نسبت PEG چیست؟ نحوه محاسبه آن

در میان نسبت‌های مالی مورد استفاده برای ارزیابی چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در بورس، نسبت (قیمت به درآمد) به رشد (PEG) به عنوان ابزاری قدرتمند برای سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود. در واقع با ادغام تمامی اصول نسبت P/E و در نظر گرفتن نرخ رشد، چشم‌انداز جامع‌تری در مورد ارزش‌گذاری یک دارایی یا کسب‌و‌کار ارائه می‌شود. بنابراین، در این مقاله هرآنچه که سرمایه‌گذاران در مورد نسبت PEG باید بدانند، تشریح شده است.

آشنایی با نسبت PEG

بسیاری از افراد نسبت P/E در بورس را معیار مناسبی برای ارزش‌گذاری سهام می‌دانند. در این بین برخی افراد معتقدند که سهام شرکتی با P/E بالا قیمت بازاری بالاتری نسبت به ارزش ذاتی دارد، این موضوع ممکن است درست باشد. در واقع نسبت P/E بالا ممکن است به افراد هشدار رشد بیش از اندازه قیمت‌ها را دهد. اما نکته‌ای که باید در نظر گرفت آن است که P/E بالا گاهی ممکن است نشان‌دهنده این باشد که شرکت چشم‌انداز رشد قوی در آینده را دارد.

از آنجایی که معامله‌گران به آینده بیشتر از حال اهمیت می‌دهند، در نتیجه همیشه به دنبال راهی برای پیش‌بینی آن هستند. شاخص دیگری که می‌توان از آن برای کمک به رشد درآمدهای آینده استفاده کرد، نسبت PEG نام دارد. نسبت قیمت/درآمد به رشد، یک معیار ارزش‌گذاری برای تعیین رابطه بین قیمت سهام، سود هر سهم (EPS) و رشد مورد انتظار شرکت در آینده است. این نسبت به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با در نظر گرفتن قیمت منصفانه یک شرکت، درآمد و چشم‌انداز رشد آتی آن را ارزش‌گذاری کنند. PEG یک شاخص پرکاربرد برای تعیین ارزش واقعی سهام است که برخلاف نسبت قیمت به سود (P/E) نرخ رشد را نیز در نظر می‌گیرد.

• برای آشنایی بیشتر با انواع روش‌های ارزش‌گذاری سهام مطالعه مقاله ارزش گذاری پیشنهاد می‌شود.

نحوه محاسبه نسبت PEG سهام

نسبت پی ای جی از تقسیم نسبت P/E بر نرخ رشد پیش‌بینی شده درآمدها محاسبه می‌شود. بنابراین برای محاسبه، ساختار PEG، بر سه فاکتور مهم استوار است:

قیمت سهام: قیمت یک سهم، قیمت فعلی آن در بازار است که نیازی به تخمین ندارد.

سود هر سهم (EPS): دو رویکرد کلی برای سود هر سهم وجود دارد. اولین مورد استفاده از سود یک شرکت از سال گذشته (12 ماه گذشته) است که معمولا به عنوان سود TTM شناخته می‌شود. مزیت این روش این است که نیازی به تخمین ندارد. سودهای گذشته در صورت‌های مالی شرکت گزارش می‌شود. نکته مهم آن است که سود گذشته ممکن است منعکس‌کننده چشم‌انداز آینده شرکت نباشد. در نتیجه، برخی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند با استفاده از انواع روش‌های تحلیلی و ارزش‌گذاری سود آتی شرکت را برآورد کنند.

نرخ رشد مورد انتظار: همانند سودهای آتی، نرخ رشد مورد انتظار در آینده، نیازمند برآوردهایی با استفاده از روش‌های تحلیلی است. اگر شرکت برنامه‌ای برای توسعه یا تغییر در درآمدها و هزینه‌ها نداشته و وضعیت نسبتا ثابتی داشته باشد، می‌توان تخمین نرخ رشد را بر اساس نرخ‌های رشد گذشته در نظر گرفت. در غیر اینصورت باید حتما نوسانات احتمالی در برآوردها لحاظ شود. بنابراین با توجه به نوساناتی که می‌تواند در مفروضات سود آتی و نرخ رشد وجود داشته باشد، اغلب نسبت‌های PEG را با استفاده از مفروضات مختلف محاسبه می‌کنند. این محاسبات مختلف، می‌تواند به نتایج بسیار متفاوتی منجر شود.

