بورس شیکاگو چیست؟ بررسی عملکرد و معاملات آن
بورس شیکاگو که با نام رسمی بورس کالای شیکاگو (CME) و عنوان شیکاگو مرک یا The Merc شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین مراکز مالی جهان در حوزه معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله است. این بازار در قلب شهر شیکاگو قرار دارد و به‌عنوان بخشی کلیدی از زیرساخت مالی آمریکا، نقشی موثر در ساختار بازارهای جهانی ایفا می‌کند. بورس شیکاگو به‌عنوان یکی از بزرگترین بورس‌های بین‌المللی، بستر معاملات فلزات گران‌بها، ارزها، اوراق خزانه‌داری و انواع مشتقات مالی را فراهم کرده و با ایجاد نقدشوندگی بالا و شفافیت، نقش مهمی در کشف قیمت و مدیریت ریسک سرمایه‌گذاران دارد.
در این مقاله به معرفی بورس شیکاگو، تاریخچه، محصولات، حجم معاملات، وضعیت مالی و نحوه نظارت قانونی آن پرداخته شده است.
تاریخچه بورس شیکاگو (CME)
آغاز فعالیت بورس کالای شیکاگو به سال ۱۸۹۸ باز می‌گردد. نهادی که در ابتدا با نام هیئت کره و تخم مرغ شیکاگو شکل گرفت و در سال ۱۹۱۹ نام خود را تغییر داد. این بازار در سال ۱۹۶۱ نخستین قراردادهای آتی خود را عرضه کرد که از جمله آن‌ها قراردادهای مرتبط با گوشت خوک منجمد بود.
در ادامه، CME از سال 1981 معاملات آتی نرخ بهره، اوراق قرضه و ارز را آغاز کرد. در دهه ۱۹۷۰ نیز فلزات گران‌بها و اوراق خزانه به دارایی‌های قابل معامله اضافه شدند. این بورس در دهه ۱۹۹۰ با معرفی معاملات الکترونیک دامنه دسترسی خود را گسترش داد و در سال ۲۰۰۰ به عنوان نخستین بورس مالی، به یک شرکت سهامی عام با مالکیت سهامداران تبدیل شد که نقطه عطفی در مسیر توسعه و مدرن سازی آن به شمار می‌رود.
چگونگی شکلگیری گروه بورس شیکاگو
ادغام‌های برنامه‌ریزی شده نقش محوری در گسترش قدرت بورس شیکاگو و تشکیل گروه CME ایفا کرد و این مجموعه را به یکی از بزرگترین اپراتورهای بازارهای مالی در جهان تبدیل ساخت. بورس تجارت شیکاگو CBOT که در سال ۱۸۴۸ تاسیس شده بود و در ابتدا بر محصولات کشاورزی مانند گندم، ذرت و سویا تمرکز داشت، در سال ۲۰۰۷ با بورس شیکاگو ادغام شد و مسیر شکلگیری یک گروه مالی قدرتمند را هموار کرد.
در ادامه، گروه CME در سال ۲۰۰۸ هلدینگ NYMEX را خریداری کرد که مالک بورس نیویورک و بورس کالا COMEX بود و بدین ترتیب دامنه نفوذ خود را در بازار انرژی و فلزات گسترش داد. این روند توسعه با تملک نود درصد از شاخص‌های مالی و سهام داوجونز در سال ۲۰۱۰ و همچنین خرید هیئت تجارت کانزاس سیتی در سال ۲۰۱۲ تکمیل شد و جایگاه بازار بورس شیکاگو را به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام مالی بین المللی تثبیت کرد.
محصولات و دامنه گسترده معاملات بورس شیکاگو
بورس شیکاگو (CME) طیف گسترده‌ای از ابزارهای مالی را برای معامله ارائه می‌دهد که شامل معاملات آتی و آپشن در بخش‌های مختلف بازار است. این معاملات در حوزه‌های کشاورزی، انرژی، شاخص‌های سهام، ارزهای خارجی و نرخ بهره انجام می‌شوند و فلزات گران‌بها و اوراق خزانه‌داری نیز جزو دارایی‌های قابل معامله آن به شمار می‌روند. علاوه بر این، بورس کالای شیکاگو یکی از بازارهایی است که مشتقات مبتنی بر آب و هوا را نیز ارائه می‌کند. این ابزارهای مالی امکان شرط‌بندی بر دما، میزان بارش یا تابش آفتاب را برای معامله‌گران فراهم می‌کنند.
