وام ارز دیجیتال چیست و نحوه دریافت آن چگونه است؟

دریافت وام یکی از راه‌های رایج تامین سرمایه است که با بروز پیشرفت در دنیای ارزهای دیجیتال، امکان دریافت وام با استفاده از این دارایی فراهم شده است. وام با ارز دیجیتال یک شیوه دریافت وام است که می‌توان با وثیقه قرار دادن ارزهای دیجیتال از این طریق وام دریافت کرد. در این شرایط صاحبان ارز دیجیتال می‌توانند همزمان با حفظ دارایی خود، وام دریافت کنند. در این مقاله به معرفی وام با ارز دیجیتال، انواع، نحوه دریافت، پلتفرم‌های ارائه‌دهنده و مزایا و معایب این وام پرداخته شده است.

آشنایی با وام ارز دیجیتال

وام ارز دیجیتال یک شیوه دریافت وام است که با وثیقه قرار دادن ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم یا استیبل کوین‌هایی مانند DAI، USDC و سایر ارزهای دیجیتال در پلتفرم‌های ارائه‌دهنده وام انجام می‌شود. ساز و کار وام ارز دیجیتال بر اساس فناوری بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند است. این قراردادهای هوشمند اجراکننده‌ شرایط تعیین شده برای کارمزد و مبلغ وام هستند و همچنین به عنوان تضمینی برای بازپرداخت وام و آزادسازی وثیقه به حساب می‌آیند. افراد می‌توانند همزمان با حفظ دارایی خود و وثیقه قرار دادن آن، وام ارز دیجیتال دریافت کنند. همچنین پس از پرداخت اقساط، مبلغ ارز دیجیتال وثیقه به گیرنده وام بازگردانده می‌شود.

انواع وام ارز دیجیتال بر اساس نحوه دریافت

وام ارز دیجیتال بر اساس مراحل و نحوه دریافت آن توسط پلتفرم ارائه‌دهنده، به دو نوع متمرکز و غیر متمرکز تقسیم‌بندی می‌شود که در ادامه به هر یک از موارد پرداخته می‌شود.

وام ارز دیجیتال به صورت متمرکز (CeFi): وام ارز دیجیتال به شیوه متمرکز مستقیما از یک شرکت یا نهاد ارائه‌دهنده وام دریافت می‌شود. شرایط و مراحل دریافت وام مانند نرخ کارمزد، مبلغ وام، احراز هویت توسط شرکت یا نهاد ارائه‌دهنده وام تعیین می‌شود. در این روش لازم است که افراد پس از طی کردن مراحل دریافت وام زیر نظر شرکت، ارز دیجیتال خود را به عنوان وثیقه قرار دهند تا بتوانند وام دریافت کنند.

وام ارز دیجیتال به صورت غیر متمرکز (DeFi): وام ارز دیجیتال DeFi به صورت دریافت وام از پلتفرم‌های وام‌دهی است که از طریق قراردادهای هوشمند و کدهای نوشته شده در سیستم بلاک‌چین انجام می‌شود. در این شیوه تمامی مراحل از طریق کد‌های نوشته شده در سیستم است و هیچ نهاد یا شرکت واسطه‌ای دخالتی ندارد. از این رو مراحل و الگوریتم دریافت وام با شفافیت کامل انجام می‌شود. به عنوان مثال پلتفرم‌های Aave و Compound وام ارز دیجیتال را به شیوه غیر متمرکز ارائه می‌دهند. این نوع وام معمولا از استیبل‌‌کوین‌ها به عنوان وثیقه استفاده می‌کند و وام نیز به صورت ارز دیجیتال به گیرنده پرداخت می‌شود. در صورت لزوم نیز گیرنده وام می‌تواند مبلغ ارز دیجیتال وام را از طریق صرافی‌های متمرکز به ارز فیات تبدیل کند.

انواع وام ارز دیجیتال بر اساس وثیقه‌گذاری

امکان دریافت وام ارز دیجیتال با وثیقه و بدون وثیقه وجود دارد که هر کدام از این روش‌ها، مراحل و شرایط مربوط به خود را دارند. در این بخش به انواع وام ارز دیجیتال بر اساس وثیقه‌گذاری پرداخته شده است.