با توجه به موارد گفته شده، فرمول PEG در ذیل آمده است:

PEG = P/E / g

g: نرخ رشد مورد انتظار (نرخ رشد باید به عدد بدون درصد نوشته شود. برای مثال اگر نرخ رشد 7 درصد است باید به جای g عدد 7 را قرار داد)

P/E: نسبت قیمت به سود

**نکته مهم: اگر برای محاسبه PEG نسبت قیمت به سود TTM ملاک قرار گیرد، نرخ رشد باید گذشته‌نگر باشد و اگر نسبت قیمت به سود، برآوردی از آینده باشد، نرخ رشد نیز باید برای آینده برآورد شده باشد.

نحوه تفسیر نسبت PEG

به عنوان یک قاعده کلی، نسبت PEG هرچه به صفر نزدیک‌تر باشد بیانگر آن است که یک سهام قیمت مناسبی دارد یا حتی کمتر از قیمت ذاتی ارزش‌گذاری شده است. نسبت PEG بالاتر نشان می‌دهد که یک سهم بیش از ارزش ذاتی، ارزش‌گذاری شده است. به بیان دیگر، با تجزیه و تحلیل این نسبت می‌توان دریافت که شرکت‌هایی با مقادیر PEG بین 0 تا 1، سهامی ارزنده دارند و ممکن است بازدهی بالاتری در آینده داشته باشند. شرکت‌هایی که PEG بالاتر از یک دارند، گران هستند و احتمالا نمی‌توان انتظار بازدهی مطلوبی از سهام آن‌ها در آینده داشت. البته این اعداد معیار کافی برای سنجش نیستند و ممکن است در قیاس با سایر سهام کاربرد بهتری داشته باشد.

لازم به توضیح است که سرمایه‌گذاران نباید به طور انحصاری به نسبت PEG یا هر معیار مالی دیگری تکیه کنند. علاوه بر این، فقط به این دلیل که نسبت PEG یک شرکت کمتر یا بیشتر از یک است، نمی‌توان گفت که معیار کافی برای ارزیابی یک سرمایه‌گذاری وجود دارد، چرا که با توجه به برآوردهای مربوط به نسبت PEG و عدم قطعیت رشد آینده هر شرکت، باید از این نسبت به عنوان یکی از عوامل متعدد در ارزیابی هر سرمایه‌گذاری استفاده کرد.

نسبت PEG منفی به چه معناست؟

نسبت منفی پی ای جی (قیمت به درآمد به رشد) نشان می‌دهد که ممکن است شرکت مدنظر زیان‌ده باشد، یعنی نسبت قیمت به سود عددی مثبت نبوده است. یا ممکن است نرخ رشد آن منفی باشد که در هر دو حالت نشان می‌دهد شرکت وضعیت چندان مناسبی ندارد. با این حال، دقت در تجزیه و تحلیل بنیادی شرکت و درک دلایل منفی بودن نسبت PEG قبل از تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری، مهم است.

مزایای نسبت PEG

استفاده از نسبت پی ای جی مزایای بسیاری دارد که در ادامه تشریح شده‌اند:

ارزش‌گذاری کل‌نگر: نسبت PEG با ادغام نسبت قیمت به درآمد (P/E) و نرخ رشد سود، ارزیابی جامع‌تری از سرمایه‌گذاری در سهام ارائه می‌دهد. این روش جامع به سرمایه‌گذاران قدرت می‌دهد تا درک دقیقی از ارزش سهام داشته باشند تا درآمدهای موجود را با فرصت‌های رشد آینده تلفیق کنند. با ترکیب این عوامل، نسبت قیمت به درآمد به رشد چشم‌انداز کامل‌تر و روشن‌تری ارائه می‌دهد و سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. این رویکرد نه تنها عملکرد مالی فعلی را ارزیابی می‌کند، بلکه مسیر آینده شرکت را نیز پیش‌بینی می‌کند.