همچنین این بورس امکان معامله حدود ۵۰ قرارداد آتی ارز و نزدیک به ۳۰ آپشن مختلف را فراهم می‌کند که قراردادهای آتی به مدیران مالی و سرمایه‌گذاران امکان مدیریت و پوشش ریسک را می‌دهند. این تنوع گسترده محصولات، بازار بورس شیکاگو را به یکی از جامع‌ترین و موثرترین مراکز معاملاتی در سطح جهانی تبدیل کرده است.
عملکرد و نقش بورس شیکاگو در بازارهای جهانی
بورس شیکاگو (CME) نقشی محوری در تسهیل جریان سرمایه و مدیریت ریسک در سطح جهانی ایفا می‌کند. این بورس به‌عنوان یک بازار متمرکز و سازمان‌یافته برای معاملات قراردادهای استاندارد عمل کرده و با ارائه پلتفرم معاملات الکترونیکی گلوبکس (Globex) دسترسی گسترده و سریع به بازار را برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد.
یکی از مهم‌ترین عملکردهای بورس شیکاگو، کشف قیمت است. قیمت‌های به دست آمده در این بازار به‌عنوان مرجع و معیار جهانی برای کالاها، نرخ بهره و ارزها به شمار می‌روند و نقش تعیین‌کننده‌ای در تعیین سیاست‌های مالی و تجاری دارند.
علاوه بر این، قراردادهای آتی ارائه شده توسط CME ابزار مهمی برای پوشش ریسک به فروشندگان و خریداران کالاهای پایه می‌دهند و به نهادهای تجاری و مدیران مالی امکان می‌دهند قیمت‌ها را تثبیت و ریسک ناشی از نوسانات بازار را کاهش دهند. همزمان، سفته‌بازان با پذیرش ریسک این نهادها، فرصت کسب سود از تغییرات قیمت را ایجاد می‌کنند.
بورس کالای شیکاگو با فراهم کردن یک بستر تنظیم‌شده، شفاف و نقدشونده، انجام این معاملات را ایمن و کارآمد می‌سازد. مکانیزم‌های پیشرفته این بورس به کاهش خطرات ناشی از نوسانات قیمت کمک می‌کنند و در عین حال وظیفه تنظیم عرضه و تقاضا برای مواد اولیه و قیمت‌ها را نیز بر عهده دارند، که این امر اهمیت CME را در حفظ ثبات و کارایی بازارهای جهانی برجسته می‌کند.
حجم معاملات و وضعیت مالی بورس شیکاگو
بورس شیکاگو (CME) از نظر حجم معاملات روزانه بزرگترین بورس قراردادهای آتی و آپشن در جهان به شمار می‌رود و سالانه به طور متوسط حدود ۳ میلیارد قرارداد را مدیریت می‌کند. ارزش تقریبی کل قراردادهای این بورس در طول یک سال نزدیک به یک کوادریلیون دلار برآورد می‌شود و معاملات روزانه آن به ارزش تقریبی ۱۰۰ میلیارد دلار انجام می‌گیرد. تا مارس ۲۰۲۲، CME دارایی‌های کل خود را حدود ۲۰۶ میلیارد دلار و بدهی‌هایش را بیش از ۱۷۸ میلیارد دلار گزارش کرده است.
در زمینه عملکرد مالی، گروه CME در پایان سال ۲۰۲۱ درآمد خالصی معادل ۲.۶ میلیارد دلار و کل درآمدی برابر با ۴.۷ میلیارد دلار اعلام کرد که نشان‌دهنده قدرت و ثبات مالی این بورس در سطح جهانی است. این بورس با پلتفرم معاملات الکترونیکی خود، تقریبا بیست و سه ساعت در روز و پنج روز در هفته به‌صورت آنلاین فعال بوده و دسترسی گسترده‌ای برای سرمایه‌گذاران، نهادهای تجاری و معامله‌گران حرفه‌ای فراهم می‌آورد. حجم بالای معاملات، نقدشوندگی قابل توجه و پایداری مالی، بورس شیکاگو را به یکی از اصلی‌ترین ارکان بازارهای مالی بین‌المللی تبدیل کرده است.