• وام ارز دیجیتال با وثیقه

رایج‌ترین شیوه دریافت وام ارز دیجیتال با ارائه وثیقه است. در این شیوه لازم است که گیرنده وام مبلغی ارز دیجیتال را به عنوان وثیقه نزد نهاد یا پلتفرم ارائه‌دهنده وام قرار دهد. نسبت مقدار وثیقه به وام معمولا بین 100 تا 150 درصد است. به این معنی که مبلغ وثیقه مساوی یا تا 1.5 برابر بیشتر از مبلغ وام است. در برخی پلتفرم‌ها امکان ارائه وثیقه از ترکیب چند ارز مختلف را فراهم کرده است که در این صورت صاحب دارایی می‌تواند مقدار ریسک را بهتر کنترل کند. وام ارز دیجیتال با وثیقه امنیت بالایی دارد و همچنین به علت وجود وثیقه، نرخ بهره کمتری دارد.

• وام ارز دیجیتال بدون وثیقه

وام‌های بدون وثیقه، برخلاف نوع وثیقه‌ای، نیازی به ارائه دارایی دیجیتال به‌عنوان ضمانت ندارند. این نوع وام برای افرادی که دارایی کافی برای وثیقه‌گذاری ندارند مناسب است، اما معمولاً به اعتبارسنجی یا تضمین‌های دیگری نیاز دارد. نرخ بهره این وام‌ها بالاتر است، زیرا ریسک بیشتری برای وام‌دهنده دارد. این نوع وام بیشتر برای شرکت‌های معتبر یا افرادی با سابقه خوب در پلتفرم‌های خاص ارائه می‌شود. اگرچه این روش انعطاف‌پذیری بالایی دارد، اما دریافت وام به دلیل بررسی‌های سخت‌گیرانه دشوارتر است.

انواع وام ارز دیجیتال بر اساس زمان پرداخت

وام ارز دیجیتال فوری: این نوع وام ارز دیجیتال تحت پروتکل‌های دیفای (DeFi) انجام می‌شوند و معمولا نیازی به وثیقه ندارند. بازه زمانی کوتاهی (چند ثانیه تا چند دقیقه) بین دریافت و بازپرداخت وام وجود دارد و این پروسه به شکل یک تراکنش انجام می‌شود. فلش لون‌ها (Flash Loans) نوعی وام ارز دیجیتال فوری هستند که دریافت‌کننده وام باید در زمان کوتاهی، مبلغ وام را پرداخت کند. این مدل وام بیشتر مناسب تریدرها و کسانی است که برای به انجام رساندن یک معامله در زمان کوتاه، نیاز به دارایی دارند.

وام ارز دیجیتال مهلت‌دار: وام ارز دیجیتال مهلت‌دار به صورت وام‌های سنتی مرسوم است که با توجه به مبلغ وام، مهلتی برای بازپرداخت آن تعیین می‌شود. پس از بازپرداخت وام نیز، مبلغ ارز دیجیتالی که به عنوان وثیقه در پلتفرم نگه‌داری شده، آزاد می‌شود. همچنین اگر اقساط پرداخت نشود، پلتفرم اجازه برداشت دارایی وثیقه را دارد.

نحوه دریافت وام ارز دیجیتال

دریافت وام ارز دیجیتال فرایند ساده‌تری نسبت به وام‌های سنتی دارد. باید توجه داشت که افراد ساکن ایران با محدودیت احراز هویت در روش متمرکز هستند و در حال حاضر امکان استفاده از وام ارز دیجیتال غیرمتمرکز را دارند. برای این نوع وام نیازی به ضامن و فروش دارایی نیست و با وثیقه قرار دادن ارز دیجیتال می‌توان وام را دریافت کرد که مراحل آن به شرح زیر است:

1.انتخاب پلتفرم

قدم اول برای دریافت وام ارز دیجیتال به شیوه غیرمتمرکز، انتخاب پلتفرم ارائه دهنده این وام است که از این پلتفرم‌ها می‌توان به AAVE و COMPAND اشاره کرد.

2. ثبت نام و اتصال کیف پول به پلتفرم

در این مرحله لازم است که کیف پول ارز دیجیتال از طریق نرم‌افزار مربوط به پلتفرم و کیف پول، به سیستم پلتفرم متصل شود.

