پری مارکت چیست و چه ریسک‌ها و فرصت‌هایی دارد؟

پری مارکت (pre-market trading) در بازارهای سنتی مانند بازار فارکس و بورس، به دوره معاملات خارج از ساعات رسمی بازار اشاره دارد؛ یعنی زمانی که بازار به صورت رسمی باز نیست ولی معاملات محدودی انجام می‌شود. اما مفهوم پری مارکت در بازار ارزهای دیجیتال کاملا متفاوت است و باید به صورت جداگانه بررسی شود. در بازار کریپتو، پری مارکت به فرصت معامله و خرید و فروش توکن‌های جدید پیش از لیست شدن رسمی آن‌ها در صرافی‌ها گفته می‌شود.

تفاوت پری‌ مارکت در بازارهای سنتی و ارز دیجیتال

پری‌ مارکت در بازارهای سنتی معمولا به دوره‌ای گفته می‌شود که پیش از ساعات رسمی بازار، حجم محدودی از معاملات انجام می‌شود. در این بازه زمانی، نقدینگی کمتر و نوسانات قیمتی بیشتری نسبت به ساعات رسمی بازار مشاهده می‌شود.
این در حالی است که پری‌ مارکت در بازار کریپتو، کمی متفاوت است و معمولا به معاملات توکن‌های جدید قبل از لیست رسمی آن‌ها در صرافی‌ها اشاره دارد. این معاملات می‌توانند شامل خرید از طریق ایردراپ، استیکینگ یا فروش اولیه باشند و پلتفرم‌هایی مثل Binance بخش پری‌مارکت را فراهم کرده‌اند تا کاربران بتوانند پیش از عرضه عمومی توکن، آن را معامله کنند.

انواع معاملات پری مارکت در بازار کریپتو

معاملات پری مارکت در بازار ارز دیجیتال به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود که بسته به مرحله پروژه و نوع دارایی، هرکدام ساختار، ریسک و فرصت‌های خاص خود را دارد:

1) بازار معاملات توکن پیش از تولید (Pre-TGE Token Trading Market): بازار معاملات توکن پیش از تولید، یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین انواع پری مارکت در بازار ارزهای دیجیتال است که در آن توکن‌ها پیش از رویداد عرضه رسمی (TGE) و قبل از لیست شدن در صرافی‌ها معامله می‌شوند. در این مرحله، معمولا سرمایه‌گذاران اولیه، شرکت‌کنندگان در ایردراپ‌ها یا کسانی که در مراحل ابتدایی پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، توکن‌های خود را دریافت کرده‌اند و اکنون می‌توانند آن‌ها را در این بازار معامله کنند. این معاملات به‌صورت خصوصی یا نیمه‌عمومی انجام می‌شود و قیمت‌ها معمولا بسیار کمتر از قیمت احتمالی بازار رسمی است، بنابراین فرصت کسب سود قابل توجهی وجود دارد.

با این حال، ریسک این نوع معاملات بسیار بالا است. از آنجایی که توکن‌ها هنوز وارد بازار نشده‌اند، اطلاعات کامل و شفافی درباره پروژه وجود ندارد و ممکن است عرضه رسمی توکن با تاخیر مواجه شود یا حتی پروژه به‌کلی لغو شود. همچنین نقدینگی در این بازارها پایین است و امکان دارد فروش توکن‌ها با دشواری مواجه شود. به همین دلیل، سرمایه‌گذاران در این مرحله باید شناخت عمیقی از پروژه داشته باشند و آمادگی پذیرش ریسک‌های احتمالی را داشته باشند.

2) بازار معاملات امتیاز (Points Market): بازار معاملات امتیاز یک بازار نسبتا نوظهور در فضای کریپتو است که به معامله امتیازهایی اختصاص دارد که کاربران از طریق مشارکت در پروژه‌های بلاک‌چینی به دست آورده‌اند. این امتیازها معمولا ارزش مالی مستقیمی ندارند، اما انتظار می‌رود که در آینده به توکن‌های رسمی تبدیل شوند یا قابلیت‌های خاصی در اکوسیستم پروژه داشته باشند. در واقع، Points Market این امکان را به کاربران می‌دهد که امتیازهای خود را قبل از رویداد رسمی تولید توکن به سایر سرمایه‌گذاران بفروشند و از فرصت‌های اولیه پروژه بهره‌مند شوند.

