پیپ و پیپت در فارکس چیست؟ آموزش کامل محاسبه و کاربرد آن‌ها

پیپ در فارکس کوچک‌ترین واحد تغییر قیمت در جفت‌ارزها است و مبنای اصلی محاسبه سود و زیان در معاملات به شمار می‌آید. پیپت در فارکس یک واحد کوچک‌تر از پیپ است که برای نمایش دقیق‌تر تغییرات قیمت استفاده می‌شود. درک مفهوم پیپ و پیپت در بازار فارکس ضروری است زیرا بدون آن هیچ معامله‌گری نمی‌تواند مدیریت ریسک و محاسبه سود و ضرر خود را به‌درستی انجام دهد.

معنی پیپ در فارکس چیست؟

پیپ در فارکس مخفف Price Interest Point است و در بیشتر جفت‌ارزها معادل رقم چهارم بعد از اعشار در نرخ تبدیل ارز قرار دارد. برای مثال اگر نرخ EUR/USD از 1.2250 به 1.2251 برسد، یک پیپ تغییر کرده است. در جفت‌ارزهایی که یک طرف آن‌ها ین ژاپن است، پیپ در رقم دوم بعد از اعشار محاسبه می‌شود. بنابراین اگر USD/JPY از 150.20 به 150.21 برسد، می‌گوییم یک پیپ افزایش رخ داده است.

هر پیپ در فارکس بسته به جفت‌ ارز، حجم معامله و نرخ لحظه‌ای محاسبه می‌شود و درصد آن نسبت به کل قیمت متغیر است. در جفت‌ارزهای چهار رقمی هر پیپ برابر با یک ده‌هزارم قیمت و در جفت‌ارزهای ین ژاپن برابر با یک صدم قیمت است.

فرمول محاسبه پیپ به شرح زیر است:

نرخ جفت‌ارز ÷ (حجم معامله × 0.0001) = ارزش هر پیپ

برای جفت ارزهای شامل ین ژاپن باید مبلغ معامله در ۰/۰۱ ضرب می‌شود.

برای مثال، فرض کنید معامله‌گری یک لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد) از جفت‌ارز EUR/USD را در نرخ 1.1000 خریداری کند و قیمت به 1.1015 برسد. اختلاف این دو نرخ برابر با ۰.۰۰۱۵ یا ۱۵ پیپ است. از آن‌جا که ارزش هر پیپ در یک لات استاندارد EUR/USD حدود ۱۰ دلار است، سود معامله برابر با 150 دلار خواهد بود.

ارزش هر پیپ نیز بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

نرخ جفت‌ارز ÷ (حجم معامله × اندازه پیپ) = ارزش هر پیپ

برای مثال، اگر نرخ EUR/USD از 1.2250 به 1.2251 تغییر کند، این تغییر برابر با یک پیپ است. بنابراین اختلاف قیمت میان این دو نرخ، 0.0001 یا همان یک پیپ به شمار می‌رود.

معنی پیپت در فارکس چیست؟

پیپت یا pipette یک دهم پیپ است و در بروکرهایی که نرخ جفت‌ارزها را با پنج رقم اعشار اعلام می‌کنند استفاده می‌شود. در چنین حالتی رقم پنجم بعد از اعشار یک پیپت محسوب می‌شود. برای مثال اگر نرخ EUR/USD از 1.23456 به 1.23457 برسد، یک پیپت تغییر کرده است. هر ۱۰ پیپت معادل یک پیپ خواهد بود. در جفت‌ارزهای شامل ین ژاپن، رقم سوم بعد از اعشار پیپت در نظر گرفته می‌شود.

تفاوت پیپ و پیپت در فارکس

تفاوت پیپ و پیپت در فارکس در سطح دقتی است که برای اندازه‌گیری تغییرات قیمت ارائه می‌دهند. پیپ (Pip) به‌عنوان واحد اصلی اندازه‌گیری تغییرات نرخ ارز در نظر گرفته می‌شود و مبنای محاسبه سود و زیان معاملات است. در مقابل، پیپت (Pipette) یا همان پوینت، واحدی کوچک‌تر از پیپ است که تغییرات جزئی‌تر قیمت را نمایش می‌دهد و به معامله‌گران امکان می‌دهد تا نوسانات بسیار دقیق‌تری را ردیابی کنند.

از نظر ریاضی، هر ۱۰ پیپت معادل یک پیپ است. به بیان دیگر، پیپت یک دهم پیپ ارزش دارد.

برای مثال فرض کنید نرخ جفت‌ارز EUR/USD برابر با 1.83549 باشد. در این حالت:

• رقم چهارم اعشار (عدد 4) نشان‌دهنده پیپ است.
• رقم پنجم اعشار (عدد 9) نشان‌دهنده پیپت است.

بنابراین اگر نرخ از 1.83549 به 1.83559 تغییر کند، قیمت ۱۰ پیپت یا معادل ۱ پیپ افزایش یافته است.

نکته مهم: در جفت‌ارزهایی که یک طرف آن‌ها ین ژاپن (JPY) است، پیپ در رقم دوم اعشار و پیپت در رقم سوم اعشار محاسبه می‌شود. برای نمونه، اگر نرخ USD/JPY از 150.213 به 150.223 برسد، حرکت انجام‌شده برابر با 10 پیپت یا ۱ پیپ خواهد بود. این تفاوت به معامله‌گر کمک می‌کند تا در معاملات کوتاه‌مدت و استراتژی‌های اسکالپینگ، تغییرات قیمتی را با دقت بیشتری مدیریت کند.

