الگوی مرد دارآویز چیست؟ نحوه شناسایی آن
الگوهای موجود در تحلیل تکنیکال نقش موثری در شناسایی روندها و نقاط بازگشتی قیمت دارند. در این میان، الگوهای کندل استیک (شمعی ژاپنی) از جایگاه خاصی برخوردار هستند. چرا که با نمایش جزئیات حرکات قیمتی در بازه‌های زمانی مشخص، امکان تحلیل دقیق‌تری از روند قیمتی را فراهم می‌سازند. یکی از شناخته شده‌ترین این الگوها، کندل چکش است. این کندل با بدنه‌ای کوچک و سایه‌ای بلند در پایین می‌تواند نشانه‌ای از احتمال تغییر جهت روند قیمت باشد. یکی از انواع الگوهای ساخته شده به کمک کند‌ل‌های چکش، الگوی مرد دارآویز (Hanging Man) است. در این مقاله به نحوه‌ی شناسایی، استفاده از این الگو و دیگر اطلاعات مهم در این حوزه پرداخته می‌شود.
تعریف الگوی مرد دارآویز
الگوی مرد دارآویز یکی از الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال است که در پایان یک روند صعودی ظاهر می‌شود و از احتمال تضعیف قدرت خریداران و آغاز روند نزولی در بازار خبر می‌دهد. این الگو با یک کندل چکشی نمایان می‌شود. ساختار این کندل به گونه‌ای است که بدنه‌ای کوچک در قسمت بالایی و سایه‌ای بلند در پایین بدنه‌ی خود دارد. همچنین طول سایه پایینی حداقل دو تا سه برابر طول بدنه خواهد بود. لازم به ذکر است در اغلب موارد، یا سایه بالایی وجود ندارد یا بسیار کوتاه است.
مطابق با تصویر زیر کندل چکشی می‌تواند صعودی به رنگ سبز یا نزولی به رنگ قرمز باشد. اما شکل‌گیری آن با بدنه نزولی معمولا نشانه‌ای قوی‌تر از احتمال بازگشت روند به‌شمار می‌آید. وجود چنین الگویی نشان می‌دهد در ابتدا، افزایش تقاضا سبب رشد قیمت شده، اما در ادامه فشار فروش موجب بازگشت قیمت به سطوح پایین‌تر شده است. همچنین بسته شدن قیمت در نزدیکی نقطه آغازین، حاکی از کاهش قدرت خرید و افزایش احتمال تغییر جهت روند بازار خواهد بود.
الگوی مرد دارآویز در طیف گسترده‌ای از بازارهای مالی از جمله سهام و رمزارزها قابل استفاده است. با این حال، شناسایی دقیق این الگو و تایید آن از طریق دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال، برای تصمیم‌گیری‌های معاملاتی ضروری است.
نکته‌ای که ممکن است در نگاه اول موجب ابهام شود، امکان تشکیل الگوی مرد دارآویز با کندل سبز است. اگر چه این الگو معمولا با کندل قرمز همراه است، اما رنگ بدنه تاثیر مستقیمی بر اعتبار ساختار ندارد. آنچه اهمیت دارد نسبت میان بدنه و سایه‌ها است. در نهایت حتی اگر کندل سبز باشد، احتمال تشکیل روند نزولی وجود دارد. در ادامه نمونه‌ای از الگوی مرددارآویز نشان داده شده که با کندل چکشی سبز تشکیل شده است.
مراحل شناسایی الگوی مرد دارآویز در نمودارهای معاملاتی
مراحل شناسایی الگوی مرد دارآویز به صورت زیر است.
1. شناسایی روند صعودی
برای شروع، باید یک روند صعودی غالب را در نمودار شناسایی کرد. روند صعودی باید پایدار باشد. به زبان ساده قیمت به‌طور مداوم افزایش پیدا کرده باشد.
2. جستجوی شمع منفرد
الگوی مرد آویزان یا دارآویز یک الگوی تک‌شمعی است. بنابراین، باید به دنبال تنها یک کندل شمعی بود.
3. شناسایی کندل
پس از شناسایی روند صعودی، باید به دنبال کندلی با ویژگی‌هایی مانند بدنه کوچک، سایه پایینی بلند و سایه‌ی بالایی کوچک بود. البته لازم به ذکر است امکان نبود سایه‌های بالایی در بدنه کندل نیز وجود دارد.
