آموزش جامع درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه

همه افرادی که در بازار سرمایه فعالیت دارند، احتمالا در خصوص درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه شنیده یا اطلاعاتی از آن دارند. این سامانه خدمات و امکاناتی یکپارچه به فعالان این بازار ارائه می‌دهد که ممکن است برخی از آن بی‌اطلاع باشند، بنابراین در این مقاله به هر آن‌چه لازم است تا در خصوص سامانه ذینفعان بازار سرمایه دانسته شود، پرداخته شده است.

درگاه ذینفعان بازار سرمایه چیست؟

درگاه ذینفعان بازار سرمایه که به اختصار DDN نامیده شده، در واقع سامانه‌ای است که به منظور حفظ شفافیت و اطلاع‌رسانی صحیح از سوی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به عنوان بخشی از سامانه سمات ایجاد شده است. هدف از ایجاد این سامانه ارائه خدمات یکپارچه الکترونیکی به فعالان بازار سرمایه (ناشران، سهامداران و نهادهای نظارتی) بوده است. در این خصوص به امکاناتی از قبیل مشاهده دارایی‌ها، مجامع و سود نقدی تصویب شده در آن، افزایش سرمایه‌ها و … می‌توان اشاره کرد. 

خدمات درگاه ذینفعان بازار سرمایه 

این سامانه براساس نوع کاربر، شامل سه بخش و خدمات مهم به شرح‌ ذیل است:

درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا)

هدف اصلی این درگاه ذینفعان بازار سرمایه، ارائه خدمات آنلاین به سهامداران حقیقی و حقوقی بوده که ارائه اطلاعات به موقع به این سهامداران را فراهم کرده است.

از جمله کارکردهای این درگاه به صورت موردی در ذیل آمده است:

• مشاهده جزییات کامل دارایی‌ها (نام و نماد دارایی، تعداد، قیمت و ارزش آن، درصد هر دارایی از سبد و کارگزار ناظر)
• دریافت گواهی سپرده دارایی و همچنین گردش معاملات
• مشاهده اطلاعیه‌های صادر شده از سوی ناشران 
• آگاهی از علل ممنوع از معامله‌شدن کد معاملاتی یا نماد
•  خدمات غیرحضوری و الکترونیک برای شرکت در مجامع و مطالبات دریافت سود نقدی 
• امکان مشاهده شَمای کلی بازارها
• دسترسی مستقیم به سامانه سجام و مشاهده پروفایل اطلاعات سجام اشخاص
• دریافت آخرین اخبار از پایگاه خبری بازار سرمایه 

درگاه الکترونیکی ناشران (دانا)

این بخش از درگاه ذینفعان بازار سرمایه به ناشران خدمات الکترونیک ارائه می‌کند. در واقع هدف این درگاه، ارائه خدمات غیرحضوری در بستری امن و در اسرع وقت به ناشران است.

از جمله مزایا و خدمات این درگاه به ناشران در ذیل آمده است:

• ارتباط الکترونیک با ناشران
•  فرآیندهای مرتبط با عملیات زیرساختی ثبت و سپرده‌گذاری
•  برگزاری مجامع و توزیع سود
•  عملیات مرتبط با افزایش سرمایه 
• تسریع گزارش‌گیری و تعدیل فرآیند انجام فعالیت‌ها

درگاه الکترونیکی ارکان بازار سرمایه و نهادهای نظارتی و حاکمیتی (ناظر)

این بخش از درگاه ذینفعان بازار سرمایه، با هدف ارائه خدمات آنلاین و غیرحضوری به ارکان بازار سرمایه و نهادهای نظارتی و حاکمیتی ایجاد شده که افزایش دقت و سرعت فعالیت‌های نظارتی را به همراه دارد.

در واقع این درگاه با اعطای دسترسی به نهادهای نظارتی دریافت گزارش‌های آنان براساس نیازها آن هم به صورت آنلاین را تسهیل داده است. از جمله نهادهای نظارتی می‌توان به دفتر ریاست جمهوری، وزارتخانه‌ها، بانک مرکزی، بیمه مرکزی، سازمان امور مالیاتی و… اشاره کرد.

نحوه ثبت نام در ذینفعان بازار سرمایه

برای ورود به درگاه ذینفعان بازار سرمایه باید از طریق لینک https://ddn.csdiran.ir/auth/register اقدام کرد. نکته مهمی که افراد پیش از ورود به این سامانه باید به آن توجه کنند، آن است که کاربران پیش از استفاده از این درگاه حتما باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده باشند.

در این خصوص نحوه ثبت نام در سامانه سجام را بخوانید…

در صورتی که متقاضی در سامانه مذکور ثبت‌نام کرده باشد، با مراجعه به درگاه ذینفعان بازار سرمایه با صفحه ذیل مواجه خواهد شد.   