مهم‌ترین چالش این است که امتیازهای معامله‌شده ممکن است هرگز به توکن تبدیل نشوند یا پروژه شکست بخورد و این امتیازها ارزش خود را از دست بدهند. همچنین نقدینگی در بازار امتیاز بسیار محدود است و معاملات اغلب بر اساس اعتماد متقابل و پیش‌بینی آینده پروژه صورت می‌گیرد. به همین دلیل، فعالیت در این بازار بیشتر مناسب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و کسانی است که به خوبی پروژه‌ها را ارزیابی کرده‌اند.

بسترهای انجام معاملات پری مارکت

معاملات پری مارکت به طور کلی در دو نوع پلتفرم انجام می‌شود:

صرافی‌های متمرکز (CEX Pre-Market): پلتفرم‌هایی مانند بایننس، کوکوین و بای‌بیت امکان خرید و فروش توکن‌های جدید پیش از عرضه رسمی را فراهم می‌کنند. در این بسترها، سرمایه‌گذاران باید ثبت‌نام کنند، احراز هویت انجام دهند و سپس پروژه موردنظر را انتخاب و توکن‌ها را خریداری کنند. پس از اتمام دوره پیش‌فروش، توکن‌ها به کیف پول کاربران واریز می‌شود.

• مقاله پیشنهادی: همه چیز درباره صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX Pre-Market): صرافی‌هایی مثل یونی‌سواپ، پنکیک‌سواپ و سوشی‌سواپ بستر معاملات غیرمتمرکز را فراهم کرده‌اند که در آن‌ها خریداران و فروشندگان مستقیما با قراردادهای هوشمند تعامل دارند. این روش کنترل دارایی‌ها را کاملا در دست کاربران می‌گذارد و امنیت بیشتری در مقابل هک و کلاهبرداری دارد، اما نقدینگی و ریسک کلاهبرداری در این بازار بیشتر است.

• مقاله پیشنهادی: راهنمای جامع صرافی‌های غیر متمرکز ارز دیجیتال

نحوه عملکرد پری مارکت چگونه است؟

معاملات پری مارکت معمولا در بازه زمانی بین اعلام تخصیص توکن (Token Allocation) و لیست شدن رسمی توکن در صرافی‌ها انجام می‌شود. روند کلی به شرح زیر است:

ثبت سفارش: سرمایه‌گذاران سفارش‌های خرید یا فروش توکن‌های جدید را ثبت می‌کنند.

وثیقه و تضمین: فروشندگان موظف‌اند وثیقه‌ای برای تضمین تحویل توکن در زمان مقرر ارائه کنند. خریداران نیز باید مبلغ کامل معامله را واریز کنند.

تطبیق سفارش‌ها: سیستم معاملاتی سفارش‌های خریداران و فروشندگان را بر اساس قیمت‌های توافق شده تطبیق می‌دهد.

اجرای معامله: پس از لیست رسمی توکن در صرافی، انتقال توکن‌ها به خریداران انجام شده و در صورت عدم تحویل وثیقه به نفع خریدار ضبط می‌شود.

مزایا معاملات پری مارکت

در ادامه به بررسی دقیق و کامل مزایای معاملات پری مارکت پرداخته شده است:

کشف قیمت اولیه: پری مارکت به عنوان بستری نیمه‌رسمی برای انجام معاملات پیش از لیست شدن توکن در صرافی‌ها، به کشف قیمت اولیه کمک می‌کند. در این مرحله، قیمت توکن‌ها بر اساس عرضه و تقاضای واقعی میان سرمایه‌گذاران شکل می‌گیرد و می‌تواند شاخصی اولیه برای ارزش‌گذاری آن پروژه باشد.

دسترسی زودهنگام به توکن‌ها: یکی از بزرگ‌ترین مزایای پری مارکت این است که سرمایه‌گذاران می‌توانند قبل از عرضه رسمی توکن در صرافی‌ها، به آن دسترسی پیدا کنند و در مراحل اولیه رشد پروژه سرمایه‌گذاری کنند. این فرصت به ویژه برای کسانی که به دنبال کسب سودهای بالا از رشد سریع قیمت‌ها هستند بسیار جذاب است.

