزولی بعد از آن تشکیل شود. از آن جایی که انتظار می‌رود پس از تشکیل الگوی Spinning Top روند نمودار نزولی شود، این ناحیه محل مناسبی برای معاملات فروش است.

لازم به ذکر است که افزایش حجم معاملات و همچنین مشاهده کندل تاییدی در ناحیه تشکیل این الگو، اعتبار آن را افزایش می‌دهد.

مزایای الگوی فرفره

الگوی کندل فرفره سیگنال‌ها و اطلاعات مفیدی را در مورد وضعیت بازار و فرصت‌های خرید و فروش ارائه می‌دهد که به معامله‌گران در تصمیم‌گیری کمک می‌کند. در بخش زیر به مزایای این الگو پرداخته شده است.

• الگوی فرفره به دلیل شکل ظاهری ساده‌ای که دارد (بدنه کوچک و سایه‌های بلند بالا و پایین)، به‌راحتی در نمودار قیمت قابل شناسایی است.

• الگوی کندل فرفره با بررسی تعادل بین فروشندگان و خریداران، راهنمای خوبی برای شناسایی ریسک‌ها و فرصت‌های بازار است. این الگو به معامله‌گران در داشتن برنامه منعطف‌تری برای مدیریت سرمایه و دارایی‌ها کمک می‌کنند.

محدودیت‌های الگوی Spinning Top

الگوی فرفره ممکن است که سیگنال‌های کاذب یا نادرست ارائه دهد و همچنین درصورت تایید نشدن آن می‌تواند منجر به خطا در معاملات شود. به همین دلیل لازم است که تحلیلگران و معامله‌گران به محدودیت‌های آن آگاه باشند که در بخش زیر به شرح این موارد پرداخته شده است.

• الگو کندل فرفره نقطه خروج یا قیمت هدف مشخصی ارائه نمی‌دهد. به همین دلیل، تخمین سود در معاملات مبتنی بر این الگو چالش‌برانگیز است.

• معامله در اطراف الگوی فرفره می‌تواند با ریسک بالایی همراه باشد. سایه‌های بلند کندل فرفره ممکن است تعیین حد ضرر (Stop Loss) را دشوار کند و قرار دادن آن بالاتر یا پایین‌تر از سایه، ممکن است سود احتمالی معامله را محقق نکند.

• الگوی فرفره ممکن است سیگنال‌های نادرست و گمراه‌کننده‌ای ارائه دهد.

• کندل فرفره در شرایطی که بازار آرام و کم‌نوسان است توانایی ارائه سیگنال‌های قوی ندارد.

تفاوت فرفره و دوجی

هر دو این الگوها در تحلیل تکنیکال، نمایانگر تردید و بلاتکلیفی معامله‌گران در بازار و عدم قطعیت هستند. همچنین، الگوی فرفره و کندل دوجی به طور مکرر در نمودارها مشاهده می‌شوند و می‌توانند هشداری برای بازگشت احتمالی روند قیمت پس از یک حرکت قوی باشند. الگوی کندل فرفره نشان‌دهنده این است که خریداران قیمت را بالا برده و فروشندگان آن را پایین آورده‌اند، اما در نهایت قیمت پایانی نزدیک به قیمت باز شدن بوده است. کندل دوجی نیز همین مفهوم را نشان می‌دهد اما به دلیل یکسان بودن قیمت باز و بسته شدن در آن، تاکید بیشتری بر تعادل مطلق‌ بین قدرت خریداران و فروشندگان دارد.

این الگوها ظاهری شبیه به‌هم دارند و ممکن است در مواردی با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. با وجود این شباهت‌ها، تفاوت‌های کلیدی بین الگوی فرفره و دوجی وجود دارد. الگوی Spinning Top دارای یک بدنه کوچک است. این بدنه کوچک نشان‌دهنده اختلاف ناچیز بین قیمت باز و بسته شدن سهم در یک بازه زمانی مشخص است. در مقابل الگوی دوجی دارای بدنه بسیار کوچک است یا اصلا بدنه ندارد. عدم وجود بدنه یا بدنه بسیار نازک در دوجی به این معنا است که قیمت باز شدن و قیمت بسته شدن تقریبا یکسان بوده‌اند. این اصلی‌ترین تفاوت بین دو الگو است. همچنین الگوی فرفره دارای سایه‌های بلند در بالا و پایین بدنه است. این سایه‌های بلند نشان‌دهنده نوسانات شدید قیمت در طول بازه زمانی مربوطه است. در مقابل الگوی دوجی معمولا دارای سایه‌های کوتاه‌ است.

جمع‌بندی

الگوی فرفره (Spinning Top) یک الگوی کندل برگشتی است که با یک کندل و به دو صورت صعودی و نزولی در نمودار قیمت دیده می‌شود. الگوی فرفره صعودی در انتهای یک روند نزولی با یک کندل ایجاد می‌شود و انتظار می‌رود پس از آن قیمت افزایش پیدا کند. الگوی Spinning Top نزولی نیز در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و باید پس از تشکیل آن منتظر تغییر جهت نمودار و کاهش قیمت بود. تحلیلگران و معامله‌گران می‌توانند پس از تایید این الگو، محل تغییر حهت قیمت و نقاط مناسب برای ورود و خروج به معاملات را شناسایی کند.