4. استفاده از اندیکاتور
برای تایید بیشتر احتمال معکوس شدن روند، می‌توان از اندیکاتورهایی مانند میانگین‌های متحرک، RSI یا MACD استفاده کرد. این اندیکاتورها باید سیگنال‌های نزولی مشابه با الگوی مرد دارآویز را تایید کنند.
تصویر زیر نمونه‌ای از الگوی مورد بحث در نمودار قیمتی است.
در ادامه نکاتی در خصوص افزایش اعتبار الگوی مرد دارآویز نوشته شده است.
- رنگ کندل: رنگ بدنه کندل (سبز یا قرمز) در الگوی مرد دارآویز اهمیت زیادی ندارد. با این حال، اگر کندل قرمز باشد، سیگنال نزولی قوی‌تری به حساب می‌آید.
- موقعیت الگو: الگوی مرد دارآویز می‌تواند پس از برخورد به سطح مقاومتی یا شکست آن شکل بگیرد. این شرایط می‌تواند موجب افزایش اعتبار الگو شود.
- الگوی مرد دارآویز در پولبک‌ها: این الگو به‌ویژه در روندهای صعودی که در حال پولبک هستند، می‌تواند سیگنال شروع روند نزولی باشد.
- حجم معاملات: اگر حجم معاملات در طول تشکیل الگوی مرد آویزان بالا باشد، اعتبار الگو افزایش پیدا می‌کند. به طور خاص، حجم کم در این الگو می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ضعف در سیگنال معکوس باشد.
لازم به ذکر است که مرد دارآویز در بازارهای تثبیت‌شده، رنج، یا در زمان‌هایی که بازار دچار سردرگمی یا نوسانات شدید است، از اعتبار کمتری برخوردار است و باید با احتیاط بیشتری تحلیل شود.
استفاده از الگوی مرد آویزان در معاملات
مراحل شناسایی الگوی مرد دارآویز گفته شد. پس از شناسایی و ورود به معامله توجه به نکات زیر الزامی است.
- تایید الگو به کمک دیگر شاخص‌ها
- تردید از شروع معامله در صورت پایین بودن حجم معاملات
- مدیریت ریسک
پس از توجه کردن به نکات بالا با استراتژی که در ادامه گفته می‌شود می‌توان اقدام به معامله کرد:
تعیین نقطه ورود: نقطه ورود به معامله برای فروش دارایی زمانی مناسب است که کندل بعدی روند نزولی را تایید کرده یا قیمت از سطح حمایت معتبر عبور کند.
تعیین حد ضرر و حد سود: در استراتژی مبتنی بر الگوی مرد آویزان، تعیین حد ضرر از اهمیت زیادی برخوردار است. برای مدیریت ریسک پیشنهاد می‌شود حد ضرر کمی بالاتر از سقف کندل مرد آویزان قرار گیرد تا از ورود به موقعیت‌های اشتباه جلوگیری شود.
انتخاب حد سود نیز باید بر مبنای تحلیل تکنیکال انجام گیرد. شناسایی سطوح حمایت قبلی که موجب بازگشت قیمت شده‌اند، می‌تواند راهنمای خوبی برای تعیین هدف اولیه سود باشند. همچنین، استفاده از اندیکاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی یا میانگین متحرک در شناسایی زمان مناسب برای خروج از معامله مفید هستند.
همچنین لازم به ذکر است که معامله‌گران باید همواره وضعیت بازار را زیر نظر داشته باشند و به هر تغییر در شرایط بازار یا سیگنال‌های جدید که ممکن است نشان‌دهنده معکوس شدن روند باشد، توجه کنند.
ترکیب الگوی مرد آویزان و واگرایی نزولی RSI
شاخص قدرت نسبی (RSI) ابزاری است که معامله‌گران می‌توانند برای بررسی قدرت روند و تغییرات آن در یک دوره خاص از آن استفاده کنند. حال، اگر در روند صعودی، کندل مرد آویزان با قیمت بالاتر از روند شکل بگیرد و همزمان با آن، RSI سیگنال نزولی بدهد، سیگنال فروش بسیار قوی صادر می‌شود. شروع روند نزولی می‌تواند نقطه مناسبی برای معامله‌گرانی باشد که به دنبال فرصت‌های فروش هستند. مطابق با تصویر زیر ترکیب واگرایی RSI و الگوی مرد آویزان می‌تواند سیگنال معکوس روند را تایید کرده و فرصت‌های فروش مناسبی را برای معامله‌گران فراهم کند.