خرید با قیمت پایین‌تر: معمولا قیمت توکن‌ها در پری مارکت پایین‌تر از قیمت عرضه رسمی یا قیمت بازار اولیه است. این امکان به سرمایه‌گذاران اولیه اجازه می‌دهد که با هزینه کمتر وارد شوند و در صورت موفقیت پروژه، سود قابل توجهی کسب کنند.

فرصت مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت: با ورود زودهنگام به پروژه‌ها، سرمایه‌گذاران می‌توانند در مراحل ابتدایی روی پروژه‌های نوآورانه و پرپتانسیل سرمایه‌گذاری کنند و در بلندمدت از رشد آن‌ها بهره‌مند شوند.

انعطاف‌پذیری در تعیین قیمت: در پری مارکت، قیمت‌ها اغلب بر اساس توافق طرفین و بر مبنای عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. این موضوع به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا قیمت مناسب‌تری پیدا کنند یا حتی بر سر قیمت مذاکره کنند.

افزایش سود برای سرمایه‌گذاران اولیه: با توجه به این که اغلب افراد در مراحل ابتدایی پروژه وارد می‌شوند، شانس کسب سود برای سرمایه‌گذاران اولیه بیشتر است، خصوصاً اگر پروژه به درستی رشد کند و به موفقیت برسد.

استراتژی‌های معاملاتی موفق در پری مارکت

در معاملات پری مارکت، استراتژی مناسب می‌تواند تفاوت میان یک سرمایه‌گذاری موفق و پرریسک را رقم بزند. در ادامه، چند استراتژی موثر و آزموده‌شده برای حضور هوشمندانه در این بازار بررسی شده است:

فلش ترید (Flash Trade)

در استراتژی فلش ترید، معامله‌گر به سرعت توکن را در پری مارکت خریداری می‌کند و بلافاصله پس از لیست شدن رسمی آن در صرافی‌های بزرگ، اقدام به فروش می‌کند. این روش بر اساس تجربه و تحلیل روند بازار، فرصتی برای کسب سود از جهش‌های قیمتی اولیه فراهم می‌آورد، چرا که معمولا در دقایق نخست عرضه رسمی قیمت‌ها به شدت افزایش می‌یابند. این استراتژی نیازمند سرعت عمل بالا و شناخت دقیق زمان‌بندی بازار است تا بتوان از نوسانات کوتاه‌مدت بهره‌برداری کرد.

هولد تا لیست (Hold Until Listing)

در این روش، سرمایه‌گذار توکن را در پری مارکت خریداری کرده و آن را تا زمان تثبیت قیمت پس از عرضه رسمی نگه می‌دارد. برخلاف فلش ترید که تمرکز بر سود سریع است، هولد تا لیست رویکردی بلندمدت‌تر دارد و معامله‌گر با استفاده از تحلیل فاندامنتال پروژه و بررسی روندهای تکنیکال تصمیم می‌گیرد که چه زمانی بهترین زمان برای فروش توکن خواهد بود. این استراتژی کمک می‌کند تا از نوسانات شدید اولیه پرهیز شود و در یک بازه زمانی معقول، بیشترین سود حاصل شود.

• مقاله پیشنهادی: سبد هولد ارز دیجیتال چیست؟

آربیتراژ لیست (Listing Arbitrage)

استراتژی آربیتراژ لیست مبتنی بر استفاده از اختلاف قیمت توکن در صرافی‌های مختلف پس از عرضه رسمی است. معامله‌گر توکن را در پری مارکت با قیمت کمتر خریداری کرده و پس از لیست شدن، قیمت آن را در صرافی‌های مختلف مقایسه می‌کند و از اختلاف قیمت بین بازارها سود می‌برد. این روش به سرعت واکنش بازارها نسبت به عرضه‌ها و تفاوت نقدینگی در صرافی‌های مختلف وابسته است و نیازمند ابزارها و سرعت عمل بالاست تا بتوان از فرصت‌های محدود بهره‌برداری کرد.

