بازار بورس نزدک (NASDAQ) چیست؟
سیستم‌های معاملاتی آنلاین که امروزه استفاده از آن در بورس‌های مختلف جهان بسیار رایج است، با کنار زدن روش‌های معاملاتی قدیمی به روی کار آمدند. این پدیده با تاسیس بازار بورس نزدک به عنوان اولین بازار سهام الکترونیکی جهان در سال 1971 ممکن شد. در ادامه به تعریف این بورس بزرگ و نحوه معاملات در آن پرداخته شده است.
تعریف بازار بورس نزدک
بازار بورس نزدک به عنوان دومین بورس بزرگ جهان بعد از بورس نیویورک شناخته می‌شود. همچنین شاخص نزدک در کنار شاخص‌های میانگین صنعتی همچون داوجونز در میان سه شاخص اصلی سهام در جهان قرار دارد.
بازار بورس نزدک مستقر در ایالات متحده است. پیش از تاسیس این بازار، بسترهای فیزیکی معاملاتی در بورس‌ها مورد استفاده معامله‌گران قرار می‌گرفت که در آن قیمت‌ها در مذاکرات حضوری تعیین می‌شد. نزدک نحوه عملکرد بورس‌ها را تغییر و به سرمایه‌گذاران اجازه خرید و فروش سهام در سیستم‌های کامپیوتری را داد.
تاریخچه بازار بورس نزدک
در سال 1971 میلادی بازار بورس نزدک به درخواست کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) به عنوان اولین سیستم تجارت الکترونیکی در جهان افتتاح شد.
در سال 1992، بازار سهام نزدک به همراه بورس اوراق بهادار لندن اولین پیوند بازارهای سرمایه در سراسر قاره‌ها را ایجاد کرد. در سال 1998، این بورس اولین بازار سهام در ایالات متحده بود که معاملات آنلاین را پردازش کرد.
بازار بورس نزدک از طریق عرضه اولیه عمومی در سال 2002 به یک شرکت بورسی تبدیل شد. این بازار اکنون در 29 بورس جهانی فعالیت می‌کند و سرمایه‌گذاران می‌توانند سهام، مشتقات، درآمد ثابت و کالاها را بر روی پلتفرم آن معامله کنند.
شاخص‌های مهم بازار بورس نزدک
بورس نزدک دو شاخص مهم و اصلی دارد که در ادامه به آن پرداخته شده است:
شاخص مرکب نزدک (Nasdaq Composite Index)
شاخص مرکب بازار بورس نزدک در 5 فوریه 1971 راه‌اندازی شد. این شاخص یکی از شاخص‌های اصلی و مهم است و عمدتا به عنوان یک شاخص مناسب برای عملکرد بازار فناوری در نظر گرفته می‌شود. شاخص مرکب نزدک یک شاخص وزنی بر اساس سرمایه بازار است، به این معنی که شرکت‌هایی با ارزش بازار بالاتر وزن بیشتری در آن دارند. این شاخص به عنوان یکی از شاخص‌های بسیار مورد توجه و جز اصلی گزارش‌های بازارهای مالی است.
شاخص نزدک مرکب یا کامپوزیت شامل سهام شرکت‌هایی است که مقر آن‌ها در ایالات متحده است، شرکت‌های بین‌المللی نیز در این شاخص گنجانده شده‌اند.
شاخص نزدک 100 (Nasdaq-100)
دومین شاخص مهم، نزدک 100 است که در 31 ژانویه 1985 ایجاد شد و متشکل از ارزش بازار سهام شرکت‌های صنعتی، فناوری، خرده فروشی، مخابرات، بیوتکنولوژی، مراقبت‌های بهداشتی، حمل و نقل، رسانه و خدمات است. در حالی که این شرکت‌ها طیف وسیعی از بخش‌های بازار را پوشش می‌دهند، بزرگترین آن‌ها عموما مرتبط با فناوری هستند. شاخص نزدک 100 شامل 100 شرکت از بزرگترین شرکت‌های غیرمالی داخلی و بین‌المللی است که بر اساس ارزش بازار در بازار بورس نزدک پذیرش شده‌اند.