تفاوت میان الگوی مرد آویزان و چکش چیست؟
هر دو الگوی مرد آویزان و چکش از نظر ساختار شمعی مشابه هستند. به این معنا که هر دو دارای بدنه کوچک و سایه پایین بلند هستند. با این حال، تفاوت اصلی بین این دو الگو در موقعیت آنها در روند قیمت و سیگنال‌هایی است که ارائه می‌دهند.
مرد آویزان مطابق با تصویر زیر در یک روند صعودی شکل می‌گیرد و به عنوان سیگنال بازگشت روند نزولی شناخته می‌شود. به عبارت دیگر، زمانی که قیمت به اوج می‌رسد و سپس معامله‌گران شاهد یک کندل مرد آویزان هستند، ممکن است این یک هشدار برای شروع روند نزولی باشد. البته برای تایید این سیگنال، باید به حرکات بعدی قیمت توجه کرد.
الگوی چکش در یک روند نزولی تشکیل می‌شود و سیگنال بازگشت روند صعودی می‌دهد. هنگامی که قیمت در حال کاهش است و یک کندل چکش مشاهده می‌شود، ممکن است نشانه‌ای از معکوس شدن روند و شروع حرکت صعودی باشد. البته مانند مرد آویزان، چکش نیز نیاز به تایید با حرکات بعدی قیمت دارد.
در هر دو حالت، این الگوها باید در چارچوب روند کلی بازار و با استفاده از دیگر شاخص‌های فنی مانند حجم معاملات و شاخص‌های تکنیکال بررسی شوند تا دقت سیگنال افزایش یابد.
مزایا و معایب الگوی مرد دارآویز یا آویزان
الگوی مرد آویزان از جمله الگوهایی است که به دلیل سادگی و وضوح ساختار، میان تحلیلگران محبوبیت پیدا کرده است. این الگو می‌تواند یک هشدار اولیه برای شروع روند نزولی باشد. چنین نشانه‌ای در بازارهای دارای روند صعودی، فرصتی برای شناسایی نقطه‌ی مناسب خروج یا اتخاذ موضع فروش فراهم می‌سازد. مرد آویزان علاوه بر هشداردهی، به درک بهتر از سطوح حمایت و مقاومت نیز کمک می‌کند. به‌کارگیری این الگو در کنار اندیکاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی یا میانگین‌های متحرک، امکان اخذ تصمیم‌گیری‌های خوب معاملاتی را افزایش می‌دهد. ویژگی دیگر الگوی مورد بحث، کاربرد وسیع آن در انواع بازارهای مالی، اعم از سهام است.
البته مرد آویزان بی‌نقص نیست. یکی از معایب آن، سیگنال‌های نادرست است. سیگنال‌هایی که اگر بدون تایید اضافی به آنها واکنش نشان داده شود، می‌توانند منجر به زیان شوند. این الگو همچنین اطلاعات محدودی درباره آینده‌ی قیمت ارائه می‌دهد و برای اطمینان از اعتبار آن، نیاز به ابزارهای تکمیلی خواهد بود.
جمع‌بندی
الگوی مرد آویزان به عنوان یک سیگنال برای شروع روند نزولی در انتهای روندهای صعودی شناخته می‌شود. برای شناسایی و تایید این الگو، ابتدا باید آن را در بالای یک روند صعودی و پس از یک افزایش قیمت قابل توجه مشاهده کرد. ویژگی‌های کلیدی این الگو شامل بدنه کوچک، سایه پایین بلند (حداقل دو برابر طول بدنه) و سایه بالایی کوتاه یا بدون سایه است. این الگو باید در نزدیکی سطح مقاومت شکل بگیرد تا اعتبار بیشتری داشته باشد. علاوه بر ویژگی‌های ظاهری، تایید الگو به حجم معاملات و شمع بعدی بستگی دارد. هر چه حجم بیشتر باشد، الگو قابل توجه‌تر است. همچنین، در نظر گرفتن روند کلی بازار و استفاده از شاخص‌های فنی مانند میانگین‌های متحرک، خطوط روند و RSI می‌تواند کمک‌کننده باشد تا صحت سیگنال شروع روند نزولی افزایش یابد.