پیش‌بینی تقاضا از طریق تحلیل احساسات شبکه‌های اجتماعی (Social Sentiment Anticipation)

در این استراتژی، معامله‌گر با بررسی حجم گفتگوها، هیجانات و واکنش‌های کاربران در شبکه‌های اجتماعی مثل X (توییتر)، Discord، Reddit و تلگرام، روند احتمالی قیمت و زمان مناسب برای ورود یا خروج از بازار پری مارکت را پیش‌بینی می‌کند. این روش بر مبنای تحلیل احساسات بازار (Sentiment Analysis) است و کمک می‌کند تا تصمیمات معاملاتی بر اساس داده‌های اجتماعی و روانشناسی جمعی اتخاذ شود، که معمولا مکمل تحلیل فاندامنتال و تکنیکال است و به سرمایه‌گذار دید بهتری نسبت به رفتار بازار می‌دهد.

ریسک‌ها و چالش‌های پری مارکت

پری مارکت کریپتو به دلیل ماهیت خاص خود، یکی از پرریسک‌ترین حوزه‌های معامله در بازارهای مالی است. سرمایه‌گذاری در این مرحله می‌تواند فرصت‌های بزرگی ایجاد کند، اما بدون آگاهی کامل و مدیریت ریسک، احتمال زیان سنگین بسیار بالا است. در ادامه مهم‌ترین ریسک‌ها و چالش‌های مرتبط با بازار پری مارکت بررسی شده است:

نقدینگی کم: حجم پایین معاملات در پری مارکت باعث می‌شود نقدینگی محدود باشد که این موضوع نوسانات شدید قیمتی را افزایش می‌دهد و ممکن است باعث شود قیمت خرید و فروش فاصله زیادی داشته باشد، در نتیجه هزینه‌های معاملاتی بالا می‌رود و ریسک معامله بیشتر می‌شود.

عدم شفافیت: اطلاعات کافی و جامع درباره پروژه‌ها، تیم توسعه و نقشه راه آن‌ها معمولا در پری مارکت در دسترس نیست. این عدم شفافیت باعث می‌شود سرمایه‌گذاران نتوانند به درستی ریسک‌ها و پتانسیل رشد پروژه را ارزیابی کنند.

خطر عدم انجام تعهد: در برخی معاملات، فروشندگان ممکن است نتوانند توکن‌ها را در موعد مقرر به خریداران تحویل دهند که این مسئله می‌تواند به ضرر مالی و از دست رفتن سرمایه منجر شود، به خصوص اگر تضمین‌های کافی وجود نداشته باشد.

ریسک کلاهبرداری: پلتفرم‌هایی که قرارداد هوشمند یا نظارت کافی ندارند، بستر مناسبی برای کلاهبرداری و سواستفاده فراهم می‌کنند. سرمایه‌گذاران باید با دقت و آگاهی کامل از پروژه‌ها و پلتفرم‌ها وارد معامله شوند تا در دام تقلب نیفتند.

احتمال لغو یا تاخیر در لیست شدن: ممکن است پروژه‌ها به دلایل مختلفی از جمله مشکلات فنی یا نقض قوانین، عرضه رسمی توکن را به تعویق بیندازند یا کاملا لغو کنند. این موضوع می‌تواند منجر به بلوکه شدن سرمایه و از دست رفتن فرصت‌های سودده شود.

جمع‌بندی

پری مارکت فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند زودتر از بازار رسمی وارد پروژه‌های جدید شوند و از نوسانات اولیه قیمت بهره‌مند شوند. اما این بازار با ریسک‌های خاص خود از جمله نقدینگی پایین، نوسانات شدید و احتمال کلاهبرداری همراه است. موفقیت در پری مارکت نیازمند دانش عمیق، بررسی دقیق پروژه‌ها، استفاده از استراتژی‌های معاملاتی مناسب و مدیریت دقیق ریسک است. سرمایه‌گذاران باید همواره با آگاهی کامل از مزایا و معایب و با احتیاط در این بازار فعالیت کنند تا بتوانند از فرصت‌های طلایی آن بهره‌مند شوند.

سوالات متداول