همچنین شرکت‌هایی که در صنعت خدمات مالی همانند شرکت‌های بانکی، شرکت‌های بیمه، کارگزاری‌ها و… فعال هستند در شاخصی به نام Nasdaq Financial -100 قرار دارند که موازی با شاخص نزدک 100 فعالیت می‌کند و در واقع برای آن بخش از شرکت‌ها و صنایعی است که در نزدک 100 جای ندارند.
نحوه معاملات در بازار بورس نزدک
معاملات در بازار بورس نزدک، از طریق واسطه‌های مرکزی انجام می‌شود، به طوری‌که خریدار و فروشنده قیمت‌های مدنظر خود را به این واسطه‌ها ارسال کرده و در صورت تطابق، معامله صورت می‌گیرد. ساعت عادی معاملات سهام در بازار بورس نزدک از 9:30 صبح تا 16:00 عصر است که پیش از آغاز معاملات عادی و پس از آن نیز معاملات انجام می‌شود.
معاملات قبل و پس از ساعت کاری بازار بر روی شبکه‌های ارتباطی الکترونیکی یا ECN انجام می‌شود و به جای استفاده از واسطه، خریداران و فروشندگان مستقیما با هم معامله می‌کنند. در حالی که زمانی این نوع معاملات فقط برای خریداران بزرگ سازمانی قابل دسترس بوده، اما امروزه کارگزاران آنلاین و پلتفرم‌های معاملاتی مانند Fidelity و Charles Schwab معاملات خارج از ساعات عادی بازار را برای سایر معامله‌گران فراهم کرده‌اند. با این حال، بسیاری از کارگزاران انواع تراکنش‌ها در معاملات قبل از بازار و پس از ساعت کاری را محدود می‌کنند، بنابراین انتخاب کارگزاری که این امکانات را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد، حائز اهمیت است.
معاملات قبل از بازار (Pre-market trading) قبل از باز شدن عادی بازار انجام می‌شود که ممکن است ساعات کاری بین شرکت‌های کارگزاری متفاوت باشد، اما به طور کلی از ساعت 4 صبح آغاز می‌شود. معاملات پس از ساعت کاری (After-hours trading) زمانی انجام می‌شود که بازار بسته شده است و معمولا از ساعت 4 بعد از ظهر تا 8 بعد از ظهر ادامه دارد.
3 سطح پذیرش در بازار بورس نزدک
بازار بورس نزدک دارای سه سطح مختلف است که هر کدام معیارهای خاص خود را برای پذیرش شرکت‌ها دارند. این سه سطح شامل The Nasdaq Global Select Market ،The Nasdaq Global Marke و The Nasdaq Capital Market هستند.
بازار منتخب جهانی نزدک (The Nasdaq Global Select Market)
الزامات مالی و نقدینگی اولیه برای پذیرش در این سطح بسیار سختگیرانه است. بنابراین حضور شرکت در این سطح نشانه‌ای از جایگاه بین‌المللی آن است. حداقل سهام شرکت‌ها برای پذیرش در این سطح باید یک میلیون و 250 سهم و حداقل قیمت هر سهم 4 دلار باشد.
بازار جهانی نزدک (The Nasdaq Global Market)
شرکت‌های موجود در بازار جهانی نزدک دسترسی بین‌المللی دارند و الزامات این سطح از سطح سوم یعنی The Nasdaq Capital Market سختگیرانهتر است، اما شدت کمتری نسبت به بازار منتخب جهانی دارد. حداقل سهام شرکت‌ها برای پذیرش در این سطح باید 1.100 میلیون سهم و حداقل قیمت هر سهم 4 دلار (با استثنائات خاص) باشد.
بازار سرمایه نزدک (The Nasdaq Capital Marke)
شرکت‌های موجود در این سطح بر افزایش سرمایه متمرکز هستند و بنابراین معمولا جوان‌تر از سایر شرکت‌ها هستند و نقدینگی و درآمد کمتری دارند. با این حال، حداقل سهام شرکت‌ها برای پذیرش در این سطح باید یک میلیون سهم و حداقل قیمت هر سهم 4 دلار (با استثنائات خاص) باشد.