تجزیه و تحلیل مقایسه‌ای: نسبت‌ PEG به راحتی شرکت‌های یک صنعت را با هم مقایسه می‌کند. با در نظر گرفتن این نسبت، سرمایه‌گذاران می‌توانند سهامی را شناسایی کنند که نه تنها کمتر از ارزش ذاتی، معامله می‌شوند، بلکه چشم‌انداز رشد قوی‌تری نیز دارند و تصمیم‌های سرمایه‌گذاری بهتری را ممکن می‌سازند.

ارزیابی ریسک: نسبت قیمت به درآمد به رشد به سرمایه‌گذاران در سنجش ریسک سهام کمک می‌کند. با شناسایی سهام ارزان با پتانسیل رشد قوی، سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیمات استراتژیک بگیرند و شانس بازدهی مطلوب خود را به حداکثر برسانند و در عین حال ریسک‌های مرتبط را به حداقل برسانند. بنابراین نسبت PEG به عنوان یک ابزار ارزشمند در کمک به سرمایه‌گذاران در انتخاب سرمایه‌گذاری آگاهانه و محتاطانه عمل می‌کند.

تمرکز بر سرمایه‌گذاری بلندمدت: نسبت پی ای جی بر رشد سود در طول زمان تاکید دارد. با تمرکز بر پتانسیل درآمد آتی سهام، سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی تصمیماتی اتخاذ کنند که با اهداف سرمایه‌گذاری بلندمدت آن‌ها هماهنگ باشد.

شناسایی سریع: نسبت‌ PEG به عنوان ابزاری برای شناسایی کارآمد سهام ارزنده عمل می‌کند و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا به سرعت سهامی را شناسایی کنند که دارای چشم‌انداز رشد قوی هستند. این امر فرآیند انتخاب سهام را تسریع می‌کند و در زمان صرفه‌جویی می‌کند.

معایب نسبت پی ای جی

استفاده از نسبت قیمت به درآمد به رشد علاوه بر مزایای فوق، دارای معایبی نیز است:

تکیه بر پیش‌بینی‌های آینده: نسبت PEG به شدت به پیش‌بینی‌های دقیق رشد سود بستگی دارد. تکیه بر این پیش‌بینی‌ها می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد، زیرا ممکن است، پیش‌بینی‌ها همیشه آن‌طور که انتظار می‌رود محقق نشوند و منجر به ارزیابی‌های نادرست و تصمیم‌های سرمایه‌گذاری شود.

نادیده گرفته شدن شرایط خاص شرکت: نسبت پی ای جی شرایط خاص شرکت مانند کیفیت مدیریت، مزیت‌های رقابتی و پویایی بازار را نادیده می‌گیرد. در واقع این نسبت فرض می‌کند که همه شرکت‌ها با نسبت PEG مشابه برابر هستند، که ممکن است اینطور نباشد و منجر به انتخاب‌های نادرست سرمایه‌گذاری شود.

محدود برای مقایسه صنایع مختلف: مقایسه نسبت PEG در صنایع مختلف می‌تواند گمراه‌کننده باشد. صنایع با الگوهای رشد متفاوت، ممکن است با استفاده از PEG یکسان به طور دقیق ارزیابی نشوند.

نتیجه‌گیری

نسبت PEG که ماحصل تقسیم نسبت P/E بر نرخ رشد مورد انتظار درآمدهای یک شرکت است، یک معیار نسبتا جامع برای ارزش‌گذاری سهام شناخته می‌شود. نسبت پی ای جی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا قیمت یک شرکت را در رابطه با پتانسیل رشد درآمد آتی آن ارزیابی کنند. در عین حال، نسبت PEG نباید تنها معیار ارزش‌گذاری سهام در نظر گرفته شود، چرا که رشد آینده باید تخمین زده شود و این امر ممکن است با خطا همراه شود. بنابراین این نسبت نباید جایگزین تجزیه و تحلیل بنیادی صورت‌های مالی و در نظرگرفتن سایر عوامل شود.