با توجه به تصویر فوق متقاضیان باید با درج کد ملی در قسمت مشخص شده و همچنین متن امنیتی اطلاعات خود را ثبت کنند.

پس از آن برای احراز هویت متقاضی، کد تاییدی به شماره همراه ثبت‌شده در سامانه سجام هر فرد ارسال می‌شود و کاربر باید کد تائید را در قسمت مشخص شده وارد کند. سپس در صفحه باز شده، متقاضیان باید رمز عبوری با 8 کاراکتر برای خود تعریف کنند. این رمز ثابت است و هربار که کاربر قصد استفاده از درگاه را دارد، می‌تواند از آن استفاده کند.

ورود به درگاه برای دفعات بعدی چگونه است؟

پس از ثبت نام اولیه و تعریف رمز عبور، متقاضیان می‌توانند با درج کدملی/ شناسه و رمز عبور تعریف‌شده، همچنین با وارد کردن متن امنیتی، کد تاییدی برای متقاضی ارسال و او با درج کد تایید مشابه تصویر ذیل می‌تواند وارد درگاه ذینفعان بازار سرمایه شوند.

اگر کاربری رمز عبور خود را فراموش کرد، می‌تواند با کلیک بر عبارت رمز عبور خود را فراموش کرده‌اید؟ که در تصویر فوق مشاهده می‌شود، وارد صفحه‌ای شود که با درج کد ملی و متن امنیتی، کد تایید دریافت و مجدد رمز عبور جدید تعریف کند.

آشنایی با بخش‌های مختلف درگاه ذینفعان بازار سرمایه

پس از ورود به درگاه، کاربران با بخش‌های مختلفی مواجه می‌شوند که شامل بخش‌های دارا، سهام عدالت، امور سهام عدالت متوفی، پذیره‌نویسی سهامدار، مجامع الکترونیکی و میز خدمت الکترونیک است. در ادامه به صورت مختصر هر بخش معرفی شده است:

بخش دارا در سایت ذینفعان بازار سرمایه و بورس

این بخش همچون تصویر ذیل شامل مواردی است که در ادامه تشریح شده‌اند:

گزارش سبد دارایی: در این بخش از ذینفعان بازار سرمایه ایران، دارایی‌های کاربر نمایش داده می‌شود. در واقع سهام ذینفعان بازار سرمایه در این بخش قابل رویت است. اطلاعاتی از قبیل نام نماد، تعداد سهام، ارزش ریالی، نوع دارایی، کارگزار ناظر، وضعیت ممنوع‌المعاملگی و… در این بخش قابل مشاهده هستند.

سبد دارایی prx: این بخش مربوط به کاربرانی است که از خدمات سبدگردان‌ها استفاده می‌کنند و کد PRX در بورس دارند.

گزارش گردش معاملات: در این بخش کاربر می‌تواند گردش معاملات خود را با جزییات مشاهده کند، همچنین امکان دریافت فایل اکسل هم با اعمال فیلتر وجود دارد.

گواهینامه سهام: هر سهمی دارای یک گواهینامه سهام است که جزییات کامل از جمله نام و نام خانوادگی سهامدار، نام نماد و تعداد سهام و… در آن درج شده است.

گزارش سودهای پرداخت‌شده: همان‌طور که از نام این بخش مشخص است، این قسمت برای سودهای پرداخت شده به سهامدار است که جزییاتی از قبیل کد سهامداری، نام نماد پس از معاملات، تعداد سهام و مبلغ واریزی، شماره شبا، تاریخ مجمع، سال مالی و زمان پرداخت آورده شده است.

گزارش ممنوع‌المعاملگی: در این بخش اگر کد معاملاتی سهامدار به هر دلیل ممنوع المعامله شد، نوع و علت آن آورده می‌شود.

اطلاعیه‌های نماد: کلیه اطلاعیه‌های مربوط به سهام کاربر در این بخش قابل مشاهده است.

مجامع: در این بخش از بازار ذینفعان سرمایه بورس، اطلاعات مجامع سهام کاربر به همراه نوع مجمع (عادی یا فوق‌العاده) و تاریخ برگزاری آن آورده می‌شود.

گزارش سودهای تعلق گرفته از سال 96 به بعد: در این بخش، گزارش سودهای پرداخت شده به سهامدار با جزییاتی از قبیل نماد، تاریخ برگزاری مجمع، سال مالی، تعداد سهام و سود هر سهم و کل سود تعلق گرفته نمایش داده می‌شود. همچنین امکان دانلود اطلاعات نیز وجود دارد.

تاریخچه سود سهام عدالت: این قسمت برای افرادی است که سهام عدالت دارند. در واقع در این بخش سودهای پرداخت شده سهام عدالت با جزییات کامل نمایش داده می‌شود.