نحوه پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس نزدک
هر بورسی قوانین خاص خود را دارد که شرکت‌ها برای پذیرش و معامله در آن موظف به رعایت آن هستند. به طور کلی، شرکت‌ها برای پذیرش در بورس نزدک باید در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ثبت و سایر الزامات مبادله مانند آستانه‌های مالی را برآورده کنند.
همان‌طور که گفته شد، الزامات مالی و میزان نقدینگی اولیه در بازار The Nasdaq Global Select Market سختگیرانهتر از دو سطح دیگر است اما الزامات مربوط به حاکمیت شرکتی در هر سه سطح یکسان است.
با این حال، به طور کلی، شرکت‌ها برای پذیرش در این بازار باید شرایط ذیل را داشته باشند:
- ثبت‌نام در کمیسیون بورس اوراق بهادار (SEC)
- الزامات مالی و میزان نقدینگی اولیه، جریانات نقدینگی و حاکمیت شرکتی را رعایت کنند.
- برای تسهیل در خرید و فروش اوراق بهادار خود حداقل سه بازارساز داشته باشند.
- و…
برای اطلاع بیشتر از جزییات قوانین لازم برای پذیرش در سه سطح بازار بورس نزدک، PDF راهنمای پذیرش شرکت‌ها در بورس نزدک را از طریق لینک ذیل مشاهده کنید:
انواع شرکت‌ها در بازار بورس نزدک
بیش از 3000 شرکت، از جمله برخی از بزرگترین مشاغل جهان، در بازار بورس نزدک پذیرش شده‌اند. نزدک در اتخاذ نوآوری‌های تکنولوژیک در پلتفرم معاملاتی خود همواره پیشتاز بوده است و این به نوبه خود باعث جذب بسیاری از شرکت‌های پیشرو در زمینه فناوری در جهان به این بورس شده است.
در بازار بورس نزدک سهام انواع مختلفی از شرکت‌ها معامله می‌شود. در حال حاضر، برخی از بزرگترین شرکت‌های پذیرش شده در این شاخص عبارتند از:
- شرکت اپل
- شرکت مایکروسافت
- شرکت آلفابت
- آمازون
- شرکت انویدیا
- شرکت تسلا
- شرکت متا پلتفرم
- شرکت برودکام (Broadcom)
- هولدینگ ای‌اس‌ام‌ال (ASML Holding)
- شرکت پپسی
- شرکت عمده فروشی کاستکو (Costco)
- شرکت ادوبی (Adobe)
- شرکت آسترازنکا (AstraZeneca)
- شرکت سیسکو سیستمز (Cisco Systems)
- شرکت نتفلیکس
- شرکت ای‌ام‌دی (Advanced Micro Devices)
- شرکت کامکست (Comcast)
- هلدینگ تی – موبایل (T-Mobile US)
- شرکت تگزاس اینسترومنتسر (Texas Instruments)
تفاوت بازار بورس نیویورک و نزدک
بزرگترین بورس جهان، بورس نیویورک است که میزبان 70 شرکت بزرگ جهانی و همچنین هزاران شرکت نام آشنا مانند مک‌دونالدز، والمارت و کوکاکولا است. بازار بورس نزدک اما دومین بورس بزرگ پس از نیویورک است. مقر هر دو بورس در شهر نیویورک واقع شده‌اند.
چندین تفاوت کلیدی بین بازار بورس نیویورک و نزدک وجود دارد که در ادامه مهم‌ترین آن آورده شده است:
قدمت: بازار بورس نیویورک صدها سال قدمت دارد، در حالی که بورس نزدک تنها از سال 1971 ایجاد شده است.
قیمت‌گذاری: در بورس نیویوک قیمت‌ها از طریق یک حراج و براساس بیشترین پیشنهاد قیمت در ساعات پیش‌گشایش تعیین می‌شود اما در بورس نزدک پیشنهاد قیمت خریدار و فروشنده توسط یک بازارساز با یکدیگر تطابق می‌یابد.