معاملات دارایی‌های دیجیتال بورس شیکاگو
بورس شیکاگو (CME) حوزه دارایی‌های دیجیتال را به‌عنوان یک بازار نوظهور برای سرمایه‌گذاری کشف کرده و با ارائه ابزارهای معاملاتی تنظیم‌شده و شفاف، امکان ورود سرمایه‌گذاران حرفه‌ای به این حوزه را فراهم ساخته است. این بورس با توسعه قراردادهای آتی و اختیار ارزهای دیجیتال، نقش مهمی در تثبیت قیمت‌ها، کاهش ریسک و افزایش نقدشوندگی بازار ایفا می‌کند و سرمایه‌گذاران نهادی و حرفه‌ای می‌توانند با اطمینان بیشتری در این بازار فعالیت کنند.
در ادامه، مهم‌ترین ابزارها و ویژگی‌های معاملات دارایی‌های دیجیتال در بورس شیکاگو بررسی می‌شوند:
معاملات آتی بیت‌کوین: بورس شیکاگو (CME) در دسامبر ۲۰۱۷ معاملات آتی بیت‌کوین را آغاز کرد. این قراردادها به‌صورت تسویه نقدی (Cash-settled) انجام می‌شوند و به معامله‌گران امکان شرط‌بندی روی قیمت آتی بیت‌کوین را می‌دهند، بدون آنکه شامل خرید یا فروش مستقیم اسپات بیت‌کوین باشند. حجم بالای خرید این قراردادها می‌تواند قیمت اسپات بیت‌کوین را تحت تاثیر قرار دهد، که اغلب از طریق آربیتراژ توسط معامله‌گران حرفه‌ای انجام می‌شود.
قراردادهای اختیار بیت‌کوین: در اوایل سال ۲۰۲۰، بورس CME بازار قراردادهای اختیار (آپشن) بیت‌کوین را راه‌اندازی کرد تا دامنه ابزارهای معاملاتی خود در حوزه رمزارزها را گسترش دهد و به معامله‌گران امکان مدیریت ریسک پیشرفته بدهد.
معاملات آتی اتریوم: از فوریه ۲۰۲۱، CME معاملات آتی اتریوم را نیز معرفی کرد. هر قرارداد آتی اتریوم معادل ۵۰ اتر ارزش‌گذاری شده است و به سرمایه‌گذاران ابزار پوشش ریسک و سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال را می‌دهد. سپس قراردادهای Micro Ether Futures نیز اضافه شد که اندازه بسیار کوچک‌تری دارند و برای معامله‌گران خرد و استراتژی‌های منعطف‌تر مناسب‌اند.
- مقاله پیشنهادی: ارز دیجیتال چیست؟
نظارت و مقررات بورس شیکاگو
بورس CME تحت نظارت مستقیم کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) فعالیت می‌کند. این کمیسیون بر تمامی قراردادهای کالا و مشتقات در ایالات متحده نظارت دارد و دامنه آن شامل معاملات دارایی‌های مجازی مانند بیت‌کوین نیز می‌شود. وظایف اصلی CFTC شامل پایش عملکرد کارگزاران، مدیریت ریسک مشتقات و بررسی احتمال دستکاری در بازار است. این نظارت دقیق و چارچوب مقرراتی قوی، محیطی امن و شفاف برای معاملات در بورس کالای شیکاگو فراهم می‌کند. با این حال، الزامات نظارتی CME می‌تواند پیچیده باشد و معامله‌گران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نیاز دارند تا با قوانین و چارچوب‌های این بورس به خوبی آشنا باشند تا معاملات خود را به شکل مطمئن انجام دهند.
جمع‌بندی
بورس شیکاگو (CME) یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین بورس‌های جهان است که نقش مهمی در بازارهای مالی بین‌المللی ایفا می‌کند. این بورس با ارائه ابزارهای متنوع مالی از جمله قراردادهای آتی و اختیار معامله در حوزه‌های کشاورزی، انرژی، فلزات و دارایی‌های دیجیتال، امکان مدیریت ریسک و کشف قیمت را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. ترکیب تنوع ابزارها، حجم معاملات گسترده و چارچوب نظارتی شفاف، بورس شیکاگو را به یکی از ارکان کلیدی نظام مالی بین‌المللی تبدیل کرده است.
