کندل دوجی چیست؟ پیش‌بینی بازار با استفاده از آن
برای پیش‌بینی بهتر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری پرسود و کم‌ریسک، ابتدا می‌بایست بازار مورد نظر را تحلیل کرد. در همین راستا در بازار سرمایه از دو مدل تحلیل اصلی بنیادی و تکنیکال استفاده می‌شود. در گذشته به آموزش تحلیل تکنیکال و معنای کندل پرداخته شد. در این مقاله به شناخت کندل دوجی که یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است، پرداخته می‌شود که با شناخت آن می‌توان بخشی از رفتار بازار و نوسانات قیمت را تحلیل کرد.
معنی و مفهوم کندل دوجی
یکی از انواع کندل‌ها، کندل دوجی است؛ در این کندل نقطه شروع و پایان قیمت در بازه‌ی زمانی مشخص برابر یا نزدیک به هم هستند. در تحلیل کندل دوجی می‌توان گفت که این کندل نشان‌دهنده شرایط ابهام در بازار است. در ادامه به آموزش کندل دوجی و جزئیات ساختار آن پرداخته شده است.
ساختار کندل دوجی
کندل دوجی مانند هر کندلی از بدنه (Body) و سایه (Shadow) تشکیل شده‌است. بدنه نشاندهندهی نقطه شروع قیمت (open) و نقطه بسته شدن آن (close) در بازه‌ی زمانی مدنظر است و همانطور که گفته شد بدنه در این نوع کندل بسیار کوچک است. همچنین بالاترین قیمت (high) و پایین‌ترین قیمت (low) نقاط انتهایی «سایه» در این کندل‌ها هستند. اگر نقطه شروع قیمت از نقطه بسته شدن قیمت بالاتر باشد، بدنه کندل با رنگ قرمز و بالعکس با رنگ سبز نمایش داده می‌شود. به بدنه سبز رنگ، دوجی صعودی و به بدنه قرمز رنگ دوجی نزولی گفته می‌شود.
می‌توانید برای آشنایی بیشتر با سایر کند‌ها در تحلیل تکنیکال مقاله انواع کندل را مطالعه کنید. همچنین در ادامه انواع کندل دوجی معرفی شده است.
انواع کندل دوجی
انواع الگوی کندل دوجی بر اساس طول سایه‌های خود به چند دسته تقسیم می‌شود. کندل دوجی خنثی، دوجی سایه بلند، دوجی سنجاقک، دوجی سنگ قبر و دوجی ۴ قیمت، که در ادامه تمامی آن‌ها توضیح داده می‌شوند.
کندل دوجی طبیعی یا استاندارد (Neutral Doji)
کندل رایج طبیعی یا استاندارد که به کندل خنثی نیز معروف است، قیمت باز شدن و بسته شدن آن تقریبا هم‌اندازه است. ولی باید توجه داشت که سایه‌های آن بیش از حد بلند نبوده که این نوع نشان‌دهنده بلاتکلیفی بازار است.
کندل دوجی پایه بلند (Long leg Doji)
این نوع دوجی با سایه‌های بلند بالایی و پایینی (نوسانات شدید قیمت) است. این حالت نشان‌دهنده شدت بیشتر بلاتکلیفی در بازار بوده و نشان می‌دهد با وجود تلاش بسیار زیاد بین فروشنده و خریدار، برنده‌ای وجود نداشته است.
کندل دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji)
کندل دوجی سنجاقک سایه پایینی بلندی دارد و سایه بالایی ندارد. که این نشان می‌دهد در عین حال که بازار بلاتکلیف بوده اما خریداران برنده شده‌اند.
کندل دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji)
دوجی سنگ قبر برعکس دوجی سنجاقک سایه بالایی بلندی داشته و سایه پایینی ندارد. که این نشاندهندهی این است که فروشندگان توانسته‌اند در طول زمان تشکیل کندل کنترل را به دست گرفته و برنده شوند.
کندل دوجی ۴ قیمت (The 4 Price Doji)
کندل دوجی چهار قیمتی به این معناست که قیمت هیچ‌گونه تغییری نداشته، یعنی هیچ فروشنده‌ای پیشنهاد قیمت پایین‌تر و هیچ خریداری پیشنهاد قیمت بالاتری نداده است و گویی بازار تعطیل بوده است. در بازار ایران نیز وقتی سهمی با صف خرید یا صف فروش شروع شده و تا انتهای معاملات در همان وضعیت مانند شکل زیر باقی مانده باشد به آن دوجی 4 قیمتی گفته می‌شود.
الگوهای سه‌کندلی شکل‌گرفته توسط کندل دوجی
تعدادی الگو با قرارگرفتن سه کندل در کنار هم به وجود می‌آیند؛ به این صورت که کندل میانی، حتما کندل دوجی باشد که در ادامه به دو مدل از این الگوها پرداخته شده است:
الگوی کندلی ستاره صبحگاهی: این نوع الگوی کندلی از سه کندل به ترتیب نزولی (بدنه‌ی قرمز)، کندل دوجی و صعودی (بدنه‌ی سبز) تشکیل می‌شود. این الگو معمولا در اواخر روند نزولی پدیدار شده و نشان از معکوس شدن این روند می‌دهد. بنابراین فرصت بسیار خوبی برای خرید سهم تا زمان صعودی شدن است.
الگوی کندلی ستاره شامگاهی: این نوع الگوی کندلی نیز از سه کندل به ترتیب صعودی (بدنه‌ی سبز)، کندل دوجی و نزولی (بدنه‌ی قرمز) تشکیل می‌شود. برعکس الگوی پیش (کندل ستاره صبحگاهی)، با تشکیل شدن الگوی کندل ستاره شامگاهی این انتظار می‌رود که قیمت سهم‌ها تغییر جهت داده و سیر نزولی بگیرند. بنابراین بهتر است که اقدام به خرید نکرده و پس از تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی، با فروش (درصورت دوطرفه بودن بازار) به سود رسید.
جمع‌بندی
دوجی (در ژاپنی به معنی شباهت زیاد) به مفهوم نزدیکی یا برابری نقطه شروع و پایان قیمت است. کندل دوجی مانند هشداری برای معامله‌گران بوده و نشان احتمالی از تغییرکردن روند بازار می‌دهد. همانطور که در متن بالا گفته شد این نوع کندل قدرت برابر خریدار و فروشنده را بازگو می‌کند.
