آیا دولت 1000 هزار میلیارد تومان به سهامداران ضرر می‌زند؟
یکی از موضوعاتی که این روزها مورد توجه سرمایه‌گذاران بورس قرار گرفته است، نرخ گاز سوخت صنایع است. محاسبات نرخ گاز سوخت صنایع نه تنها عاملی تاثیرگذار بر بازار سرمایه است، بلکه اهمیت زیادی بر اقتصاد و تولید کشور دارد. در این مقاله به بررسی سناریوهای مختلف محاسبه این پارامتر و تاثیر آن بر سودسازی شرکت‌های تولیدی حاضر در بورس پرداخته شده است.
نرخ سوخت در لایحه بودجه 1401
در لایحه بودجه ارائه شده دولت به مجلس برای سال آینده در ابتدا اینگونه بیان شد که نرخ گاز سوخت صنایع به میزان 100 درصد نرخ خوراک پتروشیمی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. موردی که پس از رفت و برگشت‌های فراوان و مطرح شدن عواملی همچون در نظر گرفتن سقف برای این نرخ‌ها یا ادامه با فرمول فعلی کماکان به نتیجه قطعی نرسیده و ابهام بزرگی را فراهم کرده است که بیش از پیش بر پیش‌بینی‌ناپذیر بودن اقتصاد کشور می‌افزاید.
تحلیل حساسیت سود شرکت‌های تولیدی نسبت به تغییر نرخ گاز
سود شرکت‌های تولیدی باتوجه به میزان وابستگی‌‌شان به گاز خوراک و سوخت، نسبت به تغییر نرخ گاز تحت تاثر قرار می‌گیرد. در شرکت‌های صنعت پتروشیمی و فولاد به ازای هر 100 تومان افزایش نرخ گاز سوخت میانگین منجر به 1,778 هزار میلیارد تومان کاهش سود خواهد شد. همین میزان افزایش نرخ گاز سوخت در سایر صنایع منجر به کاهش 593 هزار میلیارد تومانی سود شرکت‌های تولیدی خواهد شد.
در خصوص نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها نیز می‌توان کاهش 586 هزار میلیارد تومانی به ازای هر 100 تومان افزایش نرخ گاز، درنظر گرفت.
تحلیل بنیادی سودآوری شرکت‌ها نسبت به تغییر نرخ گاز
طبق بررسی‌های انیگما، به ازای هر هزار میلیارد تومان کاهش سود در شرکت‌های تولیدی، 490 میلیارد تومان سود سرمایه‌گذاری شرکت‌های بورسی که سهامدار این شرکت‌ها هستند نیز کاهش می‌یابد. همچنین 200 میلیارد تومان در لایه دوم و 30 میلیارد تومان در لایه سوم سهامداران این شرکت‌ها نیز کاهش سود خواهیم داشت. در نتیجه هر 1000 میلیارد تومان کاهش سود در شرکت‌های تولیدی، منجر به 1720 میلیارد تومان کاهش مجموع سود بازارخواهد شد. با در نظر گرفتن پی ای فوروارد 5 واحدی برای بازار، می‌توان گفت هر هزارمیلیارد تومان کاهش سود در شرکت‌های تولیدی منجر به وارد شدن 8600 میلیارد تومان زیان به سهامداران می‌شود.
بررسی سناریوهای مختلف در نرخ گاز سوخت و خوراک پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها
در ادامه 4 سناریوهای متفاوت برای محاسبه نرخ گاز خوراک و سوخت مورد بررسی قرار گرفته است. باتوجه به محاسبات انجام شده همانطور که مطرح شد به ازای هر هزار میلیارد تومان کاهش در سود شرکت‌ها، 8600 میلیارد تومان زیان به سهامداران وارد می‌شود. با توجه به این موضوع در هر سناریو میزان کاهش سود در این رقم ضرب شده و مجموع زیان وارد شده به سهامداران محاسبه شده است.
لازم به ذکر است در تحلیل انجام شده میانگین دلار برای سال 1401 مبلغ 25 هزار تومان در نظر گرفته شده است.
طبق جدول فوق اگر سقف گاز خوراک 5000 تومان و سقف گاز سوخت پتروشیمی و فولادی‌ها 40 درصد گاز خوراک باشد، میزان سود شرکت‌های تولیدی در سال 1401 میزان 546 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. حال اگر گاز خوراک این شرکت‌ها را 30 سنت و سقف گاز سوخت همان 40 درصد این میزان در نظر گرفته شود، میزان سود شرکت‌ها 34 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا خواهد کرد. طبق گفته‌های فوق 34 هزار میلیارد تومان کاهش برای شرکت‌ها منجر به ضرر 292 میلیارد تومانی سهامداران خواهد شد.
در 2 سناریو دیگر با نرخ گاز خوراک پتروشیمی و فولادی مشابه سناریوهای قبل (5000 تومان و 30 سنت) و سقف گاز سوخت 100 درصد آن در نظر گرفته شده است. اگر هر یک از این شرایط برای نرخ گاز تصویب شود، میزان زیان وارد شده به سهامداران به ترتیب 456 و 980 هزار میلیارد تومان خواهد بود.
