آشنایی با بورس شانگهای چین + نحوه معاملات در آن

چین با داشتن بزرگترین جمعیت جهان و دومین اقتصاد بزرگ جهان، در سال‌های اخیر توجه زیادی را از خارج کشور به خود جلب کرده است. بازار بورس شانگهای (SSE) چین یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین بورس‌های جهان است. این بورس به عنوان بزرگترین بورس آسیا، نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی چین دارد. درک اصول بورس شانگهای برای سرمایه‌گذاران و علاقمندان به اقتصاد چین ضروری است. در ادامه ضمن تعریف این بورس جهانی، نحوه معامله در آن نیز تشریح شده است.

بورس شانگهای چیست؟

بورس شانگهای (SSE) یکی از دو بورس اصلی چین است. این یک بورس در 26 نوامبر 1990 تاسیس شد و فعالیت خود را به طور رسمی در 19 دسامبر 1990 آغاز کرد. SSE از آن زمان به یک بازیگر مهم در بازارهای مالی جهانی تبدیل شده است و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را جذب می‌کند. دفتر مرکزی SSE در شانگهای، پایتخت مالی چین است و تحت نظارت کمیسیون تنظیم مقررات اوراق بهادار چین (CSRC) فعالیت می‌کند. این بورس دارای دو تابلوی اصلی؛ بازار سهام A بورس شانگهای و بازار سهام B بورس شانگهای است. بازار سهام A برای سرمایه‌گذاران داخلی و بازار سهام B برای سرمایه‌گذاران خارجی است. امروزه این بورس به یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین بورس‌های جهان تبدیل شده و با بورس‌هایی همچون بورس نیویورک و توکیو رقابت می‌کند. در بازار بورس شانگهای اوراقی همچون سهام، اوراق قرضه و صندوق‌ها معامله می‌شوند.

تاریخچه بورس شانگهای

بورس اوراق بهادار شانگهای در سال 1990 به دنبال افزایش تقاضا برای معاملات اوراق بهادار در چین تاسیس شد. در واقع این اولین بورس اوراق بهاداری بود که پس از قدرت گرفتن حزب کمونیست در سال 1949 در چین تأسیس شد. SSE در ابتدا به عنوان یک پلتفرم برای تجارت اوراق قرضه دولتی ایجاد شد، اما به سرعت تکامل یافت و معاملات سهام، وجوه و سایر اوراق بهادار در آن انجام شد. سایت SSE و اعداد و ارقام نمایش داده شده در نمودار بورس شانگهای نشان می‌دهد که امروزه این بورس با ارزش بازار بیش از 5 تریلیون دلار یکی از بزرگترین بورس‌های جهان است. بورس شانگهای از یک مکان تجاری کوچک، به یک بورس پیچیده و مدرن تبدیل شده است که تجارت ابزارهای مالی مختلف را تسهیل می‌کند. این بورس تحت نظارت کمیسیون تنظیم مقررات اوراق بهادار چین (CSRC) فعالیت می‌کند و به بخشی جدایی‌ناپذیر از بازار سرمایه چین تبدیل شده است.

ساعت معاملات در بورس شانگهای

بورس شانگهای از دوشنبه تا جمعه با دو جلسه معاملاتی در روز برای معاملات باز است. معاملات صبح از ساعت 9:30 آغاز و در ساعت 11:30 به پایان می‌رسد، در حالی که معاملات بعداز ظهر از ساعت 13:00 آغاز و در ساعت 15:00 به پایان می‌رسد. همچنین یک جلسه قبل از بازار وجود دارد که از ساعت 9:15 صبح تا 9:25 صبح برگزار می‌شود که در آن سرمایه‌گذاران می‌توانند سفارشات را ثبت کنند، اما آن‌ها تا زمان حراج پیش‌گشایش اجرا نمی‌شوند. لازم به توضیح است که SSE در تعطیلات آخر هفته و تعطیلات رسمی تعطیل است.

شاخص بورس شانگهای

بورس شانگهای دارای چندین شاخص بازار از جمله SSE Composite Index، SSE 180 Index و SSE 50 Index است. SSE Composite Index شاخص اصلی است و عملکرد تمام سهام پذیرش‌شده در بورس را دنبال می‌کند. این شاخص در 15 جولای 1991 راه اندازی شد.

شاخص SSE 180 عملکرد 180 سهام برتر را بر اساس ارزش بازار نشان می‌دهد، این در حالی است که شاخص SSE 50 عملکرد 50 سهام برتر را بر اساس ارزش بازار دنبال می‌کند.

SSE بستری برای معاملات برخی از بزرگترین غول‌های فناوری چین از جمله Alibaba، ،Tencent و JD.com است. این شرکت‌ها در خط مقدم نوآوری هستند و باعث رشد بخش فناوری چین شده‌اند. سرمایه‌گذاران خارجی با توجه به سوابق چشمگیر این شرکت‌ها و پتانسیل بازدهی بالا، علاقه خاصی به این شرکت‌ها دارند.

مکانیسم‌های معاملاتی بورس شانگهای

این بورس دارای دو تابلوی اصلی سهام بورس شانگهای؛ بازار سهام A و بازار سهام B است. بازار سهام A برای سرمایه‌گذاران داخلی و معاملات آن بر پایه یوان چین (RMB) است، در حالی که بازار سهام B برای سرمایه‌گذاران‌خارجی و معاملات آن بر پایه دلار آمریکا است. سهام A فقط برای شهروندان چینی و موسسات داخلی در دسترس است، در حالی که سهام B برای شهروندان و موسسات خارجی در دسترس است. سهام B نیز تابع مقررات و قوانین معاملاتی متفاوتی نسبت به سهام A است.