کاربرد پیپ در فارکس

برای درک بهتر معاملات و سنجش دقیق نتایج، لازم است کاربردهای پیپ در فارکس به‌طور کامل شناخته شود و هر مورد بر اساس معیارهای مشخص توضیح داده شود:

محاسبه سود و زیان: پیپ در معاملات فارکس به‌عنوان معیار اصلی برای محاسبه سود یا زیان هر معامله به‌کار می‌رود. اختلاف قیمت ورود و خروج در قالب پیپ اندازه‌گیری می‌شود و سپس با ضرب در ارزش هر پیپ، میزان سود یا زیان نهایی مشخص می‌شود. ارزش هر پیپ به لات و پیپ در فارکس بستگی دارد و برای یک لات استاندارد در بسیاری از جفت‌ارزهای چهاررقمی حدود ۱۰ دلار به‌ازای هر پیپ محاسبه می‌شود.

مدیریت ریسک: معامله‌گر حد سود و حد ضرر خود را بر اساس تعداد مشخصی پیپ تعیین می‌کند تا بتواند میزان ریسک را از پیش مدیریت کند. با استفاده از فرمول‌های مربوط، سرمایه‌گذار می‌تواند حجم معامله را متناسب با ریسک دلاری مدنظر و فاصله حد ضرر بر حسب پیپ محاسبه کند. این روش امکان می‌دهد که معامله‌گر بداند در چه فاصله‌ای از قیمت، معامله بسته خواهد شد و چه نسبتی از سرمایه در معرض ریسک قرار خواهد گرفت.

تحلیل تکنیکال: بسیاری از ابزارها و اندیکاتورهای تحلیلی مانند ATR، سطوح فیبوناچی یا کانال‌های قیمتی، تغییرات را بر حسب پیپ نمایش می‌دهند. به این ترتیب، معامله‌گر می‌تواند نوسانات بازار را در قالبی استاندارد بسنجد و حد ضرر یا حد سود را متناسب با میزان نوسان واقعی بازار تعیین کند.

مقایسه جفت‌ارزها: پیپ و پیپت در فارکس معیاری واحد برای مقایسه نوسانات جفت‌ارزهای مختلف به شمار می‌آیند. این ویژگی باعث می‌شود حرکت‌های قیمتی در جفت‌ارزهایی که تعداد اعشار متفاوتی دارند، در قالبی مشترک بیان شوند. به‌این‌ترتیب، معامله‌گر قادر خواهد بود شدت نوسانات را میان جفت‌ارزهای مختلف مقایسه کند و استراتژی معاملاتی خود را در نمادهای گوناگون به‌کار گیرد.

استثناها در محاسبه پیپ

محاسبه پیپ در بازار فارکس همواره محدود به چهار رقم اعشار (برای اغلب جفت‌ارزها) یا دو رقم اعشار (برای جفت‌ارزهای دارای ین ژاپن) نیست. در برخی دارایی‌های خاص مانند طلا، نفت و شاخص‌ها، استاندارد محاسبه پیپ متفاوت است و معامله‌گر باید این استثناها را به‌خوبی بشناسد تا در برآورد سود و زیان دچار خطا نشود.

معاملات طلا (XAU/USD): در معاملات اونس جهانی طلا، یک دلار تغییر قیمت معادل 100 پیپ در نظر گرفته می‌شود. برای مثال، اگر قیمت طلا از 1900.00 به 1901.00 برسد، بازار ۱۰ پیپ حرکت کرده است. در حجم یک لات طلا، هر پیپ معادل ۱ دلار است. بنابراین در یک تغییر ۵۰ پیپی، سود یا زیان برابر با ۵۰ دلار خواهد بود.

معاملات نفت خام (WTI/Brent): در معاملات نفت خام، هر تغییر ۰.۰۱ دلاری معادل یک پیپ محسوب می‌شود. به‌عنوان نمونه، اگر قیمت نفت از 85.20 به 85.30 افزایش یابد، تغییر قیمت برابر با ۱۰ پیپ است. در حجم یک لات استاندارد، هر پیپ در نفت برابر با ۱۰ دلار خواهد بود.

معاملات شاخص‌ها (مانند داوجونز یا DAX): در شاخص‌های بورسی، واحد محاسبه پیپ بر اساس یک تغییر عددی کامل در شاخص تعریف می‌شود. به‌طور مثال اگر شاخص داوجونز از 34,500 به 34,510 برسد، می‌گوییم بازار 10 پیپ رشد کرده است. ارزش دلاری هر پیپ بسته به نوع شاخص و اندازه قرارداد متفاوت است.

جفت‌ارزهای دارای ین ژاپن: برخلاف سایر جفت‌ارزها، در این دسته رقم دوم بعد از اعشار به‌عنوان پیپ محاسبه می‌شود. برای نمونه اگر نرخ USD/JPY از 150.20 به 150.30 برسد، بازار ۱۰ پیپ حرکت کرده است. در معاملات یک لات، هر پیپ تقریبا معادل ۹ تا ۱۰ دلار خواهد بود.

جمع‌بندی

پیپ در بازار فارکس کوچک‌ترین واحد تغییر قیمت است و اساس محاسبه سود و زیان معاملات محسوب می‌شود. پیپت در فارکس واحد کوچک‌تری از پیپ است و برای دقت بیشتر در نمایش تغییرات به کار می‌رود. آشنایی با این مفاهیم برای هر معامله‌گری ضروری است. بدون درک پیپ و پیپت در فارکس، هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌تواند به‌طور دقیق ارزش هر پیپ در فارکس، نحوه محاسبه پیپ در فارکس، و سود هر پیپ در فارکس را بداند. بنابراین در آموزش فارکس، یادگیری اصطلاح پیپ در فارکس چیست و تفاوت آن با پیپت، نخستین گام برای ورود به معاملات حرفه‌ای محسوب می‌شود.

سوالات متداول