هزینه: بازار بورس نزدک کارمزدهای کمتری نسبت به بورس نیویورک دارد.
ریسک سرمایه‌گذاری: بورس نیویورک متشکل از سهام شرکت‌هایی است که شهرت طولانی مدتی دارند، بنابراین بسیاری معتقدند که نوسان قیمت‌ها در آن کمتر و مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری در این بورس ساده‌تر است. بورس نزدک اما از شرکت‌های حوزه فناوری و کسب‌وکارهای جدیدتر تشکیل شده است، بنابراین برخی شرکت‌های پذیرش شده در آن را به‌عنوان شرکت‌هایی با ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر می‌بینند که در کل به نظر می‌رسد این تفکر چندان درست نباشد.
تفاوت شاخص نزدک و داوجونز
هر دو شاخص ترکیبی نزدک و میانگین صنعتی داوجونز از محبوب‌ترین شاخص‌های بازار سهام در جهان هستند و با یکدیگر همبستگی دارند. با این حال، درجه عملکرد آن‌ها به طور قابل توجهی در مدت زمان مشابه متفاوت است. کارشناسان بازار این موضوع را به هدف و ترکیب متفاوت شاخص‌ها نسبت می‌دهند. تفاوت‌های اصلی بین دو شاخص اصلی را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
تعداد سهام پذیرش شده: شاخص کامپوزیت نزدک معمولا اکثر شرکت‌های پذیرش شده در بورس اوراق بهادار نزدک را پوشش می‌دهد که در حال حاضر بیش از 2500 سهام را شامل می‌شود. در مقابل شاخص داوجونز تنها از 30 سهم تشکیل شده است، بنابراین نمایش محدودتری از بازار سهام ایالات متحده ارائه می‌دهد.
ترکیب سهام پذیرش شده: شاخص نزدک یک شاخص مبتنی بر رشد و توسعه است که از سهام بزرگ و کوچک تشکیل شده است، اما بزرگترین شرکت‌های آن تمایل دارند بر فناوری متمرکز شوند و در نتیجه وزن زیاد این بخش منجر به حرکت آن‌ها به سمت رشد و تعالی اقتصاد می‌شود. شاخص داوجونز اما سهام 30 شرکت را که دارای شهرت عالی، سابقه رشد پایدار و سطح محبوبیت شرکت‌ها میان سرمایه‌گذاران است، بررسی می‌کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که در شاخص کامپوزیت نزدک، سهام شرکت‌ها به صورت سیستمی روزانه انتخاب می‌شوند ولی در شاخص داو جونز برای انتخاب سهام هیئت پذیرش وجود دارد.
وزن: مانند اکثر شاخص‌های محبوب، شاخص نزدک بر اساس ارزش بازار وزن داده می‌شود. این بدان معناست که وزن حضور هر شرکت در شاخص با ارزش بازار آن مطابقت دارد. برعکس، داو یک شاخص وزنی قیمتی است، به این معنی که وزن حضور هر شرکت توسط قیمت مطلق سهام آن تعیین می‌شود.
نوع کاربرد: شاخص نزدک به عنوان یک دماسنج خوب برای نمایش عملکرد بازار فناوری در نظر گرفته می‌شود. اما معامله‌گران به طور کلی داو را به عنوان شاخصی برای نمایش وضعیت برخی شرکت‌های بزرگ در نظر می‌گیرند.
- مقاله پیشنهادی: بورس لندن
نتیجه‌گیری
بازار بورس نزدک مخفف National Association of Securities Dealers Automated Quotations Exchange، در واقع بورسی است که به سرمایه‌گذاران امکان خرید و فروش سهام را می‌دهد و همچنین شاخص‌های کلیدی این بورس دماسنجی برای نمایش عملکرد بازار سهام در آمریکا است. این شاخص پس از بورس نیویورک دومین بورس بزرگ و بزرگترین بازار الکترونیک جهان شناخته می‌شود که دارای سه سطح با قوانین و الزامات مشخص برای پذیرش شرکت‌ها است.
