حساب کارگزاری چیست؟ + نحوه واریز و برداشت وجه از آن

بازار سرمایه از جمله بورس ابزاری برای تامین منابع مالی شرکتها به شمار میرود. همچنین فرصتی برای افراد فراهم میکند که دارایی خود را سرمایهگذاری کرده و از آن بازدهی خوبی دریافت کنند. در همین راستا این بازار با فراهم کردن بستری برای خرید و فروش اوراق بهادار، به افراد و شرکتها این امکان را میدهد که منابع مالی خود را به شکلی کارآمدتر مدیریت کنند. نخستین گام برای ورود رسمی به بورس، افتتاح حساب در یکی از شرکتهای کارگزاری دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار است. بدون این حساب، دسترسی به سامانه معاملات، ثبت سفارش خرید یا فروش و حتی مشاهده پرتفوی سرمایهگذاری ممکن نخواهد بود. در ادامه به معرفی حساب کارگزاری و نحوه انجام فعالیت معاملاتی به وسیلهی آن پرداخته میشود.
مقالهی پیشنهادی: «بازار سرمایه چیست؟»
آشنایی با حساب کارگزاری
در بازار سرمایه، کارگزاری یک سامانه معاملاتی است که واسطهای میان سرمایهگذار و سازمان بورس خواهد بود. حساب کارگزاری نیز در حقیقت یک حساب مالی متمرکز است که یک شرکت کارگزاری دارای مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار آن را افتتاح میکند. این حساب زیرساختی برای انجام تمامی فعالیتهای معاملاتی است. سرمایهگذار از طریق حساب کارگزاری قادر به واریز وجه نقد، خرید و فروش سهام، اوراق بدهی، همچنین واحد صندوقهای سرمایهگذاری و سایر ابزارهای مالی قابل معامله در بازار سرمایه خواهد بود.
طبق قانون، وجود حساب کارگزاری برای انجام هرگونه فعالیت در بازار بورس الزامی است. چرا که تمامی سفارشهای خرید و فروش اوراق بهادار از همین مسیر ثبت و اجرا میشوند. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، مبلغ واریزی به عنوان اعتبار برای انجام معاملات قابل استفاده خواهد بود. به طور کلی این فرآیند به سرمایهگذار اجازه میدهد تا در هر زمان، متناسب با استراتژی معاملاتی خود، اقدام به خرید یا فروش داراییهای خود کند. همانطور که پیشتر به آن اشاره شد حساب کارگزاری صرفا برای انجام معاملات مستقیم در بازار محدود نیست، چرا که این حساب در سرمایهگذاری غیرمستقیم نیز نقش دارد. بهعنوان نمونه، برای سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مانند انواع صندوق قابل معامله و صندوق صدور و ابطال نیز دسترسی به حساب کارگزاری ضروری خواهد بود.
بهطور کلی، حساب کارگزاری بهعنوان پل ارتباطی میان سرمایهگذار و بازارهای مالی، بستری امن، ساختارمند و قانونی برای جریان سرمایه و انجام معاملات است که بدون آن، فعالیت در بازار سرمایه عملا امکانپذیر نیست.
روشهای واریز و برداشت وجه
از آنجا که در بازار سرمایه، حساب کارگزاری پل ارتباطی میان سرمایهگذار و سامانه معاملاتی محسوب میشود، به همین دلیل شناخت روشهای واریز و برداشت وجه ضروری خواهد بود. در ادامه به توضیح مراحل هر یک پرداخته شده است.
واریز وجه به حساب کارگزاری
مطابق با تصویر زیر در سمت راست حساب کارگزاری گزینههایی برای واریز وجه به دو روش واریز وجه آنی و ثبت فیش واریزی وجود دارند، که در ادامه به هر یک از این روشها پرداخته میشود:

واریز وجه آنی
واریز وجه آنی برای انتقال وجه به حساب کارگزاری در اسرع وقت طراحی شده است. برای استفاده از این روش، مراحل زیر باید بهترتیب انجام شوند:
1. ابتدا باید وارد سامانه معاملاتی شد.
2. در ادامه لازم است گزینه «واریز وجه» انتخاب شود.
3. در مرحله بعد باید مبلغ مورد نظر برای واریز تعیین شود.
4. سپس باید یکی از درگاههای بانکی موجود انتخاب شود. در این مرحله ضرورتی ندارد که درگاه انتخابی با بانک صادرکننده کارت بانکی یکسان باشد.
5. پس از انتخاب درگاه، باید اطلاعات کارت بانکی شامل شماره کارت، CVV2، تاریخ انقضا و رمز دوم وارد شود.
6. در ادامه باید تراکنش مورد نظر تایید شود.
7. پس از تایید، ضروری است تا پایان فرآیند منتظر ماند تا عملیات به طور کامل انجام گیرد و واریز با موفقیت ثبت شود.
لازم به ذکر است انجام تراکنش بدون استفاده از فیلترشکن توصیه میشود تا از بروز اختلال در روند پرداخت جلوگیری شود. همچنین، افراد زیر ۱۸ سال امکان واریز آنی از طریق کارت بانکی شخصی را ندارند و لازم است این عملیات از طریق حساب بانکی سرپرست قانونی انجام گیرد. افزون بر این، مشتریان حقوقی مجاز به استفاده از روش واریز آنی نیستند و باید فرآیند انتقال وجه را از طریق ثبت فیش واریزی انجام دهند؛ جزئیات مربوط به این روش در ادامه تشریح خواهد شد.