گزارش حق تقدم استفاده نشده: این قسمت برای حق‌تقدم‌های استفاده نشده کاربر است. اگر سهامداری از حق تقدم خود در تاریخ مشخص استفاده نکند، حق تقدم استفاده نشده است.

گزارش استعلام وضعیت فریز در روز: اگر سهمی به هر دلیلی توسط کارگزاری فریز شده باشد، در این قسمت قابل استعلام است. این اتفاق به ­دلیل بدهی به کارگزاری اتفاق می­افتد.

گزارش استعلام وضعیت تاریخی فریز: این بخش نیز سهامی که در گذشته و حال از سوی کارگزار فریز شده‌اند، به صورت تاریخی نشان می‌دهد.

بخش میز خدمات در سایت ذینفعان بازار سرمایه و بورس

در این بخش از بازار ذینفعان بازار سرمایه، کاربر می‌تواند هرگونه درخواستی اعم از اصلاح مشخصات، استعلام مدارک و مستندات، شکایات و پیشنهادات، پیگیری پرونده توقیف اوراق بهادار، درخواست نمونه وکالتنامه جهت توثیق اوراق بهادار، پیگیری پرونده توثیق اوراق بهادار، درخواست رفع ممنوعیت و… را ثبت کند. برای این کار کاربران باید بر روی قسمت ثبت درخواست کلیک و نوع درخواست خود را از پیش‌فرض‌های سیستم انتخاب و سپس درخواست خود را ثبت کنند.

بخش مجامع الکترونیکی و سهام عدالت در سایت ذینفعان بازار سرمایه و بورس

دو بخش مجامع الکترونیکی و سهام عدالت در میان بخش‌های درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه مشاهده می‌شوند.

کاربران می‌توانند در بخش مجامع الکترونیکی، با مشاهده مجامع الکترونیکی سهام خود و تاریخ برگزاری آن در صورت تمایل در آن مجمع شرکت کنند. در بخش سهام عدالت افراد در صورت انتخاب روش مستقیم، می‌توانند سبد دارایی سهام عدالت خود را مشاهده کنند. در این بخش نام دارایی، تعداد، آخرین قیمت و جمع ارزش ریالی سهام عدالت افراد قابل مشاهده است. همچنین اگر مدیریت سهام عدالت به صورت غیرمستقیم انتخاب شده باشد، سهام در قالب نماد استانی نمایش داده می‌شود.

در این خصوص مقاله نحوه پیگیری سهام عدالت را بخوانید…

بخش امور سهام عدالت متوفی در سایت ذینفعان بازار سرمایه و بورس

در میان بخش‌ها، بخش امور سهام عدالت متوفی دیده می‌شود که برای استفاده ورثه سهامداران متوفی از سهام عدالت است. برای این کار ورثه ابتدا باید با استفاده از کد ملی متوفی و تاریخ تولد وی در بخش «استعلام نوبت تشکیل پرونده»، نسبت به دارایی‌های متوفی و زمان فرارسیده برای تشکیل پرونده اطلاع کسب کنند. اگر زمان تشکیل پرونده فرا رسیده و مورد تایید باشد، ورثه می‌توانند در زمان مشخص شده، با مراجعه به یکی از دفاتر کارگزاری یا بانک‌های ملی، ملت، پارسیان و تجارت مدارک و مستندات لازم را ارائه و پرونده تشکیل دهند. همچنین پس از تشکیل پرونده، ورثه می‌توانند از قسمت «استعلام وضعیت پرونده» از پرونده خود و وضعیتی که دارد، آگاهی کسب کنند.

بخش پذیره‌نویسی در سایت ذینفعان بازار سرمایه و بورس

در این بخش پذیره‌نویسی‌های فعلی بازار قابل مشاهده هستند. این بخش شامل دو قسمت پذیره‌نویسی حق تقدم و گزارش پذیره‌نویسی است که در بخش اول، اطلاعاتی از قبیل نماد، کل حق تقدم متعلقه، باقیمانده حق تقدم، مبلغ مطالبات، وضعیت و جزییات قابل مشاهده است. در قسمت گزارش پذیره‌نویسی جزییات امور مالی مربوط به پذیره‌نویسی‌های یک ماه گذشته قابل مشاهده خواهد بود. این جزییات شامل نماد، مبلغ واریزی، وضعیت پرداخت، تاریخ پرداخت، نوع پرداخت و شناسه پرداخت است که گزارش با اعمال فیلتر قابل دانلود است.

جمع‌بندی

درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه که به اختصار (DDN) نامیده می‌شود، در واقع سامانه‌ای است که توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با هدف ارائه خدمات الکترونیکی یکپارچه به سهامداران بازار سرمایه ایجاد شده است. این سامانه شامل بخش‌های مختلفی برای سهامداران، ناشران و نهادهای نظارتی است که در این مقاله آموزش جامع استفاده از این سامانه تشریح شده است.