در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاران خارجی از طریق برنامه‌هایی مانند سرمایه‌گذار نهادی خارجی واجد شرایط (QFII) و Stock Connect دسترسی بیشتری به سهام A به دست آورده‌اند و که این امر SSE را با بازارهای بین‌المللی ادغام می‌کند. بازارهای چین به طور قابل توجهی تحت تأثیر سیاست‌ها و مقررات دولت هستند. سرمایه‌گذاران باید بدانند که دولت چین ممکن است در زمان عدم اطمینان اقتصادی در بازار مداخله کند. این امر می‌تواند بر رفتار سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی تأثیر بگذارد.

بازار بورس شانگهای دارای دو مکانیسم معاملاتی اصلی؛ سیستم حراج و سیستم معاملات مداوم است. سیستم حراج برای باز و بسته شدن بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد و مبتنی بر سیستم تک قیمتی است که در آن کلیه سفارشات با یک قیمت مطابقت دارند. به بیان دیگر مکانیزم حراج در این بورس که مشابه آن در بورس اوراق بهادار ایران نیز مشاهده می‌شود، به این‌صورت است که خریدار و فروشنده با در نظر گرفتن مبلغ مشخصی در خصوص اوراق بهادار، کالا یا خدمات و… به توافق رسیده و اقدام به انجام معاملات می‌کنند.از سوی دیگر، سیستم معاملات پیوسته یا مداوم برای بقیه روزهای معاملاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مبتنی بر سیستم چند قیمتی است که در آن سفارشات با قیمت‌های مختلف مطابق با عرضه و تقاضای بازار مطابقت می‌یابند.

نحوه پذیرش شرکت‌ها در بورس شانگهای

شرکت‌ها برای ثبت نام در بورس شانگهای یا به بیان دیگر پذیرش در این باید الزاماتی از جمله عملکرد مالی و استانداردهای حاکمیت شرکتی را رعایت کنند. این الزامات شامل داشتن حداقل سرمایه بازار 200 میلیون یوان، حداقل 50 میلیون سهم موجود و حداقل 200 سهامدار است. علاوه بر این، شرکت باید در سه سال گذشته سوددهی داشته باشد که حداقل سود خالص 10 میلیون یوان در سال اخیر باشد.

در ادامه سایر الزامات آورده شده است:

قوانین افشا: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس شانگهای موظفند اطلاعات مالی و غیرمالی خود را به موقع و شفاف به اطلاع عموم برسانند.

قوانین تجارت داخلی: به طور کلی، درک مکانیسم‌ها و مقررات تجارت در بورس شانگهای برای هر کسی که می‌خواهد در سهام چینی سرمایه‌گذاری کند یا عملکرد سیستم مالی چین را درک کند، ضروری است. با رعایت قوانین و مقررات، سرمایه‌گذاران می توانند در یک بازار منصفانه و منظم شرکت کنند و به رشد و توسعه اقتصاد چین کمک کنند.

قوانین و الزامات در بورس شانگهای

بورس شانگهای با هدف تجارت منصفانه و منظم و حمایت از منافع سرمایه‌گذاران طراحی شده است. برخی از قوانین اصلی معاملات در ادامه آورده شده است:

محدودیت‌های قیمتی: بازار بورس شانگهای دارای کلیدهای مدار برای جلوگیری از نوسانات بیش از حد بازار است. اگر بازار تا 5 درصد بالا یا پایین حرکت کند، توقف معاملاتی 15 دقیقه‌ای آغاز می‌شود. در صورتی که بازار 7 درصد به سمت بالا یا نزول حرکت کند، توقف معاملات 30 دقیقه‌ای آغاز می‌شود و هر زمان بازار 10 درصد به سمت بالا یا پایین حرکت کند، معاملات برای بقیه روز متوقف می‌شود. این بورس محدودیت‌های قیمتی را برای جلوگیری از تغییرات شدید قیمت در نظر گرفته است. سهام انفرادی مجاز به نوسان تا 10 درصد در یک روز معاملاتی هستند، در حالی که معاملات آتی شاخص مجاز است تا حداکثر 5 درصد نوسان داشته باشد.

تعلیق در معاملات: بازار بورس شانگهای ممکن است معاملات یک سهام را در صورت وقوع رویداد مهمی که ممکن است بر قیمت آن تاثیر بگذارد، مانند یک اعلامیه بزرگ یا تحقیقات نظارتی، متوقف کند.

عوامل موثر بر بورس شانگهای

هنگام ارزیابی سرمایه‌گذاری در SSE، در نظر گرفتن زمینه اقتصادی و سیاسی گسترده‌تر ضروری است. رشد اقتصادی، روابط تجاری و ثبات سیاسی چین می‌تواند بر عملکرد بازار سهام تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، تنش بین ایالات متحده و چین می‌تواند منجر به افزایش نوسانات این بازار شود.

نتیجه‌گیری

به طور کلی، بازار بورس شانگهای بخشی مهمی از سیستم مالی چین است و نقش اساسی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. SSE با الزامات پذیرش دقیق، مکانیسم‌های تجاری قوی و شاخص‌های بازار متنوع، طیف وسیعی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد و به رشد اقتصادی در چین و فراتر از آن کمک می‌کند.