ثبت فیش واریزی
در صورتی که امکان استفاده از واریز آنی وجود نداشته باشد، روش ثبت فیش واریزی به عنوان جایگزین در نظر گرفته میشود. این روش معمولا زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که به دلایلی امکان انجام واریز آنی فراهم نباشد. در این حالت، مراحل زیر باید انجام گیرند:
1. مبلغ مورد نظر باید از طریق سیستم بانکی شامل شعب بانک، موبایل بانک، اینترنت بانک یا خودپرداز به شماره حساب یا شماره شبای کارگزاری واریز شود.
2. پس از انجام واریز، تصویر فیش بانکی باید تهیه شود.
3 اطلاعات فیش واریزی شامل مبلغ، تاریخ، شماره حساب و شماره فیش باید در سامانه معاملاتی وارد شود.
4. فیش واریزی باید از طریق همان سامانه برای کارگزاری ارسال شود.
5. پس از ارسال فیش، درخواست بررسی ثبت میشود و در صورت تایید، وجه به حساب معاملاتی منتقل میشود.
ثبت فیش واریزی معمولا زمانبرتر از روش واریز آنی است و ممکن است با تاخیر به حساب معاملاتی منظور شود. برای انجام صحیح این فرآیند، ضروری است که حساب بانکی مورد استفاده برای واریز به نام صاحب حساب کاربری در کارگزاری باشد. همچنین، ثبت اطلاعات فیش در سامانه معاملاتی الزامی است و تصویر فیش واریزی باید واضح و خوانا باشد تا بررسی و تایید آن توسط کارگزاری بدون مشکل انجام گیرد.
لازم به ذکر است ثبت فیش واریزی، اگرچه زمان بیشتری نسبت به واریز آنی نیاز دارد، اما میتواند گزینه مناسبی برای کسانی باشد که به دلایل مختلف امکان استفاده از واریز آنی را نداشته یا ترجیح میدهند از روشهای سنتی استفاده کنند.
برداشت وجه از حساب کارگزاری
برای برداشت وجه پس از فروش دارایی، لازم است مراحل مشخصی طی شوند. در ادامه، مراحل دقیق این فرآیند به صورت موردی و کامل نوشته شده است:
1. پس از فروش دارایی، درخواست برداشت وجه باید ثبت شود.
2. ثبت درخواست برداشت وجه از طریق پنل اختصاصی کارگزاری انجام میگیرد.
3. برای آغاز فرآیند برداشت، ورود به حساب کارگزاری ضروری است.
4. بخش «درخواست وجه» یا «برداشت وجه» باید انتخاب شود.
5. وجه تنها به حساب بانکی واریز میشود که به نام سرمایهگذار باشد و از پیش توسط کارگزاری تایید شده باشد.
6. زمان تسویه معاملات بورسی طبق دستورالعملهای سازمان بورس متغیر است و بسته به نوع دارایی، ممکن است بین یک تا سه روز کاری طول بکشد تا مبلغ قابلیت برداشت پیدا کند.
7. کلیه پرداختها صرفا در چارچوب مقررات و با رعایت ضوابط احراز هویت انجام میشوند تا از بروز هرگونه سواستفاده مالی جلوگیری شود.
آیا حساب کارگزاری امن است؟
پول نقد و اوراق بهادار در حساب کارگزاری توسط شرکت سپردهگذاری مرکزی بیمه میشوند. این بیمهگذار تنها مسئول حفاظت از داراییها در صورت ورشکستگی کارگزاری است. به عبارت دیگر، اگر یک کارگزاری ورشکسته شود، شرکت سپردهگذاری مرکزی موظف به بازپرداخت یا جایگزینی پول نقد و داراییهای مشتریان خواهد بود. لازم به ذکر است که امکان کلاهبرداری توسط کارگزاری عملا غیر ممکن است. چرا که کارگزاریها مستقیما به پول افراد دسترسی ندارند و سرمایهی افراد نزد سپردهگذاری محفوظ است.
باید توجه داشت که بیمهگذار هیچگونه حمایتی در برابر تصمیمات نادرست سرمایهگذاری یا کاهش ارزش سرمایهها به دلیل انتخابهای شخصی یا مشاورههای ضعیف ارائه نمیدهد. بنابراین، ریسکهای ناشی از انتخابهای سرمایهگذاری، از جمله انتخاب نادرست سهام یا اوراق بهادار، تحت پوشش بیمهگذار قرار نمیگیرند.
جمعبندی
افتتاح حساب در کارگزاری، نخستین گام برای ورود به بازار سرمایه و بهرهمندی از فرصتهای معاملاتی متنوع است. انتخاب یک کارگزاری معتبر، تکمیل مراحل ثبتنام، احراز هویت و آشنایی با روشهای واریز وجه، از اجزای اصلی این مسیر محسوب میشوند. همچنین داشتن چند حساب کارگزاری میتواند به مدیریت بهتر منابع و تفکیک استراتژیهای معاملاتی کمک کند. با این حال، موفقیت در این مسیر نیازمند نظم، شناخت کافی از بازار است.