3. تعیین شرایط وام

فرد گیرنده وام باید از قسمت مربوط به ثبت درخواست وام در پلتفرم مبلغ وام درخواستی را با توجه نوع وثیقه و مهلت بازپرداخت تعیین کند و همچنین به نرخ بهره وام نیز توجه داشته باشد.

4. ارائه وثیقه

برای ارائه وثیقه با توجه به شرایط پلتفرم می‌توان از ارزهای دیجیتال مختلف مانند بیت‌کوین، اتریوم، استیبل‌کوین‌ها و سایر رمزارزها استفاده کرد. پس از تایید نوع و مبلغ ارز دیجیتال، مبلغ وثیقه به عنوان ضمانت در پلتفرم قفل می‌شود.

5. دریافت وام

پس از تایید مراحل توسط پلتفرم، وام به صورت استیبل‌کوین یا ارز دیجیتال به حساب ولت گیرنده پرداخت می‌شود. فرایند پرداخت وام وابسته به شرایط پلتفرم معمولا تا چند دقیقه زمان می‌برد.

6. بازپرداخت وام ارز دیجیتال

بازپرداخت وام ارز دیجیتال در هر پلتفرم با توجه به مبلغ وام و شرایط خود، متفاوت است. ممکن است که بازپرداخت طی یک دوره طولانی و در چند قسط باشد و همچنین ممکن است که در یک قسط در بازه زمانی کوتاه صورت بگیرد. لازم به ذکر است که درصورت عدم بازپرداخت، پلتفرم اجازه برداشت وثیقه را دارد.

7. آزادسازی وثیقه

پس از پایان بازپرداخت کامل وام، مبلغی که به عنوان وثیقه نزد پلتفرم قرار داده شده است به حساب کیف پول ارز دیجیتال گیرنده وام برگردانده می‌شود.

معرفی پلتفرم‌های ارائه‌دهنده وام ارز دیجیتال

پلتفرم‌های مختلفی برای ارائه وام ارز دیجیتال وجود دارند که افراد می‌توانند با توجه به شرایط و ضوابط هر یک، پلتفرم مناسب خود را انتخاب کنند. در این بخش از مقاله به معرفی Compand و Aave به عنوان دو پلتفرم شناخته‌شده ارائه‌دهنده این وام پرداخته شده است.

پلتفرم Compound: این پلتفرم بر روی بستر بلاک‌چین اتریوم فعالیت می‌کند و جز پلتفرم‌های حوزه دیفای است. کاربران می‌توانند در این پلتفرم با وثیقه قرار دادن ارز دیجیتال خود، وام دریافت کنند. نرخ بهره در Compound به صورت الگوریتمی و بر مبنای عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و از ارزهای دیجیتال مختلف پشتیبانی می‌کند.

پلتفرم Aave: این پلتفرم طبق پروتکل‌های دیفای عمل می‌کند و امکان دریافت وام ارز دیجیتال با نرخ بهره ثابت و متغییر با استفاده از قراردادهای هوشمند را دارد. Aave بیش از 20 رمز ارز را پشتیبانی می‌کند و امکان دریافت وام‌های فوری و بدون وثیقه نیز در این پلتفرم وجود دارد.

مزایا و معایب وام ارز دیجیتال

وام ارز دیجیتال به عنوان یک راه دریافت وام بدون نیاز به فروش دارایی، یک شیوه مناسب برای تامین مالی است. این نوع وام دارای مزایا و معایبی است که در جدول زیر به این موارد پرداخته شده است.

جمع‌بندی

وام ارز دیجیتال یک روش دریافت وام با وثیقه قرار دادن ارز دیجیتال است. این شیوه فرایند دریافت وام را برای صاحبان ارز دیجیتال تسهیل کرده است و این افراد برای تامین مالی، نیازی به فروش دارایی خود ندارند. رایج‌ترین شیوه دریافت این وام وثیقه قرار دادن ارز دیجیتال است اما امکان دریافت وام بدون وثیقه و با اعتبارسنجی تحت شرایط خاص امکان پذیر است. وام ارز دیجیتال انواع مختلفی دارد و افراد با توجه به شرایط خود می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. همچنین پس از بازپرداخت وام، دارایی فرد بازگردانده می‌شود.